خبر و عکس تخریب یکی دیگر از عمارت های هفت بنگله در بوشهر توسط هنرمند بوشهری اسماعیل جاشوئی و انعکاس آن در نسیم جنوب، باعث شد تا بار دیگر، پرونده بی توجهی دستگاههای متولی به آثار تاریخی بوشهر گشوده شود.

هفت بنگله، میراث تاریخی بوشهر

واژه بنگله واژه ای هندي - انگليسي و به معناي عمارت و ساختمان است. عمارت هفت بنگله به مساحت 64 هكتار در سال 1858 ميلادي مقارن با 1275 ه ق در دوره قاجاريه در محله بهمني بندر بوشهر توسط حاج محمد كريم امير تجار و مظفريان احداث شد. عمارت هفت بنگله هفت ساختمان جدا و مستقل از يكديگر هستند كه شش تا از اين بناها در دو طبقه و يك بنا در يك طبقه احداث شده که اين ساختمان ها در اختيار انگليسي ها به منظور استقرار كنسولگري انگليس قرار گرفت که انگلیسی ها از 6 ساختمان استفاده اداري نموده و يك باب از اين ساختمان يك طبقه هم براي تامين برق كنسولگري بوده است. به دليل آسيب پذيري كنسولگري انگليس در جنگ با دلیران تنگستان، نمايندگي اين كشور در بوشهر به نام جونز محل جديدي در منطقه سبزآباد به نام عمارت كلاه فرنگي احداث نمود که جايگزين هفت بنگله شد. بعد از انتقال نمايندگي سياسي انگليس از هفت بنگله، اين عمارت ها در اختيار گمرك قرار گرفت که همچنان در تملک گرمک بوشهر می باشد. عمارت هفت بنگله در مورخه 25 اسفند 1379 ثبت آثار ملي شده است. سه عمارت از هفت عمارت بنگله تخریب شده و چهار عمارت دیگر نیز در آستانه تخریب می باشد.

مدیرکل گمرک بوشهر:

بازسازی و مرمت آثار تاریخی، برای گمرک پيش بيني نشده است

برنامه «در شهر» سیمای بوشهر در برنامه ای به موضوع تخریب این عمارتها پرداخت. پورحيدر ناظر گمرکات استان و مدیرکل گمرک بوشهر در مصاحبه با برنامه «در شهر» درباره برنامه گمرک بوشهر برای مرمت و بازسازی این عمارت ها گفت: آنچه كه مسلم است اين عمارت با قدمت بالايي كه دارد نشان دهنده ي قدمت زياد گمرك در بوشهر هست بنابراين شناسنامه و تاريخ بوشهر محسوب مي شود. مرمت و بازسازي عمارت يك كار تخصصي است چون كه با يك معماري قديمي سروكار داريم يعني از اين ساختمان ها، با سازوكار جديدي نيست و وظايف گمرك هم مشخص هست آنچه كه وظيفه گمرك هست يعني (سازمان جهاني گمرك جمهوري اسلامي ايران) كسب درآمد براي دولت، حفاظت از صيانت جامعه، و بازسازی و مرمت آثار تاریخی با توجه به آثار قديمي و آنچه را كه تحويل سازمان ميراث فرهنگي شده، برای گمرک پيش بيني نشده است. منتهي در سال 89 به بعد سال 90 و 91 مكاتبات زيادي با استانداري داشتيم، مكاتباتي نیز با سازمان صنايع دستي و ميراث فرهنگي داشتيم و اعلام آمادگي هم كرديم و هفته پيش در خدمت جناب دكتر كرباسيان رياست محترم كل سازمان گمرك جمهوري اسلامي ايران بودم و همين موضوع را مطرح كردم و ايشان فرمودند اگر دستگاههاي مرتبط و كساني كه كار تخصصي اين كار را دارند ورود کنند، ما هم آماده هستيم.

پورحیدر در پاسخ به سوال مجری برنامه در خصوص نحوه کمک گمرک، افزود: حاضريم كه برای بازسازی و مرمت عمارت های هفت بنگله بودجه هم كمك كنيم.

نگران همکارانمان در محوطه عمارتهای هفت بنگله هستیم

به گزارش نسیم جنوب، برنامه در شهر با نمایش تصاویری از وضعیت درهم ریخته محوطه عمارتهای هفت بنگله، نظر مدیرکل گمرک بوشهر را در بی توجهی به این عمارتها جویا شد که پورحیدر پاسخ داد: الان ما نگران همكارانمان که ساكن بهمني هستند هستيم و چون كه ساختمان در حال ريزش هست و بسيار خطرناك هست، نگران سلامت كارگري هم كه مي خواهد براي تعمير و يا نظافت آن جا برود هستيم. 

- محمدي مجری برنامه در شهر بعد از سخنان پورحیدر، با نمایش تصاویر درخت ها و آشغال های رها شده در حیاط این عمارتها اظهار داشت: ولي اين درختان بيرون هست و در اطراف آن قرار دارد. 

مدیرکل ميراث فرهنگي:

ثبت يك اثر تاریخی به معنی تحويل به سازمان ميراث فرهنگي نیست

به گزارش نسیم جنوب در ادامه برنامه در شهر، فروزاني مدیرکل ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري به روی خط آمد و در پاسخ به سوال مجری مبنی براینکه با توجه به اينكه عمارت هفت بنگله در سال 1379 ثبت فهرست آثار ملي شده، شما مهم ترين دليلي كه این عمارتها به حال خودشان رها شده اند، را چه مي دانيد؟ اظهار داشت:  ثبت يك اثر چه مالك آن اثر، شخص حقيقي يا حقوقي و يا دولتي يا غيردولتي باشد به معنی تحويل سازمان ميراث فرهنگي نیست، سازمان ميراث فرهنگي به دليل ارزش تاريخي كه یک مكان يا بنا يا محدوده و محوطه تاريخي دارد، يك اثر را  ثبت تاريخي مي كند و لزوماً به اين معنا نيست كه مالك خصوصي در مورد ابنيه هاي تاريخي مالكيت آنجا را مي گيرد، اين معنايش اين است كه مداخله يا عدم مداخله هايي كه در آن اثر صورت مي گيرد يعني عدم مداخله هايي كه ممكن است منجر به تخريب شود يا منجر به رهاسازي آن اثر شود، تبعات قانوني پيدا مي كند و همان طور كه آقاي پورحيدر فرمودند و به هر صورت اين ساختمان هم مثل خيلي از ساختمان هاي ديگر بیش از صد سال عمر داشته و فكر مي كنم تا دهه 70 هم به نوعي از اين ساختمان ها استفاده مي شد. اما وقتي اثری ثبت تاریخی ثبت مي شود بايد اين مداخلات و تعميرات به شكل استانداردتري صورت گیرد که البته خيلي هم چيز پيچيده اي نيست ولي حتماً بايد با نظارت سازمان ميراث فرهنگي باشد. 

تخریب عمارتهای هفت بنگله، نتیجه رها سازی این عمارتهاست

- محمدي مجری برنامه در شهر، واکنش میراث فرهنگی به تخریب این عمارتها در سالهای گذشته را جویا شد که مدیرکل میراث فرهنگی اظهار داشت: ما در حدود 4 و 5 ماه پيش با آقای پورحیدر در اين مورد مكاتبه داشتيم كه در واقع اين ثبت تاريخي بودن اين ساختمان ها دليل بر اين وضعيت موجود نمي شود، ولی سالها متاسفانه اين ساختمان ها رها شده بودند و وضعيتي كه الان شما آنجا مي بينيد رهاسازي است و تعجب مي كنم براي كساني كه به هر صورت در ساختمان هاي مسكوني و سازماني محوطه چند هزار متری آنجا با این خطرات زندگی می کنند. من خود شاهد آتش سوزي یکی از این ساختمانها بودم و تعجب کردم از اینکه اين قدر راحت كه در محدوده بسته اي كه محدوده خانه هاي سازماني هست و اين ساختمان هم گوشه اي در اين چند ساختمان هستند، آتش سوزي شده است.

گمرک برای نجات هفت بنگله، اقدامات اضطرای انجام دهد

فروزانی درباره امکان تبادل بین میراث فرهنگی و گمرک بوشهر برای مرمت و بازسازی عمارتهای هفت بنگله اظهار داشت: حتماً امکان این تبادل و همکاری وجود دارد. متاسفانه چند عمارت از عمارت های هفت بنگله تخريب شده است و خواهش ما از مجموعه گمرك ايران و آقاي پورحيدر که به هر صورت اينجا زحمت مي كشند و هم جناب آقاي كرباسيان كه رييس گمرك ايران هستند و آدم فرهيخته و فرهنگي هستند، این است که با توجه به اهميتي كه عمارتهای هفت بنگله دارند و مي توانند تجلي و تجسم قدمت گمرك بوده و تاريخ بوشهر را نشان دهند، اول كاري كه انجام دهيم اقدامات اضطراري برای نجات آنها باشد. ما هم پيگير شديم و مبلغي هم اندازه اي كه مي توانستيم از سازمان مرکزی گرفتيم ولی گمک باید براي طراحي و مرمت و بازسازی هفت بنگله كمك كند و ضمن اين كه ما جاهاي ديگر همكاري خوبي با گمرک داشتيم و مثلاً در خصوص ساختمان اسناد ملي، رديف بودجه استاني براي آن گرفته ايم.

گمرك باید فكر كند كه عمارتهای هفت بنگله متعلق به خودشان هست

مدیرکل میراث فرهنگی در ادامه افزود: من فكر مي كنم كه گمرك اول باید فكر كند كه عمارتهای هفت بنگله متعلق به خودشان هست، گرچه این عمارتها ثبت تاريخي هستند مثل ساختمان هاي ديگر، و بالاخره منتظریم که گمرک هزينه ها و اقداماتي برای نجات آنجا انجام دهند. بحث ما اين است كه اين ساختمان و محدوده ي اين ساختمان كه در آن منطقه وجود دارد، يك فرصتي براي گمرك هست.

مدیرکل گمرک بوشهر:

گمرک آماده هرگونه تعامل و همكاري برای مرمت و بازسازی عمارتهای هفت بنگله است

در ادامه برنامه، بار دیگر پورحیدر مدیرکل گمرک بوشهر بر روی خط آمد و درباره وضعیت کنونی عمارتهای باقی مانده اظهار داشت: از عمارتهای هفت بنگله، سه عمارت سرپا هستند که يكي از اينها مسكوني هست. دليل مسكوني بودنش اين است كه نگهبانان منازل در آنجا سكونت دارند و طبق بررسي كه درباره آن عمارت انجام شد، ديدند كه وضعيت بهتري دارد و به عنوان اسكان در نظر گرفتند.

پورحيدر در ادامه اظهار داشت: ما آماده هرگونه تعامل و همكاري برای مرمت و بازسازی عمارتهای هفت بنگله هستيم و رياست محترم كل گمرک کشور هم اين قول را داده اند و امیدوارم با همكاري استانداري محترم و سازمان ميراث فرهنگي تعاملي داشته باشيم و بحث طراحي و تامين اعتبار صورت پذيرد و ان شاالله نگذاريم اين عمارت ها كه شناسنامه بوشهر هستند، از بين بروند.

به گزارش نسیم جنوب، محمدي مجری برنامه در شهر در پایان این برنامه اظهار داشت: آقاي پورحيدر انتظاري كه از گمرك استان بوشهر هست اینکه با توجه به رونق اقتصادي كه به وجود آمده و درآمدي كه گمرك دارد، حداقل براي ترميم و بازسازي اين عمارت ها هرچه سريعتر اقدام شود.