مرجان زهراني/ورود بي?دردسر به انتخابات مجلس دهم، دلمشغولي و ذهن?مشغولي چهره?هاي شاخص اصلاح?طلب است؛ چهره?هايي كه در هشت سال گذشته از بسياري از فعاليت?هاي حزبي و تشكيلاتي محروم شدند و همچنان درگير حرف?ها و حديث?هايي هستند كه رقباي?شان براي آنان مي?زنند. همين حرف و حديث اصلاح?طلب ستيزان، عناصر سياسي اصلاح?طلب را بر آن داشته تا استراتژي انتخابات 92 را براي انتخابات اسفند 94 هم تكرار و با ائتلاف و نزديكي به نيروهاي معتدل?تر اصولگرا راه مجلس را هموار?تر كنند. صادق زيباكلام اما معتقد است كه امكان هيچ ائتلافي حتي با اصولگرايان معتدل به وجود نخواهد آمد و شايد ترجيح حمايت از برخي چهره?هاي اصولگرا يا نزديك به دولت را فقط در برخي شهرستان?ها شاهد باشيم. اما انتخابات پارلماني با توجه به اينكه برخلاف انتخابات رياست?جمهوري از شكل و شمايل ملي خارج مي?شود و صورتي محلي?تر پيدا مي?كند نيازمند ارتباط تشكيلاتي برنامه?ريزي شده?تري است كه گروه?هاي اصلاح?طلب شهرستان?ها را با تهران همسو و هماهنگ كند. موضوعي كه به گفته زيباكلام شايد در سال گذشته با اختلال رو?به?رو شده باشد اما پايگاه مردمي اصلاحات همان?طور كه اين خلل را در انتخابات رياست?جمهوري بر طرف كرد براي انتخابات مجلس هم جبران كند.

با توجه به شرايط هشت سال گذشته و اختلالي كه در فعاليت حزبي بسياري از احزاب اصلاح?طلب به وجود آمد فكر مي?كنيد اصلاح?طلبان مي?توانند در انتخابات مجلس دهم سازمان يافته و تشكيلاتي عمل كنند تا به مجلسي با اكثريت اصلاح?طلب دست يابند؟

بزرگ?ترين معضلي كه اصلاح?طلبان با آن رو به رو هستند نهاد نظارتي است و فكر مي?كنم نخستين و مهم?ترين كاري كه بايد اصلاح?طلبان انجام دهند اين است كه اتحاد و انسجام خود را حفظ كنند. آقاي هاشمي?رفسنجاني، خاتمي و محمد?رضا عارف مي?توانند در حفظ اين اتحاد و انسجام بسيار تاثيرگذار باشند. از سويي چهره?هاي نزديك به دولت و آقاي روحاني هم مي?توانند در حفظ اين هماهنگي موثر باشند. تنها راه مواجهه با شوراي نگهبان و تصميمات اين شورا، حفظ همين اتحاد و انسجام است تا بتوانند در برابر اصولگرايان بايستند و نگذارند نامزدهاي?شان قلع و قمع شوند. در عين حال جدا از مساله اتحاد و انسجامي كه بايد بين اصلاح?طلبان به وجود بيايد نكته مهم اين است كه اصلاح?طلبان از لحاظ اقبال عمومي در وضعيت بسيار خوبي هستند. اگر انتخابات منصفانه برگزار شود بيش از دو سوم مجلس آينده از آن اصلاح?طلبان خواهد بود و تركيب مجلس دهم بسيار متفاوت خواهد بود چون پايگاه مردمي قابل قبولي دارند.

به نظر شما ارتباطات تشكيلاتي و حزبي اصلاح?طلبان در حال حاضر براي ورود به عرصه رقابت?هاي انتخابات مجلس دهم در وضعيت مطلوبي است؟

اصلاح?طلبان در حال حاضر از نظر ارتباطات تشكيلاتي و فعاليت?هاي حزبي وضعيت بسيار مطلوبي دارند. همان?طور كه ديديد در انتخابات رياست?جمهوري سال 92 با وجود اينكه در هشت سال گذشته با محدوديت?هاي زيادي رو?به?رو شده بودند اما توانستند با اتحاد و انسجام به هدف مورد?نظرشان برسند. اما به هر حال بايد يك سال مانده به انتخابات به فكر سازماندهي باشند. حالا زمان آن فرارسيده كه اصلاح?طلبان در استان?ها و حوزه?هاي انتخابيه رايزني?هايي را انجام دهند و حتي نامزدهاي اصلاح?طلب مورد ?نظر را مشخص كنند. با توجه به موضوع رد صلاحيت?ها هم بايد اصلاح?طلبان تلاش كنند براي هر حوزه انتخابيه بيش از تعداد نامزدهاي آن حوزه انتخابيه افرادي را مشخص و معرفي كنند كه در صورت مواجهه با رد صلاحيت?ها گزينه?هاي جايگزين مناسبي داشته باشند.

آيا مي?توان استراتژي?اي كه اصلاح?طلبان براي انتخابات رياست?جمهوري سال 92 به كار بردند را براي انتخابات مجلس دهم استفاده كنند؟

قطعا به خاطر اينكه انتخابات مجلس از حالت ملي خارج مي?شود و شهرستان?ها تاثير زيادي در آن دارند بايد اصلاح?طلبان استراتژي متفاوتي را براي انتخابات مجلس به كار بگيرند. همين موضوع هم كار را براي انتخابات سخت?تر خواهد كرد اما بايد توجه داشته باشيم به خاطر اينكه بيشتر نمايندگان مجلس از شهرهاي بزرگ و مراكز استان هستند مي?توان با همان استراتژي براي انتخابات مجلس هم اقدام كرد. در شهرستان?هاي بزرگ و مراكز استان?ها قطعا ائتلاف?هايي صورت مي?گيرد كه نتيجه بخش خواهد بود. بايد اصلاح?طلبان در حوزه?هاي انتخابيه بزرگ انسجام و اتحاد و ائتلاف را به وجود بياورند.

اين ائتلاف در شهرستان?ها با چه سازوكاري بايد انجام پذيرد و ارتباط بين اصلاح?طلبان مركز و شهرستان?ها با چه شيوه?يي عملي و نتيجه?بخش خواهد بود؟

طبق روند گذشته اصولگرايان اساسا اجازه نمي?دهند احزاب و تشكل?هاي سياسي در اين زمينه فعاليت داشته باشند بنابراين بايد اصلاح?طلبان به فكر شيخوخيت در استان?ها باشند و از طريق شيخوخيت و كدخدامنشي و به صورت جبهه?يي در شهرستان?ها فعال شوند كه با اين روش قطعا موفق خواهند شد. براي مثال در شهر اصفهان چهره?هاي اصلاح?طلب و چهره?هاي مدني شناخته شده?يي وجود دارد كه بايد وظيفه شناسايي چهره?هاي استاني را بر عهده بگيرند تا با توجه به احتمال عدم ورود چهره?هاي شناخته شده، چهره?هاي جايگزين در شهرستان?ها براي انتخابات آماده باشند چرا كه ورود چهره?هاي شاخص اصلاح?طلب به انتخابات مجلس نيازمند يك معجزه است. اصولگرايان اجازه نمي?دهند كه اصلاح?طلبان با چهره?هاي شاخص خود وارد عرصه رقابت شوند به همين دليل اصلاح?طلبان بايد از همين الان در حوزه?هاي انتخابيه افراد متعددي را در نظر بگيرند تا غافلگير نشوند البته كار سخت اما شدني است.

اگر مجلس دهم با اكثريت اصلاح?طلب در دوره دهم تشكيل شود با توجه به نبود چهره?هاي شاخص اصلاح?طلب مجلس از لحاظ كيفي كاركرد مطلوب براي اصلاح?طلبان را خواهد داشت؟

به هر حال اصولگرايان تمام تلاش خود را خواهند كرد كه نگذارند اكثريت مجلس با حضور اصلاح?طلبان تشكيل شود اما اگر اين اتفاق بيفتد شايد اتفاقات مجلس ششم دوباره تكرار شود. آنها تلاش خواهند كرد كه مصوبات مجلس دهم را از طريق نهادهاي بالادستي و نظارتي حل كنند. همه اين تحليل?ها به اين معناست كه كار كردن در شرايط فعلي براي نيروهاي ترقي?خواه، اصلاح?طلب و آزادي?خواه بسيار سخت است اما غيرممكن نيست. اصلاح?طلبان بايد از حداقل?هايي كه در اختيار دارند بهره ببرند و بايد از اختلافاتي كه در حال حاضر ميان اصولگرايان به وجود آمده است استفاده كنند. به هر حال اين اختلافات و آشفتگي?هايي كه مدتي است ميان اصولگرايان به وجود آمده مي?تواند براي حضور اصلاح?طلبان در مجلس دهم موثر باشد.

فكر مي?كنيد تعامل بين اصلاح?طلبان و نيروهاي اصولگراي معتدل ، محتمل است؟

به نظر من هيچ ائتلافي ميان اصلاح?طلبان و اصولگرايان به وجود نمي?آيد. شايد در برخي حوزه?هاي انتخابيه اصلاح?طلبان به اين جمع?بندي برسند كه از برخي نامزدهاي اصولگرا كه چهره?هاي معتدل و ميانه رويي هستند و قابليت نامزد شدن از سوي جريان اصلاح?طلبي را دارند حمايت كنند و در برخي حوزه?هاي انتخابيه اصلاح?طلبان بر اينكه الزاما چهره?هاي اصلاح?طلب نامزد باشند اصراري نداشته باشند يا حتي از نامزدهاي اصولگراي معتدل حمايت بكنند اما اينكه اصلاح?طلبان به سمت ائتلاف با چهره?هاي اصولگرا پيش بروند بعيد به نظر مي?رسد.