حاتمي?كيا، زارعي، ميرباقري، معادي و كيانيان اعتراض كردند

الهام نداف

 

در چند روز اخير صحبت درباره توهين بي?وقفه نشريه يالثارات به سينماگران نقل محافل هنري شده است. سينماگران فارغ از هر گونه عقيده و دسته?بندي، هر جا تريبوني پيدا كردند عليه اين بي?احترامي?ها و سكوت مسوولان فرهنگي حرف زدند و در دفاع از سينماگراني چون ترانه عليدوستي، اصغر فرهادي و ماني حقيقي كه تازه?ترين سوژه اين نشريه شده?اند، ديگر همكاران خود را به اتحاد دعوت كردند.
منوچهر شاهسواري، مديرعامل خانه سينما در دهمين جشن انجمن منتقدان و نويسندگان سينماي ايران آغازگر اين اعتراض?ها بود. او زماني كه پشت تريبون قرار گرفت، ترجيح داد بيش از هر چيز درباره بي?حرمتي?هاي صورت گرفته حرف بزند. مديرعامل خانه سينما با اشاره به انتشار متني درباره نشريه يالثارات از سوي جامعه روزنامه?نگاران و ضمن قدرداني از آنها، عنوان كرد: «بايد قدر اين حركات را بدانيم، من از آنها سپاسگزارم و به بانيان آن نشريه هتاك مي?گويم اين بي?اخلاقي?ها چاره?اي براي شما به جز ترك كردن صحنه باقي نمي?گذارد.»
اما بخشي از مراسم جشن انجمن منتقدان به تجليل از رخشان بني اعتماد اختصاص داشت. پيش از حضور اين سينماگر روي سن، فاطمه معتمدآريا در سخناني خطاب به منتقدان و نويسندگان به خاطر هر آنچه در حمايت از هنر و هنرمند نوشته?اند قدرداني كرد: «از شما تشكر مي?كنم، شما بهترين نويسندگان سينمايي هستيد كه هيچگاه مارا تنها نگذاشتيد و هميشه پشت ما بوديد.»
در ادامه اين مراسم و زماني كه قرار شد تنديس بهترين بازيگر زن اين جشن به ليلا حاتمي اهدا شود، درباره آنچه اين روزها بر سينماي ايران گذشته، توضيحات بيشتري ارايه شد. ماني حقيقي، كارگردان «اژدها وارد مي?شود» از جانب حاتمي روي سن حاضر شد تا جايزه او را بگيرد: «مادر صفي يزداني فوت شده و ليلا حاتمي درگير سوگواري اوست و به همين دليل به من گفت اين جايزه را از جانب او دريافت كنم.»
حقيقي كه يكي از سينماگران مورد حمله نشريه يالثارات است، از حاضران در سالن اجازه خواست تا درباره اين موضوع مهم صحبت كند: «در چند روز گذشته تعدادي از همكاران و مردم از طرق مختلف از ترانه عليدوستي و اصغر فرهادي و من بابت مطلبي كه در يك نشريه درباره ما نوشته شده، دلجويي كردند. ما سه نفر تصميم گرفتيم اعتراض خودمان را در قالب يك شكايت كيفري مطرح كنيم. انگيزه ما براي كاري كه مي?كنيم اين نيست كه صرفا آن مطلب را تكذيب كنيم كه كذب محض نيازي به تكذيب ندارد، بلكه مي?خواهيم اعتراض خود را به اين اتفاق نشان دهيم. نشريه?اي كه مجوز دارد پشت نام امام حسين(ع) مطالبي مي?نويسد كه هرزه?نگاري است.  ما حق داريم جلوي اين خشونت را بگيريم و نمي?توانيم به تنهايي اين كار را به سرانجام برسانيم.»
او از همه ايرانيان خواست تا درباره اين موضوع هنرمندان و سينماگران را ياري كنند. حقيقي همچنين عنوان كرد خوشحال مي?شود، رييس قوه قضاييه و وزير ارشاد در اين باره به كمك آنها بيايند اما كمك مردم را نيز موثر دانست: «آن نشريه كوچك?ترين سندي براي حرف?هايي كه زده ندارد اما ما سند بي?اخلاقي آنها را در دست داريم.»صحبت?هاي ماني حقيقي با تشويق حضار مواجه شد و همين مساله سبب شد ابراهيم حاتمي?كيا پيش از دريافت جايزه ويژه هيات داوران براي كارگرداني «باديگارد»، حرف?هاي حقيقي را پي بگيرد: « قسم به قلم. همه عزيزان كه اينجا هستند صاحب قلم?اند، حرمت قلم با اتفاقات آن نشريه زايل شد و همه ما بايد در برابر آن بايستيم. نمي?دانم اين خشونت از كجا مي?آيد. متاسفم كه با اسم و خون حسين (ع) اينچنين بازي مي?شود. من كم از اين نشريه نواخته نشدم. آنها به من مي?گفتند كار انحرافي در سينما انجام مي?دهم. شايد باورتان نشود اما حرفي كه مي?زنم مال سال?ها پيش است وقتي كه اين نشريه يك ورق بود و در نماز جمعه پخش مي?شد. حالا كه متاسفانه كار به اينجا كشيده اگر شما اهالي مطبوعات و اگر ما اهالي سينما، در مقابل هرزه نگاري?هاي اين نشريه سكوت كنيم، نشان بي?غيرتي ما است. متاسفم كه عده?اي خشونت طلب در نشريه?اي مهجور، در حال توهين به نام مقدس اباعبدالله هستند.» اما رضا كيانيان از ديگر سينماگراني بود كه براي اعطاي جايزه بهترين بازيگر مرد انجمن منتقدان روي سن حاضر شد و از روندي كه وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در پيش گرفته، انتقاد كرد. او با اشاره به لغو كنسرت?ها در شهر مشهد و عقب?نشيني وزير ارشاد گفت: «چند وقت پيش كه يكي از افراد در يكي از استان?ها خودمختاري موسيقي را اعلام كرد، آقاي وزير ارشاد خودمختاري او را تاييد كرد. وزير درباره توهين اين نشريه كذا به هنرمندان هم سكوت كرده است. من فهميده?ام وزير اصلا به هيچ كاري كار ندارد.» پيمان معادي نيز پس از دريافت جايزه خود، در حمايت از اعتراض ماني حقيقي خطاب به او گفت: من سال?هاست با تو، عليدوستي و فرهادي دوستي دارم و خودت مي?داني كه دوستانم را به سختي انتخاب مي?كنم. تمام قد به شرافت و نجابت شما سه نفر افتخار مي?كنم و از همين جا مي?گويم ما نوكر شما هستيم و پشت?تان مي?مانيم. او در ادامه از حاتمي?كيا به خاطر حمايتش از سينماگران تقدير كرد.
اما جشن فيلم و عكس «چهل چراغ» با محوريت آثار هنري مرتبط به امام حسين (ع) از بهترين فرصت?هايي بود كه سينماگران توانستند اعتراض خود را به گوش مديران و مسوولان فرهنگي برسانند. مريلا زارعي، بازيگر سينما كه براي بازي در فيلم «دست?هاي خالي» به كارگرداني ابوالقاسم طالبي، تنديس اين جشنواره را گرفت، روي سن از نشريه?اي گفت كه پرده?دري مي?كند: « امروز در اين مملكت مجله?اي چاپ مي?شود كه به همه ما توهين مي?كند! و پرده?دري مي?كند! و آبروي مسلمان را مي?برد! و بدترين الفاظ آن تيتر مي?شود. من ديوانه حسين هستم و هنوز هم كار مي?كنيم. از بزرگان مي?خواهم ورود پيدا كنند. من دنبال نشانه بودم كه حرفم را بزنم. سيدالشهدا به ما ياد داد بايد خون?مان را بريزيم اما آزاده بمانيم. اگر نام اسلام و حسين زنده است به خاطر نام زينب (س) است. اگر هنرمندي در اين عرصه حضور دارد، حتما توفيقي است كه امام حسين(ع) به آن عنايت كرده است. حالا اين نشريه فردا در مورد من بنويسد باكي نيست. يا علي.»
داوود ميرباقري نيز در حمايت از زارعي و سينماگران بعد از دريافت تنديس خود براي كارگرداني فيلم «مسافر ري» به هتاكي?هاي نشريه يالثارات اشاره كرد: «شرايطي كه در بخشي از مطبوعات توسط اين نشريه به وجود آمده شرم?آور است. اگر حضرت اباعبدالله بود امروز قيام مي?كرد كه چرا عده?اي در مملكت شيعه چنين جراتي مي?كنند و هتاكي مي?كنند؟ ما توقع داريم كه بزرگان و مسوولان ورود كنند. دل همه ما شكسته است. اين جريان اگر ادامه پيدا كند همه متضرر مي?شوند.»
به نظر مي?رسد بخشي از هتاكي?هاي صورت گرفته در اين نشريه به خاطر اكران موفق فيلم «فروشنده» به كارگرداني اصغر فرهادي در سينماهاست. با اين همه اين نشريه پيش از اين، توسط هيات نظارت بر مطبوعات لغو امتياز شده بود. صحبت?هاي هنرمندان در چند روز اخير حسين نوش?آبادي، سخنگوي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي را بر آن داشت تا در تازه?ترين نشست مطبوعاتي خود بار ديگر پرونده نشريه يالثارات را باز كند. به گفته او «موضع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي در اين خصوص قبلا اعلام شده است. هيات نظارت بر مطبوعات پروانه اين نشريه را لغو و نام آن را از فهرست نشريات داراي مجوز حذف كرده است لذا ما اين نشريه را جزو نشريات قانوني نمي?دانيم. مسائلي كه بعد از انتشار شماره?هاي اخير اين نشريه رخ داده است، در دستگاه قضايي در حال رسيدگي است و قطعا اين نهاد با توجه به شكاياتي كه از سوي هنرمندان مطرح شده و هتك حرمتي كه به آنها صورت گرفته است، اين شكايت را مورد رسيدگي قرار مي?دهد.»
در ادامه هيات?مديره خانه سينما نيز در نامه?اي سرگشاده با دلجويي از ترانه عليدوستي، اصغر فرهادي و ماني حقيقي پشتيباني خود را از اين سه سينماگر اعلام كرد و خبر داد تاجايي كه در مقدورات مان است از همه امكانات حقوقي، قانوني و افكار عمومي براي اعاده حيثيت و ستاندن داد شما استفاده خواهيم كرد.