زنانی که در قبال آزارهای خیابانی سکوت پیشه می?کنند در واقع زمینه و بستر را برای گسترش و توسعه روز افزون این پدیده زشت فراهم می?کنند. تصور کنید پسر یا مردی در خیابان به شما تعرض کلامی و جنسی کند و شما در مقابل او را مورد شماتت قرار ندهید، به او اعتراض علنی نکرده یا موضوع را به مراجع قضائی یا نیروی?انتظامی گزارش نکنید. در این صورت فرد تعرض?کننده قطعا با خود فکر می?کند که هرگونه عملکرد او در این زمینه عقوبتی در پی نخواهد داشت و در نهایت این کار را در قبال زنان و دختران دیگر نیز تکرار می?کند. در واقع شما با سکوت خودتان زمینه?ساز ترویج فرهنگ خشونت، رفتار ضداخلاقی و ضد?ارزشی او شده?اید. همواره باید این نکته را در نظر گرفت که افراد تعرض?کننده به حقوق زنان و دختران در خیابان قطعا برای اولین بار نیست که دست به این?کار زشت می?زنند و سال?هاست که این رویه را در پیش گرفته?اند و هر بار سکوت فرد آنها را در طی این راه بیشتر تشویق خواهد کرد. بنابراین سکوت شما چرخه مشمئزکننده رفتارهای آزار دهنده مزاحم را با زنان ادامه خواهد داد، در این موارد سکوت شما نه تنها سبب آزار روحی شما می?شود بلکه به او کمک کرده?اید تا رفتار?های قبیح را در قبال دیگر زنان و دختران تکرار کند. در واقع با سکوت خود زمینه را برای پرهیز او از این عمل زشت فراهم نکرده?اید و کمک شایان توجهی به استمرار این رفتار در او انجام داد?ه?اید.

صدمات روحی که جبران?ناپذیرند

زنان و دختران حتی از شنیدن صدای بوقی که به مقاصد شوم برای آنها زده می?شود، احساس منزجرکننده?ای پیدا می?کنند، بنابراین تصور کنید در صورت لمس بدنی عمدی مردی با خود دچار چه صدمات روحی و روانی خواهند شد؟! بسیاری از آنان هرگز خاطرات شوم و زجرآور این?گونه از رفتارها را فراموش نمی?کنند و سالیان سال آنها را در صندوقچه تاریک و خوفناک ذهن باقی می?گذارند، زیرا این اقدامات قطعا نفوذ به حریم شخصی و انسانی آنهاست. این زنان به مرور احساس امنیت خود را در خیابان از دست می?دهند. اخیرا بر اساس پژوهشی دانشجویی که در دانشگاه تهران انجام شده 99?درصد از زنان پاسخ?دهنده به این پژوهش اعلام کردند که تجربه آزار?خیابانی داشتند و «نگاه?های آزاردهنده» با 85?درصد فراوانی در صدر آزارهای?خیابانی قرار داشته است و تاسف بارتر آنکه تنها دو?درصد از مردان پاسخ?دهنده به این پژوهش اعلام کرده?اند که مورد آزارخیابانی قرار گرفته?اند که این به معنای 20?درصد از جامعه آماری مردان است.با این حساب زنان 79?درصد بیش از مردان مورد انواع آزار و اذیت?های?خیابانی قرار می?گیرند. البته آزار و اذیت?خیابانی تنها مختص ایران نیست و در بسیاری از کشورهای دنیا و حتی کشورهای توسعه?یافته و پیشرفته?ای مانند کشورهای اروپایی و آمریکا نیز وجود دارد، اما?درصدهای ثبت?شده در این پژوهش به سادگی روشن می?کند که وضعیت تامین? امنیت زنان در خیابان?ها و شهرهای ایران چندان امیدوارکننده نیست.

ناظران توجه کمی به آزارهای خیابانی دارند

نکته تاسف?بار در زمینه آزارهای خیابانی اعمال شده بر زنان بی?تفاوتی اغلب ناظران در صحنه نسبت به این بی?قانونی است. 37?درصد از پاسخ?دهندگان این پژوهش اعلام کرده?اند که ناظران هیچ?گونه کمکی به آنها نکرده?اند و فرد آزاررسان به راحتی به فرد تعرض کرده و این تعرض شامل متلک?گویی تا لمس فیزیکی بوده است. آیا تعرض و آزار خیابانی به اندازه?ای برای مردم عادی شده که نسبت به آن به سادگی می?گذرند یا آنکه در این مواقع زن و دختر را مقصر دانسته و بنابراین خود را متعهد به انجام عکس?العمل نمی?دانند؟ دلیل اصلی عدم توجه و بی?تفاوتی این افراد به واقع مشخص نیست اما آنچه روشن است تنها ماندن برخی از زنان در هنگام آزارهای خیابانی است.

لزوم ایجاد بانک?اطلاعاتی برای مزاحمان خیابانی

چگونه باید دریابیم مزاحم خیابانی که در حال متلک?گویی یا لمس فیزیکی یک زن است چندبار این عمل زشت را تکرار کرده است؟ اصلا اگر یک زن دل به دریا بزند و به مراجع قضائی یا نیروی?انتظامی نسبت به تعرض مزاحمی خیابانی شکایت کند آنها چگونه می?توانند سابقه او را در این زمینه پیدا کنند و به نسبت دفعات انجام این کار برای او مجازات تعیین کنند؟ واقعیت این است که این افراد در خیابان?ها و کوچه?ها ناشناخته?اند و شاید به کلام درست?تر نامرئی هستند. هیچ?کس نمی?داند آنها چقدر خطرناک?اند و در صورت تمایل تا کجا و حد و مرزی قادر به آزار و اذیت زنان و دختران هستند. اگر اطلاعات درست و قابل?اتکایی از مزاحمان خیابانی سابقه?دار داشتیم توان برخورد قانونی قاطع?تر با آنها وجود داشت و آنها به راحتی از چنگ? قانون نمی?گریختند. قانون برخورد با مزاحمان خیابانی سال?هاست که در ایران وجود دارد، اما این قانون تا چه اندازه اجرا می?شود و بر آن تمرکز وجود دارد،?ا... اعلم! مزاحمان خیابانی راست راست در حال عبور از خیابان?ها و کوچه?های کلانشهرها و شهرهای کوچک هستند و کار را برای تامین امنیت زنان در اماکن و معابر?عمومی سخت کرده?اند. آیا زمان آن نرسیده که برخورد جدی و قاطع?تری با آنها داشت و از آن مهم?تر زمینه را برای شناسایی سریع و دریافت سابقه آنها فراهم کرد؟ حق مسلم زنان است که به عنوان نیمی از جمعیت ایران به دور از نگاه?های هرزه و هوس?آلود برخی از مردان در معابر و اماکن عمومی در هر ساعتی از شبانه?روز تردد کنند و بدانند قانون تحت هر شرایطی حامی و پشتیبان آنها خواهد بود.

لزوم گزارش?دهی آزارخیابانی به مراجع قانونی

یک عضو فراکسیون بانوان در گفت?وگو با «آرمان» با اشاره به لزوم حمایت حداکثری قانون از زنان در مقابل آزار?های خیابانی می?گوید: در صورت هرگونه مزاحمت خیابانی باید با پلیس 110 تماس گرفته شود تا در محل حضور پیدا کند و فرد موضوع شکایت از فرد تعرض?کننده را در کلانتری? پیگیری کند. فاطمه?ذوالقدر می?افزاید: خوشبختانه اخیرا در ارتباط با برخورد زنان با مزاحمان خیابانی برای آنها فرهنگسازی شده است، در گذشته به این شکل نبود و بیشتر زنان در مواجهه با اصطلاحات رکیک مزاحمان خیابانی توجهی به آنها نکرده و از کنار آنها می?گذشتند؛ اما اکنون بسیاری از زنان با تلفن?همراه خود با پلیس 110 تماس گرفته، آنها در محل حضور یافته و فرد خاطی را با خود می?برند. او تاکید می?کند: این?گونه اقدامات در مقابل مزاحمان?خیابانی از سوی زنان بسیار خوب است، اما باید در این زمینه آگاهی?رسانی بیشتری به آنها شود، زیرا هنوز بسیاری از زنان در مقابل این افراد به دلایل گوناگون منفعل هستند. ذوالقدر می?افزاید: زنان باید بدانند در مواقعی که به حقوق?قانونی آنها به هر نحو تعرض می?شود چگونه از آن مراقبت?کنند، برای مثال اگر یک مرد با قلدری قصد گرفتن جای پارک یک زن را داشته باشد او باید فوری شماره او را یادداشت کرده و به مراجع?قانونی گزارش دهد. خوشبختانه در این زمینه?ها اطلاع?رسانی? قابل?توجهی شده است، در گذشته مزاحمت?های?خیابانی بسیار بیشتر بود. او خاطرنشان می?کند: قانون برای برخورد با تعرض?کنندگان خیابانی وجود دارد و زنان باید از دست مزاحمان به مراجع?قانونی شکایت کنند؛ برخی از زنان در ابتدا طرح شکایت کرده، اما آن را نیمه?کاره رها می?کنند، در حالی که باید تشکیل پرونده داده و شماره ماشین یا آدرس?منزل مزاحم را در اختیار مراجع?قانونی قرار دهند. اگر شکایات?های این افراد مطرح و بایگانی شود برای فرد سوءسابقه خواهد شد. ذوالقدر می?افزاید: زنان و کودکان باید حین تردد در معابرعمومی هوشیار بوده و هرگونه تعرض را به نیروی?انتظامی اطلاع دهند. اگر خودرویی مزاحم آنها شده سریع? شماره آن را یادداشت کرده یا در حافظه بسپارند. ممکن است گاهی در اعمال?قانون تعلل صورت بگیرد، اما اگر فرد در قبال حقی که از او خورده شده پیگیر باشد و شکایت کند، این اتفاق رخ نخواهد داد. او تاکید می?کند: البته اذعان می?کنم قوانین در این زمینه قوی و بازدارنده نیست و طی مراحل قانونی روند فرسایشی دارد. امیدواریم در لایحه منع?خشونت علیه زنان، قوانین بازدارنده?ای در زمینه برخورد سریع و قاطع با انواع مزاحمان?خیابانی وجود داشته باشد. هنگام گزارش مزاحمت?های خیابانی و بایگانی شدن آنها بانک اطلاعاتی به دست می?آید، این بانک?ها گاهی حاصل ماه?ها و سال?ها مورد آزار است. در برخی از موارد مزاحمت مانند اسیدپاشی این قوانین باید شدت داشته باشد تا فرد خاطی پس از طی دوران محکومیت دو، سه?ساله نتواند باز به مزاحمت برای نوامیس مردم ?بپردازد و اشد مجازات برای این افراد در نظر گرفته شود و باز به جامعه برنگردد. ذوالقدر می?افزاید: امیدواریم قوانین محکم? و شفاف?تری در این ارتباط داشته باشیم که عملکرد بالایی داشته باشند و بتوانند در کنار فرهنگسازی مفید در جامعه از میزان این مشکل بکاهند.