امرا... امینی در گفت‌و‌گو با «آرمان» مطرح کرد

تلاش برای گران‌فروشی خودرو‌های خارجی

آرمان- نوشین ایزدپناه: مدیرکل مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت ایران، 10 دی خبر از بازشدن سایت ثبت سفارش خودرو داد و اعلام کرد: قرار نیست که دوباره سایت ثبت سفارش خودرو بسته شود. علی علی‌آبادی‌فراهانی درباره مشخصات خودروهایی که اجازه ثبت سفارش برای واردات دارند، گفت: بر اساس مصوبه هیات‌وزیران خودروهایی اجازه واردات دارند که شامل خودروهای 2500 سی‌سی به پایین و دارای ارزش کمتر از 40‌هزار دلار باشند. او در واکنش به اینکه آیا ممکن است دوباره سایت ثبت سفارش خودرو بسته شود و آیا محدودیت زمانی برای این کار وجود دارد یا خیر گفت: نه، قرار نیست که دوباره سایت ثبت سفارش خودرو بسته شود، زیرا مصوبه دولت ابلاغ ‌شده است و در حال طی امور عادی خود است. امرا... امینی، کارشناس صنعت خودرو در مورد احتمال بازگشت قیمت خودروهای خارجی به حالت قبل در گفت‌و‌گو با «آرمان» می‌گوید: «آنچه تجربه نشان داده این است که در ایران قیمت‌ها هیچ‌گاه به حالت اول خود بازنمی‌گردند مگر تحت شرایط خاص مانند اینکه تعداد افزایش یابد یا تغییراتی در تعرفه‌ها ایجاد شود. متاسفانه کسانی که اکنون از این وضعیت سوءاستفاده کردند و رتبه‌های اصلی واردات را دارند، قیمت‌های خود را پایین نمی‌آورند.»

اکنون بار دیگر سایت ثبت سفارش خودرو باز شده و با توجه به اینکه در ماه‌های اخیر شاهد گرانی بیش از حد خودروهای خارجی بودیم و حتی دلالی در این زمینه نیز وجود داشت، به نظر شما آیا قیمت‌ها به حال قبل بازمی‌گردند؟

متاسفانه اقدام بسیار اشتباهی که دولت در عدم ثبت سفارش پیش گرفت باعث شد قیمت خودروهای خارجی بدون هیچ‌ دلیلی افزایش یابد و بهانه آنها این است که قیمت دلار افزایش یافته درحالی که دلار تنها 10 تا 15‌درصد افزایش قیمت داشته، اما خودروهای خارجی بالای 60، 50‌درصد افزایش قیمت داشتند. این نشان می‌دهد که یک ضعف در سیاست‌ها و تصمیم‌گیری‌های دولت در مورد واردات وجود دارد و برخی هم از این شرایط و بازار سوءاستفاده و رانت‌خواری کردند و قیمت‌های خود را به‌شدت بالا بردند. برخی واردکنندگان خودرو به بهانه بسته‌بودن ثبت سفارش واردات این محصولات، عرضه را متوقف کرده و قیمت‌ها را افزایش داده بودند و اکنون باید با بازشدن مجدد ثبت سفارش، قیمت‌‌ها به نرخ‌‌های پیشین کاهش یابد. اما آنچه تجربه نشان داده این است که در ایران قیمت‌ها هیچ‌گاه به حالت اول خود بازنمی‌گردند مگر تحت شرایط خاص مانند اینکه تعداد افزایش یابد یا تغییراتی در تعرفه‌ها ایجاد شود. متاسفانه کسانی که اکنون از این وضعیت سوءاستفاده کردند و رتبه‌های اصلی واردات را دارند قیمت‌های خود را پایین نمی‌آورند و دولت نیز در این زمینه اقداماتی انجام نمی‌دهد و این افرد را به اختیار خود گذاشته که خودروهای خارجی را با قیمت بالا بفروشند و سود سرشاری از این موضوع داشته باشند. بنابراین افزایش قیمت متوازن خودروهای وارداتی که از این پس وارد کشور خواهند شد طبیعی است، اما اینکه واردکنندگان قیمت خودروهای پیشین که با نرخ ارز و تعرفه قبلی وارد کرده‌اند را هم افزایش دهند، غیرقابل‌پذیرش و ناشی از سودجویی آنها است.

دولت در این زمینه چه اقداماتی باید انجام دهد؟

سیاست‌های وارداتی باید سیاست‌های بلندمدت باشند و بر اساس استراتژی‌ها خاص باشد. نباید سیاست‌ها مقطعی باشند. متاسفانه دولت سیاست‌های مقطعی در پیش می‌گیرد. گاهی تصمیم به بالابردن تعرفه‌ها می‌گیرد یا ثبت سفارش خودرو را می‌بندد که کار بسیار اشتباهی است. بنابراین مشکل اساسی این است که دولت سیاست بلندمدت ندارد و در مورد واردات در یک سردرگمی به‌سر می‌برد و نمی‌داند باید چه سیاستی را در پیش گیرد. برخی از افراد هم از این شرایط سوءاستفاده کردند و بیشترین منافع را به دست آوردند. ما قبلا نیز شاهد موارد مشابهی نیز بودیم. زمانی دلار 1000 تومان بود و یک‌شبه به سه‌هزار تومان رسید و در یک فاصله زمانی کوتاه واردکنندگان میلیادر شدند. اکنون نیز وضعیت به همین شکل است. درواقع نداشتن تفکر سیستمی دولت و عدم نگاه بلندمدت باعث شده شرایط بازار سیاه به نفع کسانی که در کوتاه‌مدت سود می‌‌برند، رقم بخورد. در بازار داخلی چون دید فقط داخلی است، سعی می‌کنند خودروساز را زنده نگه دارند و این در حالی است که این منجر به فساد می‌شود.

واردات خودروهای خارجی نقشی در تولید باکیفیت خودروهای داخلی دارد یا خیر؟

هیچ تاثیری ندارد. خودروسازان داخلی ما راه خود را می‌روند و یک حالت انحصاری دارند. خودروهای خارجی هم برای یک قشر خاص و دهک‌های بالای جامعه است. این افراد هم رویه خود را دارند، ولی همان‌طور که گفته شد چون سیاست واحدی برای واردات وجود ندارد که از صنایع داخلی حمایت کند، هیچ‌گاه این رقابت در صنایع داخلی ما به وجود نخواهد آمد. در صورتی که در سطح اقتصاد کلان سیاست‌های تعرفه‌ای و حمایتی وضع شود، صنایع داخلی رشد خواهند کرد. متاسفانه سیاست‌های مقطعی در ایران هیچ ‌مشکلی را از صنایع ما حل نخواهند کرد و خودروسازان ما نیز متوجه این قضیه شده‌اند و سعی در ایجاد رقابت با خودروهای خارجی ندارند، در صورتی که در سایر کشورها واردات برای این است که با صنایع داخلی وارد رقابت شود و بر کیفیت تولیدات افزوده شود و قیمت‌ها کاهش یابد. اما ما شاهد هیچ‌کدام از این سیاست‌ها در کشور خود نیستیم.