مصاحبه نسیم جنوب با فرشید جان احمدیان نویسنده و داستان نویس بوشهری در سالروز تولد:

امیدوارم نسل جدید داستان?نویسی بوشهر نسبت به پیشینیان یک گام جلوتر بگذارند

- جناب جان احمدیان ابتدا به واسطه قبول زحمت برای این گفتگو آن هم در مدرسه مانای سعادت ازطرف خوانندگان فهیم هفته نامه وزین نسیم جنوب از شما تشکر می?کنم و امیدوارم که همچنان درخشان به رسالت خود در صیانت از فرهنگ وادب این دیار  ادامه دهید. اجازه می?خواهم اولین سوالم را این گونه مطرح کنم که چه چیزی بیش از همه باعث ایجاد شوق و انگیزه در یک خواننده حرفه?ای می?شود تا یک داستان را تا انتها بخواند؟

- شاید تعلیق در داستان شوق?برانگیزترین وجهی باشد که خواننده را وا می?دارد خواندن داستان را تا انتها ادامه دهد، این تعلیق ممکن است در ماجرای داستان وجود داشته باشد و یا در تحول شخصیت یا زبان داستان و یا حتی در سکون و ایستایی آن، که هر کدام از آن?ها وابسته به پیرنگی?ست که نویسنده را با خود همراه می?کند.

- به نظر شما یک منتقد ادبی موفق باید چه مولفه?هایی داشته باشد؟

- منتقد ادبی باید پویا باشد و به مطالعات اولیة خودش بسنده نکند و از آخرین آراء نظریه?پردازان ادبی استفاده کند و مهم?تر از آن دارای بینش باشد، همین مسئله باعث می?شود نقدش خنثی نباشد.

- بحثی هست و آن این که عده?ای معتقدند که خدمات هنرمند خدمت اجتماعی است به نظر شما می?شود در حوزة خدمات اجتماعی به هنرمند به عنوان یک فعال اجتماعی نگاه کرد؟

- قاعدتاً هنرمند می?تواند در حوزة خدمات اجتماعی فعال و سهیم باشد، اما این?که خودش را مصلح اجتماع بداند اشتباهی بوده که بسیاری آن? را مرتکب شده?اند.

- مهم?ترین فعالیت هنری اجتماعی شما کدام بوده است؟

- عضویت در انجمن اهل قلم و برگزاری همایش?ها و جشنواره?های ادبی در دهة هشتاد که باعث شد جو فرهنگی بوشهر شرایط جدیدی را تجربه کند. در آن سال?ها به جز این جشنواره?ها و همایش?ها جلسات پربار نقد شعر و داستان در محل انجمن تشکیل می?شد که با استقبال شاعران و نویسندگان بوشهر روبرو می?شد، از طرفی در همان دهه که بهار مطبوعات بود آخرین خبرهای هنری و ادبی انجمن انعکاس می?یافت که خودش باعث جذب هنردوستان می?شد.

- برخی ادیبان و آگاهان ادبیات جدید مخالف تعریف کردن داستان هستند. نظر شما چیست؟

- به هر حال هر قراردادی دارای بندهایی است که باید برای طرفین معنایی مشترک داشته باشد و همین فهم مشترک باعث تعریف اصولی می?شود که قرارداد بر پایة آن معنا می?یابد. تعریف داستان هم بر اساس همین قرارداد بین نویسنده و خواننده بسته می?شود، به هر حال هر دو باید به فهم مشترک و یا تا حدودی نزدیک به هم رسیده باشند که متنی داستان خوانده شود. من معتقدم هرچقدر هم آوانگارد باشیم در ذهن خودمان تعریفی برای داستان داریم و هر متنی را به عنوان داستان نمی?پذیریم.

- آیا نظرات شما به عنوان یک منتقد ادبی، به شکل خاص در بارة آثار یک نویسنده در جایی به چاپ رسیده است؟

- این?که آثار یک نویسنده را بررسی کرده باشم و آن? را به صورت یک کتاب منتشر کرده باشم، نه، اما آثار تمام نویسندگان بوشهر را به اجمال تحلیل و بررسی کرده?ام که چکیدة آن در کتاب "فرهنگنامة داستان?نویسان بوشهر" گنجانده شده و به شکل اختصاصی و کامل?تر هم به شکل منفک در نشریات به چاپ رسیده است. 

- وضعیت استقبال عمومی ازکتاب فرهنگنامه داستان نویسان چگونه بوده است؟

- تا آن?جا که من اطلاع دارم در این وضعیت آشفته?بازار کتاب استقبال از آن خوب بوده، البته با شکل نگرفتن نمایشگاه سالانه کتاب، نباید انتظار بیشتری داشت. البته ذکر یک نکته هم مهم است که معمولاً کتاب?های پژوهشی علاقمندان خاص خودش را دارد و کمی زمان لازم است که کتاب به محققین معرفی شود.

- با توجه به این?که فرهنگنامه داستان نویسان بوشهر کتابی پژوهشی در فرهنگ استان است، آیا ارگان?های متولی فرهنگی بوشهر از آن حمایت کرده?اند؟

- اگر منظورتان خرید آن باشد باید بگویم تا امروز که یک?سال از انتشار این کتاب می?گذرد  ادارة ارشاد بوشهر تماسی برای تهیه و خرید کتاب نگرفته، البته شنیدم باید نویسنده شخصاً درخواست بنویسد و خدمت مدیرکل ببرد تا با درخواست خرید کتاب موافقت شود که احساس کردم اگر متولیان فرهنگی نیازی به وجود این کتاب در کتاب?خانه?های عمومی داشته باشند، خودشان باید اقدام کنند، به هرحال اداره کل فرهنگ و ارشاد بوشهر معاونت فرهنگی دارد که فکر می?کنم یکی از وظایف?اش رصد آثار چاپ شدة نویسندگان بوشهری باشد. البته یک?بار هم به مدیر شعبة بوشهر شناسی گفتم این کتاب منتشر شده، از کمبود بودجه برای خرید کتاب گلایه داشت که واقعاً صحبت?هایش را درک نکردم. اگر بوشهرشناسی قادر نیست چند جلد کتاب فرهنگنامه که دقیقاً در راستای اهداف آن نهاد است، بخرد، حرفی باقی نمی?ماند. 

- به نظر شما بطور کلی وضعیت داستان نویسی در بوشهر چگونه بوده است؟

- داستان?نویسی بوشهر هم متاثر از فضای فرهنگی کشور فرازوفرودهای خاص خودش را دارد و اگر بگوئیم حال? و روز خوشی ندارد بی?راه نگفته?ایم. مهم?ترین دغدغه امروز نویسنده?ها یافتن ناشریست که ریسک سرمایه?گذاری را بپذیرد که این مهم برای نویسنده?هایی که نام?وآوازه?ایی ندارند دوچندان است چرا که تیراژ کتاب برای نویسنده?های نام آشنا هم حدود سیصد تا پانصد نسخه است و اگر کتاب در چند جشنواره مقام بیاورد و تبلیغات فضای مجازی ناشر حرفه?ای به دادش برسد کتاب تجدید چاپ شود. در این شرایطی نباید توقع داشت نویسنده شهرستانی که هیچ آشنایی در مرکز ندارد و نمی?داند لابی?گری ادبی چیست موفق شود بدون سرمایه?گذاری کتاب?اش چاپ شود و تازه اگر چاپ شود باید زحمت پخش آن ?را هم به دوش بکشد، کاری سخت و بیهوده که به زحمت?اش نمی?ارزد.

- نسل جدید داستان نویسان بوشهر را چگونه می بینید و چه چشم اندازی برای آن متصور هستید؟

- من شخصا امیدوارم نسل جدید داستان?نویسی بوشهر نسبت به پیشینیان خودشان یک گام جلوتر بگذارند به هر حال این نسل به واسطه فضای مجازی با دنیای بیرونی ارتباط بیشتری دارند و برای آشنایی با تفکرات جدید موانع کمتری دارند علاوه بر آن نسل جدید خودش را از آن نگاه تعهد اجتماعی سارتر جدا کرده و قاعدتا باید بیشتر به ادبیت اثر بیندیشد. هرچند این دو سال گذشته که ویروس کرونا دنیا را تحت تاثیر خودش قرار داده کمی از شور?وشوق?های ادبی کمتر شده و جلسات ادبی به فضای مجازی محدود شده و همه مثل جزایر دور از هم از حال و کار هم سراغ داریم.

- در پایان اگرصحبت خاصی با خوانندگان هفته نامه نسیم جنوب دارید بفرمائید. 

- تشکر می کنم از این که فرصتی دست داد تا باخوانندگان خوب هفته نامه نسیم گفتگویی داشته باشم.