به انگیزه و احترام هنر نوازندگان و روایت ِ راویان ِ دیرین ِ دمام در بوشهر و با یاد و نکوداشت ِ زنده یاد بمان باباحاجی (عامو بمون)
حماسه حق پرست: این که دمّام، با کُدامین غُراب و بوم ِ شراع ِ بَرکشیده ای یا با کدام کَپتان کشتی آهنین و با چند صد اسب بخار از آن سوی زنگبار و ملیوار و بومیان ِ کُدام پهنه از درازای قاره ای دیگر و دقیقا در چه زمانی به بندر بوشهر رسید و در خانه و کاشانه ی سرنشینان ِ غیربومی سُکنا گزیده در محلات مجاور و چسبیده به ساحل و آبی ِ دریا و البته دم ِ دست ترین نقطه به تجارتخانه های شهر جای خوش کرد برای وقت و زمانی مناسب؛ چندان محل مجادله و موضوع مباحثه ی این نوشتار نیست!...
بِمان و راویانِ ریتم ...
به انگیزه و احترام هنر نوازندگان و روایت ِ راویان ِ دیرین ِ دمام در بوشهر و با یاد و نکوداشت ِ زنده یاد بمان باباحاجی (عامو بمون)
حماسه حق پرست
این که دمّام، با کُدامین غُراب و بوم ِ شراع ِ بَرکشیده ای یا با کدام کَپتان کشتی آهنین و با چند صد اسب بخار از آن سوی زنگبار و ملیوار و بومیان ِ کُدام پهنه از درازای قاره ای دیگر و دقیقا در چه زمانی به بندر بوشهر رسید و در خانه و کاشانه ی سرنشینان ِ غیربومی سُکنا گزیده در محلات مجاور و چسبیده به ساحل و آبی ِ دریا و البته دم ِ دست ترین نقطه به تجارتخانه های شهر جای خوش کرد برای وقت و زمانی مناسب؛ چندان محل مجادله و موضوع مباحثه ی این نوشتار نیست!
به هر روی کافی بود تا با هر بوم و غُراب، غریبان ِ مهاجر با فرهنگ و رسم و سنن و آیین های قوم و تبار ِ دیار ِ خویش در جغرافیایی نو رِحل اقامت بیافکنند تا به قول جاودان یاد استاد ابراهیم باستانی پاریزی روندِ تاریخ تغییر نماید و دوباره تشکیل شود با اجزا و اضلاع سه گانه ی خود که همان انسان و زمان و مکان است.
مهاجرین وارده به بوشهر اما، با خزانه ای گران و گرامی از سرزمین ریتم و ضرب و کوبه ای ها آمده بودند. با یک فرهنگ موسیقایی کاملا کوبه ای که اصل و اساس ساختارِ بیان معتقدات و ذهنیات و مخیلات و باورهایشان در ریتم هایی کوبنده و آوازهایی گروهی می توانست خلاصه شود چنان چه تو گویی هر نوزاد و نوباوه ایش بیش از آن که سخن گفتن را بیآغازد با ریتم و روند و روال ِ اجرای کوبه ای ها آشنا و دمخور می شود.
و همین تبار با تمام توان و داشته ها و حس و حال و هوای زیست و زادگاه ِ خود با فرهنگ و هنر بومیان ِ شبه جزیره ی بوشهر درآمیخته و هموَند شدند تا در کوتاه ترین زمان ممکن برآیند این اقامت تاریخی و زیست مشترکشان با بومیان ِ مهمانپذیر در یک بده/ بستان ِ فرهنگی و اجتماعی بشود ؛ سنج و دمام...! و یا شاید هم کشف و شهود زبانی مشترک بود برای دردی مشترک!
از آن هنگام دمام می شود فصل الخطاب گفتگویی دو سویه و دوجانبه با درد و درمانی مشترک در متن و بطن ناگواری های زندگی و گذر روزگار و گذشت ِ عمر در رویارویی با ناملایمات دوران...
دمام می نوازند و با تمام توان و قدرت خویش بر آن طبل دوسویه می زنند و می کوبند با چوب و دستانی که گویی بغض ها نهان داشته در پس ِ پُشت ِ هر ضربه ی چوب و دست تا پیوند و گره خوردگی اش پیش درآمدی شود برای رسم و آیینی دگر که با ضرب سینه ها و نوحه ها پاس داشته می شود تا آن جا که لَختی آن سوتر این شورانگیزی دمام هاست که آغازگر رسمی نمایشنامه ی قلندرخونه می شود و با هنرنمایی قلندران آن نمایش، که خود نوازندگانی چیره دست هستند بیشترین و تاثیرگذارترین موسیقی از همان آغاز بر ذهن و اندیشه ی تماشاگران و مخاطبین، روی می نمایاند.
پرسش این جاست اما ،که دمادم ِ دمام هایی که از دلِ این رهگذار تاریخی و در جغرافیای بوشهر شنیده می شوند به راستی با کدام آموزه های ریتمیک و وزن خوانی عجین و آموخته و آمیخته گشته اند؟!
نوازندگان کوی و برزن که در مهارتی به تمام و رُعایتی به کمال دمام را در کوبه ای ترین وجه نواختاری خود می نوازند تا لحن و لهجه ی درآمیختگی تاریخی اش حالا جغرافیای بوشهر را به رُخِ همگان کشاند با آن آناکروسیس های (ضدضرب) معروف ِ اشکونِ در تب و تاب ِ ماندگار ِ بمان، که مانده است برای همیشه در تاریخ موسیقی بوشهر با آن درک ِ درست موسیقایی ِ همزاد و همراه همیشگی اش...
و چه استادانه بر متر و الگوی دوضربی دمام نواختند و ضرب و ضدضرب و سنکوپ ها را با دستی ضعیف و چوبی قوی ساخته و پرداخته نمودند تا با بهم ریختن نظم زمانی دیرینگی ِ موسیقاییِ خاستگاهِ کشتی نشسته گان و ساحل نشینان ِ چشم به راه غُراب را در بزنگاه تاریخی سنج ها و دمام هایشان، کماکان نواخته شود هر چند از دایره ی ادراک درونی و اجرای راویان ِ راستین دیرسال دمام، دور و دورتر می شویم.
یاد آن راوی ِ دیرین بِمان، بمانَد برای همیشه ی روزگاران...
(هفته نامه نسیم جنوب - سال بیست و چهارم - شماره 970)
مرتبط:
» بازماندهِ یک غزل از منوچهر آتشی [بيش از 6 سال قبل]
» عکس سلفی مردانه در ساحل [6 ماه قبل]
» نسیم جنوب؛ براي هزارمين بار در راستاي آزادي [3 ماه قبل]
» کارگران بوشهری در دهه سی - عکس [6 ماه قبل]
» تصاویر نسیم جنوب از مراسم بزرگداشت مفتون [بيش از 7 سال قبل]
» گزارش تصویری جشن فرهنگ دوستان در جوار مقبره سالار اسلام و آرامگاه آتشی [بيش از 6 سال قبل]
نظرات کاربران
هنوز نظري براي اين مطلب ارسال نشده.
آخرین اخبار
- نهاد خانواده دارد ميپاشد؛ شما انتظار فرزندآوري داريد؟
- عبدوي جت در قهوه خانه باغ زهراي بوشهر
- خاطره يک ظهر تابستان در بوشهر
- بي توجهي ميراث فرهنگي به سيراف باستاني
- در هر اثر، تکه اي از يک هنرمند وجود دارد
- سالهاي خواندن و نوشتن
- نسيم جنوب ، کشف و پرورش نويسندگان نوپاي بوشهر
- نسیم جنوب؛ حامي جدي موسيقي محلي بوشهر
- افسوس هاي بيست و پنج سالگي «نسيم جنوب»
- ديرپا بمان
- بیست و پنج سالگي «نسيم جنوب» مبارک باد
- «نسيم جنوب»؛ نشريهاي فراسوي رسالت حرفه اي
- پاي بند به اصول و فرهنگ حرفه اي رسانه اي
- «نسيم» روح بخش بر چهره اين بندر کهنسال
- از زندانی شدن يك شهروند دلسوز، روزنامه نگار صادق و معلم رزمنده جلوگیری کنید
پربیننده ترین
- استانداران باید مشی اعتدال داشته باشند + تصاویر تکریم و معارفه استاندار
- بازماندهِ یک غزل از منوچهر آتشی
- از فعاليت جنبشي به شبكهاي- انجمني
- هر ایرانی باید خارگ را ببیند
- عکس سلفی مردانه در ساحل
- تصاویر دوره آموزشی - توجیهی خبرنگاران پانا استان بوشهر
- استقبال از رويکردهاي نوين در بوشهر
- تصاویر آتش گرفتن ایستگاه تقویت فشار گاز در گناوه
- گزارش فيس بوكي استاندار بوشهر از سفر مهندس نعمت زاده به استان و كلنگ زني پتروشيمي های دشتستان و شمال استان (دیلم)
- موافقت نماینده شیراز با جدائی قسمتی از هرمزگان و مخالفت با جدائی قسمتی از فارس
- مطبوعات و کم نمودن از هیچ
- نماینده جنوبی استان بوشهر در مجلس: بیتوجهی به جوانان بومی در جذب نیرو برای پارس جنوبی پذیرفتنی نیست
- پیام تسلیت نماینده مردم شریف بوشهر گناوه و دیلم در سوگ آیت الله هاشمی رفسنجانی
- نتایج پاس جم عجیب نیست
- گالری دکتر هوشنگ کدیور در موزه تاریخ پزشکی بوشهر افتتاح شد