مصاحبه با منصورحاجي پور، مدرس گردشگري، تشريفات و مذاکره در بوشهر:

استان بوشهر مي‌تواند به يکي از مقاصد مهم گردشگري کشور تبديل شود

- لطفا خودتان را براي خوانندگان نسيم جنوب معرفي کنيد.

- منصور حاجي پور، مدرس گردشگري، تشريفات و مذاکره هستم

- چه سابقه مديريتي در حوزه گردشگري داريد؟

- حدود 45 سال است که درزمينه گردشگري فعاليت دارم. از سال 1355 به عنوان راهنماي گردشگري در اداره کل اطلاعات و جهانگردي وقت استان بکار مشغول شده و حدود 6 سال راهنماي رسمي جهانگردي، 7 سال مسئول نظارت بر خدمات جهانگردي اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامي استان، ده سال هم رئیس  اداره سیر و سیاحت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی  بوده ام و 5 سال درسمت مدير سازمان ايرانگردي و جهانگردي استان بوشهر فعاليت نموده و دو سال آخر خدمت، هم‌زمان دبيري کارگروه گردشگري و ميراث فرهنگي استان را  نيز عهده دار بوده ام.

- درحال حاضر در حوزه گردشگري چه فعاليتي داريد؟  

- به عنوان مدرس گردشگري در زمينه‌هاي مختلف گردشگري و هتلداري تدريس و به عنوان مشاور در خدمت متقاضيان ايجاد انواع تاسيسات گردشگري هستم.

- چه تعريفي از گردشگري هست؟

- سه مؤلفه مهم تعريف گردشگري عبارتند از : هدف از سفر(تفريح، زيارت، ديدار فاميل و ...)، مدت سفر(کمتر ازيک سال متوالي ) و مکان سفر(مکاني خارج از محيط معمول).

بنا بر اين گردشگري عبارت اند از مجموعه فعاليت‌هاي افرادي که به مکان‌هايي خارج از محل زندگي و کار خود به قصد تفريح، استراحت، زيارت و انجام امور ديگر مسافرت مي کنند وکمتر از يک سال متوالي در آن مکان باشند. در تعريف گردشگري بايد دقت شودکه هردو بعد  تقاضا ( گردشگر) و عرضه ( مقصد و ساکنان) موردتعريف قرار گيرند.

-آيا گردشگري بر حسب تاکيدي که روي قسمت خاصي از آن است، تعاريف خاص‌تري هم دارد؟

-بله، مثلا تعريف گردشگري با تاکيد بر بعد تقاضا شامل مجموعه کارهايي است که فرد در مسافرت و در مکاني خارج از محيط معمول خود براي کمتر از يک سال متوالي و با هدف تفريح، ديدار فاميل، زيارت، و يا فعاليت هاي ديگر انجام مي دهد. (البته اين  فعاليت‌ها به قصد کسب درآمد در منطقه مورد بازديد انجام نمي‌شود.(UNWTO ) 

تعريف گردشگري با تاکيد بر بعد عرضه؛ شامل گردشگري مجموعه کسب و کارهايي است که به طور مستقيم کالا و خدماتي را براي فعاليت‌هاي تفريحي در خارج از محيط زندگي روزمره فراهم مي‌کند ( اسميت).

تعريف گردشگري با تاکيد بر ديدگاه تعاملي عرضه و تقاضا؛ شامل مجموعه اي از فرايندها، فعاليت ها و ستانده‌هاي خروجي از تعامل و ارتباط بين گردشگران، عرضه کنندگان خدمات و محصولات (گردشگري، دولت، جامعه ميزبان و محيط پيراموني) مي‌دانند که گردشگران را جذب کرده و پذيراي آن‌ها مي باشند (گولندر و ريچي).

- به نظر شما استان بوشهر چه پتانسيل‌ها و ظرفيت‌هايي براي گردشگري دارد؟

- قبل از اين‌که در رابطه با ظرفيت‌هاي گردشگري استان توضيح داده شود، لازم است  به تفاوت منابع و جاذبه‌ها، اشاره‌اي داشته باشيم. در ايجاد منابع گردشگري، انسان نقشي نداشته است و زيبايي ماهوي اين آثار موجب جذب گردشگر مي‌شود. منابع گردشگري في‌نفسه منفعت اقتصادي را براي  استان، و کشور به وجود نمي آورند و بدون مديريت و برنامه‌ريزي مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

جاذبه‌ها و محصول گردشگري شامل آن دسته از منابعي مي‌گردند که با دخالت انسان و با استفاده از نهادهاي مديريتي، سرمايه و تکنولوژي موجب منافع اقتصادي مي‌گردند و فرايند استفاده از آن‌ها نظام‌مند و کنترل شده انجام مي‌پذيرد. در اين معنا، مفهوم جاذبه و محصول گردشگري مترادف يکديگر هستند. به هر حال، جاذبه هاي گردشگري يک استان زمينه اصلي را براي توسعه و پبشرفت فعاليت‌هاي گردشگري فراهم مي‌آورند، در واقع جاذبه‌ها، اصلي‌ترين عنصر تشکيل دهنده محصول گردشگري هستند که به آن شکل و محتوا مي‌بخشند.

و اما استان  بوشهر، داراي ظرفيت‌هاي گردشگري بسيار با ارزشي مي‌باشد. ولي به زير ساخت‌هاي گردشگري استان چندان توجهي نشده است.

- به طور خلاصه، شهرستان‌هاي استان بوشهر، چه قابليت‌هاي گردشگري دارند؟

- به لحاظ محدوديت درج مطالب، فقط  به نام قابليت‌هاي گردشگري استان، بسنده مي‌کنم:

شهرستان بوشهر: بافت تاريخي بوشهر، موزه خليج فارس بوشهر، موزه تجارت دريانوردي بوشهر، موزه مردم‌شناسي بوشهر، موزه پزشکي خليج فارس، جزاير خارک، خارگو و سواحل دريا و ... .

شهرستان دشتستان:کاروانسراي مشيرالملک (ثبت شده در يوسنکو)، گور دختر و کوشک اردشير در بخش تنگ ارم، کاخ هخامنشي بردک سيا، کاخ هخامنشي  چرخاب، و غار چهل خانه در دشتستان، وجود نخلستان‌هاي سر سبز و وسيع و ... .

شهرستان کنگان: بندرتاريخي سيراف، قلعه نصوري، گوردخمه‌هاي سيراف، آثار مسجد سيراف، خانه وايت هاوس، دست‌کنده‌هاي سيراف، موزه سيراف، سواحل دريا و ... .

 شهرستان تنگستان: موزه شهيد رئيسعلي دلواري،  قلعه زائر خضر خان (قلعه کلات)، منطقه حفاظت شده خائيز و چند چشمه آبگرم، نوار ساحلي و... .

 شهرستان دشتي: قلعه محمد خان دشتي،  کلات مند، عمارت شيرينه، کوه نمکي و شکارگاه کوه مند لاور ساحلي و... .

شهرستان دير: مسجد بردستان، قلعه برستان، مناطق حفاظت شده جزاير نخيلو، ام الگرم، تهمادو وخان، سواحل دريا و... .

شهرستان عسلويه: منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس جنوبي، آسياب‌هاي آبي بندو، سد بندو، قلعه شيخ کنعاني، خليج نايبند، منطقه حفاظت شده نايبند و جنگل هاي حرا ( مانگرو)، سواحل دريا  و... .

شهرستان گناوه: غار تو ديو، تل گنبد، آتشکده باباکلو، پناه گاه صخره اي مال قائد و  جزاير مير مهنا و  جنوبي، برج  و حسينيه خان، سواحل دريا و... . 

شهرستان ديلم: محوطه باستاني  سي نيز( شي نيز)، شهر تاريخي  مهريان، قلعه حصار، قلعه خان ليراوي بندر حماد، سواحل دريا و ... .

شهرستان جم: حمام قاجاريه، کوه پدري، سدهاي گلو کلات و دايو، رشته قنات قره چنار، تپه چگاسه و... .

همچنين استان بوشهر، از نظر جاذبه‌هاي فرهنگي ملموس و غيرملموس نيز بسيار غني مي‌باشد،  مهمان‌نوازي مردم استان بوشهر،  عزاداري و سينه‌زني،  شروه خواني، انواع صنايع دستي استان، موسيقي  محلي، خيام خواني، غذاهاي محلي و ده ها مورد ديگر.

- در مقايسه با ديگر نقاط کشور، چه و يژگي‌هاي خاصي مي‌تواند در جلب گردشگران به بوشهر موثر باشد.

- در يک جمع‌بندي مي‌توان ويژگي‌هاي خاص گردشگري استان بوشهر را چنين برشمرد:

1- وجود شرايط آب و هواي متمايز براي حدود 5 ماه از سال که در اين مدت مي توان نسبت به اجراي انواع رويدادهاي فرهنگي، هنري ورزشي،کنفرانس‌ها، سمينارها و برپايي نمايشگاه‌ها  اقدام و گردشگران و علاقمندان به کارهاي فرهنگي، هنري  و اقتصادي را به استان جذب نمود.

2- وجود سواحل گسترده و قابل استفاده در سطح استان در زير بخش گردشگري ساحلي و دريايي (البته در صورت ايجاد زير ساخت‌هاي مربوطه).

3- امکان برگزاري انواع  مسابقات ورزشي ساحلي و دريايي.

4- ترتيب تورهاي دريايي به منظور بازديد از نحوه صيد ميگو(اگر در اين زمينه سرمايه‌گذاري  بعمل آيد، گردشگران زيادي متقاضي شرکت در اين برنامه‌ها هستند).

5- وجود مراکز خريد در استان،  (بوشهر، گناوه، ديلم، دلوار و نخل تقي و...).

6- وجود بستر گردشگري صنعتي به دليل و جود صنايع نفت و گاز و تاسيسات مربوط در استان      خصوصا در منطقه ويژه اقتصادي انرژي پارس جنوبي  و جزيره خارک.

7- وجود نخلستان‌هاي وسيع در سطح استان و خصوصا نخلستان‌هاي متراکم در شهرستان دشتستان.

8- امکان برقراري تورهاي دريايي بين جزاير حفاظت شده و جنگل‌هاي حرا، با هماهنگي و نظارت اداره کل حفاظت محيط زيست.

اگر به زير ساخت‌هاي مورد نياز ظرفيت‌هاي که ذکر شد، توجه جدي بعمل آيد، استان بوشهر مي‌تواند به يکي از مقاصد مهم گردشگري کشور تبديل شود.

استان فارس و استان کهکيلويه و بويراحمد در همسايگي استان بوشهر داري چند ميليون جمعيت هستند و همچنين اگر تبليغات  و بازاريابي مناسبي انجام شود از تهران و ديگران استان‌هاي کشور و حتي شهروندان استان از برنامه‌هاي گردشگري در سطح استان استقبال خواهند کرد.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم، شماره 1068)