طراحی سایت
تاريخ انتشار: 16 ارديبهشت 1403 - 14:22

مجتبي محمدي : اگر سيراف تا سالها محور اقتصادي ايران در خليجفارس بهشمار مي رود و يا بندر هرمز پس از سيراف چنين نقشي را بر عهده دارد به نهادينه کردن الگو حکمراني و مديريت خوب مربوط مي شود. مديريت و الگوي حکمراني که منافع سرزميني و منافع ايرانشهر و بعدها ايراني - اسلامي را مد نظر داشته است. بنابراين دليل تداوم رونق و شکوفايي بنادري چون سيراف و هرمز را ميتوان در نهادينه شدن يک نگاه توسعه محور و...

خليج فارس و الگوي حکمراني خوب

نسیم جنوب، مجتبي محمدي - پژوهشگر حوزه خليجفارس و درياي عمان

خليجفارس همواره در طول تاريخ پر فراز و نشيب خود که تحت نظارت حاکمان داخلي و گاه قدرتهاي خارجي قرار داشته است علاوه بر اين که در کانون توجه قرار داشته به نوعي نيز با چالش هاي عديده اي روبه رو بوده است.

تحولات گوناگون خليج فارس نشان مي دهد که اين منطقه و کرانههاي آن تابع  نوع و نحوه  حکمراني بوده است و به عبارت بهتر نگاه حاکمان به خليج فارس و متعاقب آن مسئله بازرگاني و مبادلات دريايي است. بررسي ها و رجوع به منابع تاريخي و مدارک باستان شناسي نشان ميدهد که هرگاه نگاه حاکميت مرکزي در ادوار مختلف نگاهي همه جانبه نگر و توسعه محور به خليج فارس بوده است ، بنادر و جزاير اين درياي پر اهميت برخوردار از يک دوران رونق و شکوفايي بوده، اما در مقابل هرگاه قدرت مرکزي گرفتار رخوت و عدم ثبات سياسي و اقتصادي بوده در مقابل خليج فارس نيز وضعيتي نابسامان داشته است. باور به نگاه توسعه محور بنا بر اصل فلسفه تاريخ اينگونه نيست که ما دوران هخامنشيان را با ظرفيت و باور توسعه محورانه امروزي نگاه کنيم بلکه بدين معني است که اگر خليج فارس و بنادر آن در کانون توجهات قرار داشتند و به رونق رسيدند نشان از آن دارد که هخامنشيان با امکان سنجي و شناسايي ظرفيت بنادر خليجفارس در حد امکان و توان ممکن و بنا بر اقتضاعات زماني تلاش خود را در راه رشد خليج فارس در رقابت با درياي مديترانه به کار بستند . يا اگر در زمان اشکانيان و ساسانيان مسيرهاي حمل و نقل دريايي به محوريت بنادر خليجفارس يعني بنادري چون سيراف، صحار  قلهات و مسقط از رشد و رونق برخوردار مي شوند الگوي حکمراني خوب در حد امکان و شرايط زماني در خليجفارس و بنادر پيادهسازي شده است. سير تحولات سياسي و اقتصادي در خليج فارس نشان مي دهد در ميان بنادر خليجفارس بنادري چون ابله (بصره)، مسقط، قلهات، سيراف، صحار و هرمز در مقاطع گوناگون تاريخي اگر به مرکز ثقل تجاري و فرهنگي و ارتباطي در خليج فارس تبديل شده اند، نگاه حاکم بر مديريت اين بنادر برخوردار از نگاه يک الگوي حکمراني خوب بوده است. در اين ميان بندر سيراف و هرمز جايگاه ويژهاي دارند.

اگر سيراف تا سالها محور اقتصادي ايران در خليجفارس بهشمار مي رود و يا بندر هرمز پس از سيراف چنين نقشي را بر عهده دارد به نهادينه کردن الگو حکمراني و مديريت خوب مربوط مي شود. مديريت و الگوي حکمراني که منافع سرزميني و منافع ايرانشهر و بعدها ايراني - اسلامي را مد نظر داشته است. بنابراين دليل تداوم رونق و شکوفايي بنادري چون سيراف و هرمز را ميتوان در نهادينه شدن يک نگاه توسعه محور و جهاننگر در نحوه مديريت آنان و نگاه به مسئله تجارت ، فرهنگ و اقتصاد سياسي و تجاري دانست. امري که امروز با مطالعه دلايل رونق اين بنادر مي تواند در دستور کار متوليان امر در راه توسعه بنادر و جزاير خليجفارس قرار گيرد.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)


نظرات کاربران
هنوز نظري براي اين مطلب ارسال نشده.
ارسال نظر

نام:

ايميل:

وب سايت:

نظر شما:

آخرین اخبار

پربیننده ترین