حماسه حق‌پرست: موسيقي بوشهر؛ خود به تنهايي مي‌تواند پنجره اي گشاده رو به درياي فرهنگ و هنر باشد تا با تابيدن نور و نوا و سازها و آوازهايش، ديرينگيِ يک تاريخ را واگويه کند! چه؛ بوشهر، به راستي شهرِ موسيقي است و چشم انداز ِ جهان موسيقي نيز هم توانست باشد! حضور بزرگان ملي و جهاني در موسيقي بوشهر و موسيقي بوشهر، تحقيقات و پژوهش‌ها و جستار موسيقايي...

دکتر محمود دهقاني: با سرازير شدن گردشگران به «تنگ جيز» جاي خوشگذراني شاهزاده‌هاي ساساني در دشت خشت کازرون  استان پارس، جا دارد ميراث فرهنگي، شهرداري کُنارتخته و شهرداري خشت نکته هايي را يادآور شوند و در رسانه ها بازتاب دهند تا اين برجا مانده‌هاي نياکاني آسيب نبينند. اکنون که با فرارسيدن بهار و نوروز گفتگو از گردشگري است...

تاثير فستيوال کوچه را در سطح ملي و جهاني شاهد خواهيم بود

مرتضي زندپور: به باور من بوشهر جدا از عرصه ادبي، در عرصه‌هاي مختلف فرهنگي و هنري به خصوص موسيقي آن هم در زمينه سازهاي کوبه‌اي توانمندي‌هاي فراواني دارد. هنرمندان پرتلاش و پرتوان اين عرصه توانسته‌اند نام و آوازه استان زيباي بوشهر را در سطح ملي و حتا در سطح جهاني مطرح نمايند.

فستيوال کوچه که از سال هاي قبل برگزار مي شد، با وقفه اي به علت بروز کرنا و  موارد ديگر، امسال بار ديگر در بوشهر اجرا شد. هر چند من نتوانستم در اين فستيوال شرکت کنم ولي با جديت آن را دنبال مي‌کردم. کار ساده اي نيست جمع آوري و حضور هنرمنداني با مليت و سليقه هاي مختلف براي اجراي موسيقي و ساير برنامه هاي مختلف براي شاد کردن دل مردم، ضمن سپاس از تمامي دست اندر کاران، برنامه ريزان و مجريان اين برنامه ايمان دارم، بازتاب و تاثير  اين فعاليت ها را در سطح ملي و جهاني شاهد خواهيم بود.

اين را هم بايد بگويم که نشريات متعدد استان به خصوص نسيم جنوب و پيام عسلويه و ... در بازتاب آن نقش فراواني داشتند. به اميد تکرار برگزاري اين فستيوال در سال هاي آينده.

بزرگ‌ترين کاري که اين جشنواره انجام مي‌دهد، اين است که فرهنگ آداب و معاشرت مردم بوشهر را نشان مي‌دهد و باز بودن در خانه‌ها به روي مهمان را به تصوير مي‌کشد. اين‌که مهمانان فستيوال سر سفره بندرنشينان مي‌نشينند و غذا مي‌خورند، فرصتي براي رشد فرهنگ، بوم و زيست بوشهري‌ها است...

خيام در زندگي شخصي اون‌جوري که در تاريخ آمده، خلق تنگي داشته و کم حوصله بوده و جواب سوالش نمي‌شد کرد. اما اگر در اين زمانه ما مي‌بود، حتمن مي‌گفت تنها گروهي که بعد از چند صد سال مرا درک کرده‌اند، همين شما بوشهري‌ها بوديد که به آواز طرب، خوش هستيد و بي دغدغه ديروز و فردا، امروز را خوش داشته‌ايد...

محمدلطفي:  اينجا در پس كوچه‌هاي زخمي تاريخ موسيقي است که زخم‌هايمان را مي‌شويد تا در روزها و قرارهاي معين ساده و بي‌تکلف، در اين تبعيدگاه جبر زيستن ادامه را تاب بياوريم. فستيوال موسيقي در بوشهر از مدار روح‌نوازي به رويدادي مستقل و به همت تعدادي هنرمند و هنر دوست، در بندر ما که سابقه‌اي به درازناي تاريخ در اين بخش دارد، برگزار و حالا ديگر رفته رفته از مرزها پا فراتر نهاده است...

در کوچه فستيوال بوشهر چه مي‌گذرد؟

نرگس مهرداديان: اگر در کوچه پس کوچه‌هاي چهار محله‌ بوشهر قدم بزنيد، در محله‌ شنبدي به يک کوچه مي‌رسيد، که يک طرفش حسين رومي سازهايش را کوک مي‌کند، روبرويش روي چهارپايه‌هاي کوتاه چوبي مي‌توانيد چاي دمي تازه در استکان کمر باريک بنوشيد. کمي آن طرف‌تر هم در چوبي‌ کافه حاج رئيس را مي‌بينيد. در اين کوچه هفته‌اي چند روز صداي ساز و آواز به گوش مي‌رسد. اما 6 روز از سال اين‌جا غوغا مي‌شد. هلهله‌اي از آواهاي لري، خراساني، آذربايجاني و جنوبي! عمارت حاج رئيس اسفند مهمان گروه‌هايي از جاي جاي‌­ ايران مي‌شود تا با همنوايي به استقبال عيد نوروز بروند.

احسان عبدي‌پور از  ايده‌ کوچه فستيوال مي‌گويد که از کافه لاله اسکندري در تهران، زماني که هنرمندان محلي هرمزگان در آن‌ برنامه اجرا مي‌کردند، شکل گرفت. احسان به همراه ادريس برادرش که برگزار کننده‌ اين رويداد هستند تصميم مي‌گيرند فراخواني دهند تا هنرمندان مختلف را از چهارگوشه‌ ايران جمع کنند. تا در اسفندماه، آهنگ‌هايي محلي از نواحي مختلف ايران در اين شهر نواخته شود.

سفر به بوشهر به خودي خود سفري کم‌نظير است. چه رسد به آنکه فستيوالي از موسيقي‌هاي محلي هم در يکي از بهترين ماه‌هاي سال در آن اجرا شود. شايد نغمه‌ ني‌انبان محسن شريفيان توي گوش مردم مي‌پيچد که اين چنين به تکاپو مي‌افتند. البته همچنان در مواقع مختلف سال، به‌خصوص عيد نوروز هنرمندان به‌نام موسيقي محلي جنوبي در عمارت‌هاي بوشهر ميزبان مردم هنردوست هستند.

احسان عبدي‌پور مي­‌گويد: «پيام برگزاري جشنواره موسيقي کوچه فستيوال در کنار هم بودن و سازها را به نام مردم کوک کردن و با هم و براي هم نواختن است». قطعه­‌هايي از موسيقي محلي نقاط مختلف ايران توسط گروه‌­هاي به‌نام موسيقي از خوزستان، هرمزگان، کردستان، لرستان، گيلان، آذربايجان و خود بوشهر اجرا مي­‌شود. پس از اجرا گپ و گفت دوستانه نوازندگان، خوانندگان و مردم تا پاسي از شب ادامه خواهد داشت.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1074)

کتاب"کُنارتخته و ميراث تنگ جيز ساسانيان دشت خشت کازرون"  نوشته ي دکتر محمود دهقاني در گستره‌ي تاريخ معماري  و آثار باستاني به چاپ رسيد. در اين کتاب پيوند روزگار باستان تا زند و قاجار بررسي شده است. از ساختمان هاي آب انبار و کاروانسراهاي کُنارتخته و کمارج دوره صفوي و برجا مانده هاي دوره ساسانيان پرده بر مي دارد. نويسنده با قلمي شيوا و روان درباره استان فارس، شهر بيشاپور با طرح رومي- ايراني ساسانيان، جويبار و پله هاي سنگي تنگ جيز بُورِکي...

 اگر يک نگاه گذرا بکنيم که خوب واقعا بوشهر چه چيزي جز موسيقي داشته و اگر هست شما بگوييد که رفته و مستقلا عمل کرده و به جاهاي مختلف دنيا رفته و برگشته است؟ بايد داشته‌هاي‌مان را ارج بگذاريم ما چه بخواهيم و چه نخواهيم، گروه‌هاي موسيقي بوشهر مي‌روند به اين سمت و مي‌توانند پيغام رسان بسيار خوبي از فرهنگ و توريست ايران و يا هر چيز ديگري به کشورهاي ديگر، باشند...

غلامرضا شريفي خواه : کسبه‌هاي بازار انسان‌هايي از جنس آرامش و صداقت و شرف و مهرباني بودند و نام شان جاويد و يادشان گرامي باد. در هنگام صبح لنج هاي صيادي موتوري از جزيره شيف با ماهي‌هاي تازه و درجه يک در کنار ساحل که قهوه‌خانه کاکي در آن جا قرار داشت «تابوک» پهلو مي‌گرفتند. اين قهوه‌خانه مرکز معاملات و داد و ستدها و رفع اختلافات بين لنج داران بود که به کمک «مهدي و ماندني کاکي» اداره مي شد و محلي بود...

 صنعت گردشگري چاه نفت آينده کشورهاي جهان است. در صنعت گردشگري شادي و ابزار خنده و نشاط قرار دارد. در کشورهاي جهان امروز، تکيه بر صنعت گردشگري است اما در ايران همين که از اين صنعت حرفي به ميان مي آيد عربده‌هاي دروغين افراط‌گرايان بلند مي‌شود. بايد به ياد داشت عناصري حتا در صنعت گردشگري ايران هستند که به اين شوربختي‌ها دامن مي‌زنند تا گردشگر غمزده ايراني را براي شادي و خنده، راهي کشورهاي همسايه کنند...

 گلايه ما اين است که مردم بيايند کنسرت را ببينند و اگر لايق بوديم حمايت کنند بجاي اين‌که پول‌هاي سنگين پرداخت کنند و بروند موسيقي پلي بک که توسط 90 درصد گروه‌هاي پاپ اجرا مي‌شود و فقط مي‌شود اسمش را گذاشت کلاه برداري. بيايند از ما که صادقانه و کاملا زنده داريم فعاليت مي‌کنيم و کنسرت اجرا مي‌کنيم با ادعا قوي و تمام تلاش‌مان را کرده‌ايم که بي‌نقص باشد، حمايت کنند..

عبدالرزاق ريشهري: بوشهر در ذات وجودي خود شهري است که سياست پذيرش گردشگري آن مي‌بايست بر مبناي جذب از طريق گزينه‌هاي دريا محور استوار گردد. گردشگران حداقل هشت ماه از سال به طرق مختلف مي‌توانند از اين موهبت الهي که در کنار آن با برنامه‌ريزي‌هايي همانند ماهيگيري، تفرج دريايي با ايجاد فضايي مفرح و ساحل پيمايي در سواحل بکر و آرامش...

حميد آب آذر: پرويز  گفت چهار _ پنج ساله بود که پدرش محدِ عبدوي جط در آن ماجراي معروف کشته مي شود. محد عبدوي جط از شورشيان  و ناراضيان منطقه دشتي و بلوک بوشکان(بخش بوشکان فعلي)  که عليه خوانين زمانه خود سر به شورش برداشته بود. روزي دشمنان وي را غافلگير کرده و در خانه کپري اش با شليک گلوله اي او را کشته بودند...

 محمد لطفي : نگذاريد تلخي‌ها و ناروايي‌هاي ساليان طولاني عشق ورزيدن به هنر و ديار خود چه سختي‌ها که تحمل نکرده‌اند به بي‌مهري، ‌رها شوند. اين شهر خسته را دريابيد، يادتان باشد وقتي در هر جامعه هنرمند خسته باشد، اين خستگي پيکره يک شهر را در برمي‌گيرد، کمي نشاط با چاشني مهر آييني به فرزندان اين شهر اميد را در رگارگ کوچه‌هاي بوشهر رخوت را از در و ديوارش بزداييم..

نرگس کياني: ‌احمد علي‌شرفي را مي‌توان يکي از وزنه‌هاي موسيقي اقوام در بوشهر دانست که هم ني‌انبان، هم‌ ني‌جفتي مي‌زد. او خوشبختانه صاحب فرزنداني اهل موسيقي بود؛ فرزنداني که احتمالاً مي‌توانند فقدان پدر را تا حدي جبران کنند. علي‌شرفي معمولاً به صورت خانوادگي کار مي‌کرد...

در سوگ احمد علي شرفي پيشکسوت موسيقي جنوب ايران

عندليبان را چه شد!؟

حسام حق پرست

هزاردستانِ موسيقيِ جنوب حالا بر صفحه ي نُت هاي جاودانه اي که ساخت و نواخت آرميده تا دوباره بنوازد و بخواند...

که صداي ساز استاد عليشرفي جهان را درازناي تاريخ نواخت و‌ نوازش کرد!

عليشرفي و شرافتمنديِ سازها و آوازهاي دير و دورِ تاريخ و جغرافيايي که با خود به همه جاي جهان به ارمغان بُرد بي‌آن‌که شرّ باشد؛شور پنجه هاي خيالي‌اش 

اسطوره ها و افسانه ها را موسيقيِ متن شد و ديرينه‌ي ريتم هاي دِيره ها را کوباند؛مستانه و شورانگيز!

او‌ دارد مي نوازد...

او دارد مي خواند...

و

گروهش را رهبري مي کند...

دکتر عباس حاتمي: دورهمي‌ها تجمع و گردهمايي دوستانه افرادخانوادگي، جمع دوستان يا جمع همکاران، يا هم محله ها و يا گردهمايي فيزيکي دوستان مجازي در منازل، پارتي‌ها، کافي شاپ‌ها و رستوران‌ها، سفرهاي تفريحي، پارک‌ها، طبيعت و... هستند.

اهميت دورهمي‌ها از نظر روانشناسي: با صحبت کردن و درد دل نمودن، افزايش روحيات را بدنبال دارد، تجديد ديدار، ايجاد صميميت و داروي ضد افسردگي، رهايي از تنهايي و خلاص از غم زندگي از جمله اثرات مثبت دورهمي‌هاست.

از نظر جامعه شناسي: باعث همبستگي، ايجاد نشاط و شادابي و سر زنده بودن شهرها، ملت‌سازي و تبادل تجربيات و يادگيري اجتماعي مي‌شود.

دورهمي‌ها حداقل هفته اي يک بار به خصوص در تعطيلات هفته لازمست.

شايع‌ترين دورهمي‌ها در شب يلدا، مراسمات تولد و ازدواج، شاهنامه و خيام‌خواني‌ها، چهارشنبه سوري و عيد ديدني و سيزده بدر، روزهاي خاص مثل روز مادر و پدر، مهماني دوستانه و... در ايران رواج دارند و معمولا با شادي و آواز جمعي همراه هستند.

دکتر حمید اسدپور: از جمله کارکردهاي فرهنگي خليج‌فارس، انتقال و گسترش زبان فارسي در جنوب، جنوب شرقي و شرق آسيا و هم‌چنين در شرق آفريقا مي‌باشد. در آغاز سکونت مهاجران ايراني در هند که به خصوص از خليج‌فارس راهي اين سرزمين شده‌ بودند آثاري به زبان فارسي وجود داشت که جهت حفظ آن، ايرانيان اقدام به ترجمه آن‌ها به زبان‌هاي رايج در هند نمودند. اما به تدريج زبان فارسي در همه ارکان جامعه و حکومت هند نفوذ يافت...

دکتر محمود دهقاني: سنگ نگاره‌ي باز مانده از روزگار ساسانيان در تنگ قنديل چنارشاهيجان که ديرينگي آن به هفده سده مي رسد، در گذر از دستبرد سوداگران بازار آثار باستاني، مورد بي‌مهري مسئولان نيز مي‌باشد. ميراث فرهنگي و گردشگري که  جايگاه آن از سازمان به وزارتخانه ترقي داده شد براي بهبود نگهداري از برجا مانده هاي باستاني بود وگرنه چه نيازي داشت نام وزارت ميراث فرهنگي بر آن بگذارند. اين وزارتخانه مسئول است تا از برجا مانده‌هاي باستاني نگهداري کند...

دکتر علي صالحي: بيشتر كتاب‌هايي كه تاكنون به فرهنگ عامه منطقه‌اي خاص پرداخته‌اند، كشكول‌وار همه چيز را در هم و برم و قاطي، در خود جاي داده‌اند و اين همه چيز واقعاً «همه چيز» نيست. از هر موضوعي نمونه‌اي آورده‌اند، از آشپزي و ادوات آن گرفته تا مسايل كشاورزي و مراسم عروسي و متل‌ها و لالا ئي‌ها و  … و پر واضح است كه كارِ گرد آوردن كامل فرهنگ عامه توان و مجالي بسيار بيش از نيرو و زمان يك نفر نياز دارد...

 ابراهيم بشکاني: مرداد ماه بوشهر تو جِنگ قلب‌الاسد و نم و رطوبت و گرمان، معمولاً تو اي مواقع صبح زود اُو دريا پرن(مد) و بعدازظهرها خالي ميشه (جذر). به کارخونه يخي حاج عبدالله وزيري نزديک شهرداري رسيديم، روبروش کنار بُلت دِريا يه پله دوطرفه‌اي بيد که سي دومن و بالا رفتن اَزِش...

دکتر محمود دهقاني: محبت‌هاي دکتر شهباز زارعي حس انسان‌دوستي و هم نوعي را در ميان مردم دشت زنده و بيماران را قوت قلب مي دهد. برخورد اين دانشمند با مردم به گونه‌اي است که در کنار تلاش در برطرف کردن درد،  اميد را در دل بيمار روشن مي کند. برخورد صميمي يک پزشک با بيمار، خود به تنهايي نصف معالجه است. آنچه در درازناي تاريخ باعث شده ايران برپا بماند...

غلامرضا شريفي خواه : در اواخر دهه چهل شمسي شرکتي به نام «هديش» در بوشهر بود که مسئوليت ساخت پايگاه  نيروي دريايي را داشت. در فصل تابستان گرم و شرجي طاقت فرسا، من و رفيق شفيقم (هاشم)، مدام با هم بوده و دوستاني که دست بر دوش هم و حتي پول جيبمان يکي بود و در رفاقتي نسبت به هم پيش دستي مي کرديم. در آن زمان اغلب دانش آموزان در تعطيلات مدارس در تابستان از کوچک تا بزرگ...

حسين ماهيني پس از سالها افتخارآفريني در ميادين فوتبال، کفش‌هاي خود را آويزان کرد تا فصل جديدي را در زندگي ورزشي خود در کسوت مربيگري، شروع نمايد. آن چه در اذهان عمومي از زندگي فوتبالي حسين ماهيني، نقش بسته، بازيکن سخت کوش، با اخلاق، جوانمرد و متعصبي است که با اين‌که در سطح اول فوتبال کشور بازي کرد، دهها افتخار را کسب کرد، ولي با اين وجود عشق و وفاداري خود را به مردم از دست نداد و...

در اين شماره نسيم جنوب با توجه به نقش و جايگاه شادروان رضا ماهيني که از نسل دوران طلائي فوتبال بوشهر بود،  به طور ويژه  و از زواياي مختلف، پذيراي مطالب و سوگنامه دوستان و هم‌بازي‌ها و ورزش‌نويسان بويم، تا اداي احترامي کرده باشيم به ورزشکاراني که با وجود محروميت وکمبودها، خاطرات زيبا و به ياد ماندني را براي مردم بوشهر رقم زدند...

 از کودکي عاشق شعر و ادبيات بودم و هميشه کتاب هاي شعر مي خواندم تا اين که در سن 15سالگي از طرف مدرسه در مسابقه اي که مربوط به شاهنامه خواني بود شرکت کردم و مقام اول رابه دست آوردم و اين شد که راه شاهنامه خواني و شاهنامه پژوهي من آغاز شد و تقريبا در همان سال با آموزشگاه هم آشنا شدم و در حيطه ي شاهنامه خواني خردسال فعاليت کردم...

دکتر سعيد معدني: اواسط دهه 1380 شمسي بود که يکي از دانشجويان دختر دانشگاه ما پس از اخذ ليسانس مددکاري اجتماعي جهت ادامه تحصيل به يکي از دانشگاههاي استراليا رفت. وي در يکي از ايميل‌هايش نوشته بود نمي‌دانم اينجا برخي چه تصوري از ما دارند. از من مي پرسند مگر در ايران رشته‌ي مددکاري اجتماعي وجود دارد؟ من هم در جواب گفتم نه تنها داريم بلکه 50 سالي است که اين رشته در کشور ما تاسيس شده است. وقتي تعجب‌شان بيشتر مي شود که مي‌فهمند بنيانگذار اين رشته در ايران يک زن بوده است...

غلامرضا شريفي خواه: بازار سنتي قديمي در بوشهر که قدمت آن از دورة حکومت قاجاريه مي باشد که در آن جا علاوه بر دو راسته  اصلي به نام هاي معين التجار و رييس التجار بوده و به بخش هاي کوچک تري هم تقسيم شد و در هر بخش مربوط به صنفي بود که براي آسان خريد مردم شهر و حومه اطراف و ساکنين جزاير ترتيب داده بودند..

محمد لطفي: بوشهر شهر زاد و زندگي، ديار ناخدا و جاشو و گلاف، خويشاوندان همه درياها، تو را شراع کشيده ايم بر گستره درياي بيکران عشق در هم آوايي ني  مه ها و زخمهاي تاريخي ات که از همه بوي افتخار مي آيد، بوشهر  شهر من، سمفوني بي مثال رنگ و نور باد و معماري جادوئي درون گرا و برون گرا که هر رهگذري را با سحر انگيزي جاودان مغناطيسي ات به تماشاي راز غريب خود فرا مي خواني..

دکتر محمود دهقاني: عباس معروفي خالق سمفوني مردگان که نزديکان او را «باسي» صدا مي کردند؛ نويسنده، شاعر و روزنامه نگاري پر تلاش و ايران دوست بود. از خانواده اي تبارمند و با فرهنگ که از سنگسر به تهران آمده بودند و از ديرباز در ياري رساندن به تهي دستان آوازه داشتند. معروفي در کار نويسندگي و حتا سياسي اجتماعي تا آنجا که به مردم و کشورش مربوط مي شد، آرام نمي نشست و استراحت نمي شناخت...

ابراهيم مهدي زاده: سال هاي تحصيلي 48 - 49 شمسي  دبيرستان سعادت که تعطيل مي شد، مي زديم بيرون و مي آمديم کتابفروشي «مهرداد» خيابان شاهپور يا دفتر هواپيمائي سهامي يا نوشت افزار فروشي اميرکبير با مديريت جناب مهدي درزي که اين دو آخري مطبوعاتي هم بودند. کريم سينا، طاهر ايراني، باقي دشتي،  جمشيد افروز ...  کتابفروشي «مهرداد» پاتوق استاد باباچاهي بود و دوستان اهل ادبيات داستاني و شعر و عکاسي و سينما...

ابراهيم مهديزاده: در سايه روشن شيشه هاي رنگي و هلالي کلاس، هنوز صداي مردانه آتشي از توي راهروهاي دبيرستان قديمي و کهنسال سعادت به گوش مي رسد. سالهاي اول دبيرستان و هجوم ناشناخته‌ ها...

ابراهيم بشکاني: اواسط مرداد ماه بود، گرما و شرجي در بوشهر بيداد مي کرد؛ ننم يه قَليه تند و تيزِ مَشتي با مُي هَداکي گِرَت دم زردي که مهدي برادر بزرگم با رُخ نون کنار دريا رو سنگ هاي تُل عاشقون  گرفته بود، پخت و آماده کرد. ظهر که شد تو يه لگني چند تا نون تکه کرد و اُوقليه روش ريخت و تليت خوشمزه اي درست کرد که همراه تُربيزه و پياز تا...