بعد از فوت مرتضی پاشایی و حضور گسترده مردم در مراسم تشییع او، برخی گفتند این پدیده، پدیده‌ای غیرسیاسی است، اما برخی هم گفتند که سیاسی است. از همان ابتدا اختلاف‌نظر وجود داشت؛ برخی گفتند این اتفاق دلالت‌های سیاسی دارد و برخی گفتند که نشانه سیاست‌زدایی است. طرفداران این نظریه که این حرکت، حرکتی غیرسیاسی است، گفتند جوان‌ها طرف موسیقی پاپ و مسایل شخصی خودشان رفته‌اند و به مسایل سیاسی توجه ندارند و خواننده‌ای که از سطح محبوبیتی برخوردار بوده، فوت کرده است و طرفدارانش در مراسم خاکسپاری او بیرون آمده‌اند. توضیح عده‌ای که این کار را غیرسیاسی می‌دانند، این است که ذات این کنش کاملا غیرسیاسی و نشان‌دهنده غیرسیاسی‌شدن جامعه است، اما در مقابل، برخی دیگر معتقدند این یک نوع رویکرد است که جوانان نسبت به مسایل خودشان دارند. توضیح این عده آن است که جوان‌ها به یک نحوی خودابرازی می‌کنند و علایق خود را در جامعه به منصه بروز و ظهور درمی‌آورند و در واقع این امر، حرکتی سیاسی است. با «محمدامین قانعی‌راد»، رییس انجمن جامعه‌شناسان ایران، درباره این گفت‌وگو کرده‌ایم که رویه‌های تازه کنش جوانان در عرصه اجتماع که بیش از همه در شبکه‌های اجتماعی قابل مشاهده است، از کجا آغاز شده و دلایل ایجاد این فضای عمومی تازه‌ای که در شبکه‌های اجتماعی و پس از آن در مراسم خواننده‌ای مانند پاشایی نمود یافته است، چیست؟ آیا جامعه سیاسی شده است یا در آن سیاست‌زدایی را می‌توان دید. قانعی‌راد فضای ایجادشده را از پیامدهای آنچه در پنج‌سال گذشته در جامعه ایران رخ داده، می‌داند.

عده‌ای از مردم در پیامی که در فضای مجازی دست به دست شد، خواستار تشکر از استانداری از طریق تجمع در مقابل این ساختمان در روز سه‌شنبه شدند که صبح سه‌شنبه استانداری در اطلاعیه‌ای چنین پاسخ داده است: «مردم فهیم، قانون‌مدار و فرهنگی استان بوشهر، مواضع و دیدگاه‌های خود نسبت به خدمتگزاران به ایران‌اسلامی را با تکریم و احترام به رییس‌جمهور و کاروان تدبیر و امید در فرصتی که در ایام آتی فراهم خواهد شد، به نمایش بگذارند.»..

از مقامات استان بوشهر که در برابر زیاده خواهی جمعی محدود ایستادند و حق قانونی اکثریت را مورد حمایت قرار دادند باید تشکر کرد و چنین رویکردی را از همه مسؤولان دیگر خواستار شد، چرا که اگر نهادهای حکومتی ، مجوزی بدهند و نتوانند از آن مراقبت کنند ، بیش و پیش از همه ، خود را وهن کرده اند...

نحوه صدور مجوز اجرای کنسرت «لیان» در بوشهر پس از 16 سال / پاسخ شریفیان به شائبه اجرای کنسرت «لیان» در ماه صفر پارسال در سوئد / محرم امسال در مالزی به اجرا و معرفی موسیقی سوگواری بوشهر پرداختم /  از مسئولان بوشهر برای حمایت از موسیقی بوشهر متشکرم / علت لغو کنسرت گروه «لیان» در روزهای 13 و 14 ...

تجمع این گروه که برخی حاضران به آنها لقب «دلواپسان» بوشهر دادند، مانع ورود افراد به سالن شد تا اینکه ماموران نیروی انتظامی وارد گفتگو با آنها شدند، اما این افراد با ادعای اینکه شئونات اسلامی در این برنامه و اجراهای قبلی لیان رعایت نمی شود، حاضر به پایان دادن به این بی قانونی نشدند، موضوعی که باعث تاخیر کنسرت در ساعت ۱۹ شد، اما با تدبیر استانداری و ورود قاطع نیروی انتظامی، متفرق کردن این افراد...

اجرای کنسرت لیان بوشهر  بعد از سالها در بوشهر / به دنبال یک فضای دوستانه با آرامش و پر نشاط هستیم / گروه لیان به مقدسات احترام می گذارند / مطالب غیر واقعی ما را ناراحت می کند / تشکر از دادن مجوز اجرای کنسرت در بوشهر / سالهاست که در راه حفظ و صیانت از فرهنگ خود و نگه داری آن کوشیده ایم / مخالفان اجرای این گروه بیایند با هم صحبت کنیم ...

مساله مهم دیگر در مصاحبه ادعای رقابت هاشمی با منتظری درباره تسلط بر مسند رهبری پس از امام است. وی در ادعایی عجیب و تکان‌دهنده ضمن ربط این مساله با سفر مک فارلین که صددرصد در ارتباط با تامین سلاح برای جنگ بود..

وقتي مي‌خواهيم اخلاق را تعريف كنيم ناگزير وارد بحث فلسفي مي‌شويم. چون در تصور عالمانه‌يي كه وجود دارد اخلاق به عنوان يك نهاد مستقل است، هم مستقل از دين است و هم مستقل از عرف. از طرف ديگر ممكن است كساني بگويند: اخلاق همان حقوق و مقررات است اما ما مي‌گوييم اخلاق مقررات عمومي بايدها و نبايدهايي است كه انسان‌ها براساس يك توافق ميان خود وضع مي‌كنند و اساس آن منطق قدرت و منطق عمومي است

بچه‌های پیش از دهه‌های80 و 90 احتمالا تصور چندانی از تک‌فرزندی ندارند؛ به‌خصوص بچه‌های دهه60 که مقارن با سیاست‌های افزایش جمعیت بودند. اما در حال حاضر، یک بررسی اجمالی در یک کلاس درس می‌تواند جمعیتی قابل‌توجه از کودکان تک‌فرزند به دست دهد. به نظر می‌رسد حالا دیگر بچه‌ها به تک‌فرزندها با تعجب نگاه نمی‌کنند و این پدیده بخشی از سبک زندگی افراد شده است. با «امید علی‌احمدی»، جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در مورد پیامدهای تک‌فرزندی در جامعه گفت‌وگو کرده‌ایم:

معمولا جامعه پويا را در مقابل ايستا قرار مي‌دهند. جامعه ايستا نيز جامعه‌اي است كه گذر زمان چندان نقشي در آن ندارد و پيوسته يك شكل خاص از رفتارها، واكنش‌ها، نهادها و حتي ارزش‌ها در آن ديده شده و نسل به نسل اين وضعيت ادامه پيدا مي‌كند...

حدود ٣هفته پس از مرگ مرتضی پاشایی، خواننده پاپ ٤نفر از جامعه‌شناسان و محققان حوزه مطالعات فرهنگی و اجتماعی گردهم آمدند تا پیامدهای اجتماعی و فرهنگی مرگ او را بررسی و تحلیلی جامعه‌شناختی درباره پدیده «مرتضی پاشایی» ارایه کنند. نشستی که در آن تحلیل‌ها و دیدگاه‌های متفاوت و بعضا حتی متضاد با...

قدیمی ترین نشانه های بدست آمده از سکونت در سرزمین بوشهر، به عهد عیلامی و تمدن بین النهرین برمی گردد. در زمان مادها در آغاز سده هشتم قبل از میلاد سرزمین بوشهر جزء یکی از ایالت های...

هاتز عکاس هلندی، عکس هائی از بوشهر گرفت که بعد از گذشت ۱۲۰ سال، به یادگاران ارزشمند تاریخی تبدیل شده اند. هاتز در سن نوزده سالگی به عنوان تاجر و رابط به سرکنسول هلند به بوشهر رفت و به مدت سی سال از بوشهر به اقصی نقاط ایران سفر کرد و با بازارهای مختلف ایران از جمله اصفهان و شیراز و ...

سیگار را فراموش کنید. ماریجوانا، حشیش، الکل، کتامین، گل، ترامادول و… این ها اسم‌هایی است که همراه با نحوه مصرف و قیمت و جزئیات «فاز»شان از زبان دانش آموزان نوجوانی شنیده می‌شوند که به 17 سال هم نرسیده اند. گزارش روزنامه شهروند دراین مورد را می خوانیم.

اعتماد: تا ريخ نقش بنياديني در تفكر بشر دارد. اين مفهوم با مفاهيمي چون عمل انساني، تغيير، تاثير شرايط مادي در امور انساني و واقعه تاريخي در ارتباط است و امكان «كسب تجربه از تاريخ» را پيش روي ما قرار مي‌دهد. تاريخ همچنين از طريق درك نيروها، انتخاب‌ها و شرايطي كه ما را به لحظه حال رسانده‌اند باعث مي‌شود اكنون خود را بهتر بشناسيم. بنابراين جاي شگفتي نيست كه فيلسوفان هرازچندگاهي به بررسي تاريخ و طبيعت دانش تاريخي بپردازند. تمام اين مسائلي كه مطرح كرديم مي‌توانند در بدنه واحدي به نام «فلسفه تاريخ» جمع شوند. فلسفه تاريخ امري چندوجهي است و از تحليلات و استدلالات ايدئاليست‌ها، پوزيتيويست‌ها، اهل منطق، متكلمان و ديگران تشكيل شده است. از طرف ديگر فلسفه تاريخ بين اروپاييان و انگليسي- امريكايي‌ها و بين هرمنوتيك و پوزيتيويسم در حال كش و قوس است. ارايه يك تصوير واضح از تمامي نظرات درباره «فلسفه تاريخ» همانقدر ناممكن است كه تعريف رشته‌يي علمي و شامل همه اين رويكردها. تصور اينكه هنگام بيان عبارت «فلسفه تاريخ» به سنت فلسفي خاص اشاره مي‌شود، تصور غلطي است چون مكاتب مطرح در اين حوزه به ندرت با هم به تفاهم مي‌رسند. به تازگي كتاب «فلسفه تاريخ» تاليف دكتر فياض زاهد كه به‌تازگي از سوي انتشارات دانشگاه آزاد اسلامي منتشر شده، مي‌كوشد تصور غلط از محدوديت فلسفه تاريخ به سنت فلسفي خاص را نشان دهد. اين كتاب با مفاهيم اساسي و بنياديني در ارتباط با مقوله‌هاي مختلفي كه با درك مفهوم فلسفه تاريخ مرتبط است، سروكار دارد. مولف معتقد است، بدون تبيين دقيق اين مفاهيم نمي‌توان تصوير مناسبي از اين پرسش‌ها ارايه كرد. سير ادواري تاريخ يا موضوع علميت تاريخي، رويكردي تاريخي اما تحليلي فلسفي را با خود دارند. در اينجا پيوندي عميق ميان داده‌هاي تاريخي و فلسفي وجود دارد. اينكه آيا تاريخ تكرارپذير است و امكان ادواري ‌بودن دارد، گاهي‌ مي‌تواند از طريق درك و تحليل داده‌هاي تاريخي و البته با قطعيتي فلسفي فهم شود. در اينجا علميت تاريخي، تلاش براي اثبات اين حقيقت است كه مي‌تواند با روش‌هاي مختلف و با استفاده از ابزارها و متدهاي علمي قطعيت يابد. اما بحث درباب علمي‌بودن يا انتزاعي‌بودن محورها و كليات تاريخي به سادگي پايان‌پذير نيست. اين كتاب مي‌كوشد نشان دهد اگر مراد از علمي‌بودن تاريخ پوزيتيويستي‌ ديدن رويدادهاست كه به‌نظر چنين نمي‌آيد اما اگر مراد تكرارپذيري در شرايط يكسان است، شايد نتوان با علميت‌انگاري صرف آن را توجيه كرد. نويسنده حتي نشان مي‌دهد تلاش پوپر و ديگر طرفداران علميت تاريخي نمي‌تواند پاياني بر اين مجادلات باشد، اما امروز تاريخ در حال بهره‌بري از روش‌هاي مدرني است كه بدون علم، امكان تحقق ندارد. با اين‌همه نويسنده تاكيد دارد تاريخ همچنان به‌جلو مي‌راند و دانسته‌هاي ما بسيار اندك است.

يكي از ضعف‌هاي ‌بزرگ سياستمداران ما بيگانگي با مفهوم افكار عمومي است. يعني فكر مي‌كنند همين كه معني لغوي كلمه را مي‌دانند عمق آن را هم مي‌شناسند، در حالي كه افكار عمومي گرچه همواره وجود داشته اما امروزه يك پديده مدرن و محصول ارتباطات است. مساله افكار عمومي فقط يك مساله جامعه‌شناختي نيست يك مقوله انديشگي هم هست

يكي از دلايلي كه به افكارعمومي در دنيا اهميت داده مي‌شود همين است كه معتقدند اگر بتوان افكارعمومي را نسبت به موضوعي كه رخ داده است، قانع كرد اين جزو پرونده‌هاي مختومه مي‌شود. يك‌سري تضادها و پرونده‌هاي مختومه نشده مي‌تواند افكارعمومي را به گونه‌يي شكل دهد كه ديگر نتوان آن را مديريت كرد

در این مراسم که در سینما کانون بوشهر برگزار شد، جمعی از اهل فرهنگ و ادب، یاد آن شاعر سفر کرده را گرامی داشتنند. در طی این برنامه دکتر عباس عاشوری نژاد، مجید اجرائی و استاد ایرج صغیری درباره اشعار و شخصیت و زندگی شادروان منوچهر آتشی سخن گفتند. جمعی از شاعران از جمله فرج کمالی، اسکندر احمدنیا، امید غضنفر و... در این مراسم شعرخوانی نمودند. همچنین آکا صفوی هنرمند و خواننده بوشهری نیز با صدای زیبای خود اشعاری از منوچهر آتشی را به ...

فرزانه طهرانی: وقتی از فرشاد مومنی، دکترای اقتصاد در خصوص ضرورت‌ احیای سازمان مدیریت می‌پرسم موکدا عنوان می‌کند در شرایط کنونی ایران برای معنادارشدن علم، قانون و برنامه که راه نجات کشور هستند هیچ‌چیزی حیاتی‌تر از طراحی یک برنامه ملی مبارزه با فساد نیست. اگرچه او از مدافعان سرسخت احیای سازمان مدیریت است اما این امر را بدون انجام چنین پیش‌زمینه و زیرساختی بیهوده می‌داند. به عقیده او دولت 16ماه طلایی را از دست داد. با این حال دولت از این پس باید با نشست‌های تخصصی که درباره جزییات احیا با کارشناسان برگزار می‌کند؛ سازمانی به دور از رانت و روابط خاص ایجاد کند. کانون‌های سرنوشت‌ساز و حیاتی توزیع رانت پنج‌کانون است. بررسی‌های این کارکشته علم اقتصاد که در دانشگاه علامه‌طباطبایی عضو هیات علمی است این مساله را نشان می‌دهد. اما به گفته مومنی اگر برای آنها تمهیداتی اندیشیده شود در یک دوره زمانی کمتر از 10سال بیش از 65درصد از این فساد سیستمی که در ایران علیه توسعه فعال است؛ قابل‌مهار خواهد بود. نگاهی تاریخی به سازمان مدیریت کشور و عملکرد آن در دوره‌های اوج و فرود درآمدهای نفتی را در گفت‌وگوی «شرق» با فرشاد مومنی، کارشناس اقتصادی می‌خوانید.

به مناسبت۲۹ آبان سالروز درگذشت شاعر بوشهری ایران زمین منوچهر آتشی

واکنش‌ها به فوت مرتضی پاشایی، خواننده 30ساله‌ای که صبح روز جمعه گذشته پس از 11ماه مبارزه با بیماری سرطان از دنیا رفت همچنان ادامه دارد. بخشی از واکنش‌ها ادامه سوگواری برای این مرگ است و بخشی دیگر واکنشی آمیخته با بهت درباره این حجم و اندازه از واکنش مردم به این ماجرا.

تمام روزنامه‌نگاران ایرانی که روزی‌روزگاری دانشجوی دانشکده علوم ارتباطات دانشکده علامه طباطبایی بودند گزارش‌نویسی را از جزوه چشم عقاب او یاد گرفته‌اند و صدای بمی که می‌خواند: «از نایین که 250کیلومتر در جهت شمال‌شرقی دور شوی و ده‌ها دوراهی و سه‌راهی بی‌تابلو را پشت‌سر بگذاری به جندق می‌رسی، در حالی که مدام دلهره داشته‌ای که اگر ماشین از رفتن ماند چه خواهی کرد. در جایی که توفان شن به فاصله چندساعت، تپه‌ای را از زمین می‌کند، مسافری را با خاک مومیایی می‌کند و آبادی‌ای را به فراموشگاه تاریخ می‌سپارد، تک‌درختی می‌تواند نشان از زندگی باشد حتی بوته خاری یا نهال تاغی... .»

آمار و اخبار منتشرشده از چهارگوشه دنیا، حکایت از کاهش تیراژ و تعداد مخاطبان رسانه‌های کاغذی و چاپی در برابر رسانه‌های اینترنتی و دیجیتالی دارد. بهار امسال در ایران سه‌روزنامه در حال انتشار تهران‌امروز، خبر و تابناک، بنابه گفته مدیرانشان به دلیل مشکلات مالی و عدم‌توانایی تهیه کاغذ از انتشار بازمانده و خودخواسته تولیدشان متوقف شد.

بیشتر جهان ما درگیر اینجا و اکنون هستند و توجه بسیار اندکی به آنچه پیش‌تر رخ داده و آنچه که پیش‌رو است معطوف می‌شود: بسیاری از افراد بیشتر به حقوق آخر ماه توجه می‌کنند؛ بسیاری از مدیران بر گزارش عملکرد سه‌ماهه یا شش‌ماهه خود تمرکز دارند؛ بسیاری از سیاستمداران بر دور بعدی انتخابات متمرکزند تا بر نسل بعدی؛ بسیاری از دولت‌ها توجهشان به جایگاه فعلی کشور در جهان است در حالی که فراموش می‌کنند همگی ساکن یک کره‌زمین هستیم. اقتصاددانان هم نگران تعادل‌های مکتبی هستند نه زندگی آسیب‌دیدگان.

شرق: در یکی از روزهای خلوت دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه صنعتی‌شریف، میهمان دکتر مسعود نیلی شدیم تا یکی از دست‌اندرکاران تهیه بسته خروج از رکود، درباره مهم‌ترین اقدام یک‌سال اخیر دولت در حوزه اقتصاد، سخن بگوید. صحبت از کارهای موسسه نیاوران شروع شد و مشاور رییس‌جمهور، آمادگی خود را برای گسترش ارتباط و نزدیکی بین نحله‌های مختلف اقتصاد ایران از طریق موسسه مذکور را بیان کرد. در طول مصاحبه هم دایم از همکاری و همسویی و همدلی تهیه‌کنندگان بسته سخن گفت و در فراز پایانی، منتقدان خود را به گفت‌وگو و هم‌اندیشی پیرامون مسایل و سیاست‌های اقتصادی کشور دعوت کرد. باید دید این فراخوان به فرصتی برای نزدیکی دیدگاه‌های اقتصاددانان ایران تبدیل می‌شود یا برگ دیگری به پرونده قطور حسرت‌ها می‌افزاید.

آرمان- احسان انصاری: «احمدی‌نژاد بازی خطرناکی با اقتصاد ایران کرد». این جمله کلیدی گفت‌وگوی ما با دکتر محمد خوش‌چهره، اقتصاددان برجسته کشور بود. خوش‌چهره اما به این جمله بسنده نکرد و با هشدار به دولت آقای روحانی عنوان کرد: «دولت یازدهم حق اشتباه و تکرار اشتباهات گذشته را ندارد». خوش‌چهره درباره اینکه برخی وی را از حامیان احمدی‌نژاد می‌دانستند نیز توضیح داد: «به‌صرف اینکه بنده در یک مناظره تلویزیونی به نیابت از احمدی‌نژاد شرکت کردم، نمی‌توان بنده را از حامیان ایشان خطاب کرد.ما زمانی که احمدی‌نژاد عنوان می‌کرد قصد دارد ارزش‌ها و آرمان‌های انقلاب را پیگیری کند، از وی حمایت کردیم اما زمانی که متوجه شدیم در عمل درجهت خلاف شعارهای خود پیش می‌رود، در اوج دوستی از او جدا شدیم». در ادامه ماحصل گفت‌وگوی آرمان با دکتر محمد خوش‌چهره را از نظر می‌گذرانید.

اگر بخواهیم یک مثلث از رباعی سرایی و دو بیتی سرایی در تاریخ ادبیات ترسیم کنیم در کنار عمر خیام و بابا طاهر همدانی، ضلع سوم را باید فایز دشتی محسوب کنیم بدون شک ...

دکتر محمود دهقانی : با روی کار آمدن دودمان صفوی و فرمانروائی شاه اسماعیل یکم معمار مذهب شیعه در ایران، پادشاهان صفوی در بازسازی و گسترش ساختمان و بویژه تزئینات آن تلاش بسیار نموده اند. هنگامی که در سال ٩١٤ هجری برابر با ١٥٠٨ میلادی شاه اسماعیل برای نیایش به بارگاه رفت صندوقی ساخته شده با تزیینات خاتم بر روی آرامگاه گذاشت و با طلا و آئینه کاری رواق ها و سنگ فرش مرمر، در آنجا قالی های گران بها فرش کرد...

كشور در طول هشت سال گذشته بايد در مسير توسعه و رشد قرار مي‌گرفت اما متاسفانه تورم لجام گسيخته‌يي حاكم شد به طوري كه رشد منفي به شش درصد در سال‌هاي پاياني رسيد، وجود فسادهاي بزرگ در همان مقطع، پس از آن اختلاس سه هزار ميلياردي، فساد بزرگ در تامين اجتماعي و بانك مركزي خود گواه ضربه به كشور بود...

فاطمه زیرراهی : از شهرهای پر آوازه ای که در روزگار پیش از اسلام و تا سده های نخست گسترش اسلام، در دشتستان  استان بوشهر بسیار پر رونق بوده و جغرافی نویسان ...

محمدحسن آرش نيا: در شعر "آتشي" انسان مقهور طبيعت است و او بر دورترين و كمياب ترين مشتركات ميان انسان و طبيعت انگشت گذاشته است. در شعر وي، صنايع ادبي چندان رنگي ندارند، زيرا شعرها ذاتي هستند و سير تكاملي به صورت طبيعي طي كرده اند و نيز تغييراتي كه درشعر "آتشي" ديده مي شود، كمتر نتيجه ی فشارهاي بيروني و دگرگوني هاي اجتماعي...

نیروی کار در عسلویه در سال 86 به 67هزارنفر رسیده بود. ولی این رقم بعدها کم شد و اکنون به حدود 30هزارنفر رسیده است. به تعبیری در دولت گذشته بیش از 50درصد نیروها فقط در پارس‌جنوبی بیکار شدند که دولت تدبیر و امید تلاش دارد این موضوع را جبران کند. اما بحثی که درباره خود استان و نواحی پیرامون آن وجود دارد، این است که مردم و مخصوصا جوانان به‌خاطر وجود این پروژه توقع ...

همه‌ کسانی که به شعرهای آتشی خصوصاً در دو سه دفتر نخست او همچون «آهنگ دیگر»، «آواز خاک» و «دیدار در فلق» اشاره کرده‌اند. این مسئله به طور حتم نمی‌تواند جدای از اقلیمی‌ باشد که شاعر در آن رشد و نمو کرده است. طبیعت و روحیه شبانی و در کل بومی‌گرایی وجه غالب اغلب دفترهای شعر آتشی است و زیبایی‌شناختی شعر او در محاصره این عناصر است...

شرق: «پنج اقلیم حضور» عنوان آخرین کتاب داریوش شایگان به زبان فارسی است که درباره خصلت شاعرانگی ایرانیان است. به بهانه انتشار این کتاب، همراه با محمدمنصور هاشمی در یک عصر پاییزی میهمان او بودیم. گفت‌وگوی ما در خانه داریوش شایگان برگزار شد؛ خانه‌ای مدرن، با وجوهی که به میهمان می‌فهماند این‌«جا» خانه‌ کسی است که با تمام اصالت و البته وجوه مدرن زندگی‌اش، هویت شرقی - از هند تا ایران - دغدغه اصلی اوست، نظیر آنچه در آثارش نیز مشهود است. شایگان آنچه در این کتاب آمده را صرفا حاصل نگاهی از بیرون عنوان می‌کند و تاکید دارد دعوی هیچ‌گونه ارزش‌ داوری را نداشته و تنها کوشیده شاعرانگی ایرانیان را آنطور که هست نشان دهد. او در این کتاب می‌کوشد از خلال بررسی «فردوسی، خیام، مولوی، سعدی و حافظ» ارتباط ایرانیان را با شاعرانشان پدیده‌ای به‌غایت استثنایی و یگانه نشان دهد. هرچند این پدیده را در عین حال مانع تفکر آزاد و جهش تفکر ابتکاری آنان می‌داند. شایگان در این کتاب با استفاده از اصطلاح «زمان حضور»، فردوسی را مظهر اوج حماسی می‌داند که در آن پهلوانان تراژدی‌های شاهنامه به انسان کامل بدل می‌شوند. خیام را مظهر تعارض در نبوغ ایرانی، مولانا را نمودی از تکامل سنت عرفانی، سعدی را نمونه اعلای «پایدیا»ی یونانی و نهایتا حافظ را تلاقی‌گاه ازل و ابد معرفی می‌کند. او که از آثار آغازین خود همواره دغدغه بازیابی هویت شرقی در برابر انسان غربی را داشته این‌بار به خصلت شاعرانگی ایرانیان می‌پردازد که به باور او نظیری در غرب ندارد. او با تاکید بر اینکه ما همچنان در زمان شاعرانمان زندگی‌ می‌کنیم و هنوز نتوانسته‌ایم از زمان آنها خارج شویم، ایرانیان را معاصر شاعرانشان می‌داند، یعنی عکس آنچه به قول او در غرب اتفاق افتاده است. از این‌رو، ارتباط ایرانیان با شاعران‌ و ادبیات کلاسیکشان را با فرم «عبادی» و مواجهه غربی‌ها با ادبیات و تاریخشان را برخوردی تحقیقاتی و انتقادی معرفی می‌کند. شایگان معتقد است به دلیل همدلی و همجواری فکری ایرانیان با این شاعران و همچنین به علت پاسخ‌هایی که آنها برای تمام پرسش‌های ما دارند، حضور شاعران بزرگ در عین حال که گنجینه فکری و خاطره قومی ایرانیان است، امکان طرح مساله جدید را نیز مسدود کرده. از این منظر، ایرانیان را تا حدی اسطوره‌زده یا افسون‌زده‌ می‌داند. به باور او این ایده‌ها ضمن اینکه زیبا هستند، در عین حال به ذهن ایرانی اجازه نمی‌دهند از گردونه آنها خارج شوند. در آخر تاکید دارد «فراموش نکنید این کتاب به هیچ پرسشی پاسخ نمی‌دهد بلکه تنهاوتنها توصیفی از یک مواجهه است و البته طرح یک مساله».