گفته ها ، شنیده ها وتکذیبیه های  چند روز اخیر که در کنار یکدیگر قرا می دهیم  وهم چنین با توجه به سیاست های اقتصادی دولت پیرامون استفاده بهینه از کرانه وپس کرانه خلیج فارس واز سوی دیگر تجارب استاندار در مناطق ویژه وآزاد ، موزاییک منطقه آزاد بوشهر شکل می گیرد و قطعا اگر مراحل قانونی طرح با مشکلی برخورد نکند اتفاق  اقتصادی بزرگی در منطقه بوقوع خواهد پیوست. لازم به توضیح هیات وزیران در تاریخ 10/8/88 بنا به پیشنهاد ریس جمهور  تصویب کرد : بر این اساس هیات وزیران تفویض اختیار  تبصره دو ماده یک قانون اداره مناطق آزاد تجاری و صنعتی و تبصره دو ماده یک تشکیل و اداره مناطق ویِژه اقتصادی  یعنی ایجاد وتعیین محدوده آنها  را از این مصوبه استثنا کرده است چرا که ایجاد مناطق جدید بنا به پیشنهاد دولت و تصویب مجلس شورای اسلامی مجاز خواهد بود. بنا براین تا وصول به هدف راهی در پیش داریم ولی این امید است که با همت تیم اقتصادی وعمرانی استان این پروژه بزرگ به بوقوع بپیوندد.

اما این فرجه زمانی ، مجالی است  که زیر ساختهای ایجاد منطقه آزاد مورد توجه بخشهای مختلف اقتصادی اعم از دولتی ، خصوصی و تعاونی قرار گیرد و با توجه به اینکه سکاندار اینگونه فعالیتها در وحله اول و حتی در ادامه دولت است مسوولیت بخش دولتی را بیشتر می نماید. از سوی دیگر مطالعات امکان سنجی چنین پروژه های عظیمی  می بایست به دقت انجام گیرد که تا در اجرایی کردن فازهای دچار تعلل نشویم چرا که بخش عمده ای از ناکامی های مناطق آزاد و ویژه ناشی از عدم توجه به زیر ساختها است. مصاحبه مهندس ترکان دبیر مناطق آزاد درتاریخ  23/11/92 در بازدید از منطقه آزاد کیش که عنوان نمودند مناطق آزاد کشورمان بدون ایجاد زیر ساخت شکل گرفته اند، بخوبی این نکته را آشکار می کند . 

پس" یا مکن با پیل بانان دوستی/ یا بنا کن خانه ای در خورد پیل " با توجه به نظر کارشناسی دبیر مناطق آزاد، علت ناکامی بعضی ازاین مناطق بخوبی آشکار می شود: بنابراین حال که این اراده چه در سطح محلی وچه در سطح ملی بوجود آمده و همه بر اجرای آن وفاق دارند و باعث دلگرمی مردم و فعالان بخش اقتصادی بخصوص استانهای بوشهر و فارس شده است. در وحله اول زیرساخت حمل و نقل در بخشهای بنادر و کشتیرانی ، جاده ای و هوایی  تقویت شود  چرا که ظرفیت فعلی بندر بوشهر در زمینه پهلو گیری کشتی بزرگ مقیاس منطقه آزاد ندارد و قطعا برنامه هایی در کوتاه و میان و دراز مدت جهت لایروبی  و سیستم های ناوبری و.. . می بایست ایجاد شود. حمل ونقل هوایی نیز جای خود دارد. آیا فرودگاه  فعلی را باید تقویت نمود یا در فکر جابجایی محل آن باید بود؟ حمل نقل جاده ای نیز میبایست محورهای موجود بخصوص شیراز – بوشهر  تقویت گردد و ایجاد محورهای جدید نیز مورد مطالعه قرار داد. ایجاد شعب مختلف از بانک ها و بیمه های بین المللی  از دیگر اقدامات است راجع به تاسیسات اقامتی  و رفاهی به نظر میرسد با دعوت از بخش خصوصی، نسبت به تاسیس طیفی از اقامتگاهها از مهمانپذیر ارزان تا هتل های مجهز اقدام نمود. یکی از زیر ساخت های اساسی جهت حمل و نقل کالا، ریلی است که  در حال حاضر استان از وجود آن محروم می باشد چرا که بعد از حمل نقل دریایی و در مواردی پایپینگ (بنابه عقیده بعضی  صاحب نظران لوله جهت انتقال  مایعات یا گازی یک نوع وسیله حمل و نقل است) حمل و نقل ریلی ارزانترین  نوع حمل نقل است، که این نیز امید می رود با کار گروهی که استاندار جهت این مهم منصوب نموده بزودی شاهد حرکت در این جبهه نیز باشیم.

همچنین تاسیسات بهداشتی آموزشی نیز از دیگر زیر ساخت های مورد نیاز است. مراکز آموزشی استان بخصوص دانشگاه خلیج فارس ، همچنان که تا کنون نیروهایی را جهت مراکز فنی آماده نموده زمینه تربیت دانشجویانی در حوزهای اقتصادی (مدیریت – بازرگانی – علوم وفنون دریایی) فراهم آورد در این خصوص خوشبختانه اقداماتی به عمل آمده است ولی در حوزه بهداشتی جای کار بیشتری است.

هر چند این جمله را با احتیاط و وسواس باید نوشت ولی قطعا هر مکان جمعیتی در مجاور مناطق آزاد قرار گیرد، دچار تغییر و تحول می شود. در این خصوص با ضرس قاطع باید گفت تاسیسات و زیر ساختهای شهری بندر بوشهر می بایست  مناسب سازی شود. شبکه حمل و نقل درون شهری بوشهر در حد و قد قواره یک شهر پشتیبان نیست، لذا  زمینه اصلاح در موارد زیر میبایست مد نظر باشد: الف- معابرشهری ب- حمل و نقل درون شهری و برون شهری ج- فرهنگ ترافیک  ( تربیت وآموزش ماموران راهنمایی و رانندگی و رانندگان  ویژه مناطق آزاد).

در پایان این نکته را باید گفت بیان مسایل فوق به این معنا نیست که بوشهراز نظر زیر ساختی  جهت منطقه آزاد ضعیف می باشد بلکه بر عکس در مقایسه و مطالعه که نگارنده  در حوزه مناطق آزاد به عمل  آورده، نسبت به تمامی مناطق آزاد فعال فعلی، برتری نسبی دارد. کافیست وضعیت کیش ، قشم ، ماکو ، اروند، ارس، چابهار و انزلی قبل از ایجاد مناطق آزاد مورد بررسی قرار گیرد بخوبی برتری بوشهر با توجه به الگوی نسبی توسعه بخوبی آشکار می گردد.