زهرا رضایی - عضو شورای شهر بوشهر

در بازدید های میدانی خود، در چند وقت اخیر، نکته ای بسیار دردناک توجه مرا باز به خود جلب کرد. نکته ای که بارها گفته شده و متأسفانه شنیده نشده است. دریای زیبایی که طبیعت خداداد ما به ما ارزانی داشته و جزء انفال است با توجه به ویژگی های ساحل شهر بوشهر، از دیرباز در این بندر کهن دارای ویژگی های خاص و منحصر به فردی بوده و ضمن فراهم آوردن امکان فعالیت های اقتصادی متنوع دریایی، برای گردشگران و استفاده کنندگان هم به عنوان یک منبع درمانی ظاهر شده و هر سال در ماه های گرم، آب درمانی برای بهبود بسیاری از بیماری ها نظیرِ دردهای مفاصل، عوارضِ سکته ها و تصادفات و شکستگی ها، امراض پوستی و موارد دیگری همچون استخوان درد و دیسک کمر یکی از رایج ترین و بی هزینه ترین امکاناتی بوده که این دریا برای ما فراهم آورده و قدرت اعجاز خود و خالق خود را به رخ کشیده است.

اما متأسفانه همچون سایر نعمات خدادادی، این نعمت هم قدر دانسته نمی شود. در مشاهدات میدانی خود در یک ماه اخیر به تعداد بالای کانال های فاضلاب برخوردم که با ورود به دریا و ایجاد آلودگی های شدید، جان انسان ها و حیات آب و آبزیان را به مخاطره انداخته که این وضعیت ضمن منظره و چشم اندازه بسیار نامطبوعی که در سواحل پدید آورده، باعث گسترش روز افزون انواع بیماری های ناشی از آلودگی های زیست محیطی و بهداشتی گردیده است. بدترین وضعیت در ضلع غربی ساحل می باشد که در اسکله صیادی جفره وضعیت واقعا اسفبار است. همچنین در ضلع شرقی نیز در بندر صیادی صلح آباد را داریم که دو کانال  مستقیما در محل تجمع قایق های صیادی سرازیر می شود و گاها مشاهده که صیادان از همین آب آلوده برای شستشوی ماهی های صید شده استفاده می کنند که باعث غیر بهداشتی شدن فزاینده آبزیان می گردد. این مشکل در قسمت هایی که محل شنای مردم می باشد همانند پارک باسیدون رو به روی شورا و پلاژ آقایان در جفره بغرنج تر و مسئله ساز تر می شود که تبعات آن را اگر بخواهیم بسنجیم، به طور قطع مخاطرات جدی سلامت شهروندان را در این مناطق تهدید می کند.

اما این مشکل، صرفا مشکلی نیست که به مسئولین شهری برگردد. عمده مشاهدات میدانی نشان دهنده این است که فاضلابی که به دریا ریخته می شود، از محل کانال های دفع آب های سطحی است که نشان دهنده عدم وجود فرهنگ کافی در بخش هایی از شهر است. برخی از شهروندان متأسفانه با نادیده انگاشتن حق و حقوق سایر همشهریان خود و بدون داشتن ملاحظه سلامتی خود و خانواده هایشان، پساب های خانگی و فاضلاب خود را نه تنها به شبکه فاضلاب در محلاتی که دارای این شبکه هستند، متصل نمی کنند، بلکه آن را مستقیما در کانال های دفع آب های سطحی رها می کنند. تجمیع این کانال ها و ریختنشان در دریا به راستی مسئله ساز شده است. این در حالی است که به خاطر عدم همکاری و وجود فرهنگ لازم در برخی از لایه های شهر که الزاما از طبقات پایین جامعه هم محسوب نمی شوند و بلکه جزء بخش های مرفه شهر هم دسته بندی می گردند، هزینه های بسیار سرسام آوری به شهرداری جهت تنظیف این کانال ها تحمیل کرده است. در سال گذشته حدود 12 میلیارد تومان و در سال جاری میلیاردها تومان بیشتر از این مبلغ، صرف تنظیف کانال ها شده تا از پساب ها و فاضلاب ها رفته شود. این انتقادی است که به برخی از گروه ها و لایه های اجتماعی وارد است و تا این فرهنگ تغییر نکند مشکل سواحل حل نمی شود.

مورد دیگری که باید در این خصوص به آن اشاره کنم، این است که در جلسه اخیری که در استانداری برگزار شده بود و نمایندگان کلیه سازمان های ذی ربط به مسئله فاضلاب در آن حضور داشتند، نکته ای مطرح شد که شدیدا توسط شخص من بر آن تأکید شد و آن هم این نکته است که مشخص نیست کدام سازمان باید خانوارهایی که فاضلاب خانگی خود را به شبکه فاضلاب متصل نکرده اند، الزام به اتصال به شبکه کند. کارگروهی تعریف شد تا با انجام مطالعات حقوقی این مشکل مرتفع شده و مسئول و متولی این امر مشخص شود و بر اساس آن خانوارهایی که قانون را رعایت نمی کنند و فاضلاب خود را در کانال های دفع آب های سطحی رها می سازند، ملزم و مکلف به اتصال شوند.

بنده به عنوان خدمتگذار مردم شریف و عزیز بوشهر این مطلب را به رشته نگارش درآورده ام؛ همه ما بندگان خداییم و در پیشگاه او و وجدان خود باید سربلند باشیم. گاهی کاستی هایی وجود دارد که فراتر از مسئولیت سازمان های دولتی است و این از جمله مسئولیت هایی است که بر عهده مردمی است که می خواهند شهروند باشند و به دنبال داشتن شهری نمونه و زیبا و پاکیزه به عنوان یک الگو در ایران هستند. گفتن این سخنان را از این رو بر خود واجب دانستم که به عنوان یک نماینده مردم شهرم، نه تنها باید پاسدار حقوق آن ها در برابر تخلف احتمالی برخی مسئولین باشم، بلکه باید مدافع حقوق مردم شهر در برابر تخلف برخی دیگر از شهروندان هم باشم.

لذا در همین رابطه پیشنهاد می گردد:

1- فاضلاب های خانگی و پساب هایی که به کانال ها دفع آب های سطحی ریخته می شود با همیاری شهرداری و اداره آب و فاضلاب به شبکه سراسری متصل شوند.

2- کانال هایی که با حجم زیاد وارد دریا می شوند توسط مشاور ذیصلاح مورد مطالعه قرار گرفته تا پس مشخص شدن حجم و مقدار آلودگی آن توسط شهرداری، در کمیسیون های مختلف مطرح شده و برنامه های رفع این معضل مصوب گردد تا به صورت اصولی و اساسی این مشکل حل شود.

3- با توجه به موارد فوق با همت مقام ارشد استان و سایر مسئولین، مبلغ مورد نیاز برای اصلاح این وضعیت تأمین اعتبار شده تا برای همیشه این معضل مرتفع گردد.

4- سمن ها و نهادهای فعال در زمینه محیط زیست با آگاهی بخشی به لایه ها و اقشار مختلف جامعه در خصوص تبعات جبران ناپذیر و بسیار هزینه زای آلودن سواحل در اثر سرریز کردن پساب های خانگی به دریا، جامعه را برای رفع این مشکل بسیج کنند.

5- عموم مردم بیش از گذشته به نقش خود در پیدایش شرایط کنونی در سواحل توجه نشان دهند و همت خود را برای داشتن شهری پاکیزه با اتصال به شبکه فاضلاب نشان دهند.