طرحی در جهت عکس شفاف و سالم?سازی فضای مجازی

اسماعیل منصورنژاد

طرح صیانت اینترنت یک تلاش بی?نتیجه برای سرپوش گذاشتن بر واقعیت?هایی است که در دنیای آزاد درز پیدا می?کند و خوشایند برخی نیست. ? وقتی دیدند طرح فیلترینگ اینترنت جز هزینه?های کلان مادی و معنوی هیچ سودی نداشته است، به این طرح پناه برده?اند. البته منظورم این نیست که هرآن چه درباره حاکمیت، دین، سیاست و... در فضای مجازی دست به دست می?شود، عین واقعیت است. این طرح با هر هدفی که نوشته شده باشد، حتی در کوتاه ?مدت هم نمی?تواند باعث آرامش خاطر طراحان پیدا و پنهان آن شود و خیلی سریع نه تنها عملاً از اعتبار ساقط می?شود، بلکه نتیجه عکس هم می?دهد و اثرات منفی آن به مراتب شدیدتر از قبل خواهد بود. فضای حاکم بر افکار عمومی در ایران که اغلب برآمده از تبادل اطلاعات در فضای مجازی است، خوشایند دست?اندرکاران این طرح نیست و بر همین اساس می?پندارند اگر فضا را بسته و محدود کنند، راحت می?شوند. این یک نتیجه?گیری کاملاً کودکانه است.

اگر بر اساس این طرح بچه?گانه فضا بسته شود، «در هر حال» (تأکید می?کنم در هر حال) راهی برای درز اطلاعات پیدا می?شود و از آن پس حتی مطالب دروغ و شایعات نیز شدیدتر از قبل به عنوان واقعیت تثبیت می?شوند. به همین دلیل هرچه فضا بازتر باشد، ضمن طرح واقعیت?ها و جدی گرفتن آن?ها برای از بین بردن کاستی?ها، شایعات و دروغ?ها نیز بی?اثر می?شوند. مثالی تاریخی بزنم: تا کنون 2هزار جلد کتاب علیه مسیحیت نوشته شده و همه جا نیز در اختیار همه است. اگر در مقابل یکی از این کتاب?ها صف?آرایی می?کردند و جلو انتشار آن را می?گرفتند و یا بعد از انتشار آن را جمع می?کردند، راست و دروغ با هم قاطی و زیر عنوان «واقعیت» مطرح می?شد و اثر چندانی از مذهب مسیحیت در جهان باقی نمی?گذاشت.

با این وصف، آن چه که طراحان به دنبال آن هستند، خواسته یا ناخواسته کاملاً در جهت عکس شفاف و سالم?سازی فضا است و به جای صیانت، ضربات بیشتری وارد می?کند. البته طراحان مدعی?اند که این طرح ربطی به محدودسازی اینترنت و فضای مجازی ندارد و هدفش جلوگیری از محتواهای نامناسب و غیراخلاقی و صیانت از کاربران در برابر کاهبرداران و... است. این ادعا پایه و اساس درستی ندارد و یک بهانه بیش نیست. هیچ کاری هم در این رابطه نمی?توانند انجام دهند؛ مگر این?که اینترنت را از اساس قطع کنند که فقط در کوتاه?مدت جواب می?دهد. به نظر می?رسد طراحان در این باره صداقت ندارند که واقعیت را با مردم مطرح کنند. اگر دغدغۀ طراحان این است، از خودشان بپرسند چگونه یک زندانی 23 ساله با 23 بار سابقۀ کیفری همچنان می?تواند در زندان و با تلفن زندان یا تلفن همراه از مردم کلاهبرداری کند؟! طراحان این طرح که به نظر می?رسد هیچ اطلاعی از افکار عمومی و ساز و کارهای دنیای جدید ندارند، باید سوابق تاریخی این?گونه طرح?ها را هم در نظر بگیرند: 1 ـ طرح جمع?آوری نوارهای کاست خوانندگان از ماشین?ها که در اول انقلاب اجرا شد، کاملاً شکست خورد و به ضد خود تبدیل شد. 2 ـ طرح جمع?آوری دستگاه?های پخش ویدیویی کاملاً شکست خورد و به ضد خود تبدیل شد. 3 ـ طرح جمع?آوری دستگاه?های گیرنده امواج ماهواره?ای کاملاً شکست خورد و این هم به ضد خود تبدیل شد. 4 ـ طرح فیلتریزه کردن اینترنت کاملاً شکست خورد و باعث شد حتی دروغ?ها و شایعات نیز به عنوان واقعیت?های قابل باور مطرح شوند.طرح «صیانت از فضای مجازی» قبل از اجرا شکست خورده است. مطمئن هم نیستم کسی در اطراف آن?ها پیدا ?شود که به طراحان بفهماند به شدت شکست می?خورند.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و چهارم – شماره 976)