طراحی سایت
تاريخ انتشار: 24 آذر 1400 - 10:14

دکتر محسن قیصی‌زاده : امروزه با تمام ادا و ادعای بی‌توجهی به جشنواره و رهایی از قید و بند جایزه و انتخاب و داوری و... نمی‌توان نقش جشنواره‌های تئاتر را در تداوم فعالیت‌های هنری و روشن ماندن چراغ صحنه در سال‌های گذشته منکر شد و نادیده گرفت. در دهه‌های پیشین، به ویژه پس از انقلاب، جشنواره‌ها همواره نقشی حیاتی و اساسی در ریشه دواندن و جا افتادن هنر نوپای تئاتر به مفهوم مدرن امروزی در استان کوچکی همچون بوشهر ایفا کرده‌اند...

جشنواره، تضمین بقای تئاتر در استان‌ها

دکتر محسن قیصی‌زاده

امروزه با تمام ادا و ادعای بی‌توجهی به جشنواره و رهایی از قید و بند جایزه و انتخاب و داوری و... نمی‌توان نقش جشنواره‌های تئاتر را در تداوم فعالیت‌های هنری و روشن ماندن چراغ صحنه در سال‌های گذشته منکر شد و نادیده گرفت. در دهه‌های پیشین، به ویژه پس از انقلاب، جشنواره‌ها همواره نقشی حیاتی و اساسی در ریشه دواندن و جا افتادن هنر نوپای تئاتر به مفهوم مدرن امروزی در استان کوچکی همچون بوشهر ایفا کرده‌اند.
تئاتر بوشهر به پشتوانه‌ی شخصیت‌هایی همچون منوچهر آتشی، رمضان امیری و... با مرکزیت مدرسه سعادت، شروعی آبرومندانه در عرصه‌ی هنر تئاتر داشت و این شروع پس از طی سال‌های اولیه، با رو شدن یک نابغه در تئاتر این استان، چشم ایرانیان و جهانیان را با درخششی فراتر از انتظار خیره کرد. آتشفشان نیمه‌فعال تئاتر بوشهر با ظهور ایرج صغیری، تکیه بر فرهنگ غنی بومی و به صحنه رفتن دو نمایش «قلندرخونه» و «محپلنگ» به ناگهان منفجر شد، غرش کرد و زبانه کشید، تا هنر تئاتر این اقلیمِ فرهنگی نیز همچون داستان، شعر و موسیقی به جایگاهی در خور و شایسته در کشور و حتی دنیا دست یازد.
اما پس از انقلاب و سپس وقوع جنگ تحمیلی و معطوف شدن تمامی دغدغه‌ها و فعالیت‌ها به وضعیت غیر عادی جامعه، هنر تئاتر نیز با آن پیشینه‌ی درخشان، در باتلاق سکوت و رکود و محاق فراموشی فرو رفت و اجراهای اندک و گاه و بی‌گاه، چندان در خور توجه نبودند. با این همه، چهره‌های جدید و نیروهای تازه‌نفس بار دیگر از راه رسیدند تا تئاتر بوشهر را به سمت فتح افتخارات تازه رهنمون شوند. در این بُرهه، علی غلامی را می‌توان مهم‌ترین و تأثیرگذارترین چهره‌ی هنری تئاتر بوشهر به شمار آورد. برگزاری جشنواره‌های دانش‌آموزی که به همّت و پیگیری و نقطه‌ی پرگاری همچون علی غلامی برگزار می‌شد، نقشی به مثابه پاشاندن بذر در زمینی حاصل‌خیز و رها شده داشت. بذرها پس از چندی جوانه زدند و بالیدند و ثمر دادند. دانش‌آموزان دیروز، اینک به عنوان نویسندگان، بازیگران و کارگردانان کارآزموده، در جشنواره‌های استانی و منطقه‌ای و کشوری افتخار می‌آفریدند. این پویایی دگرباره‌ی صحنه، حتی پیشکسوتان و هنرمندان دیروز را نیز ترغیب کرد تا بار دیگر وارد گود شده و دوشادوش جوانان به ارایه‌ی آثار خود بپردازند.
و اما جشنواره‌ها در کنار تمام محاسن و کارکرد مثبت، معایب و آفت‌هایی را نیز در دل خود نهفته داشتند. می‌توان گفت که در آن سال‌ها اجرای عموم چندان قابل اعتنا نبود و به دلایلی مورد استقبال مخاطبان قرار نمی‌گرفت. لذا تمامی شور و شلوغی اهالی تئاتر در جشنواره‌ها خلاصه می‌شد و جشنواره‌هایی نظیر فجر و سوره فصل گُل دادن تئاتر بوشهر بود. این نقد به صورت جدی به تئاتر بوشهر وارد بود که این هنر، فصلی و جشنواره ‌زده است. خوشبختانه از اواسط دهه‌ی هشتاد و به ویژه در دهه‌ی نود، به تدریج اجرای عموم نیز با استقبال مخاطبان مواجه شد و شماری از هنرمندان، بی‌توجه به جشنواره، آثار خود را صرفاً برای اجرای آزاد آماده کرده و به روی صحنه می‌بردند. 
این روند رو به رشد در عرصه‌ی هنر تئاتر همچنان ادامه داشت تا این‌که ویروس کرونا ریه‌های صحنه را نیز درگیر کرد و این هنر همانند بسیاری امور دیگر زمین‌گیر شد و در بستر محدودیت و ممنوعیت افتاد و اجراها به ناچار تعطیل شدند. 
در دوران سیاه کرونا خیلی از امور از جمله هنر تئاتر دچار سکته‌ای شدید شدند. اگر تئاتر - به ویژه در شهرستان‌های کوچک - را در این روزهای خلوت و تنهایی و قرنطینه و محدودیت، همچون جسمی نحیف و نزار افتاده بر بستر بیماری در نظر بگیریم، چه بسا جشنواره‌ها همچون شوک الکتریکی هستند که هر از چند گاه در تن این بیمار جهش و موجی ایجاد می‌کنند تا از صاف شدن خط مرگ در صفحه‌ی رایانه‌ی اتاق عمل جلوگیری کنند. ولو این که این جشنواره‌ها با حداقل تماشاگر و گاه صرفاً با حضور داوران برگزار شوند.
البته می‌توان از دریچه‌ی چشم‌انداز آینده، حالت دومی را نیز متصور شد و آن این که شیداییان وادی صحنه، پس از طی کردن این دوران تلخ‌تر از زهر، همچون تشنگانی تازه به آب زلال حیات رسیده، مشتاقانه فعالیت و ارایه‌ی هنر خود را با شوری دوچندان از سر گیرند و هنرمندانی که طی سال‌های خانه‌نشینی، دلتنگ اجرا شده‌اند، بار دیگر گرد از تن صحنه  برگیرند.
ایدون باد.

نظرات کاربران
هنوز نظري براي اين مطلب ارسال نشده.
ارسال نظر

نام:

ايميل:

وب سايت:

نظر شما:

آخرین اخبار

پربیننده ترین