زندگی آگاهانه : نقاط ضعف و قوت

حسين زيرراهي - مدرس مهارت‌هاي زندگي

توجه به نقاط ضعف قدمتي به ديرينگي تاريخ اسطوره‌اي ملل دارد. مواردي چون چشم اسفنديار يا پاشنه آشيل در اساطير ايران و يونان مشهورترين آن است‌    . هر دو رويين‌تن بودند ولي اسفنديار از چشم و آشيل از مچ پا رويين نبود و هر دو هم از همين نقاط کشته شدند. اين موضوع يادآور اين است که ما انسان‌ها چه بخواهيم چه نخواهيم هميشه نقاط ضعفي داريم که تا هستيم با ما است. نکته ديگر اين است که بيشتر دستاوردهاي زندگي ما از نقاط قوت‌مان است و بزرگترين ضربه‌هايي که در زندگي مي‌خوريم هم از نقاط ضعف‌مان. حتي مرگ انسان‌ها اگر بر اثر تصادف محض نباشد معمولا به دليل کارهاي مضر يا خطاهايي است که در طول عمر خود انجام مي‌دهند.  همه ما دوست داريم نقاط ضعف‌مان را از بين ببريم و آن‌ها را به نقاط قوت تبديل کنيم. ولي سوال اين است که آيا ما قادر به انجام چنين کاري هستيم؟ جواب خير است.‌     مخصوصا اگر آن نقطه ضعف موضوعي ذاتي و يا در وجود ما نهادينه شده باشد. مثلا در نظر بگيريد فوتباليست کوتاه قدي که بخواهد زدن توپ با سر را به نقطه قوت خود تبديل کند. چقدر بايد به هوا بپرد تا بتواند روي سر يک بازيکن دومتري توپ را بزند؟ اگر بازيکن کوتاه قد روي نقطه قوت خود که ريزنقشي و دريبل‌زني است کار کند نتيجه بهتري نمي‌گيرد؟ يا فرد درونگرايي که بخواهد مسئول روابط عمومي سازماني باشد. ايشان اگر به جاي روابط عمومي مثلا کار برنامه‌نويسي که در تنهايي انجام مي‌شود را انتخاب کند بهتر نيست؟

در چنين حالتي معمولا اين طور است که نقاط قوت و ضعف ما دو روي يک سکه‌اند. مثلاً سرعت و دقت در انجام کارها با هم اتفاق نمي‌افتد. افراد فرز دقت کمتري دارند و افراد دقيق هم کند هستند. در نتيجه بدست آوردن يکي منجر به از دست دادن ديگري مي‌شود. در اين صورت فرد فقط مي‌تواند تا حدي ضعف خود را بهبود ببخشد. از جايي به بعد همان قوت منجر به ضعف مي‌شود. ولي اگر ما نقطه ضعفي داريم که به خود يا ديگران آسيب مي‌رساند بهتر است به اندازه‌اي روي آن کار کنيم که کارمان راه بيافتد. مثلا مشکلي مانند کمرويي يا خشم اگر حل نشود ما را در زندگي با مشکل مواجه مي‌کند. البته ما هرگز نمي‌توانيم آن را کامل از بين ببريم ولي در حدي که قابل کنترل باشد مشکل‌مان حل مي‌شود.

نتيجه اين بحث اين که بهتر است ما نقاط ضعف و قوت‌مان را بشناسيم و سرمايه‌گذاري اصلي خود را روي نقاط قوت‌مان انجام دهيم. در زندگي کارهايي را انجام دهيم که با نقاط قوت و ضعف‌مان همخواني دارد. تا جايي که مي‌توانيم کارهايي که در آن ضعف داريم را به ديگران واگذار کنيم. مثلا اگر در کار با ابزار مشکل داريد لازم نيست تاسيسات خانه‌تان را خود تعمير کنيد. همه‌فن‌حريف بودن مربوط به دنياي قديم بوده و در دنياي امروز ارزشي ندارد. مهم اين است که يک کار را بهتر از ديگران انجام دهيد. وارن بافت يکي از ده مرد ثروتمند دنيا مي‌گويد اگر من صدهزار سال پيش به دنيا مي‌آمدم خيلي زود غذاي يک حيوان درنده مي‌شدم. چون نه مي‌توانم سريع بدوم و نه از درخت بالا بروم. ولي توانايي شناخت بازارهاي مالي را دارم و همين براي زندگي در دنياي امروز کافي است.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1057)