طراحی سایت
تاريخ انتشار: 14 آبان 1394 - 10:21
گفت?وگو با محمدامین قانعی?راد درباره نقش مدارس امروزی
«اكنونِ» كودك در مدرسه از دست مي?رود
نگار حسینی

این?روزها در میان والدین جوان دوروبرم زیاد می?بینيم که تمایلی به فرستادن کودکانشان به مدرسه?های معمولي ندارند و ترجیح می?دهند فرزندشان در فضایی غیر از فضای معمول مدرسه که به عقیده?شان تنها یادآور فشار و استرس است، قرار داشته باشد. این گروه اما درباره تصمیمشان مطمئن نیستند؛ درواقع درباره عواقب تصمیمشان. هم می?دانند مدرسه برای کودکشان کارا نیست، هم نمی?دانند چه می?توانند جایگزین مدرسه کنند تا روند جامعه?پذیری کودک مخدوش نشود. با «محمدامین قانعی?راد»، رئیس انجمن جامعه?شناسان ایران، دراین?باره گفت?وگو کرده?ایم:

 احتمالا آدم?های زیادی وقتی بیست?وچندساله شدند، پس از آن?همه استرس و فشار و سختی کنکور و پذیرفته?شدن در یک دانشگاه سختگیر و گذراندن واحدهایی دشوار، به این نتیجه رسیدند که چیز دیگری می?خواهند و کار دیگری باید بکنند. احتمال را کنار بگذاریم. یک بررسی اجمالی کافی است نشان دهد دانشجویان هنگامی که وارد دانشگاه می?شوند، کمتر درباره آنچه می?خواهند بشوند و آنچه می?خواهند بخوانند می?دانند درحالی?که ١٢ سال را صرف خواندن درس?هایی کرده?اند که لزوما تأثیری در زندگی?شان ندارد. چه?چیزی موجب می?شود که به اینجا برسیم؟ مشكل کار کجاست؟
درحال?حاضر دوره راهنمایی حذف شده است ولی علی?الاصول باید آموزش?وپرورش این نقش را داشته باشد که بتواند افراد را به طرف مسیری که بر استعدادشان منطبق است، راهنمایی کند. این نباید طوری باشد که بخواهد چیزی را به بچه?ها تحمیل کند بلکه باید یک فرایند طبیعی وجود داشته باشد که در این فرایند طبیعی افراد استعدادهای خود را نشان دهند و بعد، مدرسه هم استعدادها را کشف کند. مدرسه باید بتواند از روی رفتار و علایق افراد و با مشاوره?هایی که به دانش?آموز می?دهد، استعداد او را کشف کند و در جهت مناسب راهنمایی کند. برای اینکه این کار انجام شود در وهله اول باید یک سبد پر از تمامی دروس را به کودکان ارائه بدهند بدون اینکه دروس جهت?گیری تخصصی داشته باشند. منظورم این است که به بچه?ها ادبیات، هنر، فیزیک، شیمی، ریاضی، تاریخ و جغرافی یاد بدهند و همه اینها را در اختیار بچه?ها بگذارند تا کودکان بتوانند با همه این دنیاهای فکری و علمی ارتباط برقرار کنند و آشنا بشوند و بعد ببینند که به کدام?یک از آنها گرایش بیشتری دارند و متناسب با آن هدایت شوند. لازمه آن هم این است که کل دوره دبیرستان را دوره راهنمایی تلقی کنید. وقتی بچه?ها دوره ابتدایی را تمام کردند، در دوره راهنمایی و در سه?سال نمی?توان آنها را آماده کرد که تخصص?های مختلف را پیدا کنند. تخصصی?شدن زودهنگام مدارس در این حالت اتفاق می?افتد که بچه از ١٤سالگی  به صورت تخصصی در رشته?هاي ریاضی و فیزیک یا علوم انسانی یا... تحصیل کند. کل دوران دبیرستان دوره?ای است که باید تمامی دروس به بچه?ها ارائه شود بدون اینکه روی برخی از این دروس وزن بیشتری گذاشته شود. درحال?حاضر به برخی دروس بهای بیشتری داده می?شود و برخی دروس را مهم?تر تلقی می?کنیم و یک نظام سلسله?مراتبی بین دروس برقرار کرده?ایم که این ذهن بچه را جهت می?دهد که به طرف یک?سری از چیزهایی برود که جامعه و نظام آموزشی به آنها بها می?دهند و علاقه شخصی?اش دراین?میان نقشی ندارد؛ برای مثال، این بچه سعی کند در وهله اول ریاضی و فیزیک بخواند یا علوم تجربی. فشار جامعه و خانواده روی دانش?آموزان برای کسب عناوین اجتماعی دکتر و مهندس و حتی نگاه مثبت مدرسه به برخی از رشته?ها، موجب می?شود که بچه?ها جهت?گیری?های رشته?ای خود را تحت?تأثیر این جو و فضای اجتماعی، تعیین کنند بدون اینکه توجه داشته باشند که به?شخصه چه علاقه و استعدادی دارند. این موجب شده است که دوره راهنمایی تحصیلی در عمل هیچ تأثیری نداشته باشد و دانش?آموزان براساس معدل خود به?طور اتوماتیک به رشته?های ریاضی- فیزیک و تجربی و بعد علوم?انسانی رانده ?شوند. از همین?جا اعتبارزدایی از علوم?انسانی صورت می?گیرد. یعنی علوم انسانی را باید بچه?های کم?استعداد انتخاب کنند. معمولا بچه?ها در آن سن?وسال به اینکه چه علاقه?مندی?هایی دارند، توجه نمی?کنند و همان فشار خانواده و مدرسه و گروه همالان یعنی هم?کلاسان تعیین?کننده?اند. گاهی?اوقات فرد ممکن است از اینکه به?ناچار رشته علوم انسانی را انتخاب می?کند احساس تحقیرشدگی داشته باشد. چون این به معنای آن است که فرد استعدادنداشتن خودش را به?رسمیت شناخته است. مدارس ما تأکید زیادی روی هوش شناختی یا هوش ریاضی- منطقی می?کنند و انواع دیگر هوش را نادیده می?گیرند. درحالی?که ما هوش?های چندگانه را داریم و مدرسه باید از همان دوران ابتدایی تا آخر، این هوش?های چندگانه را به بچه?ها منتقل کند. به?طور طبیعی در دوران دانشگاه، شرایط کار تخصصی و تأکید بر یک هوش خاص فراهم خواهد شد. در طول دوران مدرسه قرار نیست که بر یک هوش تأکید شود و یکی بر دیگری برتری داشته باشد.
 پس این را می?پذیرید که دروسی که ١٢ سال در مدرسه می?خوانیم، لزوما تأثیری بر زندگی آینده فرد نخواهد داشت و شاید حتی در زندگی فرد به کار هم نیاید؟
من می?گویم که همه دروس مورد نیاز است بدون اینکه در بین آن سلسله?مراتب بگذاریم.
 چه لزومی دارد در دبیرستان فیزیک و شیمی بخوانیم؟ هرکسی هرچیزی دوست دارد بخواند. در برخی مدارس به شیوه?های معمول نظام آموزش?وپرورش تدریس نمی?شود. برای مثال بچه?ها لازم نیست دروسی را که تدریس آنها در نظام آموزشی تعریف شده بگذرانند. اگر کودکی نقاشی دوست دارد، نقاشی می?کند. اگر علوم دوست دارد، علوم می?خواند و... ، نظر شما در مورد چنین شکلی از آموزش چیست؟
امروزه به آموزشی نیاز داریم که من به آن آموزش دوفرهنگی می?گویم. منظورم این است که به دو فرهنگ علم و تکنولوژی و علوم?انسانی و هنر تأکید دارد و همه اینها را به بچه?ها منتقل می?کند بدون اینکه بخواهد بین آنها سلسله?مراتب برقرار کند. برای مثال، بگوید که علم و تکنولوژی بهتر از ادبیات و هنر است یا برعکس. در مدرسه همه بچه?ها باید با این دو فرهنگ آشنا شوند. از طرف دیگر این?طور نباشد که در رشته علوم?انسانی تاریخ و جغرافیا بخوانند و ریاضی نخوانند و در رشته ریاضی، تاریخ و جغرافیا نخوانند بلکه همه آنها دانش مشترکی به دست بیاورند از طریق خواندن یک مجموعه دروس مشترک. اما اینکه شما می?گویید هم درست است و فرد باید حق انتخاب داشته باشد. در این صورت اگر دانش?آموز طی یک?سال ?باید ٤٠ واحد درسی را بخواند، برای مثال، ٢٥ واحد درسی مشترک برای او تعریف کنیم و انتخاب ١٥ واحد درسی را در اختیار خودش بگذاریم. کسی که به شیمی یا ادبیات علاقه دارد، ١٥ واحد انتخابی?اش را شیمی یا ادبیات بخواند؛ ولی یک ٢٥ واحدی باشد که بچه?ها هم ادبیات بخوانند و هم شیمی. برای اینکه دانش مشترک را فرابگیرند؛ دانش مشترکی که فرض ما این است که دانایی را برای هر شهروندی که می?خواهد در جامعه ایران و در قرن ٢١ و در این شرایط جهانی زندگی کند فراهم می?کند.
یعنی به اعتقاد شما دراین?باره یک نوع «باید» وجود دارد؟
بله، بچه امروز باید با دانش ریاضی ارتباط برقرار کند چون عصری است که کاربرد تکنولوژی?ها زیاد شده است و توسعه علوم در آن صورت گرفته است.
 دراین?میان سؤال من این است که مهارت انتگرال?گرفتن یا جذرگرفتن چه ربطی به استفاده از اپلیکیشن?ها و تکنولوژی?های جدید دارد، حال آنکه می?بینیم بچه?ها قبل از سن مدرسه هم به?سادگی از این موارد استفاده می?کنند.
اگر دانش?آموزی بعدها بخواهد برای مثال در رشته جامعه?شناسی هم درس بخواند یا درباره فضای مجازی و جامعه اطلاعاتی پژوهش کند، نمی?تواند فاقد یک شناخت کلی درباره ریاضیات یا فیزیک و...  باشد. شما نمی?توانید بدون ارتباط با این مفاهیم جامعه?شناس موفقی باشید. اگر بخواهید در این حوزه موفق باشید، باید آمار و مدل?سازی و شیوه تفکر احتمالاتی را هم بدانید.
 من متوجه هستم که جامع?الاطراف?بودن، نگاه غنی?تر و مؤثرتری به ما می?دهد اما آیا لازم است که همه چنین نگاهی داشته باشند و برای چنین نگاهی تربیت شوند؟
من روی عدم تخصص و دانش عمومی در دوران دبستان و دبیرستان تأکید دارم که در آن بچه?ها لزوما به سمت تربیت تخصصی جهت?دهی نمی?شوند. متخصص?کردن بچه?ها ظلم در حق آنهاست. باید توجه داشته باشیم که از کودکی آنها را متناسب با نیازهای بازار کار تربیت نکنیم. کودک در وهله اول باید انسان باشد و از هوش?های چندگانه در زمینه?های چندگانه برخوردار باشد آن?هم نه البته با روش آموزش سرکوبگرانه بلکه با آموزش خلاق که او را با همه این حوزه?های دانش ارتباط بدهد نه?اینکه او را متخصص کند. مدرسه باید این امکان را ایجاد کند که کودکان در بخشی از دروس علاقه خود را دنبال کنند ولی نخواهند که متخصص باشند. بررسی?ها نشان می?دهد که دانش?آموزان ایرانی که دیپلم ریاضی می?گیرند در دانشگاه?های خارجی به نسبت دیگر دانشجویان دانش بالاتری دارند اما بعد از دو، سه?سال عقب می?مانند. دانش?آموزان خارجی سطح دانش ریاضی و محفوظات ریاضی?شان پایین?تر از دانش?آموزان ایرانی است ولی آنها چیزهایی دارند مانند ظرفیت ارتباط برقرارکردن با بینش ریاضی و لذت?بردن از ریاضی و دانستن نقش ریاضیات در زندگی که دانش?آموزان ایرانی از آن بی?بهره?اند.
 کن رابینسون، مشاور جهانی آموزش، معتقد است که مدارس با شیوه معمولی که از طرح درس و آموزش در آنها سراغ داریم صرفا خلاقیت دانش?آموزان را نابود می?کنند. او معتقد است آموزش در مدارس به?نوعی آدم?های زیادی را از استعدادهای ذاتی?شان جدا می?کند. به?ویژه در ایران که روی همسان?سازی تأکید می?شود. آیا با اینکه مدارس چنین تأثیری روی افراد می?گذارند، موافق هستید؟
مدرسه باید فرایندی طبیعی را طی کند شبیه زندگی و در چنین فرایندی است که به بچه?ها اجازه می?دهیم خلاق باشند. بچه?ها قبل از اینکه به مدرسه بروند، ذهنیتی کنجکاو دارند و دائم با شیوه?های خلاق، پرسش طرح می?کنند و به?دنبال جواب این پرسش?ها هستند و پاسخ?ها را به چالش می?گیرند؛ پاسخ شما را قبول نمی?کنند و اماواگر می?کنند و یک کنش زبانی فعال با بزرگ?ترها برقرار می?کنند. چنین موجودی هم خلاق است، هم پرسشگر، هم کنجکاو و هم پاسخ?هایی را که می?شنود مورد چون?وچرا قرار می?دهد و هم خودش سعی می?کند به سؤالاتی که مطرح کرده پاسخ دهد و سعی می?کند هر پرسش و پاسخی را مبنایی برای پرسشی دیگر قرار دهد. این چیزی است که در محیط اجتماعی و در فرهنگ روزمره وجود دارد و این موجب می?شود که به طور دائم کودک می?آموزد، آداب و رسوم اجتماعی را یاد می?گیرد، زبان را یاد می?گیرد و سطح شناسایی?اش بالا می?رود. چنین آدمی وقتی در کلاس قرار می?گیرد یعنی از حوزه فرهنگ به حوزه آموزش منتقل می?شود؛ بعد می?بینید همین بچه برای یادگرفتن کوچک?ترین چیز مشکل دارد. یک مواقعی ناامید می?شوید که چرا این?همه سطح یادگیری?اش پایین است و نمی?تواند ارتباط برقرار کند. دلیلش این است که نقش این کودک به?عنوان یک عامل و یک سوژه در فرایند یادگیری از او گرفته شده است. یعنی در زندگی روزمره این یک کنشگر فعال است و با شما وارد دیالوگ می?شود و محدودیتی ندارد. کودک یک سوژه یادگیری است ولی نظام مدرسه او را تبدیل به ابژه یادگیری می?کند؛ تبدیل می?کند به کسی که باید یک گوشه بنشیند و گوش کند و براساس برنامه درسی?ای که قدم?به?قدم تعیین شده است و کودک در آن بیشتر نقش شنونده و منفعل دارد، پیش برود. در چنین فرایندی بچه احساس ازخودبیگانگی می?کند. در این حالت با عامل یادگیری که معلم است، همکاری نمی?کند و به?جای آن سعی می?کند مقاومت کند و در نهایت از این ارتباط لذت نمی?برد. یادگیری در زندگی روزمره توأم با لذت و شادی و خنده و ابرازوجود است. نظام آموزش در مدرسه، امکان ابرازوجود و اینکه دانش?آموز یک سوژه فعال و سخنگو باشد را از او می?گیرد. مهم?ترین بنیان خلاقیت، ظرفیت سخنگویی است و شما توان و امکان سخن?گفتن را از این بچه می?گیرید. کودک در مدرسه باید بنشیند، بشنود و حفظ کند و جواب سؤالات را بدهد. نمی?تواند کنکاش کند یا زیر سؤال ببرد یا تردید کند یا سؤالات متفاوتی را مطرح کند. اگر سؤالی مطرح کند که معلم حس کند در چارچوب نیست، فورا او را به شیطنت متهم می?کنند. بنابراین مدرسه افت شدیدی در یادگیری کودک ایجاد می?کند. می?بینید که بچه ظرفیت یادگیری?اش را از دست می?دهد. نظام مدرسه باید سرزندگی و شادابی بچه?ها را حفظ کند درحالی?که الان پر از استرس است. فقط بچه?های کلاس اول هستند که از ورود به مدرسه خوشحالند چون تجربه?ای ندارند. اما از سال دوم، تمام مدت بچه ناراحت است. مدرسه در ذات خود یک محیط استرس?زا نیست بلکه «رقابت با همالان، نگرانی برای آینده، فشار امتحانات و ازخودبیگانگی در فرایندهای یادگیری» آن را به یک محیط افسردگی و اضطراب تبدیل کرده است. ما «اکنونِ» بچه?ها را از آنها می?گیریم تا «آینده» را بهشان بدهیم. دوران دبستان آمادگی برای دبیرستان و دوران دبیرستان آمادگی برای کنکور است. بچه?ها کلا در حال آماده?شدن برای آینده هستند و مدرسه اجازه نمی?دهد که آنان در اکنون هم زندگی کنند.
 به نظر می?رسد در جامعه رقابتی میان خانواده?ها درباره شیوه آموزش کودکان در جریان است. این موجب می?شود که کودکان اوقات فراغتی نداشته باشند و جدا از برنامه?های فوق?العاده مدارس تمام وقتشان به کلاس?های آموزشی می?گذرد و درنهایت سال?ها به?جای بازی و تجربه، در حال یادگیری و خسته?شدن هستند.
چیزی که در ذهن افراد جامعه شکل گرفته است این است که آموزش، زندگی بهتر را فراهم می?کند ولی بچه?ها کل دوران کودکی و نوجوانی را می?گذرانند و به چیزی که می?خواهند دسترسی پیدا نمی?کنند. این شکل از آموزش بچه?ها را از علوم انسانی، هنر، تعاملات اجتماعی و بازی?کردن محروم می?کند. بازی نقش مهمی در زندگی افراد دارد. آموزش در کودکان لازم است با بازی پیوند بخورد. بازی روزانه به کودک نقش?های اجتماعی و شیوه تعامل با دیگران را می?آموزد. در بازی، فرد یک سوژه فعال است و همراه با ابراز خویش. من معتقدم در شش?سال دبستان نباید امتحان وجود داشته باشد و آموزش باید با بازی همراه باشد. شما در ضمن بازی شهروندی را به بچه?ها آموزش می?دهید.
 اما به نظر می?رسد که شیوه کنونی آموزش?وپرورش و چیزی که مدارس ارائه می?دهند، کودکان را نه برای شهروندی که برای شهرنشینی آماده می?کند.
نظام مدرسه ما مبتنی?بر امتحان است و قراردادن افراد در موقعیت?های فردی. کودک در کلاس با دیگران تعامل ندارد و در خانه هم در اتاقش تنهاست. این موقعیت فردی و درعین?حال تحت?نظارت معلم، مجموعه?ای از استرس?ها را به وجود می?آورد.
 آیا ممکن است چنین شیوه?ای که کودکان را در موقعیت فردی قرار می?دهد، در آینده چیزی را ایجاد کند که به آن فردگرایی خودخواهانه می?گوییم و یکی از معضلات امروز جامعه ایران است؟
مدرسه یک برنامه درسی آشکار دارد و یک برنامه درسی پنهان. برنامه درسی پنهان چیزی است که در ظاهر در کلاس و کتاب به شما یاد نمی?دهند ولی در عمل به دلیل روش?های آموزش فردگرایانه?ای که در مدارس حاکم است، آن را یاد می?گیرید. خود این روش?های آموزش فردگرایانه یک نوع برنامه درسی پنهان است که به شما فردگرایی و دشمنی با دیگری را یاد می?دهد. در مدارس شما یاد می?گیرید که موفقیت شما مستلزم شکست دیگران است. بازی برد- برد یاد داده نمی?شود. درحالی?که علم یک بازی برد- برد است. همه حضور داشته باشند و همه برنده باشند.
به?تازگی گروهی از والدین جوان از اینکه فرزندانشان را به مدارس معمولی بفرستند تا دروس شیمی، فیزیک، ریاضی و علوم بیاموزد درحالی?که ممکن است علاقه?ای به آنها نداشته باشد و در نهایت هرگز از این دانش استفاده نکند، ابا دارند. به علاوه بسیاری از آنها فکر می?کنند شیوه آموزش در مدارس، فرزندانشان را دچار اضطراب و کمبود اعتمادبه?نفس می?کند. نظر شما دراین?باره چیست.
این نشان?دهنده وجود یک بحران است و در آموزش ما بحران وجود دارد و برخی توانسته?اند این بحران را تشخیص دهند و با وجود هزینه?هایی که برایشان وجود دارد به شیوه دیگری برنامه?ریزی و عمل کنند. آن?هم اینکه اساسا وارد این سیستم نشوند. چنین آدم?هایی تک?ستاره?هایی هستند که می?توانند جهت?گیری?های آینده یعنی نیاز به بازسازی نظام مدرسه و پیداکردن یک راه متفاوت را نشان دهند. اما چیزی که غالب است و وجود دارد این است که والدین ?میلیون?هاتومان برای ثبت?نام فرزندانشان در دبستان?های خاص هزینه می?کنند و فکر می?کنند که کودکان آنها با قرارگرفتن در این?گونه از مدرسه?ها در آینده موفق خواهند شد.
 به اعتقاد شما در فضای کنونی آموزش در مدارس، تفاوت کودکی که در مدرسه تحصیل می?کند با کودکی که در خانه یا در مدارس با رویکردهای خاص آموزشی تحصیل می?کند، چه می?تواند باشد. مقصودم این است که جریان جامعه?پذیری این دو دسته کودک چه تفاوتی با هم خواهند داشت؟
گفته می?شود در غرب مدارس برخط یا آنلاین در حال گسترش?اند و تا ٢٠ سال دیگر ممکن است میزان مدرسه?رفتن بچه?ها کاهش یابد. در غرب مدارسی پیش?بینی شده است که اساسا نیاز به حضور کودک در آنها وجود ندارد و به این شیوه کودکان از استرس مدرسه هم خلاص می?شوند.
اما من معتقدم که مدرسه و آموزش به?عنوان یک موقعیت ارتباطی و اجتماعی را با هیچ نهاد دیگری نمی?شود جایگزین کرد. اگر ما بپذیریم که انسان نیاز به تفکر ارتباطی دارد، این نوع آموزش که بدون حضور در مدرسه است، تنها می?تواند بُعد ابزاری دانش را به ما منتقل کند، نه بُعد ارتباطی دانش را.
 یعنی این بُعد ارتباطی تنها در مدرسه مهیا می?شود؟ نمی?توان این ارتباط با همالان را در باشگاه?های ورزشی یا مثلا دوره?های هنری یا زمین?های بازی ایجاد کرد؟
به?هرحال این موقعیت ارتباطی باید در فضای جمعی به?همراه همالان (همسالان) باشد. اما این را در کجا می?توان فراهم کرد که کودک را چندساعت در گروه همالان قرار داد. اگر در چند دهه پیش بودیم که بچه?ها در کوچه و خیابان بودند، این فضای جمعی فراهم می?شد. قدیم?تر در حدود صدسال پیش، نظام مدرسه گسترده?ای وجود نداشت، موقعیت ارتباطی در کوچه ایجاد می?شد و از طریق بازی کودکان با هم.
بچه?ها در این حالت رشد می?کردند و ارتباط را یاد می?گرفتند و بعد اتفاقی که افتاد این بود که نظام مدرسه ایجاد شد. این نظام می?خواست بچه?ها را از کوچه جمع کند و به اسم ترقی در یک چارچوب قرار دهد. درحال?حاضر بچه?ها امکان ندارد بتوانند در کوچه باشند. جایی در کوچه برای بازی و حضور بچه?ها وجود ندارد. در این آپارتمان?های کوچک هم که فضای بازی جمعی وجود ندارد، در مدرسه هم با کودکان به?عنوان یک فرد مواجه می?شوند. تمام موقعیت?های اجتماعی را از این فرد می?گیریم و این مهم?ترین زیانی است که به بچه?ها وارد می?کنیم. شاید تداوم این وضعیت، بعد از دو، سه نسل، به پیدایش نسلی از انسان?های فاقد حس جمعی بینجامد.
 پس به عقیده شما اگر بچه فرضی من در خانه آموزش?هایی که نیاز دارد را ببيند و درگیر امتحان و نمره نباشد، بعدها در زندگی اجتماعی دچار مشکل خواهد شد؟
بدون حضور در جمع همالان و بدون رشد همراه با آنها، بچه دچار مشکل می?شود. بچه فقط نباید با بزرگسالان در ارتباط باشد. بچه باید با هم?سن?و?سالان خودش در فرایندهای بازی درگیر شود. موقعیت ارتباطی نباید خیلی سازمان?یافته هم باشد. کوچه و حیاط مدرسه این حُسن را داشت که کودکان می?توانستند در فضایی با هم بازی و تعامل داشته باشند. حیاط مدرسه فضایی بسیار مهم است؛ فضایی است که به موقعیت ارتباطی برای یک هدف خاص جهت نمی?دهد. در این فضا موقعیتی سازمان?نایافته ایجاد می?شود که معلوم نیست چه?جور تعاملی آنجا شکل می?گیرد. ما باید اهمیت فضاهای جمعی را بدانیم. کوچه مهم است. به نظر من مدرسه باید فضای بازی وسیعی داشته باشد و فضای غیرسازماندهی?شده و نیز فضایی برای نمایش و تئاتر که به بچه?ها امکان این را بدهد که نقش?هایی را بازی کنند و نمایش بدهند، این باید برای بچه?ها فراهم شود. ایفای نقش، امکان همدلی را فراهم می?کند. این تمرین نقش?های اجتماعی در شکل?دادن شخصیت بچه?ها بسیار مهم است. مدرسه?ای که زمین آزاد نداشته باشد نمی?تواند نقش?های اجتماعی و موقعیت ارتباطی را فراهم کند. من فکر می?کنم به?جای جست?وجوی فضا?های جمعی در خارج از مدرسه باید به?دنبال اصلاح نهاد مدرسه باشیم.
در اضطرار و اجبار، شما ممکن است تصمیم بگیرید بچه را به مدرسه نفرستید ولی این هنجار عام جامعه نیست. معمول این است که بچه در بهترین مدرسه ثبت?نام شود و به بچه فشار بیاورند که به فکر آینده باشد. پدر و مادرها به دلیل دلسوزی خود برای آینده بچه?ها، آنان را به مسیری می?رانند که اکنون را از آنها می?گیرد. اینجاست که نقش فلاسفه آموزش و جامعه?شناسان و روشنفکران و اصحاب رسانه و دوستداران کودک برجسته می?شود که نشان دهند قواعد بازی نیاز به دگرگونی دارد و این افسردگی و ناتوانی?هایی که بچه?ها از مدرسه به دست می?آورند، برای تکوین یک جامعه مبتنی?بر عقلانیت ارتباطی بسیار زیان?بار است.


نظرات کاربران
ارسال نظر

نام:

ايميل:

وب سايت:

نظر شما: