دکتر جعفر حمیدی

چه خوش باغی است باغ زندگانی     گر ایمن بودی از باد خزانی

چه خرم کاخ شد کاخ زمانه    گرش بودی اساس جاودانه

از آن سرد آمد این کاخ دلاویز   که چون جا گرم کردی، گریدت خیز

(نظامی، خسرو شیرین)

همه می دانند و می دانیم که آن امر طبیعی، اجتناب ناپذیر و تغییرنیافتنی است اما گاهی این امر طبیعی دردمندانه و ناباورانه، ذهن و ضمیر هر متفکری را متأثر می سازد و آزار می دهد و آن، امر زودهنگام است، امری که هیچ زیبنده ای قادر به دگرگونی و بازایستایی آن نیست. اگر به طور طبیعی، دروازه های سلامت طی شوند و آدمی راه خود را در این ورطه ی هولناک به درستی طی کند، کام از حیات برده است در غیر این صورت، کام و جان از این جهان خاکی نخواهد برد. دردمندانه تر، آنکه، وجودی در اوج برازندگی و بالندگی پرپر شود و دیده جهان بربندد و جامعه ای را داغدار سازد. مثل گلی که در نهایت زیبایی و شادابی، پژمرده شود یا پرپر گردد. زیبایی، زیبایی قلم را می گویم و اوج، اوج عشقبازی با قلم.

زنده یاد حسن زنگنه نیز در اوج تسلط بر قلم و نوشتن بود که رخت از جهان بربست و به دیار باقی شتافت. عشق اصلی زنگنه در ترجمه ی کتاب های متعدد، عشق به بوشهر بود و خلیج فارس، برای زنده کردن و برآوردن این معشوق تلاش فراوان کرد تا جایی که آثار چهل و دوگانه یا بیشتر او درباره جنوب، خلیج فارس، بوشهر و رویدادهای فراوانی که در این شهرها در طول یک یا دو قرن اخیر رخ داده است آفرید.

اطلاعات او درباره بوشهر، خلیج فارس اعراب و شیخ نشین های خلیج فارس بی نهایت بود، به لهجه های محلی، اصطلاحات کشتیرانی، دریانوردی و امور دریایی آشنایی کامل و به زبان انگلیسی، تسلط بسیار داشت، دلش برای بوشهر می تپید آرزوی ترقی و آبادانی جنوب ایران به ویژه این منطقه بود. به دلیل دلبستگی به خلیج با بیشتر کشورهای اروپایی که حدس می زد کتابی در مورد خلیج فارس یا بوشهر در آنجاها موجود است، به هر طریق و هزینه ای می شد، کتاب ها را به دست می آورد و اگر مناسب بودند، به ترجمه آنها می پرداخت. هجوم انگلیس به جنوب ایران نوشته «جی. بی.کلی». تاریخ خلیج فارس در قرون 18 و 20 تألیف ملکم پاپ. تاریخ خلیج فارس تألیف جی.بی.کلی خلیج فارس و سرزمین های سواحل متصالح تألیف دونالدهولی، خلیج فارس از دوران باستان، اثر راجرز-ام-سیوری، گردآوری گزارش های سالیانه سرپرسی کاکس از خلیج فارس، میر مهنا و شهر دریاها و بسیاری کتاب های دیگر در این زمینه به تألیف و ترجمه حسن زنگنه زیور یافته اند. 

جعفر حمیدی

چگونه باورمان می شود

که آن عزیز، سفر رفته

و دل به خانه و کاشانه ی دگر بسته

مگر به غربت هم،

کتاب و ترجمه و کاغذ و نوشتن هست؟

مگر در آنجا هم،

قلم به کوچه ی اندیشه، راه می یابد؟

و آفتاب نوشتن

می تابد؟

دلت بریز، 

به روی کاغذ بی خط،

به روی کاغذ خط دار،

قلم به چشم بزن،

تا بدانی آنچه که شب را سپید می سازد

و خانه خانه ی دل،

پرامید می سازد،

کجای سینه نشسته است

قلم به چشم بزن

تا بدانی آتش دل از کجاست

و عشق، عشق، عشق،

چگونه از در می آید

و لحظه لحظه ی دل،

پرشکوه می سازد.