لب خندان و دل آرام، هميشگي نيست 

 دکتر يونس قيصي‌زاده 

سال‌ها پيش براي کوتاه کردن موهايم نزد يکي از پيرايشگران جوان مي‌رفتم که روحيه‌ شاد و دل خوشي داشت و با تعريف خاطرات شيرين، لحظات خوبي را در هنگام کار براي مشتريان، رقم مي‌زد. تا اين‌که يک بار با در بسته محل کارش روبرو شدم و تا چندين ماه هم بر سر کارش حاضر نشد. بعد از مدتي ديدم که برگشته و مشغول به کار است. يک روز در هنگام کوتاه کردن موهايم، دليل اين غيبت چندين ماهه وي را جويا شدم و شنيدم که مي‌گفت دچار افسردگي شديد شده بوده، بطوري‌که نمي‌توانسته با کسي حرف بزند، يا کاري انجام دهد، يا خوراک درستي بخورد يا خواب کافي داشته باشد.

خوشبختانه بعد از مدت‌ها با کمک روانپزشک بهتر شده بود و داشت تلاش مي‌کرد تا به زندگي عادي برگردد. نکته‌ قابل توجهي که مي‌گفت اين بود که نه خودش و نه خانواده و دوستانش انتظار چنين گرفتاري را نداشتند و باور نمي‌کردند که با آن روحيه شاد و لب خندان، به افسردگي گرفتار شده است.

اين خاطره يک درس ساده اما مهم براي ما دارد؛ اين‌که سلامت روان ما هميشگي نيست و ممکن است به دلايل گوناگون آسيب ببيند و در معرض فروپاشي قرار بگيرد.

متاسفانه يک باور قديمي وجود دارد که فکر مي‌کنيم سلامت رواني ما محکم هست و بيدي نيست که با اين بادها بلرزد! اما بايد بدانيم که همان‌طور که سلامت جسمي ما ممکن است آسيب ببيند، سلامت روان ما نيز تغييرپذير است و مي‌تواند در طول زندگي تغيير کند. گاهي بروز يک مشکل در زندگي، رابطه با يک آدم منفي، حضور در يک محيط آسيب‌زا، وجود مشکل جسمي و... مي‌تواند بدون اين‌که خودمان نيز متوجه باشيم، سلامت روان ما را دچار مشکل کند. لب خندان و دل شاد ما اگر متوجه آن‌چه مي‌گذرد نباشيم و براي روبرو شدن با آن آماده نشده باشيم، مي‌تواند به چشم گريان و دلي افسرده تبديل شود.

بايد ياد بگيريم که چه چيزهايي مي‌توانند سلامت روان ما را تهديد کنند و چه علائمي وجود دارند که نشان مي‌دهند سلامت ذهن ما رو به وخامت است و چگونه مي‌توانيم در مقابل اين شرايط بحراني، پاسخ‌هاي درست و مناسب دهيم و به بهترين شکل به حفظ و بهبود سلامت روان خود کمک کنيم.

طيف وسيعي از عوامل بيولوژيکي، اجتماعي، شناختي، محيطي و تجارب زندگي وجود دارند که بر سلامت روان ما تاثير مي‌گذارند و با توجه به محدوديت‌هاي ما، ممکن است که باعث ايجاد مشکلات ذهني براي ما شوند.

چاره‌اي جز يادگيري مهارت‌هاي زندگي و افزايش توان خود براي مقابله با اين آسيب‌ها نيست، نمي‌توان دست روي دست گذاشت و هر وقت دچار درد و رنج ناشي از آسيب‌هاي روان شد، شکايت کرد که چرا چنين شد و آن وقت تازه بفکر چاره افتاد. بايد از خودمان مراقبت کنيم چرا که فقط همين يک بار فرصت زندگي داريم.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم، شماره 1070)