محمد کاظم حق شناس

استاندار محترم بوشهر در جلسه ي معارفه ي خود فرمودند: «از همه ي دلسوزان مي خواهم به جاي كنكاش در گذشته كه به صلاح استان نيست به آينده ي بوشهر فكر كنند.»

اين سخن نماينده ارشد دولت در استان، به شرح و تفسير بيشتري نياز دارد تا منظور جوانترين استاندار كشور روشن شود، وگرنه لازم است به اين سؤال پاسخ داده شود كه چرا كنكاش در گذشته به صلاح استان نيست؟ يا به صلاح كدام گروه، دسته، طبقه و يا فردي از افراد جامعه نيست؟ منظور كنكاش در چه زمينه يا زمينه هايي؟ آيا در زمينه ي گذشته ي مردم نبايد كنكاش شود يا مسئولين؟ به نظر شما آنچه كه در اين سالها بر مردم رفته است بايد فراموش شود؟ آيا منظور اين است كه نبايد از مشكلات، گرفتاري ها، مصائب، دردها، ناملايمات و بدبختي هايي كه بر سر مردم آوار شده است سخني به ميان آورد؟ و بالطبع عاملان اصلي و غير اصلي آنها را شناخت و به مردم شناساند؟ كساني كه بر اثر بي تدبيري و يا ناتواني به خطا، جفا بر مردم روا داشته اند و مجريان بي چون و چراي اوامري بودند كه برخلاف ادعاهاي عوام فريبانه اشان، كوس بي عدالتي ها، تبعيض ها، دروغ گويي ها، حيف و ميل ها، رانت خواري ها و ... آنها بر سر هر بام و برزن، شهر و محله و استان و كشور و حتي جهان بلند شده است؟ آيا مردمي كه با تمام وجود و با پوست و خون و گوشت و استخوان اين مشكلات را درك و لمس كرده اند، فراموش می کنند یا می توانند فراموش کنند؟ و یا اگر کس یا کسانی بخواهند به هر دلیل، این مسائل را از ذهن و خاطر مردم پاک کنند، دلسوز مردم هستند؟ 

از قدیم گفته اند: «گذشته چراغ راه آینده است». باید گذشته را همچون چراغ و مشعلی روشن در دست داشت تا مسیر و حرکت رو به جلو و آینده را همواره روشن تر و هموارتر نشان دهد و شاهراه را از کج راهه تمیز دهد و از افتادن در حفره ها و سیاه چالها مانع شود و سرانجام به سر منزل مقصود برساند.

آقای سالاری عزیز! در سالهای ماضی عده ای به ناحق در رأس بسیاری از ادارات، نهادها و سازمانها قرار گرفتند که ملاک و معیار به قدرت رسیدن بیشترشان صلاحیت ها و شایستگی های لازم و توانایی های علمی و تخصصی نبود. کسانی که خدا را بنده نبوده اند اما خود را در جای او نشانده و به خود اجازه می دادند که تا فیها خالدون مردم دخالت کنند و حکم صادر کنند. 

به جای فقیه و عالم دین حکم شرعی می دادند و به مسائل شخصی افراد ورود پیدا می کردند. خلاصه در همه چیز متخصص بودند جز در شغلی که به آن گمارده شده بودند. ادارات تحت مدیریت خود را ملک شخصی پنداشتند و آن را در اختیار دوستان، آشنایان و فامیل خود قرار داده بودند. این ها از عدالت گفتند ولی عدالت را ذبح شرعی کردند تا سرهای بیگانه بسیاری بر بالای دار بی عدالتی اشان ببرند. بدترین نوع و شکل تبعیض را بر مردم روا داشتند بندگان خدا را به گروه های «خودی» و «نخودی» تقسیم کردند. خودی را به انواع نعمت ها و رانت ها بهره مند کردند تا در مواقع لزوم از آنها به نفع خود بهره ببرند و «نه خودی» ها را که اکثریت مردم جامعه بودند به هر طریق ممکن ساکت و خاموش نگه داشتند تا از کارهای پنهانی و رازهای مگویشان چیزی به بیرون درز نکند. نشریات مستقل و رسانه ها را تحت فشار گذاشتند، بعضی را با فشار مالی، تعدادی را هم وادار به خودسانسوری و یا کشاندن به محکمه و محکوم و تعطیل کردن آنها.

چهره های غیر علمی و غیر دانشگاهی که فاقد هر گونه وجاهت قانونی و علمی بودند به عنوان رئیس بر بعضی از مراکز علمی شهر و استان تحمیل شدند. افرادی که به جای پرداختن به کارهای علمی، آموزشی و پژوهشی  (از برنامه های اصلی دانشگاه باید باشد) به امور دیگر از قبیل سرک کشیدن به زندگی شخصی استاد و دانشجو مشغول شدند. 

در این راستا چه بسیار از افراد جامعه، اعم از دسته جات و طبقات مختلف که مورد حب و بغض قرار گرفتند. افرادی تحصیل کرده با مدارک علمی و تخصصی و یا با سابقه ی درخشان مدیریتی، آموزشی، پژوهشی و انسان های اخلاق مدار که در میان مردم به حسن خلق و توان مدیریتی بالا شهره بودند ولی مورد هدف تیرهای کینه همین تازه به دوران رسیده ها قرار گرفتند. این ها را نه تنها از کار و مسئولیت کنار گذاشتند که بعضاً از تأمین معاش زندگی ساقط کردند. بسیاری را وادار به مهاجرت و ترک شهر و دیار خود نمودند، عده ای را مجبور به بازنشستگی زودرس کردند و بدین گونه سرمایه های علمی و معنوی فراوانی را از مردم گرفتند. 

آقای استاندار، در این سالها، مدیران نالایق و بی کفایتی بر سر کار آمدند. اشخاصی که نه تنها کاری ماندنی و باارزش از خود به جا نگذاشتند، لکه ی بدنامی و ننگ نیز بر دامن خود نشاندند. سالهایی که درآمد سرشار و بی سابقه ی نفت به جای هزینه شدن در راه رشد و پیشرفت استان و رفع محرومیت ها شود، خرج خرید سیب زمینی و هزینه های تبلیغاتی انتخابات می شد. تنها تیم لیگ برتری شهر و استان که دلخوشی مردم و جوانان بود در همین سالها به دلیل مشکلات مالی سقوط کرد. آری بوشهر پایتخت انرژی کشور، صاحب تنها نیروگاه اتمی کشور، صاحب مراکز نظامی بزرگ و قدرتمند و گمرگات وسیع و عریض و طویل و شیلات نتوانست تنها تیم سرفراز شهر خود، شاهین را نجات دهد، این در حالی است که دیگر شهرها و استانهای کشور با کمترین امکانات ولی با داشتن مدیرانی قوی و شایسته از تیم های خود حمایت می کنند. 

دکتر سالاری محترم، این که فرموده اند: «در انتخاب مدیران، برایم عقبه سیاسی مهم نیست و البته نباید افراطی گری داشته باشند.» و یا «نیروهای برنامه ریز محدودند و نباید با برخی حرکات از توان آنها محروم شویم»، سخنی لازم است اما کافی نیست. بلی، استاندار دولت تدبیر و امید که شعار اعتدال سر داده است باید از توان مدیریتی تمام نیروهای قوی و توانای استان از هر حزب و گروهی بهره بگیرد تا بر ارتقای کیفی نیروهای متخصص استان بیفزاید، عملی که بسیاری از استانهای پیشرفته و توسعه یافته ی کشور از سالها قبل انجام دادند و از این کار پسندیده به نفع مردم شهر و استان خود استفاده کردند ولی ما با کج سلیقگی همه را از خود راندیم و مردم را از وجود آنها محروم ساختیم. حال اگر شما با همت و اراده ای قوی بتوانید این نیروهای فرهیخته و توانمند را از اقصی نقاط کشور و جهان فرا بخوانید و از توان فکری و مادی آنها به نفع مردم و پیشرفت و توسعه ی استان کمک بگیرید، افتخارش نصیب شما و منافعش برای مردم خواهد بود و مانند معدود خدمتگزاران استان نامی جاوید از شما باقی خواهد ماند. 

اما این که گفته شد: «عقبه سیاسی برایم مهم نیست» شرط لازم است اما کافی نیست، شرط کافی توجه کردن به آن مطالبی است که در این مقاله به تفصیل به آن پرداخته شد. 

در پایان باید اذعان کرد که این سخن منطقی و درست است که «نباید در گذشته ماند و یا در گذشته به سر برد» ولی باید از گذشته عبرت گرفت تا مشمول این فرموده امام علی (ع) نشویم که فرموده اند: «عبرت ها چه بسیارند اما عبرت پذیرها چه اندک»