زندگی آگاهانه: كاهش نگراني

حسين زيرراهي - مدرس مهارتهاي زندگي

مغز ما انسانها دستگاه توليدكننده نگراني است و اين كار را هم بي ? وفقه   در تمام مدت عمر به صورت شبانه روز ان جام مي ? دهد، حتي در زماني كه خواب هستيم. دليل آن هم اين است كه اصلي ? ترين وظيفه مغز زنده نگه داشتن ما است و براي اين كار مرتب در حال اسكن محيط براي شناسايي خطرها و دوري كردن از آن است. اين مكانيسمي حياتي است كه باعث بقاي نسل انسان و پيشرفت آن شده است.

واكنش طبيعي ما نسبت به نگراني ? هايمان به چند روش انجام مي ? شود. گاهي با آن يكي مي ? شويم و در نگراني ? هاي خود غرق مي ? شويم. زماني تلاش مي ? كنيم از آن فرار يا آن را فراموش كنيم. گاهي هم به جنگ آن مي رويم. البته خيلي از كتابهاي خودياري و مدرسان انگيزشي هم با روشهاي تلقين و مثبت ? انديشي به مخاطبان خود شيوه ? هاي غلبه بر نگراني را آموزش مي ? دهند که تفاوتي با اين روش ? ها ندارد. بگذاريد با مثالي آن را روشن ? تر كنيم. فرض كنيد شما نگرانيد از كارتان اخراج شويد، بيمار شويد، اتفاقي براي خانواده ? تان بيافتد، ماشين ? تان خراب شود، بي پول شوي د يا دارايي ? تان از دستتان برود.

در روش سنتي شما با يکي از اين روشها با نگراني ? تان مقابله مي ? کنيد: جنگيدن: اينها افكار احمقانه است و هيچ اتفاقي قرار نيست بيافتد. فراموشي، شايد به الكل، مواد مخدر و تفريحات بي ? رويه روي بياوريد كه به مشكلات فكر نكنيد. جايگزيني ، سعي مي ? كنيد به چيزي غير از اين موضوع فكر كنيد مثلا به خاطرات خوش گذشته يا خيالبافي در مورد موفقيت ? هاي آينده. بي ? خيالي، مرتب تكرار كنيد كه دنيا ارزش ناراحتي و غم ندارد. مثبت انديشي، زندگي زيباست و همه اتفاقات خوب در انتظار من هستند. متاسفانه اين روشها هيچ كدام موثر نمي ? شود. چون هرچه بيشتر به نگراني ? هاي ? مان بي ? توجهي كنيم بعدا به صورت فوراني در جاي ديگري بيرون مي ? زند. بقول دكتر راس هريس نويسنده کتاب «تله شادماني» سركوب افكار مزاحم مانند نگه داشتن يك توپ زير آب است. به محض اين كه دستتان خسته شد با سرعت به بير ون مي ? پرد.

در عوض در روانشناسي توصيه مي ? شود كه به جاي همه اين كارها به آن فكر يا نگراني توجه شود. به افكارتان گوش كنيد و ببينيد براي چه چيزي نگران يا ناراحت است. يك روش خوب نوشتن نگراني ? ها است. براي هر موضوعي كه نگران هستيد آن را يادداشت كنيد. گاهي دليل نگ راني ? مان را فراموش مي ? كنيم و فقط اثر آن روي ما باقي مي ? ماند. به همين دليل هم وقتي شروع به نوشتن فهرست نگراني ? ها مي ? كنيم از اين كه خيلي وقتها براي مسائلي كم اهميت و پيش پا افتاده نگران هستيم تعجب مي ? كنيم. بنابراين بد نيست هر روز چند دقيقه را به نوشتن فهرست نگراني ? هاي خود اختصاص داده و اين كار را به عادت تبديل كنيد. براي راحتي مي ? توانيد آن را دسته ? بندي كرد. مثلا نگراني ?         در مورد: محيط كار؛ اعضاي خانواده؛ سلامتي خود؛ به انجام رساندن كارهاي روزمره و آينده زندگي خود و خانواده. روش ديگر انجام كار عميق است. وقتي در كار خود غرق مي ? شويم بيشتر توجه ? مان به آن كار اختصاص داده مي ? شود و به مسائل ديگر فكر نمي ? كنيم. خستگي ناشي از آن هم باعث مي ? شود خواب راحت ? تري داشته باشيم.

(نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1059)