افراد منفي چه كمكي به ما مي‌كنند؟

نسیم چنوب، حسين زيرراهي- مدرس توسعه فردي

يکي از دوستان از رفتار رواني كارمند بانكي مي‌ناليد كه قرار بود وامش را تاييد كند. مي‌گفت هر بار كه با او حرف مي‌زنم چنان خشمي سراپاي وجودم را فرا مي‌گيرد كه دلم مي‌خواهد به دو قسمت مساوي تقسيم‌اش کنم. گفتم فلاني من كه دوست تو هستم و در كنار هم تفريح مي‌كنيم و لذت مي‌بريم كه نمي‌توانم چيزي از كنترل خشم به تو ياد دهم. اين وظيفه آن كارمند بانك است. ما به صورت طبيعي تمايلي به ارتباط با آدم‌هاي منفي نداريم. دوست داريم با انسان‌هاي بافرهنگ، فرهيخته، مودب، بخشنده، مهربان و خلاصه داراي هر نوع صفت مثبت در تعامل باشيم. درعوض از انسان‌هاي خشن، بي‌ادب، خسيس، مكار، دروغگو و غيره تا جاي ممكن دوري مي‌كنيم. نخست برويم سراغ تاثير انسان‌هاي مثبت.

اولين تاثير آدم‌هاي مثبت اين است كه وقتي با آن‌ها هستيم حال بهتري داريم. يا بقول معروف از هم‌نشيني آن‌ها لذت مي‌بريم. مثلا يك آدم مؤدب هيچ‌وقت به شما توهين نمي‌كند. انسان صادق به شما دروغ نمي‌گويد. بخشنده اگر چيزي نياز داشته باشيم به ما ارزاني مي‌دارد. فرد مهربان و حامي دستمان را مي‌گيرد و ياري‌مان مي‌كند. وقتي به زندگي در ميان انسان‌هاي مثبت دقت مي‌كنيم درست مثل زمان كودكي‌مان است كه تحت پوشش حمايت خانواده قرار داشته‌ايم. اين شرايط براي بچه ايدآل است ولي براي بزرگسال سرتاسر مثبت نيست. فكر كنيد هيچ‌وقت كسي به شما توهين نكرده باشد. يا هرچه خواسته‌ايد به شما داده‌اند. چه قدر براي بدست آوردن خواسته‌هاي‌تان توان داريد؟ حال ببينيم زندگي در ميان آدم‌هاي با صفات منفي چطور است.

اگر بخواهم زندگي در ميان انسان‌هاي با صفات منفي را به چيزي تشبيه كنم شايد به گذر از يك جنگل پرخطر يا صعود به قله‌اي سخت بي‌شباهت نباشد. همه مسير پر از سختي و مشقت است ولي با هر گامي كه برمي‌داريد مقداري بر توان ذهني و جسمي شما افزوده مي‌شود. به راستي اگر در تمام عمر كمتر از گل نشنيده باشيم روحيه‌مان چطور است؟ معلوم است سوسول. با اولين توهين، تحقير يا بي‌اعتنايي دنيا روي سرمان خراب مي‌شود. چه كسي بهتر از آدم مكار و حيله‌گر مي‌تواند پيچيدگي دنيا را به ما نشان دهد؟ آن‌كه چيزي به ما نمي‌بخشد غيرمستقيم وادارمان مي‌كند خود براي رسيدن به خواسته‌هاي‌مان بجنگيم. همكاري كه دانسته‌هايش را در اختيار ما نمي‌گذارد يا مغازه‌دار همسايه كه سعي مي‌كند ما را از بازار خارج كند ناخواسته تلاش براي يادگيري و مقاومت در ماندن در آن شغل را به ما ياد مي‌دهد. همسايه فضولي كه مي‌خواهد از همه چيز ما سر در بياورد و مدام روي اعصاب ما راه مي‌رود در واقع دارد اعصاب ما را قوي‌تر مي‌كند. كساني كه تجربه زندان را داشته‌اند در جامعه خيلي از ديگران راحت‌تر زندگي مي‌كنند. چون تحمل انسان‌هاي منفي در آن‌ها بسيار بالا است.  نتيجه اين‌كه هرگز در زندگي سعي نكنيم دور و برمان را فقط از آدم‌هاي خوب پر كنيم. چون به همان اندازه به آدم‌هاي بد هم نياز داريم. آن‌ها ما را قوي‌تر مي‌كنند.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1079)

موفقيت نه به هر قيمتي

حسين زيرراهي - مدرس توسعه فردي

موفقيت خيلي خوب است ولي به هر قيمتي خوب نيست. يكي از مشكلات ما انسان‌ها اين است كه هر کدام از يك طرف بام مي‌افتيم. عده‌اي هيچ تلاشي براي موفقيت در زندگي‌شان نمي‌کنند. برخي هم براي رسيدن به موفقيت زندگي خود را نابود مي‌كنند. در مورد روش‌هاي رسيدن به موفقيت همه جا صحبت مي‌شود. ولي تقريبا کسي در مورد آسيب‌هاي موفقيت غيرارگانيک صحبت نمي‌کند. حال ببينيم چرا رسيدن به موفقيت با هر قيمتي مي‌تواند آسيب‌رسان باشد.

انسان تمايل زيادي دارد که در هر کاري زود به نتيجه برسد. فکر مي‌کند اگر به جاي پنج يا ده سال تلاش آرام و مستمر، آن تلاش را بصورت فشرده در يك سال انجام دهد همان نتيجه بدست مي‌آيد. نتيجه اين‌كه در آن يك سال قيد همه چيز را مي‌زند؛ تفريح، استراحت، خواب، خانواده، دوستان و كلا زندگي. فارغ از اين‌كه اين روش معمولا جواب نمي‌دهد، آن‌چه در مقابل از دست مي‌دهد معمولا قابل جبران نيست. اگر موفقيت را رشد و تغيير مثبت دروني انسان تعريف كنيم، بنا بر ذات انسان و طبيعت حيات همه چيز در يك نظم آرام و تدريجي بدست مي‌آيد. مانند رشد و نمو موجودات كه با سرعتي مشخص رخ مي‌دهد و دستكاري در آن به نتايج غيرمنتظره مي‌رسد.

بنابراين حتي اگر بپذيريم كه مي‌توان با كم كردن زمان به موفقيت رسيد، باز هم آسيب‌هاي ناشي از آن را نمي‌توان حذف كرد. تمام تلاش ما براي موفقيت در زندگي در اصل براي اين است كه زندگي بهتري داشته باشيم. اگر براي رسيدن به موفقيت به زندگي آسيب بزنيم نقض غرض است.

يكي از آسيب‌هاي ناشي از تلاش زياد و فشرده از بين بردن قابليت توليد خود است. مغز و بدن حد مشخصي از فشار را مي‌تواند تحمل كند. وقتي بيش از حد به آن‌ها فشار مي‌آوريم يا نتيجه خوب نمي‌دهد يا آسيبي مي‌بيند كه بعدا قابل جبران نباشد. آسيب ديگر موفقيت به هر قيمتي، به اطرافيان است. اگر وقت كافي براي خانواده خود نگذاريم بعدا قابل جايگزين شدن نيست. والدين ما هميشه كنارمان نيستند، فرزندان ما در كودكي بايد دستشان را بگيريم و همسرمان نمي‌تواند دوري ما را به قيمت حضورمان درآينده تحمل كند.

در نتيجه اگر پروژه‌اي را شروع كرده‌ايد كه نياز به تلاش زياد و پيوسته دارد سعي كنيد بيشتر از شش ماه زندگي‌تان را براي آن تعطيل نكنيد، چون آسيب‌زننده است.

مورد آخر هم موفقيت به قيمت بدبختي ديگران است. اين را ديگر همه ما مي‌دانيم. دنيا يك سيستم بسته است و هر عملي از ما سر بزند تاثير آن بالاخره جايي به خودمان مي‌رسد. نتيجه كارهاي ما بايد براي دنيا سودمند باشد تا دنيا جاي بهتري براي خود و ديگران باشد. شايد در كوتاه‌مدت آثار مثبت يا منفي كارهايمان به ما برنگردد ولي در بلندمدت حتما برمي‌گردد.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1076)

قطب‌نماي زندگي

دکتر يونس قيصي زاده

تا به حال به اين فکر کرده‌ايد که با زندگي خود چه مي‌خواهيد کنيد؟ در زندگي خود پاي چه چيزهايي مي‌ايستيد؟ چه قوانيني در زندگي شما اهميت دارد؟ چه چيزهايي به زندگي شما حس معناداري و هدفمندي مي‌دهد؟ همه اين‌ها به «ارزش»‌هايي برمي‌گردد که در زندگي انتخاب مي‌کنيم، ارزش‌ها همانند قطب‌نمايي در زندگي ما هستند که جهت زندگي را به ما نشان مي‌دهند، اهداف ما را مشخص مي‌کنند و رفتار ما را شکل مي‌دهند.

در مسابقه دو بين «ايوان فرناندز» دونده اسپانيايي و «آبل موتاي» دونده اهل کنيا اتفاق عجيبي افتاد. دونده کنيايي جلو بود و تا خط پايان ده متر فاصله داشت که با خيال اين‌که از خط پايان عبور کرده، ايستاد. «فرناندز» که نفر دوم و پشت سر او بوده متوجه اشتباه او شد، ابتدا به او اشاره کرد که خط پايان آن‌جاست! وقتي ديد که او متوجه زبان او نمي‌شود، حريف را هل داد و پشت سر او دويد. «موتاي» به عنوان نفر اول از خط عبور کرد و «فرناندز» دوم. همه اين‌ها طي چند ثانيه اتفاق افتاد.

بعد از مسابقه خبرنگاري از «فرناندز» پرسيد که "براي چه اين کار را کردي؟"

پاسخ مي‌دهد: "روياي من اين است که روزي همه ما اين‌چنين زندگي اجتماعي‌اي داشته باشيم."

خبرنگار قانع نشد: "ولي چرا اجازه دادي دونده کنيايي اول شود؟"

ايوان گفت: "من که اجازه ندادم! او خودش داشت اول مي‌شد."

خبرنگار اصرار کرد که: "اما تو مي‌توانستي اول شوي."

ايوان نگاهي به او انداخت و گفت: "درست. اما حاصل آن پيروزي چه بود؟ آن مدال چه افتخاري براي من داشت؟ مادرم چه فکري در مورد من مي‌کرد؟"

اين ارزش‌هاي زندگي ما هستند که بردن يا باختن را در زندگي ما معني مي‌دهند، موفقيتي که همراه با نيرنگ، کلاه‌برداري، حق ديگران خوردن و ظلم به ديگران باشد، در زندگي که منصفانه زيستن و احترام به ديگران، ارزش هست، عين باختن است.

نمي‌توانيم خودمان، ارزش‌هاي انساني را زيرپا بگذاريم و انتظار داشته باشيم، همسرمان، فرزندمان، دوست‌مان، همکارمان و... آن‌ها را در برابر ما رعايت کنند!

به ارزش‌هاي زندگي خود فکر کنيم و ببينيم در اين دنيا، چه چيزهايي براي ما ارزش دارند.

(هفته نامه نسیم جنوب- سال بیست و ششم، شماره 1069)

 گلايه ما اين است که مردم بيايند کنسرت را ببينند و اگر لايق بوديم حمايت کنند بجاي اين‌که پول‌هاي سنگين پرداخت کنند و بروند موسيقي پلي بک که توسط 90 درصد گروه‌هاي پاپ اجرا مي‌شود و فقط مي‌شود اسمش را گذاشت کلاه برداري. بيايند از ما که صادقانه و کاملا زنده داريم فعاليت مي‌کنيم و کنسرت اجرا مي‌کنيم با ادعا قوي و تمام تلاش‌مان را کرده‌ايم که بي‌نقص باشد، حمايت کنند..

دکتر محمود دهقاني: محبت‌هاي دکتر شهباز زارعي حس انسان‌دوستي و هم نوعي را در ميان مردم دشت زنده و بيماران را قوت قلب مي دهد. برخورد اين دانشمند با مردم به گونه‌اي است که در کنار تلاش در برطرف کردن درد،  اميد را در دل بيمار روشن مي کند. برخورد صميمي يک پزشک با بيمار، خود به تنهايي نصف معالجه است. آنچه در درازناي تاريخ باعث شده ايران برپا بماند...

یونس قیصی زاده: صد، دویست، پانصد، ششصد و ... تنها رقم شده اند برای ما، اما چه رقم های تلخی، رقم هایی که با اعلام شدن روزانه هر کدام، کوهی از مصیبت و غم و اندوه بر سرمان خراب می شود. این همه صدهای روزانه از تفریق بر زمین افتادن تک تک انسانها جمع می شود، داغدار شدن تک تک خانواده ها، یتیم شدن فرزندی و از دست دادن فرزندی، به عزا نشستن...

یونس قیصی زاده

گویا کار اداره امور کشور دیگر واقعا سخت شده و جان ها دارد به لب می رسد، از نابسامانی های پی در پی که همانند تیر به سوی مان روانه میشود.

در حالی که رونمایی از واکسن های مختلف کرونا در کشور دستمایه طنزپردازی شده و هر روز تولید واکسن جدیدی مطرح می شود، اما هنوز خبری از واکسن عمومی نیست. واکسیناسیون در ایستگاه سالمندی متوقف شده و ده ها میلیون نفر دیگر، سردرگم و ماسک به دهان، در حالی که بازوهای خودشان را برای واکسن آماده کرده اند ولی خبری از آمپول نیست که نیست. برخی نیز هراسان با هزینه چند میلیون تومانی برای رسیدن به واکسن، خودشان را به کشورهایی مانند ارمنستان می رسانند که عوارض خروج آنها، درآمدی هم شده برای خزانه کشور که به جای این که پول واکسن مردم را بدهند، پولی نیز بابت تزریق واکسن هموطنان در کشوری دیگر دریافت می کنند!

در این اوضاع بیم و نگرانیِ پیک چندم کرونا که دامن گیرمان شده، قطعی مکرر برق و کمبود آب نیز دست از سرمان بر نمی دارد و زندگی را در این روزهای گرم تابستانی که در بوشهر و جنوب کشور آتش از آسمان می بارد، طاقت فرسا نموده است.

وقتی به دلیل تحریم و سوء مدیریت ها، سالهای سال میانگین رشد اقتصادی کشور صفر هست و نرخ تشکیل سرمایه منفی، معلوم است که خود را در بی برقی و نبود امکانات رفاهی و گسترش فقر و ازدیاد بیکاری و شکاف طبقاتی و تورم سرسام آور و... نشان می دهد.

دیگر توجیهات و ذکر دلایل این مشکلات اساسی نه دردی از مردم دوا می کند  و نه فایده ای برای آنها دارد. مردم دیگر نه حوصله شنیدن نصایح تحمل کردن این مشکلات را دارند و نه دل و دماغی برای وعده های رفع آنها و نه گوشی برای شنیدن انداختن تقصیرات این اوضاع به گردن این جناح و آن جناح که هر چه هست به ضررشان تمام شده است. هر چه بوده و نبوده را به کنار بگذارید و برای رفع این همه مشکل مردم کاری کنید. 

اگر بحث تنش زدایی هست، دست بکار شوید. اگر نیاز به رفع تحریم هاست، وقت کشی نکنید. اگر ضرورت تصویب قوانین مبارزه با فساد است، اقدام کنید. اگر می خواهید مقابل رانت خوارها بایستید کوتاهی نکنید. اگر قصد تصویب  اف ای تی اف را دارید، امروز و فردا نکنید. 

اوضاع سختی است، هر کاری می خواهید برای این مردم کنید، بشتابید تا هنوز فرصتی باقی مانده است.

چند سال پیش در تحلیل زلزله آذربایجان به تاسی از جمله مشهور تدا اسکاچپول در مورد انقلاب ها که گفته بود «انقلاب ها اتفاق می افتند، به وجود نمی آیند» نوشتم که «زلزله اتفاق می افتد، به وجود نمی آید» اما تبدیل شدن حادثه طبیعی زلزله به «فاجعه» زلزله موضوعی کاملا اجتماعی و انسانی است. آنچه حادثه زلزله را تبدیل به فاجعه زلزله می کند چیزی جز ماهیت یا چگونگی نظم اجتماعی جامعه ای نیست...

«محمد مهدی» قربانی یک تب کوچک شد... زندگی 5 ساله‌ای که بعد از فقط 7 ساعت حضور در بیمارستان تمام شد و دیگر کاری از کسی ساخته نبود... خبر به‌ سرعت در فضای مجازی دست به دست می‌چرخید. اولش یک خبر کوتاه بود. «محمد مهدی به کما رفت!»، «پسرک 5 ساله تشنج کرد!»، «فاجعه در بیمارستان خلیج فارس!» و... 

ناصر علیخواه : از رونق افتادن مدرسه تاریخی سعادت و تبدیل آن بنا که نشان از هویت فرهنگی و آموزشی استان بوشهر داشت، به ویرانه ای رها شده، باعث افسردگی همراه با ناله فرهنگیانی شد که سالها در آن ساختمان تاریخی علم آموخته و یا علم آموزی کرده بودند. مطالبه دیرینه فرهنگیان و دلسوختگان نیز در این سالها به جائی نرسید و از سوی هیچ مسئولی شنیده نشد تا هربار که...

امیر رفیعی از دیگر همرزمان شهید است و می گوید: از اروند عبور کردیم و بچه‌ها شروع به باز کردن محور کردند. به نزدیکی دیوار پشت میدان موانع رسیدیم که ناگهان درد شدیدی در پای خود احساس کردم. وقتی که یکی سمت راستم گفت که تیر خورده‌ام، از او پرسیدم که نامت چیست و او گفت صمصامی هستم...