زندگی آگاهانه: رضايت از زندگي

حسين زيرراهي - مدرس مهارتهاي زندگي

شايد بتوان گفت هيچ موضوعي به اندازه يادگيري روشهاي شادزيستي در بين مردم طرفدار ندارد. حتي موضوع جذاب موفقيت هم به اين اندازه خواهان ندارد. چون افراد پا به سن گذشته يا كساني كه به موفقيتي نسبي در زندگي دست يافته‌اند در جستجوي موفقيت نيستند. ولي از نوجوان 15 ساله گرفته تا افراد دم مرگ دوست دارند روشهايي براي بالا بردن ميزان رضايت و شادي در زندگي ياد بگيرند. اين واقعيت نشانگر اين است كه زندگي انسان بصورت کلي شاد و رضايت بخش نيست. نتيجه تحقيقات هم اين موضوع را اثبات كرده است: ما تقريبا 70 درصد از زمان عمرمان شاد نيستيم. نير ايال نويسنده كتاب "مديريت توجه" چهار دليل براي عدم رضايت ما از زندگي بر مي‌شمارد: ملالت، منفي‌نگري، نشخوار ذهني و سازگاري با لذت.

ما انسانها به محض اينكه كاري براي انجام دادن نداشته باشيم حوصله‌مان سر مي‌رود. به دنبال آن هم سعي مي‌كنيم به لذتهاي زودگذر روي بياوريم. نتيجه اينكه بيشتر 25 وبسايت اول كشور امريكا روشهايي به مردم عرضه مي‌كنند تا از ملالت فرار كنند. موضوعاتي مانند اخبار، شايعات سلبريتي ها يا تعاملهاي كوتاه با ديگران.

عامل دوم يعني منفي‌نگري هم بصورت غريزي با ما است. چيزهاي منفي بيشتر به چشممان مي‌آيد، خاطرات بد را راحتتر از خوب به ياد مي‌آوريم و كلا ترجيح مي‌دهيم ديدي منفي داشته باشيم تا مثبت. اين ويژگي تاثير تكاملي در بقاي ما دارد. چون هرچند چيزهاي مثبت دلپذيرند ولي اين دوري از منفي‌ها است كه ما را زنده نگه مي‌دارد.

نشخوار ذهني تمايل به فكر کردن در مورد تجربه‌هاي ناخوشايند است. اشتباهاتي كه قبلا انجام داده‌ايم و در نتيجه آن ضرر و زيانهايي ديده‌ايم، يا تفاوت بين آنچه مي‌خواسته‌ايم و آنچه بدست آورده‌ايم باعث مي‌شود مرتب آنرا در ذهن خود مرور كنيم. کارکرد نشخوار ذهني هم براي ما اين است که اشتباهاتمان را تكرار نكنيم و از تجربه‌هاي ناخوشايند در آينده جلوگيري كنيم. ولي حالمان را هم بد مي‌کند.

سازگاري با لذت به قول ايال از بقيه بي‌رحم‌تر است. چون خوشايند‌ترين لذتهاي ما را بعد از مدت كمي به چيزي عادي و بي‌مزه تبديل مي‌كند. رويايي‌ترين عشقها، لذت بخش‌ترين تفريحات، لاكچري‌ترين خانه‌ها، ماشين‌ها، هواپيماي شخصي و خلاصه بزرگترين آرزوهاي انسان خيلي زود برايش عادي و حتي بي‌معني مي‌شود. البته اين عامل هم مانند سه‌تاي ديگر مزيتي تكاملي است. چون باعث مي‌شود انسان به دنبال هدفهاي جديد باشد. نارضايتي ناشي از اين عوامل حالت پيشفرض ذهن ما است و اگر نبود شايد نسل انسان منقرض شده بود. در عوض مسبب پيشرفتهاي ما و همينطور خطاهاي ما است. ميل سيري‌ناپذير ما به بيشتر باعث شده است فناوريهايي اختراع كنيم كه دنيا را به آنچه اكنون مي‌بينيم تبديل كند. در نتيجه واقعا بد نيست كه احساس بدي داريم چون اين چيزي است كه انتخاب طبيعي در وجود ما گذاشته است و همزمان باعث بقا و پيشرفت ما است. بايد اين اين فكر غلط را كنار بگذاريم كه اگر شاد نيستيم زندگي عادي نداريم. بلكه دقيقا برعكس است. دانستن آن باعث مي‌شود از تلاش بيهوده براي جستجوي شادي و رضايت هميشگي دست برداريم. ضمن اينكه موتور محرکه پيشرفت و موفقيت ما در زندگي است.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1058)

زندگی آگاهانه: افزايش عمر

حسين زيرراهي - مدرس مهارتهاي توسعه فردي

ما انسان‌ها دوست داريم زندگي طولاني‌اي داشته باشيم. ولي تنها مي‌توانيم به انتهاي عمرمان اضافه کنيم نه در جاي ديگري از آن. مثلا شما نمي‌توانيد دهه بيست عمرتان را بيشتر کنيد. بلکه صرفا مي‌توانيد به جاي 70 سال 80 يا 90 سال عمر كنيد. يا مثلا با ورزش، تغذيه و سبک زندگي سالم سال‌هاي بيشتري جوان و سرحال بمانيم. اين تلاش‌ها در جهت افزايش طول زندگي است. ولي هر چه قدر كه عمر طولاني داشته باشيم  گذر زمان در طول عمر براي‌مان يكسان نيست. ما در سنين مختلف تجربه‌هاي متفاوتي از گذر زمان داريم. ابتدا در سنين کودکي زمان براي‌مان بسيار کند مي‌گذرد ولي دهه‌هاي بعدي به تدريج سريعتر مي‌شود. در ميانسالي و پيري اين روند سرعت بيشتري مي‌گيرد طوري که يک دهه براي‌مان به اندازه دو سال مي‌گذرد.

آلن دوباتن در کتاب «ايجاد يک زندگي پرشور و هيجان انگيز» اين موضوع را ناشي از تعداد تجربيات روزانه ما مي‌داند. يک بچه در يک روز هزاران لحظه و تجربه متفاوت دارد و مرتب دارد از تجربه‌اي به تجربه ديگر مي‌رود.

در نتيجه زمان در چشم او گسترده‌تر شده و کندتر مي‌گذرد. برعکس آن يک نفر بزرگسال به نسبت تعداد تجربيات بسيار کمتري دارد. به همان نسبت براي يک فرد ميانسال يا پير تعداد اين تجربيات حتي ممکن است انگشت شمار باشد. يعني در طول يک روز به غير از خوردن و خوابيدن حتي با اطرافيان هم گفتگوي چنداني نداشته باشد. در اين حالت چون تعداد تجربيات روزانه کم است زمان در چشم او فشرده شده و سريع‌تر مي‌گذرد. دليل تفاوت تعداد تحربيات هم اين است که بچه‌ها در حال شناخت دنيا هستند و همه چيز برايشان تازه و چالش برانگيز است ولي براي بزرگسالان چيز جديدي براي شناخت وجود ندارد و بيشتر کارها تکراري است.

براي حل اين موضوع برخي پيشنهاد مي‌كنند در بزرگسالي به دنبال تجربه‌هاي جديد باشيد. مثلا سفر به نقاط جديد جهان، آشنايي با آدم‌هاي جديد يا فرهنگ‌هاي ديگر، تجربه غذاهاي جديد، تفريحات و فعاليت‌هاي هيجان‌آور و نو. اين باور در حقيقت غير عملي و پرهزينه است. چون کمتر کسي از ما مي‌تواند چنين سبک زندگي مارکوپولوواري داشته باشد. از نظر اين باور تازگي ديدن چيزهاي نو است، درحالي که تازگي بايد ديدن چيزهاي آشنا با نگاهي جديد باشد.

به قول سهراب: چشم‌ها را بايد شست، جور ديگر بايد ديد. اين همان روشي است که هنرمندان با دنياي اطراف خود دارند. مثلا نقل است پل سازان هنرمند فرانسوي طوري به سيب‌ها نگاه مي‌كرد كه انگار تا حالا سيب نديده است.

ما فکر مي‌کنيم طبيعت، شهر و آدمهاي دور و برمان را مي‌شناسيم درحاليکه شناخت‌مان کاملا گذرا و سطحي است. اگر به دنياي اطرفمان مانند يك كودك دوساله نگاه كنيم چيزهاي جديد زيادي در آن مي‌بينيم. توجه دقيق‌تر به يک خوشه گندم، گوش دادن موثر به صحبت‌هاي يک دوست، حضور کامل در يک فعاليت بدني، انجام متفاوت کارهاي روزانه، در آغوش گرفتن عزيزان به روشي جديد، تماشاي ستارگان در شب ... همه مي‌تواند تجربيات جديد روزانه ما را افزايش داده و در نتيجه گذر زمان را براي‌مان کند نمايد.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم- شماره 1056)

 یونس قیصی زاده: سالي دگر هم بر ما گذشت و برگ ديگري از سال‌هاي عمرمان ورق خورد تا به سوي سال جديد گام برداريم. همه اين سال‌هاي سخت گرچه به تلخي در خاطرمان خواهد ماند، اما از اين‌كه هنوز اميدوارانه در حال جنگيدن با ناملايمات روزگار، از پا در نيامده و تسليم سختي‌ها نشده‌ايم، به خود مي‌باليم و با اين‌كه زخم‌ها بر روان‌مان وارد آمده، اما سربلند و هنوز ايستاده‌  به قرن جديد قدم مي‌گذاريم...

یونس قیصی زاده: اين تفکرات هيجان‌آوری است که امروزه بسياری از جوانان ما در سر دارند، اين‌که قدرت خودتان را کشف کنيد تا ثروتمند شويد و يا از کائنات بخواهيد تا درآمدتان به سطح بالايی برسد و... اعتقادی که می‌گويد با خواستن و اراده می‌توان به همه جا رسيد! اما اگر سوی نگاه‌مان را از کائنات کمی به طرف زمین بچرخانیم، متوجه خواهیم شد مساله به اين سادگی هم نيست که اراده کنی و ..

دکتر  عبدالرحیم مهرور : زنده یاد روانشاد پرویز ابراهیم زاده برادرى كه با او سالها كوچه پس كوچه ها ى محله شكرى با هم  زندگی را مشق می کردیم، هر چند دست تقدير سرنوشت درابتداى انقلاب از همديگر جدايمان كرد و در غربت (آلمان) روزگار تنهايى را سپرى كرد، اما هیچگاه زمان و مکان نتوانست بودن های پرویز را حوالی زندگی، حوالی شکری وعطر بی مثال رفاقت های آن روز ها بگیرد ازما، مگر می‌شود شوخ طبعی  و مهربانی پرویز را از خاطر برد؟.. 

وقتی من نشریه‌ای دارم و پولم از جایی می‌آید، دل‌نگرانی ندارم بخرند یا نخرند. دو، سه‌ هزار تا چاپ می‌کنم و برای نهادهایی می‌فرستم و برگشت هم برگشت. مهم نیست. اطلاعات دست‌اول هم می‌گیرم، رانت اطلاعاتی بلای بزرگ برای کشور ما است. هنوز پرونده دست بازپرس است و قاضی و ...