پيمان زند: من به کوچه و نور انتهاي کوچه اميدوارم، کوچه آمد تا نگاه جهان را به بوشهر عوض کند و با صداي بلند اعتراف کند که اينجا بوشهر است؛ ابوشهر شهرهاي ايران. کوچه آمد تا بوشهر مقر موسيقي، ادبيات تاريخ و جامعه‌شناسي ايران شود و ما را از زير يوق و نگاه تجاري محض آن هم خريد چهار تا زير پيراهن و چند تا جوراب و اوجش دمپايي المتراژ به بهانه ارزانتر بودن، نجات دهد...

«انقلاب کبير» تأمين اجتماعي بوشهر

اسماعيل منصورنژاد

مسئول روابط عمومي تأمين اجتماعي استان بوشهر بر اساس اين که «نسيم جنوب» يکي از هفته‌نامه‌هاي ديرپاي بوشهر و يکي از مشهورترين‌ها است، چند خبر داده به «نسيم جنوب»، بعد هفته‌نامه‌ها را در اداره پخش مي‌کرده و تمام.

اما همين که «رئيس ادارة بازرسي و رسيدگي به شکايات» مي‌فهمد، ناگهان «انقلاب کبير» را آغاز کرده و به مديرکل نامه مي‌نويسد هرچه سريع‌تر دستور لازم براي «جمع‌آوري» و «محو» هفته‌نامه‌ نسيم جنوب را صادر فرمايند؛ آن هم به جرم «زاويه‌داشتن با نظام و دولت».

نکتة ماجرا اين جاست که در آخر «انقلاب نامه» يادآوري فرموده «وجهي بابت درج اخبار به نسيم جنوب پرداخت نشده» و خيالتان راحت که 3 و نيم ميليارد دلار ارز براي واردات چاي به يونس قيصي‌زاده داده نشده است.

محسن رنانی : جوانه‌های بلوغ در کشور ما در حال سرزدن است و این حرکت که در دشتستان انجام شد به عنوان یک حرکت نمادین و نقطه عطفی در کنش‌گری مدنی در کشور ما ثبت خواهد شد. جامعه ما دارد ققنوس‌وار از میان آتش درگیری‌های سیاسی و جناحی، و از دل خاکستر برجای مانده ازعدم کفایت نظام تدبیر...

نه سوپرمن می‌آید، نه امیرکبیر

شرق: اول کتاب «گفته‌ها»ی ابراهیم گلستان سه جمله هست، یکی «سخن بیار زبان‌آوری مکن» از سعدی، دومی «بدان چه‌جور ببینی» از لئوناردو و سومی «هیچ باشم اگر نکته‌سنج نباشم» از نمایش‌نامه «اتللو»ی شکسپیر. این سه جمله را بر پیشانی کتاب «گفته‌ها» شاید بتوان عصاره حیات فکری و ادبی و هنری گلستان تا به امروز دانست. این سه جمله، همچنین کلیدی می‌تواند باشد برای ورود همراه با نکته‌سنجی و نگاه انتقادی به نوشته‌ها و آثار سینمایی گلستان تا حتی‌المقدور مصون بمانیم از دوقطبی معروف «لعن» و «ستایش» که غالبا گلستان را از یکی از این‌ دو حد افراطی دیده‌اند و سنجیده‌اند. یا او را ستایش کرده‌اند و از او اسطوره ساخته‌اند و میراث او را به «زبان‌آوری» و «تکنیک» تقلیل داده‌اند و یا او را دشنام داده‌اند صرفا  به این دلیل که به راه‌های متعارف نرفته است. خواندن گلستان با آن عقلانیت انتقادی توأم با نکته‌سنجی که شیوه خود اوست در خواندن دیگران، هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است. خواندن هیچ‌کس شاید هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است و از این‌روست که سنت انتقادی ما هنوز بر مدار «لعن» و «ستایش» می‌گردد و بر مدار تکرار آنچه پیشترها در رد و انکار و یا تأیید کسی گفته‌اند. اینجا مقصود از الگوقراردادن شیوه مواجهه گلستان با اتفاق‌ها و آدم‌ها و آثار هنری، شیوه‌ای مبتنی بر نپذیرفتن آنچه همه می‌گویند و تن‌ندادن به تکرار گفته‌های دیگران، پذیرش بی‌چون‌و‌چرای دیدگاه‌های او نیست. اتفاقا برعکس، گلستان را جا دارد به همان عیاری بسنجیم که او خود دیگران را با آن سنجیده است و او را در قامت «آدم»ی ببینیم در قد‌و‌قامت طبیعی که در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران زیسته و کوشیده است به‌جای پاگذاشتن بر راه‌های رفته، راه تازه‌ای بگشاید و با ذخیره‌ای پربار از ادبیات و هنر ایران و جهان، چیزی را ایجاد کند که پیش از آن موجود نبوده است. حاصل کار قطعا می‌تواند مورد ارزیابی انتقادی قرار بگیرد، نه به این معنا که بگوییم عالی است و فقط چندجایش اشکال دارد و یا برعکس، مردود است و فقط چند نکته قابل توجه در اینجا و آنجایش می‌توان یافت، نه، خواندن جدی گلستان مستلزم کشف ایده مرکزی او در آثارش، کشف سبک، نه در معنای زبان‌آوری و اینکه نثرش فلان است و بهمان، و مواجهه‌ای دقیق با این سبک و آن ایده مرکزی است و این همان کاری است که می‌گویم هنوز نه‌فقط درباره گلستان که درباره هیچ نویسنده دیگری آن‌طور که باید انجام نشده است.
چندی پیش نشر کلاغ سه کتاب ابراهیم گلستان را تجدید چاپ کرد. یکی کتاب «گفته‌ها» که مجموعه‌ای است از مقاله‌ها، گفتارهای گلستان بر چند فیلم مستند به کارگردانی خودش، سخنرانی مفصل او در دانشگاه شیراز و گفت‌وگوی بلند قاسم هاشمی‌نژاد با او درباره داستان‌هایش.
دو کتاب دیگری که از گلستان تجدید‌چاپ‌شده ترجمه‌های اوست از «هکلبری فین» مارک تواین و کتاب «کشتی‌شکسته‌ها» که ترجمه‌های گلستان است از چند قصه کوتاه استفن کرین، ویلیام فاکنر، استفن وینسنت بنه، آنتوان چخوف و ارنست همینگوی. گفت‌وگویی که می‌خوانید به‌مناسبت همین تجدیدچاپ‌ها انجام شده است. گلستان کمی پیش از انجام این گفت‌وگو به دعوت آکادمی فرانسه در رم، به این شهر رفته بود تا در نشستی که این آکادمی برای او و آثارش برگزار کرده بود شرکت کند. گفت‌وگوی پیشِ رو، پس از بازگشت گلستان از رم انجام شد. گلستان چنانکه در این گفت‌وگو می‌گوید سالهاست که قصه ننوشته و در عوض دو کتاب چاپ نشده دارد که هر دو نوشته‌هایی مستند هستند از آدم‌هایی که واقعا وجود داشته‌اند و وقایعی که واقعا اتفاق افتاده‌اند و این عجیب نیست وقتی به یاد آوریم که گلستان روزگاری در سینما مستندهایی ساخته است که برخی از آنها هنوز هم جزء بهترین مستندهای تاریخ سینمای ایران به‌حساب می‌آیند. مستندهایی که صرفا نشان‌دادن واقعه نبوده‌اند بلکه «دیدِ» سازنده و «چه‌جوردیدن» در تار و پود آنها تنیده شده و از طریق سبک، خود را به نمایش گذاشته. گلستان در جایی از گفت‌وگوی پیشِ رو می‌گوید: «واقعیت‌هایی که اتفاق افتاده آن‌قدر فوق‌العاده و انترسان است که قصه‌نوشتن ضرورتی ندارد.» گفت‌وگو با ابراهیم گلستان را می‌خوانید. 

معتقدم اصلاح‌طلبان نباید انفعالی عمل کنند. جریان اصلاحات اگر بتواند با حفظ اصول و هویت خویش در مسیر تعامل با جریانات معتدل، خواه اصلاح‌طلب و خواه غیرآن، اقدام کند به نفع کشور است. لکن اصلاح‌طلبان که از پشتیبانی طیف وسیعی از جامعه برخوردارند نباید کاری کنند تا مقبولیت اجتماعی آنها نزد مردم، کاهش یابد. ..

در هشت‌سال دولت‌های نهم و دهم، طبقه متوسط ایران رشد کرده، اما نه بخش فرهنگی و تولیدی آن، بلکه بخشی که حالا حمید جلایی‌پور از اصطلاح «خاردار» برای توصیفش استفاده می‌کند؛ بخشی که ویژگی اصلی آن غیرمولدبودن است و رانتی‌رشدکردن و ضددموکراسی‌بودن. این بافت جدید در طبقه متوسط چندان علاقه‌مند رشد و توسعه فرآیند دموکراسی‌خواهی در ایران نیست و بیشتر علاقه‌مند رشد آنی و تصاعدی است. این بخش حالا برای خودش پایگاهی کسب کرده است. یکی از دل‌نگرانی‌های جلایی‌‏پور این است که این گروه با شکل و قیافه جدیدی که در ساختار اقتصادی و سیاسی یافته، بخواهد در مسیر روند دموکراسی‌خواهی شاخ‌شده و دست‌و‌پاگیر شود. وی به رشد گروه‌هایی در جامعه اشاره دارد که خیلی بدشان نمی‌آید فرد تندروی دیگری به قدرت برسد و برخی هم به‌راحتی بخور‌بخور کنند. جایی هم می‌گوید: «تصورش را بکنید ٨٠٠میلیارددلار بیاید داخل کشور و به‌جای اینکه کشور آبادتر شود، فاسد شود.» او در‌همین‌حال تاکید دارد که تندروی مرسوم در دوره خاتمی با دوره روحانی تفاوت ماهوی دارد و بخشی از آن به تغییر پایگاه اقتصادی همین تندروها مربوط می‌شود.  استادیار دانشگاه تهران همچنین از احتمال خلق دوگانه احمدی‌نژاد- روحانی می‌گوید و آن را به ضرر سرنوشت دموکراسی‌خواهی در ایران می‌داند. از سوی دیگر در موضوع هسته‌ای نیز امیدوار است پرونده هرچه‌سریع‌تر نهایی شود و تاکید دارد اگر هسته‌ای به نتیجه نرسد، بدون‌شک، شکست آن به ضرر جریان‌های دموکراسی‌خواه و جامعه مدنی خواهد بود. بخش تکمیلی این گفت‌وگو در سالنامه روزنامه «شرق» منتشر خواهد شد. 

 راضیه زرگری: شادی و سرخوشی در جامعه ما تا حد زیادی مذمت شده و مطرود است. مردم ایران بیشتر از این‌که با شادی و مناسبت‌های شادی‌آفرین عجین باشند، با غم، اندوه و تراژدی رابطه برقرار می‌کنند. اصغر مهاجری، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه معتقد است این موضوع به احساس ناامنی که در ایرانی‌ها نهادینه شده برمی‌گردد. مردم به اندازه‌ای که شاد می‌شوند آن را بروز نمی‌دهند. بلکه پنهانش می‌کنند. آنها اساسا یاد نگرفته‌اند که دسته‌جمعی شادی و خوشحالی کنند. حتی ملودی‌های شادی ایرانی‌ها هم بوی غم دارد. گفت‌وگوی ما با این جامعه‌شناس را در ادامه می‌خوانید...

يكي از ضعف‌هاي ‌بزرگ سياستمداران ما بيگانگي با مفهوم افكار عمومي است. يعني فكر مي‌كنند همين كه معني لغوي كلمه را مي‌دانند عمق آن را هم مي‌شناسند، در حالي كه افكار عمومي گرچه همواره وجود داشته اما امروزه يك پديده مدرن و محصول ارتباطات است. مساله افكار عمومي فقط يك مساله جامعه‌شناختي نيست يك مقوله انديشگي هم هست

يكي از دلايلي كه به افكارعمومي در دنيا اهميت داده مي‌شود همين است كه معتقدند اگر بتوان افكارعمومي را نسبت به موضوعي كه رخ داده است، قانع كرد اين جزو پرونده‌هاي مختومه مي‌شود. يك‌سري تضادها و پرونده‌هاي مختومه نشده مي‌تواند افكارعمومي را به گونه‌يي شكل دهد كه ديگر نتوان آن را مديريت كرد

فرزانه طهرانی: وقتی از فرشاد مومنی، دکترای اقتصاد در خصوص ضرورت‌ احیای سازمان مدیریت می‌پرسم موکدا عنوان می‌کند در شرایط کنونی ایران برای معنادارشدن علم، قانون و برنامه که راه نجات کشور هستند هیچ‌چیزی حیاتی‌تر از طراحی یک برنامه ملی مبارزه با فساد نیست. اگرچه او از مدافعان سرسخت احیای سازمان مدیریت است اما این امر را بدون انجام چنین پیش‌زمینه و زیرساختی بیهوده می‌داند. به عقیده او دولت 16ماه طلایی را از دست داد. با این حال دولت از این پس باید با نشست‌های تخصصی که درباره جزییات احیا با کارشناسان برگزار می‌کند؛ سازمانی به دور از رانت و روابط خاص ایجاد کند. کانون‌های سرنوشت‌ساز و حیاتی توزیع رانت پنج‌کانون است. بررسی‌های این کارکشته علم اقتصاد که در دانشگاه علامه‌طباطبایی عضو هیات علمی است این مساله را نشان می‌دهد. اما به گفته مومنی اگر برای آنها تمهیداتی اندیشیده شود در یک دوره زمانی کمتر از 10سال بیش از 65درصد از این فساد سیستمی که در ایران علیه توسعه فعال است؛ قابل‌مهار خواهد بود. نگاهی تاریخی به سازمان مدیریت کشور و عملکرد آن در دوره‌های اوج و فرود درآمدهای نفتی را در گفت‌وگوی «شرق» با فرشاد مومنی، کارشناس اقتصادی می‌خوانید.

اعتماد- سياست‌نامه: حسن روحاني، رييس‌جمهور يازدهم در مراسم آغاز سال تحصيلي در پانزدهم مهرماه در تالار اميني دانشگاه تهران گفت كه «دانشگاه باشگاه سياسي نيست، مركز فعاليت احزاب نيست»، اما بلافاصله بعد از آن گفت «هر كس مي‌تواند در مسائل سياسي، اجتماعي حضور پيدا كند» تاكيد رييس‌جمهور در اين سخنراني بر آن است كه فعاليت‌هايي كه در دانشگاه‌ها صورت مي‌گيرد، لزومي ندارد كه صرفا سويه سياسي داشته باشد و مي‌تواند به مسائل متنوع داخلي و خارجي مثل محيط زيست نيز معطوف شود. اتفاقا اين چندبعدي بودن خصيصه اصلي يك جنبش دانشجويي پوينده و فعال است. به تعبير ديگر جنبش دانشجويي به خاطر ويژگي‌هاي كنشگرانش كه جواناني باهوش و آرمان‌خواه هستند، همواره از تك‌بعدي بودن به دور بوده و نسبت به مسائل مختلف سوگيري مي‌كند. به همين دليل است كه مي‌بينيم در تاريخ جنبش دانشجويي ايران، دانشجويان نه فقط نسبت به مسائل سياسي كه به معضلات اجتماعي و مشكلات فرهنگي نيز واكنش نشان مي‌دادند و چنان كه در گفتار حميدرضا جلايي‌پور در صفحه امروز خواهيم خواند، همواره در متن جنبش‌هاي اجتماعي بوده‌اند

روزنامه‌نگاری در دنیا در راس هرم شغلی قرار دارد، اما در جامعه ما هنوز به این تعریف از روزنامه‌نگاری نرسیده‌ایم. دلیلش هم این است که هنوز کتاب و کتابخوانی در نظام آموزشی ما به جایگاه واقعی خود نرسیده تا وقتی‌که سرانه مطالعه و سرانه کتاب پایین است، روزنامه‌نگاری و روزنامه‌نگار بودن چیزی شبیه معجزه است.

آيت‌ا... هاشمي‌ در مصاحبه‌اي صريح به بيان ناگفته‌هايي از 8 سال دفاع مقدس پرداخت. به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني آيت‌ا... هاشمي‌رفسنجاني، متن كامل اين مصاحبه در پي مي‌آيد: 

  محضرتان رسيديم تا سخنان جنابعالي را به‌عنوان يكي از اصلي‌ترين امناي حضرت امام در طول سال‌هاي دفاع مقدس بشنويم و براساس رسالت رسانه‌اي خويش در جامعه منعكس نماييم. نخستين سوال خود را اينطور شروع مي‌كنم كه آيا امكان اين موضوع وجود داشت كه كاري كرد اين جنگ شروع نشود؟ يعني امكان پيشگيري از جنگ از ناحيه ما وجود داشت؟ اصلا چرا جنگ شد؟...

دكتر عبدالكريم مشايخي : گمرکات‌ جنوب‌ ایران‌ که‌ سالیانه‌ هزاران‌ تومان‌ از بابت‌ تعرفه‌های‌ گمرکی‌ آن‌ به‌ خزانه‌ شاهی‌ سرازیر می‌شد، بر اساس‌ توافقنامه‌ای‌ در قبال‌ پرداخت‌ وام‌ به‌ مظفرالدین‌شاه‌ قاجار چندین‌ سال‌ بود که‌ در رهن‌ انگلیسیها قرار داشتند و قسمت‌ مهمی‌ از درآمد آنها‌ به‌ عنوان‌ اقساط‌ وام‌ به‌ حساب‌ انگلیسیها پرداخت‌ می‌شد. هنگامی‌که‌ نیروهای‌ ملی‌ طرفدار سیدمرتضی‌ گمرک‌ را به‌ اشغال‌ در آوردند، کارکنان‌ بلژیکی‌ آن‌ را برکنار کردند و ...

واقعیتش خیلی‌ها این سوال را از من می‌کنند و من حقیقتا جوابی ندارم برایشان اما سه توصیه معمولا می‌کنم، فکر کنم از این سه توصیه خودشان بتوانند آهسته‌آهسته به یک جایی برسند...

متاسفانه فلسفه تاریخ از قدیم نزد ما مغفول مانده و این غفلت سبب شده است ملتی کهنسال و تاریخ‌مند مانند ملت ایران که به گفته معروف هگل تاریخ به معنای صحیح با آن آغاز می‌شود

دكترعلي شريعتي دارنده پروژه‌اي است كه البته با او شروع نشده و بعد از او نيز متوقف نمانده است، طرحي براي تحول اجتماعي و شيوه زندگي كه موافقين و مخالفين خود را حتي در ميان دوستداران خود شريعتي دارد. احسان شريعتي را مي‌توان به‌راحتي به پرسش گرفت و با او صميمانه به گفت‌وگو نشست. فرزند ارشد و تنها پسر دكتر علي شريعتي...

در هشت سال دولت آقای احمدی‌نژاد ما 800میلیارددلار از نفت و فرآورده‌های ناشی از آن درآمد داشتیم. از این رقم 14میلیاردش را در مسکن سرمایه‌گذاری کرده است. ملت نباید بگویند شق‌القمر کرده، باید بپرسند بقیه را چه کرده‌است؟ در عرصه توسعه جامعه، بیش از صدمیلیارددلار هزینه نشده است...

بايد توجه داشت كه جامعه متشكل از افراد با ويژگي‌هاي بسيار متنوع است؛ افرادي كه آمال و آرزوهاي دور و درازي دارند و گاه براي تحقق آنها به جان مي‌كوشند. در عين حال جامعه براي بقاي خويش بايد به تعادل رسد و باثبات باشد. از اين رو كنترل اجتماعي حياتي مي‌شود

به نظر بنده، کلمه مبتذل برای موسیقی کلمه بجا و درستی نسیت. آن کلام است که می تواند مبتذل باشد و با یک موسیقی ترکیب شود و مجموعه مبتذل شود. اما در مورد موسیقی می توان از کلمه بی ارزش استفاده کرد. موسیقی هایی که بر هر دلیلی در ساختن آن مطلب و مورد با ارزشی دیده نمی شود و هنگامی که یک متخصص و آدم فنی و اهل موسیقی و حتی شنونده بالنده آن را گوش می کند ...

* متن حاضر صورت ویراسته سخنرانی استاد مصطفی ملکیان در مراسم افتتاحیه‌ی مجمع عمومی سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) در سال 1384 (پنجشنبه 29 دی ) می‌باشد. متن سخنرانی در نسخه سابق سایت نیلوفر و بعدها در شماره سوم ماهنامه آیین انتشار یافت. بهانه‌ی باز نشر و دعوت به بازخوانی این متن، انتشار آن از سوی تعدادی از رسانه‌های کشور (آرمان، انتخاب، فرهنگ امروز و ...) در روزهای گذشته می‌باشد که البته این نشریات اشاره‌ای به تاریخ این سخنرانی نداشتند.

هومان دورانديش : رفتار سياسي ايرانيان، دست‌كم در تاريخ معاصر ايران، موضوع تامل و نقد بسياري از متفكران و جامعه‌شناسان داخلي سياستمداران و روزنامه‌نگاران داخلي و خارجي بوده است. نه تنها نخبگان بلكه مردم عادي ايران هم به «رفتار سياسي ايرانيان» نقدها دارند؛ هر چند كه در اين ميان كمتر كسي خودش را در مشكلات جامعه ايران مقصر مي‌داند. البته صحنه‌هاي فراموش‌نشدني و بي‌نظير 8 سال دفاع مقدس فراتر از اين رفتار‌ها قابل ارزيابي است و چه‌بسا نمونه‌يي قابل توجه در اين زمينه‌، اما رفتار سياسي ملت ايران همواره داراي فراز و نشيب‌هايي بوده است. علي رضاقلي، نويسنده كتاب مهم و مشهور جامعه‌شناسي نخبه‌كشي، جزو كساني است كه در رفتار سياسي ملت ايران تاملي جدي كرده است. او اگر چه به دلايلي خوش نداشت هر آنچه را مي‌تواند در نقد رفتار سياسي مردم ايران (چه نخبگان و چه عامه مردم) بر كاغذ آورد، با اين حال به اكثر سوال‌هاي ارسالي پاسخ داد. آنچه پيش روي شماست، پاسخ‌هاي علي رضاقلي است به سوال‌هاي روزنامه اعتماد درباره رفتار سياسي ايرانيان.

اکبر صابری : همانطور که تاخیر سه چهار ماه در انتصاب استاندار بوشهر خسارتهای جبران ناپذیری را برجای گذاشت، تاخیر در انتصاب فرمانداران و مدیران اجرایی استان نیز می تواند خسارت بار و جبران ناپذیر باشد. به نظر می رسد برخی مدیران و فرمانداران باید همان فردای معارفه جناب سالاری؛ مرخص می شدند و تا تعیین مسئول بعدی، فردی موقتاً به عنوان سرپرست تعیین می شد. کاری که...

محمد ابراهیم فروزانی: نلسون ماندلا به عنوان یک شخصیت جهانی برای آرمان های بشری و صلح با همه کس و با هر ایدئولوژی نشست و گفت و گو کرد. به آنان لبخند زد و تلاش کرد تا با آنان همدلی کند تا بفهمدشان و زمینه برای فهم آنان از خودش و از دیگران فراهم کند. استراتژی او نه تنها گفت و گو بود بلکه ایجاد و توسعه فضایی بود که در آن امکان گفت و گوی دیگران در صلح و آرامش بوجود آید...

در موضوع حقوق شهروندي، آقاي روحاني هم حقوقدان است و هم زبان اصولگرايان را مي‌فهمد. بايد با رهبري صحبت كند و لايحه حقوق شهروندي را ارائه بدهد. اين لايحه بسيار مهم است و بايد درباره آن اقدام جدي صورت بگيرد/ سياست خارجي ادامه سياست داخلي است و اولويت دولت بايد حل مسائل داخلي باشد...

بنده از اول انقلاب دو بار به صدا وسیما رفته‌ام؛ یک بار در کما بودم که مجبور شدند دوربین را به بیمارستان سینا بیاورند تا بگویند دارد می‌میرد(با خنده می‌گوید). یک بار هم در دادگاه اعتراف. فقط این دو بار به صداوسیما رفتم به عبارتی یا برای مردن خوبم یا برای اعتراف. اما یک عده همیشه در صدا و سیما هستند ؛ این خواه ناخواه ایجاد ...