عبداله مقاتلي، هنرمند موسيقي بوشهر:

اين حجم استقبال و شور و شوق از فستیوال کوچه غافلگيرانه است

- نظرتان درباره فستيوال کوچه چيست؟

- امسال سومين سال هست که فستيوال کوچه برگزار شد، البته وسعتش خيلي بيشتر بود و گروه‌هاي بيشتري استفاده شد. من خودم يکي از عوامل فستيوال بودم وقبلا با گروه شالو دو سال شرکت کرديم. امسال سياست جشنواره اين بود که گروه‌هايي که نبودند، به جشنواره بيايند. به نظر من جشنواره کوچه از بوشهر فراتر رفته، فستيوال کوچه به يک رويداد فرهنگي شناخته شده تبديل شده، بطوري که در ده دقيقه، کل بليت‌هاي جشنواره با قيمت خيلي خوب فروش رفت و اين نشان مي‌دهد که اسم فستيوال مهم است.

- خوشبختانه از موسيقي بوشهر، استقبال زيادي مي شود.

- موسيقي بوشهر در کشور شناخته شده است و مورد استقبال زياد قرار گرفته، خصوصا خيام خواني و يک نشان براي فرهنگ بوشهر شده است، مثل اين‌که مردم براي ديدن قونيه به ترکيه مي روند، الان طوري شده که مي‌گويند برويم بوشهر براي خيام‌خواني. براي ما خودمان هم که دست‌اندرکار موسيقي بوشهري هستيم، اين حجم استقبال و شور و شوق غافلگيرانه است.

- بوشهر را در يک کلمه توصيف کنيد.

- بوشهر پايتخت موسيقي ايران است. يک مدت اداره فرهنگ و ارشاد مي‌گفت بوشهر پايتخت کتاب است و روي آن مانور مي‌دادند ولي ديديد که مردم جدي نگرفتند چون واقعا امکانات کتابخانه و کتابخواني در بوشهر ضعيف است و با شعار که نمي‌توان يک لقب را براي جايي آورد. همان موقع ما مي‌گفتيم تلاش‌تان را روي معرفي بوشهر به عنوان پايتخت موسيقي نواحي بگذاريد که هم سابقه و ظرفيت و هنرمندان آن وجود دارد وهم مورد حمايت مردم است.

ابراز وجود يعني بيان خواسته‌ها، نيازها و ارزش‌هاي خود. اين‌كه بدون تحت تاثير ديگران قرار گرفتن بتوانيم راي مستقل خود را اعلام كنيم؛ از ديگران سوال كنيم؛ آن‌ها را بازخواست كنيم و در وقت مناسب نه بگوييم. از طرف ديگر، ابراز وجود پرخاش و بي‌احترامي نيست؛ طغيان و سركشي نابجا هم نيست؛ مخالفت و اعتراض بي‌معني هم نيست.

 از کودکي عاشق شعر و ادبيات بودم و هميشه کتاب هاي شعر مي خواندم تا اين که در سن 15سالگي از طرف مدرسه در مسابقه اي که مربوط به شاهنامه خواني بود شرکت کردم و مقام اول رابه دست آوردم و اين شد که راه شاهنامه خواني و شاهنامه پژوهي من آغاز شد و تقريبا در همان سال با آموزشگاه هم آشنا شدم و در حيطه ي شاهنامه خواني خردسال فعاليت کردم...

 به نظر من شعر غايت چيزهاست، وقتي که برزيل خيلي خوب فوتبال بازي مي کند مي گويند اين ديگر فوتبال نبود و شعر بود يا اگر قليه ماهي خيلي خوب در بيايد از غذا بودن فراتر مي رود و تنه مي زند به شعر بودن... با اين اوصاف طبعا دلم مي خواهد شاعر باشم، بهترين فيلمسازان هم در نهايت شاعر بوده اند... خود فلافل مطرح ترين غذاي خاورميانه است و احتمالا تنها الماني از خاورميانه که در هر کوي و برزن نشانه اي از آن مي بينيد. فلافلي ها ناظران دائمي حوادث شعري خاورميانه اند...

 دوست هم دانشگاهي ام مدام اين را تکرار مي کرد که ادبيات زندگي است. من تا همين چند ماه پيش فکر مي کردم اين فقط سخني انتزاعي است. اما حالا دريافته ام که راستي خود زندگي است. من با ادبيات از انزواي خودخواسته ام بيرون آمدم و با مردم به راه افتادم. حس کردم با شعر مي توانم حرف هاي ناگفته بخشي از مردم  را به تصوير بکشم...

تا آنجا که به ياد دارم، فضاي فرهنگي و ادبي در بوشهر و همچنين در دبيرستان سعادت، خوب بود. هفته نامه ديواري، بحث ها و رد و بدل شدن کتاب هاي خواندني بين دانش آموزان (البته نه همه دانش آموزان، تعداد اندکي)، مطالعه کتاب هاي شعر. ناگفته نگذارم که، وجود شخصيت هاي ادبي و هنري نظير منوچهر آتشي و محمدرضا نعمتي زاده در آن سال ها، در ايجاد علاقه و انگيزه ي روي آوري به ادبيات، فرصت بسيار خوبي بود براي اين کار...

بوشهر شهري از تضادها است. از يک سو تمام‌ مشکلات چنگ و دندان مي‌شکنند و از سوي ديگر درياي پهناور و زيبا خودنمايي مي‌کند. در کنار دريا بودنِ بوشهر با اشتياق، دلتنگي، تجارت، مردم، طنز، غم، داستان، بيوگرافي، پيوند خورده است.بوشهري‌ها پتانسيل و توانايي در خيلي از زمينه‌ها را دارند که مي‌شود بر اساس نيازها و داده‌هاي شهر با همکاري و دعوت همگاني، نظرخواهي جمعي مشکلات را موشکافي و با توانمندي راه حلي‌هايي پيدا کرد....

مردم مقصرند. البته مردمي که آش ديگ سياسي به هم مي زنند چون مردم عادي زبان بسته ها خسته و کوفته زير بار گراني و کرونا دست و پا مي زنند و نمي شود گفت مقصرند. آش سياسي بهم زنان بوشهري بد جور مقصرند، چون قدر رأي مردم نجيب بوشهر را نمي دانند و الکي آن را به هدر مي دهند. چند تا نماينده بوشهري در پارلمان اين کشور براي بوشهر سنگ به سينه زده و فرياد کرده؟ يا اگر فرياد زده اند پس چرا هنوز آب از آب تکان نخورده و استان انرژي جهان بچه هايش در سطل زباله دنبال خورد و خوراک مي گردند؟!...

احساس مي‌کنم که در خيلي از بوشهري‌ها روحيه خودکم بيني وجود دارد. خودکم بيني البته که با تواضع و يا عدم اعتماد به نفس تفاوت دارد. از اعتماد به نفس بوشهري‌ها همين بس که‌مي بينيم که بوشهري‌ها نخبگاني در بالاترين سطوح ورزشي، علمي، هنري و فرهنگي کشور و حتي جهان دارند. با اين حال، در فرهنگ عمومي بوشهري‌ها، وقتي که نوبت ابراز خود به غير از خود و يا حتي همشهري خود مي‌رسد، شايد از فرط تواضع و يا ترس تکبر، منِ قوي و واقعي بوشهري ابراز نمي‌شود....

 مردم گناهي ندارند؛ اين هم نشانه خوبي و بزرگ منشي بوشهريها است. بوشهريها در گذشته باندبازي نداشتند، هرچند نشانه هايي از آن کم کم شاهد هستيم! بدون باند و عضويت در مافياي قدرت نمي توان رشد کرد و يک بوشهري هرگز سرسپرده نيست! شايد اگر دنبال گناه بوشهري مي گرديد همين نداشتن سرسپردگي و آزادمنشي بوشهري است! بوشهري هرگز زير بار زور نمي رود و حرفش را رک و روشن مي گويد. هرگز براي رسيدن به جايگاهي چاپلوسي نمي کند. مال و دارايي و دنياپرستي و ... هرگز يک بوشهري را  اسير خود نمي سازد....

این مَشکی که نفس برآمده از شُش‌ها در آن دمیده می‌شود و نوایش بر جان می‌نشیند امروزه دیگر یک ساز نیست؛ بلکه یک نمادست که بیانگر بخشی از فرهنگ و تاریخ و آداب رسوم ما‌ است، از آیین‌های سُرور تا نغمه‌ی جانسوز حاجیونی و هدف اصلی هم نمود و ترویج آن است که با آن میسر می‌شود....

سید قاسم یاحسینی: نخست علی باباچاهی یک شهروند بوشهری است. این تولد در استان بوشهر فقط یک اتفاق فیزیولوژیکی و جغرافیایی صِرف نبوده است. بوشهر، فضای جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بوشهر، عمیقاً در ساختار افکار، ایماژ ذهنی، ساختار شعری و کنش فرهنگی و روشنفکری باباچاهی تأثیر همه جانبه ای داشته و گذاشته است...

محمدرضا تاجیک:

پاشنه آشیل اصلاح‌طلبی را اصلاح‌طلبان کاذب و دروغین می‌دانم

تنها الهه مرگ می‌تواند برخی را از صحنه قدرت و سیاست حذف کند تا مجالی برای نقش‌آفرینی جوانان فراهم شود

چهارسال‌حساس را پيش‌رو داريم

ما چيزي را غفلت كرديم و آن اين است كه اقتدارگرايي يكي از موانع تشكيل نهاد دولت و انسجام نهادين است. ديگر اينكه در همين شرايط بايد با شارلاتان‌هاي سياسي يا وعده‌دهندگان دروغين، با پيامبران كاذب سياسي و با مدعيان مهدويت سياسي مرزبندي بكند. يعني اين چيزهايي كه الان در جامعه وجود دارد و مي‌خواهند از احساسات ديني مردم در مقابل اقتدارگرايي موجود يك شيوه جديدي...

من اگر جاي آقاي روحاني بودم  ١٠ آمار مادر را به جامعه عرضه مي‌كردم كه در سال ٩٢ وضعيت چگونه بود و امروز چگونه است و اين خود بهترين كارنامه يك دولت است كه اهل عمل بوده يا شعار. آيا توانسته گام‌هاي بزرگي به سود ملت بردارد يا فقط حرف زده است. به ويژه اگر آنچه در سال ٩٢ را تحويل گرفته و با سال ٩٦ مقايسه مي‌كند، بتواند آن را با سال ٨٨ هم مقايسه كند..

من واقعا دیگه خسته شدم. بعد از ٥٠ سال دنبال توپ دویدن، خسته شدم. از‌ ١٤، ١٥ سالگی که با توپ پلاستکی بازی می‌کردم، شروع کردم، تا اومدم مربی پرسپولیس و تیم ملی شدم. به جایی رسیدم که دیگه هیچ‌جور کشش نداشتم. همین الان هم می‌‌یان به من پیشنهاد می‌دن...

روش درس خواندن هر کس با فرد دیگری می تواند کاملا متفاوت باشد. ولی روش درس خواندن من در دروس عمومی به این گونه بود که اگر امروز مطالب این درس را می خواندم، تست هایش را روز بعد یا دو روز بعد می زدم. در دروس اختصاصی هم زمان با خواندن موضوعات، تست هایشان را می زدم...

تحليل راي هفتم اسفند : ظهور ‌جنبش جديد اجتماعي

مجمع جهانی اقتصاد در ایستگاه چهل‌وششم؛ جایی که لابی‌های سیاسی و اقتصادی در بالاترین سطح ممکن اما با تشریفاتی به‌مراتب کمتر از دیدارهای دو یا چندجانبه دیپلماتیک، صورت می‌گیرد و در پاره‌ای موارد، اقتصاد و سیاست در سال جاری میلادی را تحت‌الشعاع رایزنی‌ها قرار می‌دهد. «داوس» در هفته گذشته، باز هم توجه محافل جهانی را به خود جلب کرد و مانند همیشه خبرساز بود. خبرهایی که برای ایرانیان، از جدال لفظی میان «ترکی فیصل» شاهزاده سعودی و محمدجواد ظریف بر سر مسئله سوریه تا درخواست جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده، از همتای ایرانی خود برای پیگیری وضعیت سه آمریکایی ربوده‌شده در عراق را شامل می‌شد. اما این ظاهر رسمی داوس است و در باطن، ‌هزاران مراوده دیگر در جریان است. برای بیان شنیدنی‌های این اجلاس و آنچه در جهان پرشتاب تحولات حوزه فناوری در جریان است، محمود سریع‌القلم بهترین گزینه است. استادتمام دانشگاه شهیدبهشتی، ازجمله استادان ایرانی است که موردتوجه محافل علمی و پژوهشکده‌های بین‌المللی قرار دارد. یافته‌های او از هفدهمین حضورش در داوس سوئیس، بخش اصلی گفت‌وگوی «شرق» با فارغ‌التحصیل دکترای روابط بین‌الملل دانشگاه کالیفرنیای جنوبی و فوق دکترای همین رشته از دانشگاه اوهایو است. سریع‌القلم بلافاصله پس از بازگشت از داوس، روز پنجشنبه میهمان «شرق» بود و بخشی از گفت‌وگوی سه‌ساعته ما نیز به مذاکرات هسته‌ای و ایران پسابرجام رسید که در ادامه می‌آید.

با توجه به فراگیر بودنمان و توانمند بودنمان و فعالیت های گسترده ای که در سطح کشور و استان ها و شهرها داریم فکر می کنم بتوانیم کسانی را که حامی دولت هستند و از مردم هستند و به نظر مردم احترام می گذارند کمک کنیم تا وارد مجلس شوند تا در جهت تحقق برنامه های...

همینگوی و سلینجر درس‌های زیادی به من داده‌اند. به خصوص در نوع برخوردشان با زبان. و برخوردشان با تابوهای پیش از خود. بکت هم آن کسی است که می‌تواند دیدگاه ما را از داستان و از زندگی دستخوش تغییر کند. اما هر نویسنده خوبی چیزی برای آموختن دارد. هر اثر خوب می‌تواند یک کلاس درس باشد، اگر ما...

جنگ و اختلاف و دشمنی در میان خوانین و مالکین سرزمین های مختلف ایران و به مناسبت های مختلف، از قدیم الایام وجود داشته و در طول تاریخ تداوم داشته است و فقط مربوط به زمان میرمهنا نمیشود، وقتی که میرمهنا و همراهان بندر ریگی او در حال جنگ با بیگانه ای مدعی بخشی ازسر زمینش بوده، آن هایی که فرمودید، در اتحادی با هلندیان، با او وارد مبارزه و جنگ میشوند، خوب طبیعی است که در چنان معرکه ای، مقابله و دشمنی با هم میهن نیز پیش می آید، که آمد!

همه ی معلمین با دلسوزی خاصی کار تدریس را پیگیری میکردند و مدیریت دبیرستان هم در این موفقیت سهم بزرگی داشتند. با کمک این عزیزان دبیرستان ما توانست 15 رتبه ی زیر هزار را کسب کند که بهترین نتیجه را در سال های اخیر رقم زد. روش مطالعه: ادبیات: مطالعه ی مداوم و مکرر. عربی: نترسیدن از این درس و وقت مناسب گذاشتن. معارف: مطالعه ی مداوم و مکرر. زبان: مانند دیگر دروس عمومی وقت گذاشتن و مداوم خواندن... 

هیچ موهبتی بهتر از آزادی نیست. بکوشیم تا خود را از هر قید و بند غیر انسانی آزاد سازیم و این موهبت را برای همه بخواهیم نه تنها برای خود. یکدیگر را دوست داشته باشیم، به تمام انسان‌ها عشق بورزیم. فرصت‌سوزی نکنیم. فرصت‌مان بسیار اندک است، تا به خود بجنبیم پیر و ناتوان شده‌ایم و دریغاگوی جوانی و فرصت‌های از کف رفته. «غزال آرزوها را، دریغا / نمی‌گیرد کمندم، وای بر من»!...

متاسفانه ضرورت و حساسیت این حرفه و جایگاه ارزشمند خبر آنگونه که باید شناخته نشده است و در بسیاری از اوقات خبرنگار را درک نمی کنند . در صورتی که امروز خبرنگاران رکن اصلی در جامعه هستند و بدون این افراد کار کردن برای مسئولان سخت است و مردم برای آگاهی از وقایع کشور و جهان و حرکت در مسیر ...

شرق: اول کتاب «گفته‌ها»ی ابراهیم گلستان سه جمله هست، یکی «سخن بیار زبان‌آوری مکن» از سعدی، دومی «بدان چه‌جور ببینی» از لئوناردو و سومی «هیچ باشم اگر نکته‌سنج نباشم» از نمایش‌نامه «اتللو»ی شکسپیر. این سه جمله را بر پیشانی کتاب «گفته‌ها» شاید بتوان عصاره حیات فکری و ادبی و هنری گلستان تا به امروز دانست. این سه جمله، همچنین کلیدی می‌تواند باشد برای ورود همراه با نکته‌سنجی و نگاه انتقادی به نوشته‌ها و آثار سینمایی گلستان تا حتی‌المقدور مصون بمانیم از دوقطبی معروف «لعن» و «ستایش» که غالبا گلستان را از یکی از این‌ دو حد افراطی دیده‌اند و سنجیده‌اند. یا او را ستایش کرده‌اند و از او اسطوره ساخته‌اند و میراث او را به «زبان‌آوری» و «تکنیک» تقلیل داده‌اند و یا او را دشنام داده‌اند صرفا  به این دلیل که به راه‌های متعارف نرفته است. خواندن گلستان با آن عقلانیت انتقادی توأم با نکته‌سنجی که شیوه خود اوست در خواندن دیگران، هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است. خواندن هیچ‌کس شاید هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است و از این‌روست که سنت انتقادی ما هنوز بر مدار «لعن» و «ستایش» می‌گردد و بر مدار تکرار آنچه پیشترها در رد و انکار و یا تأیید کسی گفته‌اند. اینجا مقصود از الگوقراردادن شیوه مواجهه گلستان با اتفاق‌ها و آدم‌ها و آثار هنری، شیوه‌ای مبتنی بر نپذیرفتن آنچه همه می‌گویند و تن‌ندادن به تکرار گفته‌های دیگران، پذیرش بی‌چون‌و‌چرای دیدگاه‌های او نیست. اتفاقا برعکس، گلستان را جا دارد به همان عیاری بسنجیم که او خود دیگران را با آن سنجیده است و او را در قامت «آدم»ی ببینیم در قد‌و‌قامت طبیعی که در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران زیسته و کوشیده است به‌جای پاگذاشتن بر راه‌های رفته، راه تازه‌ای بگشاید و با ذخیره‌ای پربار از ادبیات و هنر ایران و جهان، چیزی را ایجاد کند که پیش از آن موجود نبوده است. حاصل کار قطعا می‌تواند مورد ارزیابی انتقادی قرار بگیرد، نه به این معنا که بگوییم عالی است و فقط چندجایش اشکال دارد و یا برعکس، مردود است و فقط چند نکته قابل توجه در اینجا و آنجایش می‌توان یافت، نه، خواندن جدی گلستان مستلزم کشف ایده مرکزی او در آثارش، کشف سبک، نه در معنای زبان‌آوری و اینکه نثرش فلان است و بهمان، و مواجهه‌ای دقیق با این سبک و آن ایده مرکزی است و این همان کاری است که می‌گویم هنوز نه‌فقط درباره گلستان که درباره هیچ نویسنده دیگری آن‌طور که باید انجام نشده است.
چندی پیش نشر کلاغ سه کتاب ابراهیم گلستان را تجدید چاپ کرد. یکی کتاب «گفته‌ها» که مجموعه‌ای است از مقاله‌ها، گفتارهای گلستان بر چند فیلم مستند به کارگردانی خودش، سخنرانی مفصل او در دانشگاه شیراز و گفت‌وگوی بلند قاسم هاشمی‌نژاد با او درباره داستان‌هایش.
دو کتاب دیگری که از گلستان تجدید‌چاپ‌شده ترجمه‌های اوست از «هکلبری فین» مارک تواین و کتاب «کشتی‌شکسته‌ها» که ترجمه‌های گلستان است از چند قصه کوتاه استفن کرین، ویلیام فاکنر، استفن وینسنت بنه، آنتوان چخوف و ارنست همینگوی. گفت‌وگویی که می‌خوانید به‌مناسبت همین تجدیدچاپ‌ها انجام شده است. گلستان کمی پیش از انجام این گفت‌وگو به دعوت آکادمی فرانسه در رم، به این شهر رفته بود تا در نشستی که این آکادمی برای او و آثارش برگزار کرده بود شرکت کند. گفت‌وگوی پیشِ رو، پس از بازگشت گلستان از رم انجام شد. گلستان چنانکه در این گفت‌وگو می‌گوید سالهاست که قصه ننوشته و در عوض دو کتاب چاپ نشده دارد که هر دو نوشته‌هایی مستند هستند از آدم‌هایی که واقعا وجود داشته‌اند و وقایعی که واقعا اتفاق افتاده‌اند و این عجیب نیست وقتی به یاد آوریم که گلستان روزگاری در سینما مستندهایی ساخته است که برخی از آنها هنوز هم جزء بهترین مستندهای تاریخ سینمای ایران به‌حساب می‌آیند. مستندهایی که صرفا نشان‌دادن واقعه نبوده‌اند بلکه «دیدِ» سازنده و «چه‌جوردیدن» در تار و پود آنها تنیده شده و از طریق سبک، خود را به نمایش گذاشته. گلستان در جایی از گفت‌وگوی پیشِ رو می‌گوید: «واقعیت‌هایی که اتفاق افتاده آن‌قدر فوق‌العاده و انترسان است که قصه‌نوشتن ضرورتی ندارد.» گفت‌وگو با ابراهیم گلستان را می‌خوانید. 

وضعیتی که در دولت قبل بوده است مثل قطاری است که ترمزش را بریدند و گذاشتند کنار و اداره و کنترل قطاری که ترمز و مسیر مشخصی ندارد خیلی سخت است . من فکر نمی کنم اسب زین شده ای تحویل دولت داده شده باشد که امروز برخی چنین ادعاهایی می کنند که با واقعیت به شدت...

دانشگاه تهران پر بود از اساتید برجسته. این اساتید را یا مستقیم در کلاس می دیدیم یا غیرمستقیم و در نشست ها از محضرشان برخوردارمی شدیم. استاد زرین کوب، شفیعی، فرشیدورد، تجلیل، حاکمی، مظاهر مصفا، ترابی، روح الله هادی ، قیصرامین پورو... اساتید آن زمان دانشگاهمان بودند. در دانشگاه به دلیل اینکه عضو فعال هسته علمی دانشجویان بودم و نشست های ادبی را ...

بنده در سالهاي 82 به بعد در شبهاي سيزدهم محرم و سي ام صفر به نوحه خواني مي پرداختم. اما به طور رسمي از سال 83 تا 89 به دعوت دوستان و هيأت امنا مسجد صاحب الزمان (عج) كوي بنمانع بوشهر در آن جا به نوحه خواني پرداختم و از سال 89 تا الان بعد از آقاي حاج مصطفي گراشي كه اين بار سنگين را به عهده من گذاشتند و در مسجد حاج محمدعلي به نوحه خواني مي پردازم...

اعتماد: تا ريخ نقش بنياديني در تفكر بشر دارد. اين مفهوم با مفاهيمي چون عمل انساني، تغيير، تاثير شرايط مادي در امور انساني و واقعه تاريخي در ارتباط است و امكان «كسب تجربه از تاريخ» را پيش روي ما قرار مي‌دهد. تاريخ همچنين از طريق درك نيروها، انتخاب‌ها و شرايطي كه ما را به لحظه حال رسانده‌اند باعث مي‌شود اكنون خود را بهتر بشناسيم. بنابراين جاي شگفتي نيست كه فيلسوفان هرازچندگاهي به بررسي تاريخ و طبيعت دانش تاريخي بپردازند. تمام اين مسائلي كه مطرح كرديم مي‌توانند در بدنه واحدي به نام «فلسفه تاريخ» جمع شوند. فلسفه تاريخ امري چندوجهي است و از تحليلات و استدلالات ايدئاليست‌ها، پوزيتيويست‌ها، اهل منطق، متكلمان و ديگران تشكيل شده است. از طرف ديگر فلسفه تاريخ بين اروپاييان و انگليسي- امريكايي‌ها و بين هرمنوتيك و پوزيتيويسم در حال كش و قوس است. ارايه يك تصوير واضح از تمامي نظرات درباره «فلسفه تاريخ» همانقدر ناممكن است كه تعريف رشته‌يي علمي و شامل همه اين رويكردها. تصور اينكه هنگام بيان عبارت «فلسفه تاريخ» به سنت فلسفي خاص اشاره مي‌شود، تصور غلطي است چون مكاتب مطرح در اين حوزه به ندرت با هم به تفاهم مي‌رسند. به تازگي كتاب «فلسفه تاريخ» تاليف دكتر فياض زاهد كه به‌تازگي از سوي انتشارات دانشگاه آزاد اسلامي منتشر شده، مي‌كوشد تصور غلط از محدوديت فلسفه تاريخ به سنت فلسفي خاص را نشان دهد. اين كتاب با مفاهيم اساسي و بنياديني در ارتباط با مقوله‌هاي مختلفي كه با درك مفهوم فلسفه تاريخ مرتبط است، سروكار دارد. مولف معتقد است، بدون تبيين دقيق اين مفاهيم نمي‌توان تصوير مناسبي از اين پرسش‌ها ارايه كرد. سير ادواري تاريخ يا موضوع علميت تاريخي، رويكردي تاريخي اما تحليلي فلسفي را با خود دارند. در اينجا پيوندي عميق ميان داده‌هاي تاريخي و فلسفي وجود دارد. اينكه آيا تاريخ تكرارپذير است و امكان ادواري ‌بودن دارد، گاهي‌ مي‌تواند از طريق درك و تحليل داده‌هاي تاريخي و البته با قطعيتي فلسفي فهم شود. در اينجا علميت تاريخي، تلاش براي اثبات اين حقيقت است كه مي‌تواند با روش‌هاي مختلف و با استفاده از ابزارها و متدهاي علمي قطعيت يابد. اما بحث درباب علمي‌بودن يا انتزاعي‌بودن محورها و كليات تاريخي به سادگي پايان‌پذير نيست. اين كتاب مي‌كوشد نشان دهد اگر مراد از علمي‌بودن تاريخ پوزيتيويستي‌ ديدن رويدادهاست كه به‌نظر چنين نمي‌آيد اما اگر مراد تكرارپذيري در شرايط يكسان است، شايد نتوان با علميت‌انگاري صرف آن را توجيه كرد. نويسنده حتي نشان مي‌دهد تلاش پوپر و ديگر طرفداران علميت تاريخي نمي‌تواند پاياني بر اين مجادلات باشد، اما امروز تاريخ در حال بهره‌بري از روش‌هاي مدرني است كه بدون علم، امكان تحقق ندارد. با اين‌همه نويسنده تاكيد دارد تاريخ همچنان به‌جلو مي‌راند و دانسته‌هاي ما بسيار اندك است.