طرح نو- لیلا مهداد| آدمی در تمام دورههایی که روی این کرهخاکی زندگی کرده، همیشه و در همهحال نظارهگر اتفاقات و رویدادهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بوده و هست که گاهی برخی از آنها یا بیشترشان از کنترل خارج بوده و بیشتر افرادی که درگیر چنین رویدادهایی بوده یا هستند، در مقابل این حوادث و اتفاقات، خود را ناتوان تصور کرده و میکنند. از اینرو، آدمی گاه به ستیز با این اتفاقات پرداخته و گاه خود را تسلیم شرایط کرده و این نکته را به خود متذکر شده است که «این سرنوشت توست و کاری از تو برنمیآید و باید همینگونه روزگار بگذرانی». تقدیرگرایی بیشتر در پیامدهای اجتماعی و سیاسی منفی نمود پیدا میکند و آنچه اجتماع را به تقدیرگرایی و تسلیم وا میدارد، درحقیقت تنبلی، کاهلی و بیایمانی به قدرت درونی خود است. درواقع فردی که خودباوری ندارد، در برابر زندگی تسلیم میشود و حاضر نیست تغییری در خود و سرنوشت خود ایجاد کند. البته در طول تاریخ اینگونه برداشت شده و نگاه به زندگی، توسط حاکمان گسترش یافته و از نظر کارشناسان امر سبب این بوده که با توسعه و گسترش این نوع نگاه، بتوان رعایا را بیشتر تحت فرمان خود نگه داشت. به همین دلیل این تفکر و بینش، توسط آنها، تقویت شده است. به هر روی تقدیرگرایی «پدیدهای اجتماعی» است که در تجربههای تاریخی و مسائل سیاسی ریشه دارد و هنوز هم در ساختار اجتماعی ایران میشود آن را دید. وجود چنین پدیدهای، این سوال را مطرح میکند که چرا این باور تا به حال در اندیشه اجتماعی ایرانیان باقی مانده است؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال، گفتوگویی با محمدمهدی جعفری، دین پژوه، انجام دادهایم و پرسشهایمان را با او مطرح کردهایم. آنچه در ادامه میآید، شرح پرسشهای ما و پاسخهای اوست.
شرق: اول کتاب «گفتهها»ی ابراهیم گلستان سه جمله هست، یکی «سخن بیار زبانآوری مکن» از سعدی، دومی «بدان چهجور ببینی» از لئوناردو و سومی «هیچ باشم اگر نکتهسنج نباشم» از نمایشنامه «اتللو»ی شکسپیر. این سه جمله را بر پیشانی کتاب «گفتهها» شاید بتوان عصاره حیات فکری و ادبی و هنری گلستان تا به امروز دانست. این سه جمله، همچنین کلیدی میتواند باشد برای ورود همراه با نکتهسنجی و نگاه انتقادی به نوشتهها و آثار سینمایی گلستان تا حتیالمقدور مصون بمانیم از دوقطبی معروف «لعن» و «ستایش» که غالبا گلستان را از یکی از این دو حد افراطی دیدهاند و سنجیدهاند. یا او را ستایش کردهاند و از او اسطوره ساختهاند و میراث او را به «زبانآوری» و «تکنیک» تقلیل دادهاند و یا او را دشنام دادهاند صرفا به این دلیل که به راههای متعارف نرفته است. خواندن گلستان با آن عقلانیت انتقادی توأم با نکتهسنجی که شیوه خود اوست در خواندن دیگران، هنوز آنطور که باید آغاز نشده است. خواندن هیچکس شاید هنوز آنطور که باید آغاز نشده است و از اینروست که سنت انتقادی ما هنوز بر مدار «لعن» و «ستایش» میگردد و بر مدار تکرار آنچه پیشترها در رد و انکار و یا تأیید کسی گفتهاند. اینجا مقصود از الگوقراردادن شیوه مواجهه گلستان با اتفاقها و آدمها و آثار هنری، شیوهای مبتنی بر نپذیرفتن آنچه همه میگویند و تنندادن به تکرار گفتههای دیگران، پذیرش بیچونوچرای دیدگاههای او نیست. اتفاقا برعکس، گلستان را جا دارد به همان عیاری بسنجیم که او خود دیگران را با آن سنجیده است و او را در قامت «آدم»ی ببینیم در قدوقامت طبیعی که در یکی از حساسترین مقاطع تاریخ ایران زیسته و کوشیده است بهجای پاگذاشتن بر راههای رفته، راه تازهای بگشاید و با ذخیرهای پربار از ادبیات و هنر ایران و جهان، چیزی را ایجاد کند که پیش از آن موجود نبوده است. حاصل کار قطعا میتواند مورد ارزیابی انتقادی قرار بگیرد، نه به این معنا که بگوییم عالی است و فقط چندجایش اشکال دارد و یا برعکس، مردود است و فقط چند نکته قابل توجه در اینجا و آنجایش میتوان یافت، نه، خواندن جدی گلستان مستلزم کشف ایده مرکزی او در آثارش، کشف سبک، نه در معنای زبانآوری و اینکه نثرش فلان است و بهمان، و مواجههای دقیق با این سبک و آن ایده مرکزی است و این همان کاری است که میگویم هنوز نهفقط درباره گلستان که درباره هیچ نویسنده دیگری آنطور که باید انجام نشده است.
چندی پیش نشر کلاغ سه کتاب ابراهیم گلستان را تجدید چاپ کرد. یکی کتاب «گفتهها» که مجموعهای است از مقالهها، گفتارهای گلستان بر چند فیلم مستند به کارگردانی خودش، سخنرانی مفصل او در دانشگاه شیراز و گفتوگوی بلند قاسم هاشمینژاد با او درباره داستانهایش.
دو کتاب دیگری که از گلستان تجدیدچاپشده ترجمههای اوست از «هکلبری فین» مارک تواین و کتاب «کشتیشکستهها» که ترجمههای گلستان است از چند قصه کوتاه استفن کرین، ویلیام فاکنر، استفن وینسنت بنه، آنتوان چخوف و ارنست همینگوی. گفتوگویی که میخوانید بهمناسبت همین تجدیدچاپها انجام شده است. گلستان کمی پیش از انجام این گفتوگو به دعوت آکادمی فرانسه در رم، به این شهر رفته بود تا در نشستی که این آکادمی برای او و آثارش برگزار کرده بود شرکت کند. گفتوگوی پیشِ رو، پس از بازگشت گلستان از رم انجام شد. گلستان چنانکه در این گفتوگو میگوید سالهاست که قصه ننوشته و در عوض دو کتاب چاپ نشده دارد که هر دو نوشتههایی مستند هستند از آدمهایی که واقعا وجود داشتهاند و وقایعی که واقعا اتفاق افتادهاند و این عجیب نیست وقتی به یاد آوریم که گلستان روزگاری در سینما مستندهایی ساخته است که برخی از آنها هنوز هم جزء بهترین مستندهای تاریخ سینمای ایران بهحساب میآیند. مستندهایی که صرفا نشاندادن واقعه نبودهاند بلکه «دیدِ» سازنده و «چهجوردیدن» در تار و پود آنها تنیده شده و از طریق سبک، خود را به نمایش گذاشته. گلستان در جایی از گفتوگوی پیشِ رو میگوید: «واقعیتهایی که اتفاق افتاده آنقدر فوقالعاده و انترسان است که قصهنوشتن ضرورتی ندارد.» گفتوگو با ابراهیم گلستان را میخوانید.
صادق چوبک آدم خیلی خوبی بود. خیلی خیلی خوب بود. باز تکرار میکنم که خیلی خیلی خوب بود و نگذاشت آنجور که اشخاص هدایت را آخر سر خراب کردند، او را هم خراب کنند. خودش را محکم گرفت و نگذاشت کسی به او دست بزند. چوبک خیلی برای من عزیز بود. ..
دولت برگرفته از مردم است و انتخاب شده تا زمینه اجرای احکام اسلامی را فراهم کند و اینکه موضوع عفاف و حجاب را به خارج از دولت و خارج از نهادهای حاکمیتی منوط کنم و مردم به صورت غیر متشکل و غیر پاسخگو این کار را بکنند بستر لازم برای تصفیه حساب شخصی فراهم می شود...
فتحالله حقیقی در جلسه اتاق فکر استان بوشهر از اجرای طرح امید اجتماعی جوانان استان بوشهر خبر داد و اظهار داشت: برای افزایش نشاط اجتماعی و مشارکت فعال جوانان در جامعه، طرح امید اجتماعی جوانان استان بوشهر اجرا میشود. معاون سیاسی استاندار بوشهر با بیان اینکه گروه هدف این طرحها...
در زمینه شایعاتی مانند صید کشتیهای ژاپنی در آبهای استان بوشهر عنوان کرد: مطرح سازی چنین شایعاتی که منبع موثقی ندارد صرفا زاییده ذهن تعداد افراد معدودی است که هیچ پایه واقعی ندارد و اعمال سیاست دریابست بیشتر به ضرر آنان بوده و مانع از تخلف صیادی و صید غیر مجاز آنها است...
محمدعلی بختیاری : بسیاری از ما بدلیل زشتی و خشونت فقر سیاه، نمیتوانیم وجود آن را باور کنیم و در واقع نمیخواهیم که باور کنیم و گمان میکنیم تنها تعداد انگشت شماری در جامعه به این مشکلات گرفتارند که آن هم قابل چشم پوشی است! در حالی که اینگونه نیست و امروزه فقر و بدبختی و بیچارگی ...
ناصر علیخواه : هنوز متخصصان و کارشناسان کنونی که سالهای اول راه اندازی دانشگاه بوشهر، دانشجوی آنجا بودند در ذهنشان مانده است که چگونه دکتر مشفقیان یکی از فرزندان پاک این دیار در آن سالها، زندگی آرام و آب و هوای خوش شیراز و پرستیژ استادی دانشگاه شیراز را رها کرد و در میان سنگ و سیمان ...
من خودم را همیشه مدیون این مملکت می دانم و مدیون بوشهر. به خاطر همین بوشهر و ایران در ذهنم هست و من موقعی که دکتری گرفتم بعد از انقلاب بود و بلافاصله به ایران برگشتم و دانشجویان بسیاری را تربیت کردم و تعدادی از این دانشجویان در حال حاضر اساتید دانشگاههای مختلفی...
دچار ناامنی شغلیاند؛ دنبال مدرک بالاتر میروند
رضا غیبی: توسعه صنعتی؛ این آرزویی است که در کشور ما به یک رویا تبدیل شده است و در هیچ دوره از تاریخ ٣٧ سال گذشته؛ استراتژی دولتها در راستای ر سیدن به این مهم نبوده است. این اما بدان معنا نیست که تلاشی برای رسیدن به این امر صورت نگرفته است تدوین اما بهواسطه سوء مدیریت یا دیگر مسائل راه به جایی نبرده است. دولت یازدهم نیز از زمان آغاز بهکار خود بارها وعده بازگرداندن اقتصاد به مسیر توسعه را داده است. اما امروز هیچ اتفاقی در این زمینه رخ نداده است. تا فرشاد مومنی چرایی این مسئله را نداشتن استراتژی در دولت برای برونرفت از شرایط ناگوار ایجادشده توسط دولت نهم و دهم عنوان میکند. گفتوگوی ما با فرشاد مومنی، عضو هیات علمی دانشگاه علامه، را در ادامه بخوانید:
شرق: سال گذشته در سفر كاری به استان سیستانوبلوچستان، با یكی از فعالان اقتصادی-اجتماعی مقیم خارج كشور، كه با تعصب ایرانی خود در پی توانمندسازی زنان این دیار، چندینبار به استان سفر كرده بود، آشنا شدم. در آن سفر با بخشی از پروژههای بینالمللی ایشان در كشورهای آفریقایی و آسیایی و نیز بعد از آن با نوشتهها و سخنرانیهای ایشان كه به نظر اینجانب منطقی و مستند، چالشهای توسعه و زنان در كشورهای درحالتوسعه را بهدور از شائبه فمنیسمگرایی مطرح کرده بود؛ آشنا شدم. مناسب دیدم در اینجا با سخن ایشان مطالبم را شروع كنم,١
تدبیری بیندیشید که معلمان- عاشقان تعلیم و تربیت- با دستگاه تعلیم و تربیت رابطه قوی و منطقی برقرار کنند و یکی از راه حل ها ، نجات معلمان از قعر جدول حقوق بگیران کشور است. ما می دانیم که امروز از درآمدهای افسانه ای 1000 میلیارد دلاری در طول حیات دولت نهم و دهم خبری نیست، اما سوالمان...
ناصر علیخواه : برخورد قاطع استانداری با پروژه های معیوب و ناقص، این امیدواری را در نزد مردم بوجود میاورد که استانداری به نمایندگی از دولت تدبیر قصد نظارت جدی بر پروژه های فنی و عمرانی و همچنین برخورد با متخلفینی را دارد که از پول بین المال برای ساخت پروژه بهره می برند اما دقت کافی را در ساخت این پروژه ها...
حسین پورصفر : فکر می کنم اواخر دهه ی شصت بود . بیابانی مجبور شد دوباره بوشهر را ترک کند . این بار سرنوشت او را روانه ی تهران کرد که در حوزه ی هنر و فرهنگ از امکانات فراوانی برخوردار بود . فراموش نکنیم که آتشی و باباچاهی ، بعد از آنکه به تهران پناه بردند ، در صحنه ی فرهنگی ما مطرح شدند . آتشی در دهه ...
فتح الله حقیقی در نشست با مدیرکل جدید صدا و سیمای مرکز بوشهر افزود:رسانه ها توان و قدرت اصلاح و انحراف جامعه را در دنیای امروز دارند و لذا از نقش آفرینان اصلی هر جامعه محسوب می شوند. امروزه سرعت فناوری اطلاعات به گونه ای است که اجازه بازگشت به تجربه گذشته و آینده نگری را از جامعه بدون برنامه...
جواب هر پرسشی را از دو منظر میدهد؛ هم توسعه و هم روابط بینالملل و اساسا بنیادهای فکریاش برمبنای این دو حوزه گذاشته شده است. جامعه ایرانی را خوب میشناسد همانطور که جامعه جهانی و نظم جهانی را. همین بنیانها موجب میشود که پاسخ پرسشها را از مناظر مختلف بدهد. محمود سریعالقلم، استاد دانشگاه شهید بهشتی است، اما حضور فعالی در مجامع بینالمللی دارد. از جمله آنها حضور در نشستهای متعدد داووس است. او توسعه در ایران را مستلزم داشتن عزم برای تغییر، حلوفصل برخی چالشها و دستیابی به نتیجه واحد و آغاز تغییر میداند. اگرچه یادآوری میکند که برخی ویژگیهای فرهنگی، انجام این تغییرات را در سطوحی سخت میکند. او برای توسعه، سیاست خارجی، انتقاد و مباحثی از این دست ٣٠ ویژگی برمیشمارد. کتابهای «عقلانیت و توسعهیافتگی ایران»، «فرهنگ سیاسی ایران» و «اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار» ازجمله آثار اوست که بر بحث توسعه متمرکز است. او متولد ١٣٣٨ در تهران است و در دوران مدیریت حسن روحانی بر مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با این مؤسسه ارتباط داشته. او داشتن نقش مشاور برای رئیسجمهوری فعلی را رد میکند و میگوید هیچ سمت دولتیای ندارد. گفتوگو با محمود سریعالقلم در روزی بهاری در دفتر روزنامه انجام شد.
رئیس بنیاد نخبگان استان بوشهر در مراسم رونمایی از طرح امیدآفرین گفت: یکی از مهمترین ثمرات دانشگاه خلیج فارس سرمایه ای مثل پروفسور مشفقیان است.
دکتر آذین ادامه داد: خیر اصلی را ایشان از سال ها پیش رسانده اند، وقتی که می توانستند سرمایه خود را جور دیگری خرج کنند، آن را خرج دانشجویانی کردند که...
معاون رئیس جمهور با گرامیداشت حماسه 24 خرداد به نقش مردم استان بوشهر در خلق این حماسه اشاره کرد و گفت: مردم این استان همانطور که در حماسه دوم خرداد 76خوش درخشیدند در 24 خرداد 92 نیز این حماسه را با حضور هوشمندانه خود تکرار کردند...
مراسم بزرگداشت 24 خرداد روز پیروزی دکتر روحانی که با عنوان روحانی تنها نیست، در بوشهر برگزار شد بطور وسیع از سوی سایت ها و گروههای مجازی منتشر گردیده است. تصاویر عباس حیدری از این مراسم را در خبرگزاری ایرنا می بینید.
بهرام نکیسا : به اعتقاد نگارنده در کمال ناباوری برخی از آقایان در استان به امورات حاشیه ایی ، جزئی و بعضا فرصت سوزی مشغول هستند که با هدف گذاری های دولت تدبیر و امید در کشور و برنامه های توسعه ای استاندار در استان که بر گرفته از سیاستهای کلی جمهوری اسلامی می باشد فرسنگها فاصله دارد ...
امان اله شجاعی : روحانی که بر اساس خاستگاه تحصیلی اش باید فرمان دهد و امر کند و دیگران بدون یکی به دو کردن بپذیرند، به مردم قول می دهد که پاسخگوی اعمالش باشد. این پیشرفتی بسیار بزرگ در فرهنگ ماست. گرچه تجربه بشری سالها پیش به این نتیجه رسیده و جهان نفعش راهم برده است. اگربه طور ...
ابراهیم ثابت : مردم منطقه ما، چه دستگاه ها و افراد نفتی وغیرنفتی تایید کنند، چه تکذیب، دارند از آلودگی هوا تلف می شوند، لطفا در قبال هر بشکه نفت و میعانات گازی ، یک لیوان شیر به ما بدهید. شیر نمی دهید ندهید، لطفا دستور بدهید دستگاه های هشدار دهنده را اطرافمان نصب و فعال کنند تا لااقل بدانیم...
کنسرت ارکسترال علیرضا قربانی، خواننده محبوب موسیقی سنتی ایرانی با اجرای گروه آهنگ اشتیاق روز جمعه 22 خرداد ماه 1394 در سینما پایگاه هوایی بوشهر در دو سانس 18:00 و 21:30 برگزار می گردد. در این کنسرت که توسط موسسه نشر موسیقی دی بآذر برگزار می گردد نوازندگان، سامان صمیمی ...
این به ظاهر دلواپسان که در طول سالیان متمادی خود را تنها داعیه دار همه ارزش های اسلامی معرفی کرده اند و هر آن کس را که با گفتار و کردارشان همراهی ننموده، به مخالفت با ارزش ها و از جمله امام و رهبری متهم نموده اند اینک کار را بدانجا کشانده اند که برای نیل به اهدافشان نه برای سخنان رهبری ارج و منزلتی...
در کجای دنیا شاهد چنین روندی هستیم که عرصه تصمیم گیری در حوزه سیاست خارجی در کوچه و خیابان شکل گیرد؟ در حالی که حوزه سیاست خارجی باید حوزه دیپلمات های هوشمند، با استعداد و با بالاترین ضریب هوشی باشد. حوزه ای که حتی در پاره ای موارد نباید رسانه ای شود و مذاکرات آن باید در پشت میز...
زرین فر بااشاره به اینکه در کلیه انتخاباتی که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برگزار شده جوانان نقش آفرینی داشتند وتنور انتخابات را گرم کردند افزود: در حماسه ۲۴ خرداد سال ۱۳۹۲ حضور باشکوه جوانان پای صندوق های رای بود که منجر به پیروزی دکتر روحانی وروی کار آمدن دولت تدبیر وامید شد..
مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس گفت: سازمان انتقال خون پارسال دو بار از کارکنان شرکت های مستقر در پارس جنوبی و ساکنان شهرستان عسلویه خون گیری کرد و شایعه آلوده بودن خون این افراد را بشدت تکذیب کرده است. کاهش آلایندها در پارس جنوبی در راستای سلامت مردم در راس...
جمعی از مسئولان ارشد وزارت نفت و نمایندگان سازمان های مردم نهاد با حضور در کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی درباره آخرین وضعیت محیط زیست منطقه پارس جنوبی به بحث و تبادل نظر پرداختند. مدیر عامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس و جمعی از مقامات ارشد صنعت نفت با حضور...
آخرین اخبار
- بايد براي تراژدي ورزش بوشهر، سالها گريست
- چرا نفت و گاز، از فعاليتهاي ورزشي استان بوشهر حمايت نميکنند؟
- چهار نکته براي رابطه پايدار والدين با فرزندان نوجوان
- نگاهي به تبعيضهاي درماني در کشور / به بهانه کلنگ زني بيمارستان نفت در شيراز
- استقبال از عيد نوروز باستاني در بوشهر
- دنياي معترضان
- چاپ شعري از استاد باباچاهي در امريکا
- آقاي استاندار در مقابل لغو مجوز فستيوال کوچه بوشهر، پاسخگو باشيد
- گردشگران دره ساساني «تنگ جيز» دشت خشت کازرون
- خاطرات خدمت سربازي در سپاه دانش
- مرثيه اي براي موسيقي
- فستيوال کوچه بوشهر در مسير رونمايي از گنج موسيقي نواحي است
- «کوچه بوشهر» مدل جديدي براي آغاز کوچههاي ديگر ايران
- در فستيوال کوچه بوشهر چه گذشت؟
- «کوچه» فستيوالي که واقعا فستيوال است!
پربیننده ترین
- هر ایرانی باید خارگ را ببیند
- به احترام بیست و پنج سرباز، ایست خبردار!!!
- آن معلم آمد
- 21 استانداری که در بوشهر بر صندلی ریاست نشستند + تصاویر
- بنام خداوند رنگین کمان...
- بوشهر؛ از شهر ِ موسيقي ايران تا چشم انداز ِ جهان ِ موسيقي
- نيهمبون؛ سازي که هيچوقت در هيچ جنگي نواخته نشد
- حکایت اولین کارگاه نوشابه سازی ایران در بوشهر
- چگونه دلیران تنگستان ساخته شد + تصاویر
- عکس های منتشر نشده از پشت صحنه دلیران تنگستان
- تصاوير نكوداشت فرج كمالي شاعر بومي سرا در گناوه
- باران نشاط با موسيقي بوشهري شريفيان در تهران + تصاویر
- ايام کارمندي سازمان برنامه و بودجه بوشهر
- تصاویر کنونی دانش آموختگان دبیرستان سعادت بوشهر در سال (1349 - 1346)
- سال ها معلمی و خاطرات تلخ و شیرین