مهمترين تحولات تاريخ معاصر ايران عبارت بودند از رويارويي با غرب و ازدست رفتن موقعيت تاريخي و جغرافيايي ايران به علت عقب‌ماندگي‌هاي تاريخي که به طور مثال باعث دست‌اندازي روسيه و عثماني و انگليس به خاک ايران شد. انقلاب مشروطه يک تحول بنيادين ديگر بود که هنوز ابعاد واقعي اين تحول براي مردم تببين نشده است...

 جميل رزمي: گاهي وقت ها لازم است که آدم براي دل خودش دست به قلم شود و امروز اين فرصت براي من فراهم شد تا خودم را به ميهماني تاريخ ورزش شهرعمارت ها، بوشهر دعوت کنم. مدتي است که کتابي نخوانده ام به همين دليل در دنياي مجازي به  دنبال مطلب قابلي براي خواندن مي گشتم که خيلي اتفاقي چشمم به مطلبي درکانال «دلنوشته هاي يک ورزشي نويس افتاد» موضوع خيلي برايم جالب و قابل اعتنا آمد وآن را بهانه اي کردم براي آن چه که به دنبالش مي‌گشتم...

عليرضا مشايخ: مدرنيته در همه عرصه ها در فلورانس متولد گرديده است!؟ اغراق آميز است؟! شهري که جيوواني ويلاني( 1276-1348) مورخ، روزنگار وقايع و مرد سياست فلورانسي، جمعيت آن  را ( در سال 1338) ميلادي نود هزار نفر مي داند. اقتصاد شکوفا، مديريت شهري و آزادي شهروندان رونق اين شهر را که در سده دوازدهم استقلال يافته، فراهم نموده بود. «آزادي» مهمترين عامل پيشرفت در اين شهر قلمداد مي شد! 

نجف آهوچهر هم آسماني شد (عبدالمجيد زنگويي)، کي رفته‌اي زدل که تمنا کنم تو را (عبدالحسين کنين)، گنجينه اي از فرهنگ و ادب (علي دباش)، به شاگردان خود آيين مهرورزي آموخت (حسين رنجبر)، بدرود رفیق شفیق ما (خلیل موحد)، به ياد دوست که چه با وفا بود (محمدرضا دباش) ، در رثاي استاد نجف آهوچهر؛ عزيز و با يادماندني (اسماعيل منصورنژاد)، معلم، روزنامه نگار و نويسنده‌اي با لبخند هميشگي (عالي بازدار)

مصطفي کشاورز: ويژگي ديگر نسيم جنوب پرهيز هوشمندانه و خودخواسته از ورود به نزاع هاي تند سياسي است. در جامعه سياست محور ايران پرهيز از حضور دائم در نزاع هاي جناح هاي سياسي براي يک نشريه کار دشواري است...

ساعت شماري مي كنيم. امسال زودتر از هميشه، منتظر تركيدن توپ نوروزي ايستاده ايم. گوش تيز كرده ايم به تيك تيك ساعت شماطه دار كنار سفره هفت سين تا هر چه زودتر اين سال كبيسه تحويل شود. روزهاي تلخ آخر اسفند، گريزگاهي است به سوي بهاري كه آن را در لا به لاي سبزه هاي نورسته كنار تنگ بلور ماهي قرمز جسته ايم...

دکتر محمود دهقانی: مهندس اشراق شناخت ژرفی از تبادل فرهنگی ایران با اروپا بویژه ایران با فرانسه داشت چرا که پیشینه فرانسه در گرد آوری آثار هنری شرق از سال های ۱۶٧۵ میلادی برابر با ۱٠٨۶ هجری، در روزگار فرمانروائی شاه سلیمان صفوی آغاز شده است. در آن روزگار کتابخانه لوئی چهاردهم به فرمان پادشاه فرانسه...

15 اسفند گرد هم می آییم تا بتوانیم درخت انجیر معابد را به عنوان نماد استقامت همیشه سبز با ریشه و شاخه های افشان در فضای فرا شهری بندر بوشهر و کرانه های خلیج فارس بنشانیم... به یاد درخت 150 ساله ابریشم، در بافت قدیم بندر... که تبر نابخردی پیکر آن را نشانه گرفت..

دکتر محمود دهقانی: در بافت کهن که جلوتر کار بازسازی انجام  داده می شد هم اکنون از ادامه باز مانده و ساختمان ها نیز بیشتر از پیش از میان رفته اند. کاروانسرا و گرمابه  پیشتر در حال بازسازی آبرومندانه بود. در آنجا در و پنجره های تخته ای با میخ های کله قارچی و درکوب آهنی به سبک روزگار صفوی ساخته بودند اما این بار از پیشرفت کار چیزی به چشم نمی خورد...

مدیرکل سیاسی و انتخابات استانداری بوشهر فعالیت و عضویت در شوراهای دانش آموزی را تمرینی برای مسئولیت پذیری اجتماعی و سیاسی دانش آموزان در فردای جامعه دانست.  سیداسماعیل موسوی در مراسم برگزاری انتخابات شورای دانش‌آموزی دبیرستان شهید بهشتی بوشهر با اشاره به اینکه این انتخابات زمینه آشنایی دانش‌آموزان در مشارکت اجتماعی فراهم می‌کند...

شرق: سال گذشته در سفر كاری به استان سیستان‌وبلوچستان، با یكی از فعالان اقتصادی-اجتماعی مقیم خارج كشور، كه با تعصب ایرانی‌ خود در پی توانمندسازی زنان این دیار، چندین‌بار به استان سفر كرده ‌بود، آشنا شدم. در آن سفر با بخشی از پروژه‌های بین‌المللی ایشان در كشورهای آفریقایی و آسیایی و نیز بعد از آن با نوشته‌ها و سخنرانی‌های ایشان كه به نظر اینجانب منطقی و مستند، چالش‌های توسعه و زنان در كشورهای درحال‌توسعه را به‌دور از شائبه فمنیسم‌گرایی مطرح کرده بود؛ آشنا شدم. مناسب دیدم در اینجا با سخن ایشان مطالبم را شروع كنم,١

مهندس مهدی بازرگان در شماره نوروزی سال ۱۳۷۰ مجله «آدینه»، مقاله‌ای درباره نوروزهای ایران معاصر نوشت؛ از عهد احمدشاه قاجار و دوران نوجوانی‌اش تا عصر انقلاب اسلامی و زمان نخست‌وزیری خود. یادمانده‌هایی ...

شرق: «پنج اقلیم حضور» عنوان آخرین کتاب داریوش شایگان به زبان فارسی است که درباره خصلت شاعرانگی ایرانیان است. به بهانه انتشار این کتاب، همراه با محمدمنصور هاشمی در یک عصر پاییزی میهمان او بودیم. گفت‌وگوی ما در خانه داریوش شایگان برگزار شد؛ خانه‌ای مدرن، با وجوهی که به میهمان می‌فهماند این‌«جا» خانه‌ کسی است که با تمام اصالت و البته وجوه مدرن زندگی‌اش، هویت شرقی - از هند تا ایران - دغدغه اصلی اوست، نظیر آنچه در آثارش نیز مشهود است. شایگان آنچه در این کتاب آمده را صرفا حاصل نگاهی از بیرون عنوان می‌کند و تاکید دارد دعوی هیچ‌گونه ارزش‌ داوری را نداشته و تنها کوشیده شاعرانگی ایرانیان را آنطور که هست نشان دهد. او در این کتاب می‌کوشد از خلال بررسی «فردوسی، خیام، مولوی، سعدی و حافظ» ارتباط ایرانیان را با شاعرانشان پدیده‌ای به‌غایت استثنایی و یگانه نشان دهد. هرچند این پدیده را در عین حال مانع تفکر آزاد و جهش تفکر ابتکاری آنان می‌داند. شایگان در این کتاب با استفاده از اصطلاح «زمان حضور»، فردوسی را مظهر اوج حماسی می‌داند که در آن پهلوانان تراژدی‌های شاهنامه به انسان کامل بدل می‌شوند. خیام را مظهر تعارض در نبوغ ایرانی، مولانا را نمودی از تکامل سنت عرفانی، سعدی را نمونه اعلای «پایدیا»ی یونانی و نهایتا حافظ را تلاقی‌گاه ازل و ابد معرفی می‌کند. او که از آثار آغازین خود همواره دغدغه بازیابی هویت شرقی در برابر انسان غربی را داشته این‌بار به خصلت شاعرانگی ایرانیان می‌پردازد که به باور او نظیری در غرب ندارد. او با تاکید بر اینکه ما همچنان در زمان شاعرانمان زندگی‌ می‌کنیم و هنوز نتوانسته‌ایم از زمان آنها خارج شویم، ایرانیان را معاصر شاعرانشان می‌داند، یعنی عکس آنچه به قول او در غرب اتفاق افتاده است. از این‌رو، ارتباط ایرانیان با شاعران‌ و ادبیات کلاسیکشان را با فرم «عبادی» و مواجهه غربی‌ها با ادبیات و تاریخشان را برخوردی تحقیقاتی و انتقادی معرفی می‌کند. شایگان معتقد است به دلیل همدلی و همجواری فکری ایرانیان با این شاعران و همچنین به علت پاسخ‌هایی که آنها برای تمام پرسش‌های ما دارند، حضور شاعران بزرگ در عین حال که گنجینه فکری و خاطره قومی ایرانیان است، امکان طرح مساله جدید را نیز مسدود کرده. از این منظر، ایرانیان را تا حدی اسطوره‌زده یا افسون‌زده‌ می‌داند. به باور او این ایده‌ها ضمن اینکه زیبا هستند، در عین حال به ذهن ایرانی اجازه نمی‌دهند از گردونه آنها خارج شوند. در آخر تاکید دارد «فراموش نکنید این کتاب به هیچ پرسشی پاسخ نمی‌دهد بلکه تنهاوتنها توصیفی از یک مواجهه است و البته طرح یک مساله».

قيام رييسعلي دلواري در واقع امتداد خونين سلسله قيام هايي بود كه مرزداران جنوب ايران از دوره ي محمد شاه قاجار عليه انگلستان آغاز كردند و حتي پايان دوران حكومت قاجار نيز ادامه يافت . بنابراين به معناي تاريخي قيام ريیسعلي دلواري را نمي توان سرآغاز مبارزات مردم جنوب با انگليسي ها به شمار آورد. بلكه بايد آن را در حد تداوم حماسه مرزداران جنوب ايران در مقابله با هرگونه تجاوز با‌ آب و خاك...

بیست و چهارم خرداد ۹۲ سرآغاز تحول بزرگی برای اصلاح طلبان ایران و بدنه اجتماعی شان محسوب می شود؛ جناحی که بعد از حوادث ۸۸ ضربات زیادی به خود دید، از بازداشت نخبگانش تا تعطیلی فراوان در خرداد ۹۲ تصمیمی گرفتند که انتهایش برای هیچ کس مشخص نبود...

پس از معاهده صلح «آمين» ميان فرانسه و انگلستان‌، ديگر براي انگليسي‌ها اتحاد با ايران فاقد اهميت شده بود. در چنين شرايطي از انزواي سياسي و بين‌المللي ايران، روسيه موفق به الحاق قطعي گرجستان به خاك خود شد...

شهادت امیر کبیر پرده از کراهت و فساد سلطنت کنار زد و وجدان تاریخی ایرانیان از آن پس زخم خورد. امیرکبیر  نماد جامعه نخبه‌کش است. وجدان مردم ایران این موضوع را از مدت‌ها قبل درک کرده بود. مشکل جامعه استبدادپرور بود که نتوانست امیرکبیر و مصدق را نگه دارد...

* متن حاضر صورت ویراسته سخنرانی استاد مصطفی ملکیان در مراسم افتتاحیه‌ی مجمع عمومی سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) در سال 1384 (پنجشنبه 29 دی ) می‌باشد. متن سخنرانی در نسخه سابق سایت نیلوفر و بعدها در شماره سوم ماهنامه آیین انتشار یافت. بهانه‌ی باز نشر و دعوت به بازخوانی این متن، انتشار آن از سوی تعدادی از رسانه‌های کشور (آرمان، انتخاب، فرهنگ امروز و ...) در روزهای گذشته می‌باشد که البته این نشریات اشاره‌ای به تاریخ این سخنرانی نداشتند.

رضا شبانكاره : كي از ضعف ها و نارساريي هايي كه در نهاد هاي مدني ما ايرانيان آشكار است، عدم تعامل و هم گام سازي است. به همين خاطر است كه ما هيچ وقت نمي توانيم توسط احزاب، تشكل هاي غيردولتي(N.G.O) و جنبش هاي دانشجويي و سنديكايي نيازهاي جامعه را سيراب سازيم يا به مقصود رسانيم...