ني‌همبون؛ سازي که هيچ‌وقت در هيچ جنگي نواخته نشد

پرويز پرستويي

ساز ني‌همبون؛ سازي که هميشه براي شادي و مراسم‌هاي عروسي نواخته شد، سازي که صدايش هم شادي را نويد مي‌دهد. هم  با سوز و گدازش مي‌تواند بيانگر درد هر منطقه‌اي باشد.

در مرداد سال 1402 که به هيروشيما سفري داشتم مثل هر سال، به مناسبت ششم آگوست، روز حمله آمريکا، که هيروشيما را با بمب‌هايش به خاک و خون کشيد و 140 هزار نفر از مردم هيروشيما کشته شدند و هر ساله حدود 20 هزار نفر گروه‌هاي صلح طلب از اقصي نقاط دنيا گردهم مي‌آيند و صلح را  در محل وقوع بمباران، پاس مي‌دارند. محسن شريفيان عزيز هم با ساز ني‌همبون‌اش با ما همراه بود و با نواختن استادانه سازش، همه مردمي که در آن‌جا بودند را دورهم جمع کرد و شگفت‌زده شان کرد.

آن‌جا بود که محسن عزيز گفت اين ساز هيچ‌وقت براي جنگ نواخته نشد و به همين دليل است که شنونده با جان و دل به شنيدنش مي‌ايستد.

وقتي مالکيت جديد تيم‌هاي سرخابي پايتخت چندين بانک و پتروشيمي مي‌شوند، آدم «گََُُر» مي‌گيرد، البته اگر اهل بوشهر باشي و دلسوز هميشگي اين ديارِ سراسر محروم نه، بلکه مظلوم... اين‌جا مرغ همسايه غاز هست و به جاي آن که صنايع نفتي و گازي که در همين استان کسب درآمدهاي مولتي ميلياردري مي‌کنند، اسپانسر تيم‌هاي هميشه ندارِ استان باشند اما از آن‌جا که خون تيم‌هاي سوگلي پايتخت رنگين‌تر است بسان آهن ربايي جذب آن‌ها شده اند...

دکتر عبدالرحيم مهرور : مگر مي‌شود روي دريايي از گنج‌هاي متنوع نفت و گاز و شيلات و انرژي اتمي و نخيلات زندگي کنيم و نکبت‌ها و آلودگي‌هايش از آن مردم نجيب جنوب باشد ولي خوشي‌ها و رانت‌هاي جيب پر کنش براي ديگران باشد؟ راستي اين چه عدالت فريبنده‌ايست که هميشه در شعارهاي دولت مردان نهفته است! مگر مي‌شود درآمدهاي کلان هزاران هزار ميلياردي براي رفاه و آسايش استان‌هاي بزرگ ‌کشور هزينه شود ولي رنج‌ها، آلودگي‌ها و بيماري‌هايش (سرطان‌هاي خوني و تنفسي) براي مردمان جنوب باشد!...

مکتب بوشهر درادبيات داستاني ايران

به مناسبت روز بوشهر  جلسه‌اي با عنوان نظريه پردازي پيرامون ادبيات داستاني بوشهر در تالار فردوسي دانشکده ادبيات دانشگاه خليج فارس بوشهر برگزار شد. دکتر حميد اسدپور سخنران اين جلسه بود و  دکتر بشير علوي از دانشگاه فرهنگيان و  دکتر ليلا رضايي از دانشگاه خليج فارس به عنوان نقدکنندگان اين سخنراني حضور داشتند‌. دکتر عبدالمحمد موحد نيز دبير جلسه بود.

دکتر اسدپور با بيان شاخصه‌ها و نيز تبيين ويژگي‌هاي داستان نويسي در بوشهر گفت: مکتب داستان نويسي بوشهر مکتبي متمايز و پيشرو در ادبيات داستاني ايران است و قرار دادن آن تحت عنوان مبهم مکتب جنوب غير منصفانه است و دقيق نيست..

وي ادامه داد که اين  ايده که بوشهرداراي مکتب متمايز و مستقل در ادبيات داستاني ايران است را در سال 1397 مطرح کرده وآن را در قالب کتابي در سال 1398 به مديريت وقت حوزه هنري بوشهر براي انتشار تحويل داده است‌ که متاسفانه عليرغم داوري نزد صاحبان نظر در اين حوزه و اخذ تاييديه‌هاي آنان، هنوز از طرف حوزه هنري در جهت چاپ اين کتاب که عنوان آن مکتب بوشهر مي‌باشد اقدامي نشده است.

دکتر اسدپور به بيان دلايل خود براي طرح مکتب بوشهر در ادبيات داستاني و متمايز بودن آن از ساير مکتب‌هاي موجود در زمينه ادبيات داستاني شده پرداخت و سپس ويژگي‌هاي مکتب بوشهر در ادييات داستاني را برشمرد.

بعد از وي، ناقدان ضمن بيان نقطه نظرات خويش و طرح پرسش‌هايي بر لزوم تفکيک مکتب بوشهر در داستان نويسي از مکتب جنوب تاکيد کردند.

در ادامه حاضران به طرح پرسش‌هاي خود پرداختند.

در پايان دکتر اسدپور با ذکر اين نکته که مابايد به شکل عقلايي و منطقي به تبيين ابعاد تاريخي وفرهنگي استان بوشهر پرداخته و به نوعي برند سازي کنيم‌، گفت مکتب بوشهر در ادبيات داستاني يک برند و نشان غني و استثنايي به شمار مي‌رود‌ و سرمايه‌هاي وزين ادبيات داستاني ايران به اين مکتب جريان ساز تعلق دارند‌‌.

دکتر اسدپور با بيان اينکه تاريخ، جغرافيا، اقتصاد و معيشت، مناسبات اجتماعي، سنت و آئين‌هاي مخصوص در کنار بازرگاني و دريانوردي از جمله عوامل موثر بر ظهور و تداوم مکتب بوشهر در داستان نويسي است افزود: تنوع در سبک و گستردگي موضوعات مطرح شده در داستانهاي اين مکتب به همراه شيوه‌هاي گوناگون بيان و روايت داستان از جمله خصوصيات بارز اين مکتب است. مکتب بوشهر در داستان نويسي مکتبي برابري خواه و جامعه‌گرا مي‌باشد که بازتاب روزگار و درد و رنج و شادي‌هاي مردم اين خطه است‌. در ادامه وي به بيان  ويژگي‌ها و معرفي نمايندگان اين مکتب پرداخته و آن را مکتبي پيشرو در ادبيات داستاني ايران برشمرد و  داستان نويسان مکتب بوشهر را داراي رسالتي مترقيانه در جهت انعکاس وجدان عمومي جامعه دانست و تاکيد کرد که در بوشهر برند و مکتب معتبر و ممتازي در حوزه داستان نويسي و شعر ايران زمين است.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

ماهي‌گيري همراه با ترس و لرز

محمد ابراهيم فولادي

سال 1363 هجري شمسي بود. به اتفاق دو ملوان ديگر جهت دسترنج خود و معاش روزگار اقدام به خريد يک قايق موتوري نموديم که قيمت آن قايق همراه با موتور 40 اسپ تواتسا که سه سال پيش اوشار شده بود مبلغ 40 هزار تومان بود.

 قايق در اسکله بندرگاه پهلو گرفته بود و موتور آن همراه با ماشين سواري به منزل حمل مي‌شد.

در يکي از روزهاي آخر پاييز که پيش بيني مي‌شد سه روز ديگر هوا خوار است، تصميم به صيد در دريا گرفتيم. هوا خوار شد، ظهر يکشنبه ماچله آماده کرديم که شامل مقداري نان و دمپخت ميگو بود و به سوي بندرگاه حرکت کرديم. در راه علاوه بر رانندگي به وزش باد و درختان و ابرها مي‌نگريستم و هوا را رصد مي‌کردم. به بندرگاه رسيديم ساعت 5 بعدازظهر بود، هوا خوار کمي اون طرف‌تر چند تکه ابر سياه در آسمان نمايان بود، مرتب به ابرها  خيره مي‌شدم  و کار آماده سازي قايق هم از نصب موتور و باز کردن گسل و لنگر بستن موتور به قايق را انجام مي‌دادم. هوا  رو به سردي مي‌رفت، تعدادي از قايق‌ها به صيد رفته بودند، دو ملوان  قايق کنار اسکله، نيم نگاهي به آسمان و ابرها داشتند.

بالاخره همراه با دو ملوان به نام جلال و اسماعيل دل به دريا زديم، محل صيد مونگوف روبروي اسکله بندر عامري تنگستان بود که آن‌جا هميشه صيادان روزي خير و برکتي داشتند.

پس از 30 دقيقه روي دريا بالاخره به محل صيد که همان منگوف دريايي بود، رسيديم. به غروب نزديک مي‌شديم. حالا بايد قايق در يک جاي مناسب لنگر مي‌شد. شخته که مانند شاقول  بنايي است و بند 20متري نازک هم داشت به دريا انداختم تا يک جاي خوب جهت صيد که اونجا بين شلي و گساري بود پيدا کنم.

بالاخره با اندازه‌گيري، قايق در يک جاي مناسب قرار گرفت و گفتم همين جا لنگر بيندازيم.

حالا نيم ساعت تا غروب آفتاب مانده بود و قايق وسط دريا و فقط کوه‌هاي اطراف عامري مشخص بودند و ديگر هيچ چيز نمايان نبود.

ما سريع سه نوع طعمه که شامل ماهي گواف ميگو و خساک بود کنجه کرديم، و شروع به صيد کرديم. نزديک 10 قايق پيش هم بوديم، در اولين قلاب هايي که به  آب انداخته مي‌شد انواع ماهي‌هاي صبيتي، شوريده و بالول و شوم مي‌گرفتيم. حسابي مشغول صيد شده بوديم و هر کدام نزديک به نيم باسکت ماهي گرفتيم.

کم کم هوا تاريک مي‌شد، نگاهي به آسمان انداختم، ديد ابرها بالا آمده و چلچل باد قوس شروع  وزيدن مي‌کند. در اين چهار ساعت حسابي ماهي رو کرده بود و باسکت‌هايمان داشت پر مي‌شد. ديدم ابر سياهي از روي کوه‌هاي عامري بالا مي‌آيد، يکباره گفتم جلال لنگر بکش که اوضاع خيلي پسن. باد قوس قوس، اون هم بادي که از مطاف مي‌آمد.

 قايق‌هاي ديگر هم گفتند جمع کنيم. در اين بين يکي از ملوانان گفت ماهي رو کرده بزار صيد کنيم که با عصبانيت گفتم من مي دانم يا تو.  لنگر بکش. همه قايق‌ها لنگر کشيدند و در حال حرکت بودند. جلال  هرچي مي‌کرد لنگر بالا نمي‌آمد، سکان  قايق را به صورت دايره 30 متري دور لنگر چرخاندم  تا يکباره لنگر آزاد شد، لنگر  پشت گسار گير کرده بود و با مکافات زياد آن را آزاد کرديم و حرکت کرديم به سوي ساحل، در اين هواي طوفاني قايق بالا و پايين مي‌رفت. با تجربه‌اي که داشتم قايق را سوار موج‌ها مي‌کردم و به سوي ساحل مي‌رفتيم. گاهي قايق يک متر يا دو متر بالا و پايين مي‌شد، ديگر اميدي به زنده ماندن نبود و ملوانان  دست به طرف آسمان دراز مي‌کردند که خوشبختانه اسکله بندرگاه نمايان شد. اما وارد اسکله شدن هم تجربه مي‌خواست، سنگيني قايق را يک طرف قرار داديم و قايق وارد اسکله شد. در اين هنگام صورت‌ها که رنگ پريده و چهره‌ها ترسيده بود، به حالت عادي درآمد.

يک گروهبان دوم که نگهبان بود گفت چرا حالا ساعت دوازده شب برگشتيد؟ گفتيم مگر تشخيص هوا نمي‌د‌هي؟ تا معلوم شد اين درجه‌دار اهل شهر اراک است و از دريا و دريانوردي چيزي نمي‌‌داند. بالاخره اين سفر دريايي با مشقت و سختي پايان يافت.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

حسين شادکامي : در تعطيلات عيد نوروز با دوستان و همکلاسي‌هاي‌مان، ظهرها به سينما فانوس و بعدازظهر  کنار ساحل دريا قدم مي‌زديم و عکس يادگاري از کشتي رافائل گرفتن و کافه نگرو رفتن  و کيک و بستني و يا آب هويچ بستني خوردن، به جاي  کافه پالوده حيدرک و شام نيز ساندويچي گبگو تو ششم بهمن و يا ساندويچ دروازه سر ميدون و پاتوق حسين آقا، به جاي سمبوسه و پکوراي  علي پکورايي که تغيير درخوردني‌ها با دوستان

 مجموعه امتيازها از خارگ چنان موقعيت ممتازي در خليج‌فارس ساخته بود که انگليسي‌ها بارها آن را اشغال کرده و به عنوان اهرم فشار به ايران از آن استفاده کردند که در اين راه موفق نيز بودند. جالب توجه اين‌که اولين باري که انگليسي‌ها در سال 1838 خارگ را به بهانه محاصره هرات اشغال کردند، آن قدر مجذوب خارگ و امتيازهاي آن شدند که جرج اوکلند فرمانرواي کل هندوستان گفته بود بايد کاري کنيم که خارگ به عنوان ملک طلق انگليس اعلام گردد، اين جزيره بعدها مي‌تواند سنگاپور خليج فارس گردد...

حماسه حق‌پرست: موسيقي بوشهر؛ خود به تنهايي مي‌تواند پنجره اي گشاده رو به درياي فرهنگ و هنر باشد تا با تابيدن نور و نوا و سازها و آوازهايش، ديرينگيِ يک تاريخ را واگويه کند! چه؛ بوشهر، به راستي شهرِ موسيقي است و چشم انداز ِ جهان موسيقي نيز هم توانست باشد! حضور بزرگان ملي و جهاني در موسيقي بوشهر و موسيقي بوشهر، تحقيقات و پژوهش‌ها و جستار موسيقايي...

فستيوال کوچه بوشهر، افتخاري براي استان و کشور بود

وليد صفري

اتفاقي همانند فستيوال کوچه را مي توان به عنوان يه اثر تاريخي و فرهنگي در ايران و دنيا دانست. از موسيقي اقوام محلي تا اتفاقات جبهه و جنگ و خاطرات شهدا در آن براي مخاطبان جوانان اجرا شد تا آن‌ها بدانند اين موضوع تحت هيچ شرايطي به فراموشي نخواهد رفت. کوچه افتخاري براي استان و کشور بود که فرهنگ غني و قوي را به رخ هنر دنيا کشاند و نشان داد اگر عرصه‌اي براي اين پتانسيل داده شود، بدون شک مي تواند همه را غافلگير کند. بياييد حق و الانصاف با ديده مهربانانه و درست به اين داستان زيبا و دلنشين نگاه کنيم. تا کي و کجا با قضاوت‌هاي غير منطقي و ... بخواهيد جلو اين حرکت‌هاي اجتماعي که جز سازندگي و افتخار آفرين براي اجتماع‌مان به ارمغان آورده است، اينچنين رفتار کنيد.

نه ابتذالي در کار بود و نه بي‌احترامي به کسي و جايي شد. با اين اتفاقات خوب و اجتماعي با عقلانيت رفتار کنيد. شادي و نشاط را از مردم نگيريد.

دکتر محمود دهقاني: با سرازير شدن گردشگران به «تنگ جيز» جاي خوشگذراني شاهزاده‌هاي ساساني در دشت خشت کازرون  استان پارس، جا دارد ميراث فرهنگي، شهرداري کُنارتخته و شهرداري خشت نکته هايي را يادآور شوند و در رسانه ها بازتاب دهند تا اين برجا مانده‌هاي نياکاني آسيب نبينند. اکنون که با فرارسيدن بهار و نوروز گفتگو از گردشگري است...

غلامرضا شريفي خواه: دبستان در ابتدي روستا و با فاصله‌اي از خانه‌هاي مسکوني قرار داشت به همين جهت در فصل گرما تابستان روي زمين و يا زيرزمين اطراف، مارهايي از گونه «تيرمار، کُک مار» پديدار مي‌شدند. کُک مار اين منطقه خزنده‌اي با قد کوتاه و به رنگ‌هاي زرد و خاکستري و کور و تنبل بودند ولي زهرشان کشنده و سريع انسان را به هلاکت مي‌رساند، ولي کشتن آن‌ها راحت بود...

کوچه به انتها نرسيد

کوچه فستيوال را و شما را و خودمان را بغل مي‌گيريم و خداحافظي مي‌کنيم.

دلخوشي و روشنايي دمي کنج کوچه‌هاي بوشهر فرش پهن کرد و از چهارگوشه ايران نشستيم روش چاي خورديم و لحظاتي، کمي دقيقتر به جهان نگاه کرديم.

همين ما را بس.

موسيقي مقصد نبود، نيت بود.

ما در واقعيت تمااام راه را رفته‌ايم هر چند در ظاهر گام آخرش توي پايمان ماسيده باشد.

حالا همه با هم

توي دل‌مان هر جا که هستيم روز پاياني را جشن مي‌گيريم. گويي که وسط عمارت حاج رييس‌التجار نشسته‌ايم و سازها کوکند و ابرها پراکنده.

خوش برگرديد به خانه و خلوتتان و زورتان براي ادامه جهان بيشتر باشد انشالله.

رضا نکيسا:  چند روزي از فستيوال کوچه نگذشته بود که خبري تعطيلي آن  بهت و اندوه  از جان سختي، عدم تحمل و مدارا حيرت دوستدارانش را برانگيخت. رويدادي که اگر تعطيل نمي‌شد کام مردم و هنرمندان را تا سال‌ها شيرين مي‌کرد و خاطراتي زيبا را به يادگار مي‌گذاشت.هميشه يک راهکار و يک نسخه رنگ و رفته تجويز مي شود آن هم «تعطيلي» براي همه چيز و هر آن چه که از نگاه عده‌اي ناپسند آيد، جايگزيني را هم براي آن نيست....

تاثير فستيوال کوچه را در سطح ملي و جهاني شاهد خواهيم بود

مرتضي زندپور: به باور من بوشهر جدا از عرصه ادبي، در عرصه‌هاي مختلف فرهنگي و هنري به خصوص موسيقي آن هم در زمينه سازهاي کوبه‌اي توانمندي‌هاي فراواني دارد. هنرمندان پرتلاش و پرتوان اين عرصه توانسته‌اند نام و آوازه استان زيباي بوشهر را در سطح ملي و حتا در سطح جهاني مطرح نمايند.

فستيوال کوچه که از سال هاي قبل برگزار مي شد، با وقفه اي به علت بروز کرنا و  موارد ديگر، امسال بار ديگر در بوشهر اجرا شد. هر چند من نتوانستم در اين فستيوال شرکت کنم ولي با جديت آن را دنبال مي‌کردم. کار ساده اي نيست جمع آوري و حضور هنرمنداني با مليت و سليقه هاي مختلف براي اجراي موسيقي و ساير برنامه هاي مختلف براي شاد کردن دل مردم، ضمن سپاس از تمامي دست اندر کاران، برنامه ريزان و مجريان اين برنامه ايمان دارم، بازتاب و تاثير  اين فعاليت ها را در سطح ملي و جهاني شاهد خواهيم بود.

اين را هم بايد بگويم که نشريات متعدد استان به خصوص نسيم جنوب و پيام عسلويه و ... در بازتاب آن نقش فراواني داشتند. به اميد تکرار برگزاري اين فستيوال در سال هاي آينده.

حال خوب؛ با فستيوال کوچه

کريم فايقيان: از ابتدا برنامه برگزاري فستيوال کوچه، اين بود که آدم‌ها بيايدند و چند ساعتي کنار هم بشنيند و با حال خوب از اين جا خارج شوند. يعني در اين اوضاع و احوال، قبل از هر چيز در حد توان‌مان، اين حال خوب را به مردم بدهيم. دوم اين که اسم اين فستيوال در واقع فستيوال اقوام هست و قرار شد که اين اشتراکات اقوام را کنار هم قرار بدهيم، در کنار هم بنشينند و با هم گفتگو داشته باشند، اگر تجربه‌اي است کنار هم اضافه‌تر کنند و خاطره‌سازي کنيم و در نهايت وصل شويم به همان حال خوبه و نهايتش همين باشد و بس.

بوشهر در يک جمله: بوشهر قابل توصيف نيست، بوشهر جايي که تو در آن نفس مي‌کشي و غير از آن جايي ديگر آن نفس به شماره مي‌افتد، چطور مي‌شود اينجا را توصيف کرد.

فستيوال کوچه در بوشهر؛ کار نبود، يک کارستان بود

دکتر محمود دهقاني - استراليا

به گمان من که تصويري مي‌انديشم و قلم به دست مي‌گيرم و مي‌نگارم، فستيوال کوچه در بوشهر کار نبود، يک کارستان بود. به گونه کتاب کوچه احمد شاملو، فستيوال کوچه بوشهر نيز يک کتاب بود. از پايه‌گذاران فستيوال کوچه از ته دل سپاسگزارم. بوشهرِ رئيس‌علي آبروي ايران است. اين بندر پير با سرناي شوق برانگيز، دهل و پايکوبيِ نوجوانان و جوانان در موسم بهار و فرارسيدنِ نوروزِ نياکاني از گذشته تا به امروز تبريز ستارخان و شهرهاي سردسيري که در زير لحاف سپيد برف فرو رفته‌اند را بيدار مي کند. مردم بوشهر همراه با رقص، دم گرفتن با ساز و دهل، ياد خيام را بيشتر از شهروندان نيشابوري زنده نگاه داشته‌اند. اين بندر و شهروندان حماسه ساز آن، تاريخ سازان سد راه ورود استعمارگران غرب به ايران بودند. از سويي در گستره ادبيات و فرهنگ نيز با کميت شمار شهروند، ارزشي سرشار از کيفيت از خود بر جاي گذاشته و گل سر سبد ادبيات ايران هستند.

پرسش صميمانه نسيم جنوب در کرانه شاخاب پارس از  هم ميهنان هنرمندي که بوشهري نبودند و پاسخ آنان در هنگام برگزاري فستيوال، آنچنان گيرا  و دلچسب بود که من را بر صندلي قطار شب در هنگام سفر در حاشيه اقيانوس آرام در اقيانوسيه، بر سر شوق مي‌آورد. پاکدستي، راستي و مهرباني شهروندان گردنفراز بوشهري از دير باز تا به امروز افتخار آفرين بوده و ورد زبان شهروندان سراسر ايران است. بهاران خجسته باد. 

(نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1075)

از آنجايي که بخش مهمي از اين رويداد را موسيقي تشکيل مي‌داده، به نظر مي‌رسد بايد همه بخش‌هاي اداري هر استان، به مجوزهاي صادره پايبند باشند؛ همانطور که وزير ارشاد در اختتاميه سي ‌و نهمين جشنواره بين‌المللي موسيقي فجر، تاکيد کرد که «در اين سند (سند موسيقي) همه بخش‌هاي کشور ملزم به رعايت و اجراي مجوزهاي وزارت فرهنگ ارشاد و دفتر موسيقي هستند؛ هر مجوزي را که دفتر موسيقي صادر کند، بايد بدون خدشه اجرا کنند.»...

خيام در زندگي شخصي اون‌جوري که در تاريخ آمده، خلق تنگي داشته و کم حوصله بوده و جواب سوالش نمي‌شد کرد. اما اگر در اين زمانه ما مي‌بود، حتمن مي‌گفت تنها گروهي که بعد از چند صد سال مرا درک کرده‌اند، همين شما بوشهري‌ها بوديد که به آواز طرب، خوش هستيد و بي دغدغه ديروز و فردا، امروز را خوش داشته‌ايد...

محمدلطفي:  اينجا در پس كوچه‌هاي زخمي تاريخ موسيقي است که زخم‌هايمان را مي‌شويد تا در روزها و قرارهاي معين ساده و بي‌تکلف، در اين تبعيدگاه جبر زيستن ادامه را تاب بياوريم. فستيوال موسيقي در بوشهر از مدار روح‌نوازي به رويدادي مستقل و به همت تعدادي هنرمند و هنر دوست، در بندر ما که سابقه‌اي به درازناي تاريخ در اين بخش دارد، برگزار و حالا ديگر رفته رفته از مرزها پا فراتر نهاده است...

عباس شاهپيري: اين‌که در منطقه و شهري جشنواره‌اي هنري با عناوين مختلف و با استفاده از نام و قدمت ديرينه يک شهر برگزار شود، اما هنرمندان، برگزارکنندگان و مديران فرهنگي آن ديار از اين‌که شهرشان فاقد سينما، و مکاني مناسب براي اجراي برنامه‌هاي مختلف هنري است، دغدغه و يا پيگيري جمعي براي راه اندازي مکان‌هاي هنري نداشته باشند، اين رخدادها در قاموس فرهنگ و هنر مي‌تواند فاقد اعتبار و ارزش هنري باشد...

در کوچه فستيوال بوشهر چه مي‌گذرد؟

نرگس مهرداديان: اگر در کوچه پس کوچه‌هاي چهار محله‌ بوشهر قدم بزنيد، در محله‌ شنبدي به يک کوچه مي‌رسيد، که يک طرفش حسين رومي سازهايش را کوک مي‌کند، روبرويش روي چهارپايه‌هاي کوتاه چوبي مي‌توانيد چاي دمي تازه در استکان کمر باريک بنوشيد. کمي آن طرف‌تر هم در چوبي‌ کافه حاج رئيس را مي‌بينيد. در اين کوچه هفته‌اي چند روز صداي ساز و آواز به گوش مي‌رسد. اما 6 روز از سال اين‌جا غوغا مي‌شد. هلهله‌اي از آواهاي لري، خراساني، آذربايجاني و جنوبي! عمارت حاج رئيس اسفند مهمان گروه‌هايي از جاي جاي‌­ ايران مي‌شود تا با همنوايي به استقبال عيد نوروز بروند.

احسان عبدي‌پور از  ايده‌ کوچه فستيوال مي‌گويد که از کافه لاله اسکندري در تهران، زماني که هنرمندان محلي هرمزگان در آن‌ برنامه اجرا مي‌کردند، شکل گرفت. احسان به همراه ادريس برادرش که برگزار کننده‌ اين رويداد هستند تصميم مي‌گيرند فراخواني دهند تا هنرمندان مختلف را از چهارگوشه‌ ايران جمع کنند. تا در اسفندماه، آهنگ‌هايي محلي از نواحي مختلف ايران در اين شهر نواخته شود.

سفر به بوشهر به خودي خود سفري کم‌نظير است. چه رسد به آنکه فستيوالي از موسيقي‌هاي محلي هم در يکي از بهترين ماه‌هاي سال در آن اجرا شود. شايد نغمه‌ ني‌انبان محسن شريفيان توي گوش مردم مي‌پيچد که اين چنين به تکاپو مي‌افتند. البته همچنان در مواقع مختلف سال، به‌خصوص عيد نوروز هنرمندان به‌نام موسيقي محلي جنوبي در عمارت‌هاي بوشهر ميزبان مردم هنردوست هستند.

احسان عبدي‌پور مي­‌گويد: «پيام برگزاري جشنواره موسيقي کوچه فستيوال در کنار هم بودن و سازها را به نام مردم کوک کردن و با هم و براي هم نواختن است». قطعه­‌هايي از موسيقي محلي نقاط مختلف ايران توسط گروه‌­هاي به‌نام موسيقي از خوزستان، هرمزگان، کردستان، لرستان، گيلان، آذربايجان و خود بوشهر اجرا مي­‌شود. پس از اجرا گپ و گفت دوستانه نوازندگان، خوانندگان و مردم تا پاسي از شب ادامه خواهد داشت.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1074)

 حضور در بيش ‌از  ده نمايشگاه انفرادي و گروهي در سطح استان و خارج از استان و برگزاري بيش از 50 ورکشاپ نقاشي‌خط در سطح استان، ارسال چندين اثر نقاشي‌خط در گالري‌هاي کشور ابوظبي و در حال حاضر در آموزشگاه هنري مشغول به تدريس اين هنر هستم.تازگي هم نمايشگاه گروهي بنده به همراه 15 نفر از هنرجوهايم در عمارت تاريخي دهدشتي برگزار شد که با استقبال کم‌نظيري روبرو شد...

بشير علوي: گريز از جنگ و پيش‌آمدهاي آن، راه نجات زن، مشکلات و گرفتاري‌هاي زنان به‌ويژه در برابر مردان، و ذهن قوي و جستجوگر زنان از جمله مؤلفه‌هايي هستند که در داستان‌هاي کوتاه اين مجموعه يافت مي‌شوند. نوع پردازش به متن و زبان، و شيوه برخورد با شخصيت‌ها و نحوة بيان مشکلات و بروز دادنِ آن‌ها نوعي نگاه زنانه را به متن نشان مي‌دهد؛ نگاهي که از ديد يک نويسندة زن نمي‌تواند پنهان بماند...

دکتر ابراهيم شفيعي: همانگونه که آلودگي‌هاي محيط زيستي گسترده و آسيب‌هاي اجتماعي گوناگون آن نصيب بوشهر و درآمد اين منابع خدادادي استان صرف کل کشور مي‌گردد، اين حق مردم استان هست که بخشي از در‌آمد اين منابع زيرزميني نيز صرف پيشرفت  و توسعه و از جمله خدمات بهداشتي و درماني استان که ضرورت آن بر هيچکس پوشيده نيست، گردد. از طرفي خود شهر شيراز به علت برخورداري از بيمارستانهاي متعدد دولتي و خصوصي، نسبت به استان بوشهر در جايگاه...

حسين حشمتي: و اما مسئله مهم تر وضعيت درمان اعم از بستري يا سرپايي است که اين يکي ديگر، آن قدر نازل و آبکي عرضه مي شود که 90 درصد از گروه هدف که تعداد آنان با احتساب افراد خانواده، به بيش از دو ميليون نفر تخمين زده مي شود مراتب نارضايتي و اعتراض خود را بارها به صورت کتبي و شفاهي به اطلاع مقامات عالي رتبه صندوق  رسانيده اند اما مشکلات نه تنها رفع نگرديده بلکه روز به روز بدتر شده است...

دکتر نورالدين اميري: پس از چند هفته کلنجار رفتن با پيشنهادات و پيش دانسته‌هاي ذهني خود، ناگهان زني که از جنس دريا  که سال‌ها پيش در کنار جاده بذري در انديشه من کاشته بود روييد. لحظه، لحظه‌اي زيبا توام با هيجاني شيرين بود که جانم بيدار نموده بود. موضوع را با صادق سعيدي هنرمند خلاق  شهرداري بوشهر در ميان گذاشتم. پس از چندي استاد عطا صحرايي، يکي از تنديس‌سازان مطرح کشوري را به من معرفي نمود. پس طرح موضوع با استاد صحرايي و ...

معماري بوشهر، برخلاف معماري کويري، ساختمان هم با بيرون کار مي‌کند هم با درون. معمار، کاملا رها و بي‌تکلف، فضاها را خلق مي‌کند و اصلا اسير تقارن و تصلب غيرضرور نيست. معمار ضرورتي نمي‌بيند اثر خود را با رنگ و تزيين ولخرجانه بيارايد. اين خود بنا و اثر است که زيباست نه رنگ و لعاب آن. شايد کمي بي‌انصافي باشد که زيبايي معماري بوشهر را در حد شيشه‌هاي رنگي هلالي‌ها در و پنجره‌ها خلاصه کنيم..

آلايندگي‌هاي زيست محيطي براي ما، درآمدهاي هنگفت و بيمارستان براي شما

آشکارا حق مردم مظلوم استان بوشهر پايمال شده است!

غلامحسين کروبي

اين روزها خيلي‌ها بايد پاسخگوي مردم باشند، اما به نظر مي‌رسد 4 نماينده‌اي که 4 سال به وکالت از مردم استان بوشهر بر کرسي‌هاي خانه ملت تکيه زدند و استاندار بوشهر، بيشتر بايد به اين پرسش‌ها پاسخ دهند:

1- چرا در برابر خبر «آغاز عمليات ساخت بيمارستان بزرگ 200 تختخوابي وزارت نفت در شيراز» سکوت نموده‌ايد؟

2- موضع صريح شما در خصوص انتخاب محل احداث بيمارستان وزارت نفت در شيراز و عدم اجراي آن در جم، کنگان، دير  يا عسلويه چيست؟

3- پاسخ شما و وزراي نفت و بهداشت و همچنين سازمان تأمين اجتماعي براي تأمين سلامت و درمان جمعيت يک ميليون و 200 هزار نفري استان بوشهر و 350 هزار نفري 4 شهرستان جنوبي و 120 هزار نفر از کارگران و کارکنان صنايع نفت، گاز و پتروشيمي در جنوب استان چيست؟

4- کدام منطق، عدالت و اصول اخلاقي اجازه مي‌دهد که محل استقرار 29 مجتمع پتروشيمي و 13 واحد پالايشگاهي در اين استان و آلايندگي‌هاي زيست محيطي و بيماريهاي مرگبار ناشي از آن، براي افراد ساکن و شاغل در اينجا باشد ولي در اوج شگفتي و بي انصافي درآمدهاي چند هزار ميلياردي حاصله در شيراز، تهران، اصفهان و ساير نقاط کشور براي ايجاد امکانات رفاهي و احداث بيمارستان هزينه شود و آشکارا حق مردم مظلوم اين استان پايمال گردد؟

5- چرا وقتي که 78 درصد جمعيت استان بوشهر، تحت پوشش بيمه تأمين اجتماعي و داراي رتبه اول کشور در اين زمينه هست و درآمد سالانه 15 هزار ميليارد توماني سازمان تأمين اجتماعي از همين استان است، عسلويه بيمارستان 32 تختخوابي دارد، آنگاه وزارت نفت بيمارستان بزرگ 200 تختخوابي و تأمين اجتماعي بيمارستان فوق مدرن 300 تختخوابي را در شيراز احداث مي نمايند؟

...و پرسش‌هاي بي شمار، قصه هاي پر غصه، ناگفته‌هاي بسيار و رنج هاي فراوان...!

شعري از محمّدعلي موّاجي

به مناسبت  سالروزتولدش 10  بهمن 1334

«زمين»

در آينده‌اي نزديک

 که با ضربان قلب

قابل شمارش است

زمين

با فريادي پدرانه خواهد گفت :

اي جهانيان

گاه عزيمت فرا رسيده است

باروبنه بر بنديد!

دير زماني ست که تو، انسان

ديگر در من نمي‌گنجي

تو را جهاني ديگر بايد

بگذار دمي    دور از هياهو

صداي امواج اقيانوس

و آواي حرکت مواّج رودهاي خروشان

صفير طوفانهاي قاره‌اي

را بشنوم

ساليان درازي است

که اين آواها را نشنيده‌ام

و اين مناظر را نديده‌ام

بگذار آبهاي سرد رود‌ها

در تن خسته‌ام نفوذ کنند

در اعصار و قرون

انديشه سرنوشت تو

لحظه‌اي مرا آسوده نگذاشت

دردي عظيم کشيده‌اي انسان

جراحاتي عميق در روح توست

که با گذشت ساليان دراز

التيام مي‌پذيرد

و چقدر رنج ديده‌اي

و پيش از تو، من

که تمام سرگذشت‌ها را

از بر دارم

کنون وارهيده‌اي

از رنج و درد کهنه اعصار

کنون دوران پيش

سيماي غريب و باور نکردني دارد

و از «جهنم درون»

بهشتي شگفت‌آور

آفريده‌اي

اينک انساني نو،

جهان را   مي‌کاود

انساني نوين

و مسيري نو

از            جهالت به علم

*    *     *

بگذار           از دور

نظاره‌گر تو باشم

باروبنه بر بنديد!

(اسفند ماه 1358، در سن 24 سالگي)

افسروظيفه شهيد محمدعلي مواجي  در طي 26 سال زندگي پر بارش، اشعار، نوشته‌ها و ترجمه‌هايي به يادگار گذاشته است. او پس از تحصيلات دانشگاهي در رشته علوم سياسي در دانشگاه تهران، در نبرد آزادسازي خرمشهر همراه با برادرش محمّدحسن مواجي در 10 ارديبهشت 1361 جانشان را فداي ميهن کردند.

شهرت اجتماعي ما 

حسين زيرراهي - مدرس مهارتهاي زندگي

نظر ديگران بصورت تک تک در مورد ما مهم نيست ولي نظر جمع مي‌تواند مهم باشد. حضور طولاني مدت ما در يک اجتماع (محله، محل کار، محيط آموزشي ...) باعث مي‌شود ناخودآگاه جمعي آن جامعه شهرتي براي ما انتخاب کند. ممکن است ما را منفي‌بين، شکاک، مهربان، منظم، پرکار، دقيق، بدقلق، بداخلاق، حسابگر و غيره بنامند. نکته مهم اين است که احتمال دارد همه ما را به اين صفت بشناسند و از آن خبر داشته باشند جز خودمان. دوم اينکه معمولا خرد جمعي کمتر اشتباه مي‌کند و شناختي که از ما به دست مي دهد از شناختي که خود از خود داريم دقيقتر است. به همين دليل اين شهرت يا لقب مي‌تواند عامل تاثيرگذاري در روابط و نهايتا زندگي ما باشد.

اگر شهرت داده شده مثبت يا خنثي باشد خبر خوبي است. چون نشان مي‌دهد پنچري بزرگي که قابل ديدن توسط ديگران باشد نداريم. در اين صورت اگر خودمان هم خبر داشته باشيم کمک مي‌کند در آن زمينه بهتر هم شويم. ولي اگر صفت منفي باشد مي‌تواند عواقبي برايمان داشته باشد. اين صفات در محيط‌هاي کاري و حرفه‌اي در زمان تشويق و ترفيع يا تعديل و اخراج نيرو تاثير گذار است. معمولا تصيمات مديران در مورد کارمندان يکباره و آني نيست. مانند ليواني است که قطره قطره پر مي‌شود. در نتيجه شهرت مثبت فرد، ليوان تصميم‌گيري مدير در زمان ترفيع و تشويق را پرتر مي‌کند و شهرت منفي هم ليوان تصميم‌گيري در زمان اخراج را. اگر واقعا دوست داريم در سازماني بمانيم و رشد کنيم بايد مواظب شهرت جمعي خود باشيم. البته يک استثنا هم وجود دارد. گاهي فرد به چيزي مشهور است که خود به آن واقف است و يا قابل درک براي آن اجتماع نيست. مثلا کسي که به خاطر تمرکز روي اهداف و آرمانهاي خود به عجيب و غريب يا منزوي بودن مشهور است. يا اصلا برايش مهم نيست کل آن جمع در موردش چه فکر مي‌کنند.

چرا ما به مشهورترين ويژگي خود آگاه نيستيم؟ ما بصورت طبيعي تاييدگر رفتار خود هستيم و خيلي مشکلاتمان را نمي‌بينيم. برعکس، ديگران راحت‌تر مي‌توانند عيب‌هاي ما را ببينند. اين موضوع براي همه وجود دارد. ديگر اينکه معمولا مشکل فرد به به او گفته نمي‌شود. افراد ترجيح مي‌دهند عيب شما را پيش ديگران بگويند تا خودتان. چون احتمال مي‌دهند ناراحت شده و قبول نکنيد. سوم اينکه ديگران مسئوليتي در اين موضوع ندارند و اغلب گفتن آن هم تاثيري در اصلاح فرد ندارد.

چطور بفهميم به چه چيزي مشهور هستيم؟ بهترين روش براي آگاهي از شهرت جمعي خود اين است که از اطرافيان خود بپرسيم. کساني که با ما راحت‌اند و چيزي را از ما مخفي نمي‌کنند. ضمن اينکه نزديکان بدخواه ما نيستند و وقتي آنها هم نظر جمع را تاييد کنند نشان‌دهنده اين است که مشکل واقعي است.

روش ديگر توجه به جاهايي است که جمع با ما مخالفت مي‌کند. وقتي نظر ما با جمع متفاوت است بايد به آن توجه کنيم. اگر به اين نتيجه رسيديم که حق با خودمان است و مي‌خواهيم اينطور رفتار کنيم که ديگر مشکلي وجود ندارد. در غير اين صورت بايد ببينيم چه مشکلي در ما وجود دارد که جمع را به اين نتيجه رسانده است. 

برادر جمپولوي (دوقلو) من (ابراهيم هوشيار) / علاقه و دلبستگي‌اش به بوشهر را حفظ کرده بود (دکتر رسول هاشمي) / براي پرويز هوشيار عزيز ( دکتر رضا معتمد) / اسمي مترادف با فرهيختگيِ يک انسان و خادمِ امور فرهنگي، ادبي و هنري (حسين طالبي) / صحنه گردان جلسات بوشهري‌هاي مقيم مرکز (ابراهيم ميگلي‌نژاد) / و خزاني ديگر در بوستان علم و هنر و انديشه بوشهر (خورشيد فقيه) / پرویز هم پرید (عبدالمجید زنگویی)/ ماجراي آن دوربين هشت ميلي متري (هاشم هاشم‌زاده)، سال‌هاي سخت و سخت‌تر (فريده كاردانى)...

بيشترکه نگاه مي‌کنم مي‌بينم که مردم اين ديار همچون نياي خويش پاي در رکاب راستي گذاشته‌اند تا به کژي نيارايند. نگاهم را اين بار از هر سو به سمت امواج ناآرام رها مي سازم، نيمه خوانان را مشعوف از دل دريايي‌شان مي بينم که چه زيبا وحزن‌انگيز مي‌خوانند و پاسخ مي‌شنوند «هياما هياما ...» و اينجا کران تا بيکران  رنج است و اندوهي که بغض نشود ...

کتاب"کُنارتخته و ميراث تنگ جيز ساسانيان دشت خشت کازرون"  نوشته ي دکتر محمود دهقاني در گستره‌ي تاريخ معماري  و آثار باستاني به چاپ رسيد. در اين کتاب پيوند روزگار باستان تا زند و قاجار بررسي شده است. از ساختمان هاي آب انبار و کاروانسراهاي کُنارتخته و کمارج دوره صفوي و برجا مانده هاي دوره ساسانيان پرده بر مي دارد. نويسنده با قلمي شيوا و روان درباره استان فارس، شهر بيشاپور با طرح رومي- ايراني ساسانيان، جويبار و پله هاي سنگي تنگ جيز بُورِکي...

بي‌خيالي نسبت به دردسرهاي مردم

قاسم محمدي: انسان تعجب مي‌کند از اين همه بي‌خيالي و بي‌توجهي برخي از نهادهاي دولتي در بوشهر، که چگونه مشکلات مردم در اجراي يک طرح عمراني برايشان اهميتي ندارد و طرح عمراني را نيمه کاره رها کرده و به مردم را با مشکلات تنها مي‌گذارند.

نمونه آن سنگ‌فرش گذر محله کوتي است که مدتهاست در حال انجام است و نه تنها به اتمام نمي‌رسد که نيمه کارها رها شده و به زودي همين کف‌سازي هم که انجام گرفته خراب مي‌شود و باز هزينه بايد کنند تا روز از نو و روزي از نو!

سنگ‌فرش کردن مجدد يک گذر کوتاه همانند گذر محله کوتي مگر چه کار شاقي است که اينطور در اجراي آن مانده‌اند؟! بقول قديمي‌ها مگر مي‌خواهند فيل هوا کنند که اينقدر اتمام آن برايشان سخت هست؟!

يعني در مأموريت‌هاي خود به شيراز هم نرفته‌اند که ببينند چگونه طرح‌هاي بزرگ عمراني به سرعت انجام مي‌شود و مردم از مزاياي آن استفاده مي‌کنند.

به عنوان يک شهروند براي صدمين بار درخواست داريم تا هرچه زودتر سنگ‌فرش کردن اين گذر کوتاه را تمام کنند و بيش از اين باعث زحمت ساکنين و سرافکندگي خود نشوند.

(هفته نامه نسیم جنوب- سال بیست و ششم، شماره 1069)

دکتر کيوان آقاياني: در بوشهر ما کم نيستند کساني که در مستندسازي شهرت جهاني دارند و برندگان جوايز بين‌المللي هستند، افرادي چون «رامتين بالف» و «داريوش غريب‌زاده» در کنار ده‌ها چهره بزرگ و هنرمند همچون «رسول و رضا پولادي» مي توانند با ساختن مستندات و قطعه‌هاي موسيقي و ترجمه آن به چند زبان زنده دنيا، تاثير بسزاي در شناساندن بوشهر و مناطق توريست‌خيز آن در سطح کلان کشوري و بين‌المللي داشته باشند...