نظام‌گسیختگی خانواده با همسان‌گزینی حل نمی‌شود

امروز یک روز تاریخی است. برای ما افتخار بزرگی است که اعلام کنیم که به یک توافق درمورد موضوع برنامه هسته ای ایران دست یافته ایم. با شجاعت، اراده سیاسی، احترام متقابل و مدیریت عالی، ما آنچه را که دنیا بدان امید بسته بود به سرانجام رساندیم: یک تعهد مشترک به صلح، تلاش مشترک برای امن تر ...

طرح نو- لیلا مهداد| آدمی در تمام دوره‌هایی که روی این کره‌خاکی زندگی کرده، همیشه و در همه‌حال نظاره‌گر اتفاقات و رویدادهای طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی بوده و هست که گاهی برخی از آنها یا بیشترشان از کنترل خارج بوده و بیشتر افرادی که درگیر چنین رویدادهایی بوده یا هستند، در مقابل این حوادث و اتفاقات، خود را ناتوان تصور کرده و می‌کنند. از این‌رو، آدمی گاه به ستیز با این اتفاقات پرداخته و گاه خود را تسلیم شرایط کرده و این نکته را به خود متذکر شده است که «این سرنوشت توست و کاری از تو برنمی‌آید و باید همین‌گونه روزگار بگذرانی». تقدیرگرایی بیشتر در پیامدهای اجتماعی و سیاسی منفی نمود پیدا می‌کند و آنچه اجتماع را به تقدیرگرایی و تسلیم وا می‌دارد، درحقیقت تنبلی، کاهلی و بی‌ایمانی به قدرت درونی خود است. درواقع فردی که خودباوری ندارد، در برابر زندگی تسلیم می‌شود و حاضر نیست تغییری در خود و سرنوشت خود ایجاد کند. البته در طول تاریخ اینگونه برداشت شده و نگاه به زندگی، توسط حاکمان گسترش یافته و از نظر کارشناسان امر سبب این بوده که با توسعه و گسترش این نوع نگاه، بتوان رعایا را بیشتر تحت فرمان خود نگه داشت. به همین دلیل این تفکر و بینش، توسط آنها، تقویت شده است. به هر روی تقدیرگرایی «پدیده‌‌ای اجتماعی» است که در تجربه‌های تاریخی و مسائل سیاسی ریشه دارد و هنوز هم در ساختار اجتماعی ایران می‌شود آن را دید. وجود چنین پدیده‌ای، این سوال را مطرح می‌کند که چرا این باور تا به حال در اندیشه اجتماعی ایرانیان باقی‌ مانده است؟ برای رسیدن به پاسخ این سوال، گفت‌وگویی با محمدمهدی جعفری، دین پژوه، انجام داده‌ایم و پرسش‌هایمان را با او مطرح کرده‌ایم. آنچه در ادامه می‌آید، شرح پرسش‌های ما و پاسخ‌های اوست.

شرق: اول کتاب «گفته‌ها»ی ابراهیم گلستان سه جمله هست، یکی «سخن بیار زبان‌آوری مکن» از سعدی، دومی «بدان چه‌جور ببینی» از لئوناردو و سومی «هیچ باشم اگر نکته‌سنج نباشم» از نمایش‌نامه «اتللو»ی شکسپیر. این سه جمله را بر پیشانی کتاب «گفته‌ها» شاید بتوان عصاره حیات فکری و ادبی و هنری گلستان تا به امروز دانست. این سه جمله، همچنین کلیدی می‌تواند باشد برای ورود همراه با نکته‌سنجی و نگاه انتقادی به نوشته‌ها و آثار سینمایی گلستان تا حتی‌المقدور مصون بمانیم از دوقطبی معروف «لعن» و «ستایش» که غالبا گلستان را از یکی از این‌ دو حد افراطی دیده‌اند و سنجیده‌اند. یا او را ستایش کرده‌اند و از او اسطوره ساخته‌اند و میراث او را به «زبان‌آوری» و «تکنیک» تقلیل داده‌اند و یا او را دشنام داده‌اند صرفا  به این دلیل که به راه‌های متعارف نرفته است. خواندن گلستان با آن عقلانیت انتقادی توأم با نکته‌سنجی که شیوه خود اوست در خواندن دیگران، هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است. خواندن هیچ‌کس شاید هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است و از این‌روست که سنت انتقادی ما هنوز بر مدار «لعن» و «ستایش» می‌گردد و بر مدار تکرار آنچه پیشترها در رد و انکار و یا تأیید کسی گفته‌اند. اینجا مقصود از الگوقراردادن شیوه مواجهه گلستان با اتفاق‌ها و آدم‌ها و آثار هنری، شیوه‌ای مبتنی بر نپذیرفتن آنچه همه می‌گویند و تن‌ندادن به تکرار گفته‌های دیگران، پذیرش بی‌چون‌و‌چرای دیدگاه‌های او نیست. اتفاقا برعکس، گلستان را جا دارد به همان عیاری بسنجیم که او خود دیگران را با آن سنجیده است و او را در قامت «آدم»ی ببینیم در قد‌و‌قامت طبیعی که در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران زیسته و کوشیده است به‌جای پاگذاشتن بر راه‌های رفته، راه تازه‌ای بگشاید و با ذخیره‌ای پربار از ادبیات و هنر ایران و جهان، چیزی را ایجاد کند که پیش از آن موجود نبوده است. حاصل کار قطعا می‌تواند مورد ارزیابی انتقادی قرار بگیرد، نه به این معنا که بگوییم عالی است و فقط چندجایش اشکال دارد و یا برعکس، مردود است و فقط چند نکته قابل توجه در اینجا و آنجایش می‌توان یافت، نه، خواندن جدی گلستان مستلزم کشف ایده مرکزی او در آثارش، کشف سبک، نه در معنای زبان‌آوری و اینکه نثرش فلان است و بهمان، و مواجهه‌ای دقیق با این سبک و آن ایده مرکزی است و این همان کاری است که می‌گویم هنوز نه‌فقط درباره گلستان که درباره هیچ نویسنده دیگری آن‌طور که باید انجام نشده است.
چندی پیش نشر کلاغ سه کتاب ابراهیم گلستان را تجدید چاپ کرد. یکی کتاب «گفته‌ها» که مجموعه‌ای است از مقاله‌ها، گفتارهای گلستان بر چند فیلم مستند به کارگردانی خودش، سخنرانی مفصل او در دانشگاه شیراز و گفت‌وگوی بلند قاسم هاشمی‌نژاد با او درباره داستان‌هایش.
دو کتاب دیگری که از گلستان تجدید‌چاپ‌شده ترجمه‌های اوست از «هکلبری فین» مارک تواین و کتاب «کشتی‌شکسته‌ها» که ترجمه‌های گلستان است از چند قصه کوتاه استفن کرین، ویلیام فاکنر، استفن وینسنت بنه، آنتوان چخوف و ارنست همینگوی. گفت‌وگویی که می‌خوانید به‌مناسبت همین تجدیدچاپ‌ها انجام شده است. گلستان کمی پیش از انجام این گفت‌وگو به دعوت آکادمی فرانسه در رم، به این شهر رفته بود تا در نشستی که این آکادمی برای او و آثارش برگزار کرده بود شرکت کند. گفت‌وگوی پیشِ رو، پس از بازگشت گلستان از رم انجام شد. گلستان چنانکه در این گفت‌وگو می‌گوید سالهاست که قصه ننوشته و در عوض دو کتاب چاپ نشده دارد که هر دو نوشته‌هایی مستند هستند از آدم‌هایی که واقعا وجود داشته‌اند و وقایعی که واقعا اتفاق افتاده‌اند و این عجیب نیست وقتی به یاد آوریم که گلستان روزگاری در سینما مستندهایی ساخته است که برخی از آنها هنوز هم جزء بهترین مستندهای تاریخ سینمای ایران به‌حساب می‌آیند. مستندهایی که صرفا نشان‌دادن واقعه نبوده‌اند بلکه «دیدِ» سازنده و «چه‌جوردیدن» در تار و پود آنها تنیده شده و از طریق سبک، خود را به نمایش گذاشته. گلستان در جایی از گفت‌وگوی پیشِ رو می‌گوید: «واقعیت‌هایی که اتفاق افتاده آن‌قدر فوق‌العاده و انترسان است که قصه‌نوشتن ضرورتی ندارد.» گفت‌وگو با ابراهیم گلستان را می‌خوانید. 

صادق چوبک آدم خیلی خوبی بود. خیلی خیلی خوب بود. باز تکرار می‌کنم که خیلی خیلی خوب بود و نگذاشت آن‌جور که اشخاص هدایت را آخر سر خراب کردند، او را هم خراب کنند. خودش را محکم گرفت و نگذاشت کسی به او دست بزند. چوبک خیلی برای من عزیز بود. ..

رئیس‌جمهور گفت: خدا را شکرگزارم، به وعده‌ای که در انتخابات راجع به حل‌وفصل مساله هسته‌ای دادم، عمل کردم. حجت‌الاسلام حسن روحانی با بیان اینکه همه تلاش ما در مساله هسته‌ای برای این است که فضای جدیدی باز شود، گفت: در این‌باره حرف‌های زیادی زده می‌شود که خیلی مهم نیست. ما باید به وظایف‌مان...

تدبیری بیندیشید که معلمان- عاشقان تعلیم و تربیت- با دستگاه تعلیم و تربیت رابطه قوی و منطقی برقرار کنند و یکی از راه حل ها ، نجات معلمان از قعر جدول حقوق بگیران کشور است. ما می دانیم که امروز از درآمدهای افسانه ای 1000 میلیارد دلاری در طول حیات دولت نهم و دهم خبری نیست، اما سوالمان...

جواب هر پرسشی را از دو منظر می‌دهد؛ هم توسعه و هم روابط بین‌الملل و اساسا بنیادهای فکری‌اش برمبنای این دو حوزه گذاشته ‌شده است. جامعه ایرانی را خوب می‌شناسد همان‌طور که جامعه جهانی و نظم جهانی را. همین بنیان‌ها موجب می‌شود که پاسخ پرسش‌ها را از مناظر مختلف بدهد.  محمود سریع‌القلم، استاد دانشگاه شهید بهشتی است، اما حضور فعالی در مجامع بین‌المللی دارد. از جمله آنها حضور در نشست‌های متعدد داووس است. او توسعه در ایران را مستلزم داشتن عزم برای تغییر، حل‌وفصل برخی چالش‌ها و دستیابی به نتیجه واحد و آغاز تغییر می‌داند. اگرچه یادآوری می‌کند که برخی ویژگی‌های فرهنگی، انجام این تغییرات را در سطوحی سخت می‌کند. او برای توسعه، سیاست خارجی، انتقاد و مباحثی از این دست ٣٠ ویژگی برمی‌شمارد. ‌کتاب‌های «عقلانیت و توسعه‌یافتگی ایران»، «فرهنگ سیاسی ایران» و «اقتدارگرایی ایرانی در عهد قاجار» ازجمله آثار اوست که بر بحث توسعه متمرکز است. او متولد ١٣٣٨ در تهران است و در دوران مدیریت حسن روحانی بر مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام با این مؤسسه ارتباط داشته. او داشتن نقش مشاور برای رئیس‌جمهوری فعلی را رد می‌کند و می‌گوید هیچ سمت دولتی‌ای ندارد. گفت‌وگو با محمود سریع‌القلم در روزی بهاری در دفتر روزنامه انجام شد. 

حدود ٣هفته پس از مرگ مرتضی پاشایی، خواننده پاپ ٤نفر از جامعه‌شناسان و محققان حوزه مطالعات فرهنگی و اجتماعی گردهم آمدند تا پیامدهای اجتماعی و فرهنگی مرگ او را بررسی و تحلیلی جامعه‌شناختی درباره پدیده «مرتضی پاشایی» ارایه کنند. نشستی که در آن تحلیل‌ها و دیدگاه‌های متفاوت و بعضا حتی متضاد با...

فرزانه طهرانی: وقتی از فرشاد مومنی، دکترای اقتصاد در خصوص ضرورت‌ احیای سازمان مدیریت می‌پرسم موکدا عنوان می‌کند در شرایط کنونی ایران برای معنادارشدن علم، قانون و برنامه که راه نجات کشور هستند هیچ‌چیزی حیاتی‌تر از طراحی یک برنامه ملی مبارزه با فساد نیست. اگرچه او از مدافعان سرسخت احیای سازمان مدیریت است اما این امر را بدون انجام چنین پیش‌زمینه و زیرساختی بیهوده می‌داند. به عقیده او دولت 16ماه طلایی را از دست داد. با این حال دولت از این پس باید با نشست‌های تخصصی که درباره جزییات احیا با کارشناسان برگزار می‌کند؛ سازمانی به دور از رانت و روابط خاص ایجاد کند. کانون‌های سرنوشت‌ساز و حیاتی توزیع رانت پنج‌کانون است. بررسی‌های این کارکشته علم اقتصاد که در دانشگاه علامه‌طباطبایی عضو هیات علمی است این مساله را نشان می‌دهد. اما به گفته مومنی اگر برای آنها تمهیداتی اندیشیده شود در یک دوره زمانی کمتر از 10سال بیش از 65درصد از این فساد سیستمی که در ایران علیه توسعه فعال است؛ قابل‌مهار خواهد بود. نگاهی تاریخی به سازمان مدیریت کشور و عملکرد آن در دوره‌های اوج و فرود درآمدهای نفتی را در گفت‌وگوی «شرق» با فرشاد مومنی، کارشناس اقتصادی می‌خوانید.

ما کتابخوان نیستیم وگرنه کتاب نسبت به کالاهای دیگر چندان گران نیست. یک کتاب معمولی با وجود سرسام آور بودن هزینه های چاپ و کاغذ و نویسنده، حداکثر ده تا پانزده هزار تومان قیمت دارد. این در حالی است که یک پیتزای مخصوص حدود 20 هزار تومان قیمتش است. پس می بینیم که ما کتابخوان نیستیم اما پیتزا خور هستیم....

شرق: در یکی از روزهای خلوت دانشکده اقتصاد و مدیریت دانشگاه صنعتی‌شریف، میهمان دکتر مسعود نیلی شدیم تا یکی از دست‌اندرکاران تهیه بسته خروج از رکود، درباره مهم‌ترین اقدام یک‌سال اخیر دولت در حوزه اقتصاد، سخن بگوید. صحبت از کارهای موسسه نیاوران شروع شد و مشاور رییس‌جمهور، آمادگی خود را برای گسترش ارتباط و نزدیکی بین نحله‌های مختلف اقتصاد ایران از طریق موسسه مذکور را بیان کرد. در طول مصاحبه هم دایم از همکاری و همسویی و همدلی تهیه‌کنندگان بسته سخن گفت و در فراز پایانی، منتقدان خود را به گفت‌وگو و هم‌اندیشی پیرامون مسایل و سیاست‌های اقتصادی کشور دعوت کرد. باید دید این فراخوان به فرصتی برای نزدیکی دیدگاه‌های اقتصاددانان ایران تبدیل می‌شود یا برگ دیگری به پرونده قطور حسرت‌ها می‌افزاید.

غلامرضا حاجی نژاد: ژنرال نیکسون، فرماندهی نیروهای نظامی بین النهرین در بوشهر، دستور داده بود پس از رسیدن به محل، اخطار مجددی برای راضی کردن رئیس علی به تسلیم، داده شود و در صورت عدم پذیرش از سوی او، در صبح روز 11 اوت عملیات حمله به دلوار آغاز گردد. رئیس علی تسلیم نشد و حمله صورت نگرفت...

صادرات به قطر بیش از 500 میلیون دلار برای کشورمان ارزآوری دارد / پیش بینی مناطق آزاد در دو کشور ایران و قطر / همکاری بندرالرئیسی و دوحه با بندر بوشهر / قطر، فرصتی خوب برای واردات نیازمندیها از بوشهر / سرمایه گذاری قطر در بخشهای مختلف اقتصادی، تجاری بوشهر / توسعه زیرساختها برای برآورده کردن نیازهای قطری ها / در اختیار گذاشتن زمین استیجاری برای سرمایه گذاری قطر...

دکتر پویا دولابی: نگاهی که به بافت قدیم بوشهر می شود نباید نگاه بدی باشد. یعنی نگاه به گونه ای نباشند که بگویند کسانیکه از همه جا مانده و ...

آرمان- محمدجواد صابری: وقتی با ناصر فکوهی درباره شهر، فضای شهری و انسان شهری گفت‌وگو می‌کنی، خیلی زود بحث‌ها به حوزه اندیشه وارد می‌شود. نویسنده کتاب «انسان‌شناسی شهری» که در وبگاه ایندیَن اکسپرس در کنار سیدجواد طباطبایی، بابک احمدی، موسی غنی‌نژاد و فاطمه صادقی جزو روشنفکران گفتمانی و در مقابل روشنفکران دهه‌های هفتاد و هشتاد دسته‌بندی شده است، در گفت‌وگوی مفصل با روزنامه آرمان، پیش‌نیاز شهرنشینی را دموکراسی سیاسی و اقتصادی عنوان می‌کند.

ستاد ائتلاف اصلاح طلبان استان بوشهر اعلام کرد: همایش بزرگداشت دوم و سوم خرداد در بوشهر به دلیل برخی مانع تراشی ها لغو شد. ستاد ائتلاف اصلاح طلبان استان اعلام کرد: در بیانیه ای دلایل این اتفاق را با مردم در میان خواهیم گذاشت...

هنوز حالم کاملا خوب نشده بود که احضاریه‌ای به دستم رسید مبنی بر اینکه یک نفر از من به دادگاه شکایت کرده است. با هر مکافاتی که شد و به وسیله ویلچر توانستم...

رهیافت مطهری فلسفی- کلامی بود و شریعتی، تاریخی- جامعه‌شناختی و متکی بر ایدئولوژی رهایی‌بخشی. خدای شریعتی، خداوند رهایی‌بخش بود که با خدای خالق و معمار و دقیق بازرگان تفاوت داشت. خدای شریعتی خدایی وجودی است که با اگزیستانس ما سروکار دارد اما خدای بازرگان چنین نیست...

هر جا افرادی سرکار باشند که خودشان در وهله نخست قانون‌گریز باشند نه قانون‌مدار و دولتی باشد که به راحتی قانون را زیرپا بگذارد به این معنی است که بسترساز رانت‌جویی بقیه شده است. در چنین ساختاری گویا دولت فریاد می‌زند که من آماده رانت‌جویی هستم، بیایید از من امتیاز بخواهید. فرقی نمی‌کند...

نزدیک به 7 دهه از روزی می‌گذرد که برای نخستین بار مردم صدای ساز او را از رادیو شنیدند که طبق گفته گوینده قرار بود قطعاتی را در دستگاه «همایون» بنوازد. آن زمان استادش «ابوالحسن صبا» که تا به همین امروز درخشان ترین نام در میان اهالی موسیقی ایرانی است، پیش از همه متوجه استعداد و نبوغ شاگردش شده و برای همین او را به رادیو معرفیکرده بودند. حین همان اجرا بود که استاد «حسین تهرانی» که در بوفه رادیو نشسته بود و اعلام برنامه را نشنیده بود، با عجله خود را به ...

* متن حاضر صورت ویراسته سخنرانی استاد مصطفی ملکیان در مراسم افتتاحیه‌ی مجمع عمومی سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) در سال 1384 (پنجشنبه 29 دی ) می‌باشد. متن سخنرانی در نسخه سابق سایت نیلوفر و بعدها در شماره سوم ماهنامه آیین انتشار یافت. بهانه‌ی باز نشر و دعوت به بازخوانی این متن، انتشار آن از سوی تعدادی از رسانه‌های کشور (آرمان، انتخاب، فرهنگ امروز و ...) در روزهای گذشته می‌باشد که البته این نشریات اشاره‌ای به تاریخ این سخنرانی نداشتند.

- به آقای خاتمی اقلاً دو سال مهلت دادند، اما اینها بعد از 3، 4 ماه شروع کرده اند دولت را می زنند.حالا هم بدنبال استیضاح وزیر صنایع هستند.اگر اجازه بدهند تا دولت تدبیر و امید کارش را انجام دهد می تواند مشکلات را حل کند. /  دولت آقای روحانی همانگونه که مدیون اصلاحات است، توجهی هم به نیروهای اصولگرایان راستین و دلسوز دارد...

بیش از سه ماه تلاش و درخواست مکرر ما و ستاد حامیان شما در استان بوشهر و نیز خیل هوادارانتان در استان برای انتصاب مهندس اسماعیل تبادار به سمت استانداری بوشهر که در قالب نامه ها و بیانیه های متعدد از اقشار و اصناف مختلف تجلی یافت، اين انتظار بی پاسخ ماند و وزیر محترم و اصولگرای کشور که در سایه ی تلاش و مرارت های حامیان شما و به پشتوانه رای آنان قبای وزارت بر تن کرده است، بی اعتنا به این همه ...

میر هوشنگ ابتهاج (هـ. الف. سایه) شاعر و ادیب مشهور ایرانی می‌گوید: «من هرگز عضو حزب توده نبودم اما معنای این حرف این نبود که سوسیالیسم را قبول ندارم و حتی دوستانم در آن حزب را قبول ندارم. من هنوز به سوسیالیسم باور دارم...» ابتهاج این را در گفت‌وگو با ماهنامۀ «مهرنامه» بیان کرده است؛ گفت‌وگویی که به نوشتۀ محمد قوچانی، سردبیر «مهرنامه» نخستین مصاحبۀ «سایه» با نشریه‌ای مکتوب است...

به تبادار بگویید ما به خاطر نمی آوریم که در زمان دولت اصلاحات که سکان اداره استان را در دست داشتی تمام استان بوشهر به یک کارگاه بزرگ تبدیل شده بود. ما به خاطر نمی آوریم که توسعه بنادر مان را تو آغاز کردی. ما به خاطر نمی آوریم که تو استان بوشهر را با وزارت نفت آشتی دادی و ...

مجموعه حامیان روحانی در بوشهر راهبرد مشترک دارند و اگر اختلافی دیده اید، در راهکارهاست. ما همه می خواهیم گزینه برتر بومی را به کرسی استانداری برسانیم و اکثریت هم نظر به معرفی تدریجی کاندیداها به وزارت کشور داشته است. فعلا کار گزینه اول ما به نحو...

گفت‌وگو با «مراد ثقفی» قرار بود پیرامون بررسی ریشه‌های برآمدن محمود احمدی‎نژاد متمرکز شود. او بر این باور است که تحلیل‌های موجود در این زمینه با تمرکز بیش از حد بر حوزه اقتصادی، اصل مساله را نادیده گرفته‌: «بیش از آنکه امر اقتصاد در شکل‌گیری احمدی‌نژاد تاثیرگذار باشد، شیوه شکل‌گیری «امر سیاسی» در ایران، در بروز این پدیده موثر بوده.»

نیروی هوایی حدود 96‌هزار نیرو داشت که یک‌مرتبه زمان جنگ به چیزی حدود 40‌هزارنفر رسیده بود و از نظر نفر نیرو و خلبان خیلی کاسته شده بود. اما با این وصف در روز نخست جنگ ایران با 321 سورتی پرواز انجام داد. در روز دوم حدود 298 سورتی انجام شد که این یک ...