نام خلیج فارس با هيچ کشوري بجز سرزمين مادري آن ايران مشترک نيست. بايد به يادداشت کشورهاي حاشيه شاخاب پارس که امروز ديده مي‌شوند، پيشينه درازي ندارند.آن‌ها اين آبراه پارسي را به زبان انگليسي« گلف» مي‌نامند که شنونده سردرگم است که ورزش گلف مد نظر است يا «پرشيان گلف». البته تاريخ پيدايش همه اين کشورها را سالمندان و حتا ميانسالان بوشهري به خوبي به ياد مي‌آورند.

عالي بازدار: بازنشستگان آموزش و پرورش اين سرمايه‌هاي ارزشمند مملکت که جواني خود را در راه اعتلاي وطن و خدمت به فرزندان آن صرف نموده‌اند نيز نيازها و انتظاراتشان همچنان آزاردهنده است.کساني که در دوران ميانسالي و پيري، ناتواني و نيازمندي، بايد مورد حمايت هرچه بيشتر مسئولان باشند نيز حال خوشي ندارند‌. معلمان بازنشسته و مستمري‌بگيران حقوق و مطالباتي دارند که يا تاکنون پرداخت نگرديده يا به تعويق و تاخير...

  محله جبري  در جنوب چهار محل(بهبهاني،کوتي،شنبدي و دهدشتي) و جنوب گمرک شهر بوشهر که بيشترين مردمان اين منطقه از مهاجران بخش ساحلي(تنگستان) و اطراف استان ساکن شدند. پيشينه اين مردمان سختکوش دريا و دريانوردي (ناخدا، ملواني و کارگر بارانداز) بودند‌. اين محله نو پا در شهر بوشهر توانست مهد آموزش و پرورش  شود و بيشترين احداث  مدرسه را در خود جاي دهد (باقري، فردوسي، کورش کبير، مهرگان، مستوره کرد، دشتي، داريوش کبير و مصدق)...

نسیم خاطره: شروعي خوب، پاياني بد

نسیم جنوب، فرخ روزبهي: بالاخره شيراز و وضع بي مثالش و تحصيل در رشته کارشناسي بهداشت محيط  را رها کردم. عطايش را به لقايش بخشيدم و بال بال زنان  خودم را به عشقم بوشهر رساندم تا آموزگار نقاط دور استانم شوم؛ و حالا در روستاي «فقيه احمدان» بودم. در گرگ و ميش هوا، ماشينم را گوشه حياط  کدخدا پارک کردم. پياده که شدم کدخدا و عيالش را در مغازله اي دلچسب و چرب و چيلي با قليه ماهي و للک (گمنه) ديدم. سلام کردم، خيلي گرم و از صميم دل خوش آمد گفتند. کدخدا گفت: «بفرما آقاي روزبهي». گفتم: «نوش جانتان، مزاحم نمي‌شم، کلي کار دارم، شما بفرماييد».

از انبار بدون درب بين دو حياط که يک موتور برق و مقداري کاه و خرت و پرت‌هاي ديگر در آن بود به آن يکي حياط که اطاقم درآن قرار داشت و ماهي دويست تومان اجاره اش کرده بودم، رفتم.

خسته بودم، يکي از نان هاي خشکي را که از اولين نان ماشيني بزرگ باغ زهراگرفته بودم، نم آبي زدم و خوردم. تا موتور برق کدخدا روشن بود، چند ورقي کتاب خواندم و سپس خوابيدم. دو روز بعد دوستم سيدابراهيم هاشمي با وانت بار حسين خولو (تنها ماشين موجود در محل که اهالي را جابجا مي‌کرد و آن ها مدام مي پرسيدند، ماشين خولو حسين آندسن؟) از راه رسيد از آن پس زندگي و کار در کنار دوستم و صفاي اهالي و همکاران و به خصوص دانش‌آموزان ساده، صادق و دوست‌داشتني کلاس سوم ابتدايي که روز اول و طول سال را جذاب کردند، زيباتر شد. اما سال بعد (61) حکايت معلمي من به ناکامي کشيد!؟

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)

نسیم خاطره: معلمان دلسوز و دانش آموزان کوشا

نسیم جنوب، عبدالرحمن عباسي

سال 1356در روستاي «برمصاد» استان بوشهر، يک سال قبل آن سيد مصطفي حسيني‌زاده کلاس مکتب گذاشت، تعداد از بچه‌ها که همسن بوديم وارد مکتب شديم مکتب خونه اتاق 3در5بود که از يک طرف بل خرما نهاده بود، از طرف ديگر ما مکتبي‌ها نشسته بوديم. روز اول با خوشحالي تمام وارد مکتب شديم، سيد مصطفي حروفها را شروع کرد از الف تا ب، دوتا حروف. ما چيزي نمي‌دانستيم با ديدن الف روزنه اي در وجود ما پديدار گشت به آن هجيوه مي گفتيم، کم کم سيد مصطفي به بقيه حروف ها را بترتيب درس ميداد تا رسيديم به سرهم بندي آنها، ابجد خوانديم، شروع سورها قل اعوذ، رفته رفته درسها روان مي شد برامان. شاگرد اول مکتب زاير غلامرضا خدادادي بود، بعد اردشير، غلامرضا عباسي و بنده رديف بعدي، حدود چند ماه گذشته که ما چهار نفر به ترتيب قرآن ختم کرديم، بقيه هم به رديف. بعد از قرآن کتاب عاق والدين سپس حافظ خوانديم، ديگه ما سواد داشتيم، خط مي نوشتيم.

 سال 56خبر دادن معلم مي‌خواهد بيايد، ما هر روز منتظر قدوم معلم بوديم تا انتظار به سرا آمد، معلم آدمي قد بلند با ابهت خاص که وارد منزل منصور مستعان شد، فرداي آن روز دنبال جا مي گشتند، خونه محمد حسن حسيني پدر بزرگترين دانش آموز مدرسه موسي حسيني انتخاب گرديد.

 نيمکت ما گوني بود، چند روز بعد معلم شروع کرد درس دادن، از خط شروع کرد اما ديد من دارم وسط کتاب مي‌خوانم. تعجب کرد و گفت چرا تو کتاب مي گردي؟ گفتم آقاي معلم ما داريم مي‌خوانيم. با تعجب گفت مگه سواد داري؟ يکماه گذشت، با تلاش ايشان و موافت رئيس آموزش و پرورش خورموج، من رفتم کلاس دوم، ديگه براي آقاي معلم راحت بود درس دادن براي ما، سال تحصيلي پشت سر گذاشتيم، معلم ما استاد غلامرضا شريفي خواه بود که از همينجا دست او را مي‌بوسم.

 سال تحصيلي 57 شروع شد، اول آبان اين استاد بزرگوار جايش را داد به معلم ديگر حاج محمد خضري از اهالي رود حله. کلاس سوم ما همزمان شد با پيروزي انقلاب اسلامي که آن سال پشت سر گذاشتيم. سال 58 معلم (شهيد) محمود حيدري پور بود که به تنهايي چهار کلاس اداره مي کرد تا اينکه خبر از آمدن معلم ديگر شد. استاد بزرگوار رضا ريشهري زاده معلمي جوان با اورکت سبز و عينک که نشانه معلمي آن ميداد، اولين روز همه دانش آموزان جذب آن معلم مهربان شدند، من دست اين استاد را مي بوسم. آمدن ايشان همراه شد با سيل 58 که با شهيد محمود حيدري با زحمت زياد رفتند کردوان تا خبر سيل را به فرمانداري دشتي بدهند. خلاصه ما با زحمات معلمين عزيز توانستيم کلاس پنجم را در روستا تمام کنيم و با تلاش استاد ريشهري زاده آمديم مدرسه سعدي بوشهر. جالب اينجا بودکه در مدرسه سعدي معلم کلاس اول ما استاد غلامرضا شريفي خواه بود.

روز معلم بر همه معلمين مبارک باشد درود بر روان پاک همه معلمان شهيد ومتوفي و آرزوي طول عمر براي  معلمين عزيز.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)

يک کار خير ماندگار

نسیم جنوب، خاتون جمالي

معلم ساده اي بود با باريکه حقوق  معلمي که مثل همه، تا آخر ماه نمي کشيد. گويا مدرسه کوچک روستايي را فرسوده يافته بود. مدرسه اي که تلاش دست‌اندرکاران براي گرفتن بودجه و بازسازي آن به جايي نرسيده بود. وقتي گفت قصد بازسازي مدرسه را دارد، همه تعجب کرديم. يکي گفت: وظيفه ي تو نيست‌، اين همه پول را دولت چه مي‌کند؟ خب مقداري را صرف مدرسه‌هاي فرسوده کند.

ديگري گفت: اين مدرسه در روستاي کوچکي قرار دارد و دانش‌آموز  چنداني ندارد، پولت را هدر مي دهي.

سومي خنده اي کرد گفت: اگر پول زياده‌ات کرده مقداري را به ما بده.

من هم دستش را گرفتم و گفتم: فردا بيا تا تو را جايي ببرم و به تو بفهمانم که اگر قرار هست کار خيري انجام دهيم، کجا آن  کار را انجام دهيم.

فرداي آن روز بيمارستان نمازي کاري داشتم، در نتيجه  او را هم با خود بردم.

به بيمارستان که رسيديم روبروي تصوير بزرگ دکتر نمازي روي ديوار ايستادم و به او گفتم: اين دکتر محمد نمازيست، جزو خيّرين و نيکوکاران روزگارخودش به شمار مي آيد و منشأ پديد آمدن آثار خيريه و ابنيه عام‌المنفعه بسياري هست، از جمله همين بيمارستان نمازي شيراز، بيمارستاني که روزانه‌ هزاران نيازمند از آن بهره مي‌جويند و دست هاي دعا، همواره برايش به آسمان  بلند است.اگر شخصي قصد کمکي دارد بايد اين‌جا کمک کند... .

همراه با  لبخندي، دستي به شانه ام زد و گفت: اين آقاي دکتر نمازي در ابتدا دکتر نمازي خيّر نبوده، او را سيستم آموزشي قدرتمندي تربيت کرده است. سيستمي که همراه با آموزش، انسانيت را هم به او تعليم داده است... اگر در بحث آموزش و پرورش براي دانش‌آموزان، از هر جنبه اي قوي باشيم، مطمئن باش نمازي‌هاي زيادي  را به جامعه  تحويل خواهيم داد.

مي‌خواستم چيزي بگويم اما پاسخي برايم نگذاشته بود. وقتي خواستم دستش را بگيرم تا از آن‌جا  دور شويم، او را غرق در چشمان دکتر نمازي يافتم که نجواکنان به او مي‌گفت: دور نيست که از آن  مدرسه هم دکتر نمازي‌ها بيرون آيد، ان شالله.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)

نسیم خاطره: يکي از بهترين روزهاي معلمي

نسیم جنوب، کبري گچي‌زاده - معلم بازنشسته

روز اولي که در دي ماه وارد کلاس پنجم شدم، من سومين معلمي بودم که طي اين چند ماه به کلاس آمده بود و دو معلم قبلي بنا به دلايلي از مدرسه رفته بودند. پس از معرفي من توسط آقاي فتح‌اله زاده مدير مدرسه، با دانش آموزان سلام عليکي داشتم و زنگ اول با معرفي و آشنايي با آنها گذشت.

زنگ دوم درس تدريس شروع کردم درس فارسي بود. چند نفر هرکدام چند جمله خواندند، وقتي نوبت به عليرضا رسيد، گفتم «پسرم بخوان». همگي يک صدا گفتند «خانم، عليرضا هيچوقت نميخونه، نميتونه بخونه». عليرضاسرش را پايين انداخت. کنارش نشستم، گفتم «اين قسمت براي خودم يواش بخوان، من تو اين کلاس بجاي مادرت هستم.» او لکنت زبان داشت، وقتي برايم جمله‌اي خواند، با مکث کلمه‌ها را مي‌خواند و سرش پايين بود. گفتم «شما که خوب ميخوانيد». همانطور که کنارش نشسته بودم گفتم «پسرم حالا براي دوستات بخون». کلاس ساکت شده بود. عليرضا شروع به خواندن کرد. با هر کلمه تشويق همکلاسي‌هايش بيشتر مي‌شد. عليرضا دو جمله با مکث خواند و اما با اعتماد به نفس. آنروز يکي از بهترين روزهاي زندگي و کاريم بود. روز ديگر نيز همينطور. در عرض مدت کوتاهي عليرضا خودش پيشقدم بود که بخواند. ديگر ساکت تو نيمکت نبود، بلکه کتاب به دست جلوي کلاس مي‌ايستاد و مي‌خواند. او دانش آموز ديگري شده بود. ديگر منزوي نبود، با تک تک بچه ها دوست شده بود. تا پايان سال که ايشان به دوره راهنمايي رفت و من ديگر او را نديدم. ولي هنوز چهره معصومش را از ياد نبرده‌ام.

انشاءالله هرکجا هست سالم وموفق باشد.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)

نسیم خاطره: لبخند و مهرباني مردم روستا

نسیم جنوب، فريبا درويشي: سال 1367 بود که اولين روز کاري من در مهرماه شروع شد. استرس و نگراني با هم عجين شده بودند و مرا نگران مي کرد. محل کار من روستاي نزديک بوشهر بنام «پهلوان کشي» بود. اين روستا از لحاظ جاده و آب و برق ضعيف بود مردمان مهرباني داشت که به معلم خيلي احترام مي گذاشتند. من هر روز صبح ساعت 7 بايد فلکه امام مي ايستادم تا سرويس ميني‌بوس بيايد. من نفر آخر بودم، وقتي من سوار مي‌شدم ميني‌بوس پر بود، من در کنار همکارم بنام خانم پورصباغ مي‌نشستم، خانم بسيار متين و آرومي بود، منم آروم بودم و توي ميني‌بوس فقط شنونده بودم. يکي از همکاران بسيار خانم شوخ‌طبع و خوش‌مشربي، تمام راه شوخي مي‌کرد و باعث خوشي دوستان مي‌شد.  من يک‌سال در آن روستا بودم ولي خاطرات زيادي با مردم مهربون اونجا دارم. وقتي تعطيل مي‌شديم بعضي از خانواده‌ها من را به ناهار دعوت مي‌کردند، يا سبزي و چيزهايي ديگر به من تعارف مي‌کردند، مي خواستند محبت خودشان را به نشان دهند، مشکلات خودشان را با من مطرح مي کردند و من سعي مي‌کردم به آن‌ها کمک کنم. وقتي از ميني‌بوس پياده مي‌شدم، نيم ساعتي مي‌رفتم تا به کلاس برسم، وارد روستا که مي‌شدم تا نزديک زانو خاک بود. وقتي توي کلاس بودم حس خوبي داشتم و خوشحال بودم در کنارشان هستم، روستا سرسبز و زيبا بود. بر خلاف استرس و نگراني که روز اول داشتم، لبخند و مهرباني مردم روستا باعث شد من بتونم به راحتي به کارم ادامه بدهم.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)

وقتي به پهنه نيلگون خليج فارس و غروب رويايي‌اش نگاه مي‌کنم احساس غرور مي‌کنم، وقتي به حرکت کشتي‌ها و لنج ها مي‌نگرم احساس اميد، وقتي مي‌بينم که ميليون‌ها نفر از هم وطنان‌مان از راه‌هاي بسيار دور براي بازديد به سواحل جنوب مي‌‌آيند و با نگاه به آن احساس آرامش مي‌کنند، آدم احساس مي‌کند که خداوند چه نعمت بزرگي به ما داده که بعضاً قدر آن را نمي‌دانيم...

حسين زيرراهي : نظام آموزشي ما بر اساس نظام آموزشي اروپاي قرن بيستم بنا نهاده شده است كه آن هم بر اساس نيازهاي صنعتي قرن نوزدهم طراحي شده است. خروجي چنين سيستمي دو چيز است: كارگر كارخانه و معلم براي همين نظام. ضمن اين‌كه اگر سواد خواندن و نوشتن و حساب را از آن حذف كنيم تقريبا هيچ مهارتي كه در زندگي آينده به كار دانش‌آموز..

. به نظر من ماندگاري نام خليج فارس در گرو نگاه توسعه محور به آن مي باشد. براي ماندگاري نام خليج فارس مي بايست در کنار حفظ اصالت‌هاي فرهنگي و تمدني، در ايجاد تبادلات بين المللي کوشيد. همان‌طور که در گذشته نام خليج فارس توسط دريانوردان سيرافي به اقصي نقاط دنيا برده شد...

افراد منفي چه كمكي به ما مي‌كنند؟

نسیم چنوب، حسين زيرراهي- مدرس توسعه فردي

يکي از دوستان از رفتار رواني كارمند بانكي مي‌ناليد كه قرار بود وامش را تاييد كند. مي‌گفت هر بار كه با او حرف مي‌زنم چنان خشمي سراپاي وجودم را فرا مي‌گيرد كه دلم مي‌خواهد به دو قسمت مساوي تقسيم‌اش کنم. گفتم فلاني من كه دوست تو هستم و در كنار هم تفريح مي‌كنيم و لذت مي‌بريم كه نمي‌توانم چيزي از كنترل خشم به تو ياد دهم. اين وظيفه آن كارمند بانك است. ما به صورت طبيعي تمايلي به ارتباط با آدم‌هاي منفي نداريم. دوست داريم با انسان‌هاي بافرهنگ، فرهيخته، مودب، بخشنده، مهربان و خلاصه داراي هر نوع صفت مثبت در تعامل باشيم. درعوض از انسان‌هاي خشن، بي‌ادب، خسيس، مكار، دروغگو و غيره تا جاي ممكن دوري مي‌كنيم. نخست برويم سراغ تاثير انسان‌هاي مثبت.

اولين تاثير آدم‌هاي مثبت اين است كه وقتي با آن‌ها هستيم حال بهتري داريم. يا بقول معروف از هم‌نشيني آن‌ها لذت مي‌بريم. مثلا يك آدم مؤدب هيچ‌وقت به شما توهين نمي‌كند. انسان صادق به شما دروغ نمي‌گويد. بخشنده اگر چيزي نياز داشته باشيم به ما ارزاني مي‌دارد. فرد مهربان و حامي دستمان را مي‌گيرد و ياري‌مان مي‌كند. وقتي به زندگي در ميان انسان‌هاي مثبت دقت مي‌كنيم درست مثل زمان كودكي‌مان است كه تحت پوشش حمايت خانواده قرار داشته‌ايم. اين شرايط براي بچه ايدآل است ولي براي بزرگسال سرتاسر مثبت نيست. فكر كنيد هيچ‌وقت كسي به شما توهين نكرده باشد. يا هرچه خواسته‌ايد به شما داده‌اند. چه قدر براي بدست آوردن خواسته‌هاي‌تان توان داريد؟ حال ببينيم زندگي در ميان آدم‌هاي با صفات منفي چطور است.

اگر بخواهم زندگي در ميان انسان‌هاي با صفات منفي را به چيزي تشبيه كنم شايد به گذر از يك جنگل پرخطر يا صعود به قله‌اي سخت بي‌شباهت نباشد. همه مسير پر از سختي و مشقت است ولي با هر گامي كه برمي‌داريد مقداري بر توان ذهني و جسمي شما افزوده مي‌شود. به راستي اگر در تمام عمر كمتر از گل نشنيده باشيم روحيه‌مان چطور است؟ معلوم است سوسول. با اولين توهين، تحقير يا بي‌اعتنايي دنيا روي سرمان خراب مي‌شود. چه كسي بهتر از آدم مكار و حيله‌گر مي‌تواند پيچيدگي دنيا را به ما نشان دهد؟ آن‌كه چيزي به ما نمي‌بخشد غيرمستقيم وادارمان مي‌كند خود براي رسيدن به خواسته‌هاي‌مان بجنگيم. همكاري كه دانسته‌هايش را در اختيار ما نمي‌گذارد يا مغازه‌دار همسايه كه سعي مي‌كند ما را از بازار خارج كند ناخواسته تلاش براي يادگيري و مقاومت در ماندن در آن شغل را به ما ياد مي‌دهد. همسايه فضولي كه مي‌خواهد از همه چيز ما سر در بياورد و مدام روي اعصاب ما راه مي‌رود در واقع دارد اعصاب ما را قوي‌تر مي‌كند. كساني كه تجربه زندان را داشته‌اند در جامعه خيلي از ديگران راحت‌تر زندگي مي‌كنند. چون تحمل انسان‌هاي منفي در آن‌ها بسيار بالا است.  نتيجه اين‌كه هرگز در زندگي سعي نكنيم دور و برمان را فقط از آدم‌هاي خوب پر كنيم. چون به همان اندازه به آدم‌هاي بد هم نياز داريم. آن‌ها ما را قوي‌تر مي‌كنند.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1079)

ني‌همبون؛ سازي که هيچ‌وقت در هيچ جنگي نواخته نشد

پرويز پرستويي

ساز ني‌همبون؛ سازي که هميشه براي شادي و مراسم‌هاي عروسي نواخته شد، سازي که صدايش هم شادي را نويد مي‌دهد. هم  با سوز و گدازش مي‌تواند بيانگر درد هر منطقه‌اي باشد.

در مرداد سال 1402 که به هيروشيما سفري داشتم مثل هر سال، به مناسبت ششم آگوست، روز حمله آمريکا، که هيروشيما را با بمب‌هايش به خاک و خون کشيد و 140 هزار نفر از مردم هيروشيما کشته شدند و هر ساله حدود 20 هزار نفر گروه‌هاي صلح طلب از اقصي نقاط دنيا گردهم مي‌آيند و صلح را  در محل وقوع بمباران، پاس مي‌دارند. محسن شريفيان عزيز هم با ساز ني‌همبون‌اش با ما همراه بود و با نواختن استادانه سازش، همه مردمي که در آن‌جا بودند را دورهم جمع کرد و شگفت‌زده شان کرد.

آن‌جا بود که محسن عزيز گفت اين ساز هيچ‌وقت براي جنگ نواخته نشد و به همين دليل است که شنونده با جان و دل به شنيدنش مي‌ايستد.

وقتي مالکيت جديد تيم‌هاي سرخابي پايتخت چندين بانک و پتروشيمي مي‌شوند، آدم «گََُُر» مي‌گيرد، البته اگر اهل بوشهر باشي و دلسوز هميشگي اين ديارِ سراسر محروم نه، بلکه مظلوم... اين‌جا مرغ همسايه غاز هست و به جاي آن که صنايع نفتي و گازي که در همين استان کسب درآمدهاي مولتي ميلياردري مي‌کنند، اسپانسر تيم‌هاي هميشه ندارِ استان باشند اما از آن‌جا که خون تيم‌هاي سوگلي پايتخت رنگين‌تر است بسان آهن ربايي جذب آن‌ها شده اند...

نادر اقدام : سوال ما اين است که با توجه به اين‌که اين شرکت‌ها مستقر در اين استان بوشهر هستند و از مزايايي همچون حقوق‌هاي نجومي، حق ماموريت‌ها و ساير امکاناتي که از چشم مردم عادي پنهان است، استفاده مي‌نمايند، چرا در زمينه حمايت‌ها از فعاليت‌هاي ورزشي استان بوشهر پاسخگو نيستند...

دکتر يونس قيصي ‌زاده :  اگر والدين مراقب سلامت روان خود نباشند و درگير بحران‌هاي روحي و رواني شوند، يک رابطه قابل اعتماد نمي‌تواند بين آن‌ها با فرزندان‌شان ايجاد شود. ايجاد استرس، مشکلات مداوم يا درگيري‌هاي مکرر در زندگي زناشويي و يا بيرون از محيط خانواده، بر خلق و خوي ما و توانايي ما در توجه و پاسخگويي به فرزندان‌مان تأثير منفي مي‌گذارد. بنابراين مهم است که سعي کنيد اين مشکلات را مديريت کنيد

دکتر عبدالرحيم مهرور : مگر مي‌شود روي دريايي از گنج‌هاي متنوع نفت و گاز و شيلات و انرژي اتمي و نخيلات زندگي کنيم و نکبت‌ها و آلودگي‌هايش از آن مردم نجيب جنوب باشد ولي خوشي‌ها و رانت‌هاي جيب پر کنش براي ديگران باشد؟ راستي اين چه عدالت فريبنده‌ايست که هميشه در شعارهاي دولت مردان نهفته است! مگر مي‌شود درآمدهاي کلان هزاران هزار ميلياردي براي رفاه و آسايش استان‌هاي بزرگ ‌کشور هزينه شود ولي رنج‌ها، آلودگي‌ها و بيماري‌هايش (سرطان‌هاي خوني و تنفسي) براي مردمان جنوب باشد!...

ماهي‌گيري همراه با ترس و لرز

محمد ابراهيم فولادي

سال 1363 هجري شمسي بود. به اتفاق دو ملوان ديگر جهت دسترنج خود و معاش روزگار اقدام به خريد يک قايق موتوري نموديم که قيمت آن قايق همراه با موتور 40 اسپ تواتسا که سه سال پيش اوشار شده بود مبلغ 40 هزار تومان بود.

 قايق در اسکله بندرگاه پهلو گرفته بود و موتور آن همراه با ماشين سواري به منزل حمل مي‌شد.

در يکي از روزهاي آخر پاييز که پيش بيني مي‌شد سه روز ديگر هوا خوار است، تصميم به صيد در دريا گرفتيم. هوا خوار شد، ظهر يکشنبه ماچله آماده کرديم که شامل مقداري نان و دمپخت ميگو بود و به سوي بندرگاه حرکت کرديم. در راه علاوه بر رانندگي به وزش باد و درختان و ابرها مي‌نگريستم و هوا را رصد مي‌کردم. به بندرگاه رسيديم ساعت 5 بعدازظهر بود، هوا خوار کمي اون طرف‌تر چند تکه ابر سياه در آسمان نمايان بود، مرتب به ابرها  خيره مي‌شدم  و کار آماده سازي قايق هم از نصب موتور و باز کردن گسل و لنگر بستن موتور به قايق را انجام مي‌دادم. هوا  رو به سردي مي‌رفت، تعدادي از قايق‌ها به صيد رفته بودند، دو ملوان  قايق کنار اسکله، نيم نگاهي به آسمان و ابرها داشتند.

بالاخره همراه با دو ملوان به نام جلال و اسماعيل دل به دريا زديم، محل صيد مونگوف روبروي اسکله بندر عامري تنگستان بود که آن‌جا هميشه صيادان روزي خير و برکتي داشتند.

پس از 30 دقيقه روي دريا بالاخره به محل صيد که همان منگوف دريايي بود، رسيديم. به غروب نزديک مي‌شديم. حالا بايد قايق در يک جاي مناسب لنگر مي‌شد. شخته که مانند شاقول  بنايي است و بند 20متري نازک هم داشت به دريا انداختم تا يک جاي خوب جهت صيد که اونجا بين شلي و گساري بود پيدا کنم.

بالاخره با اندازه‌گيري، قايق در يک جاي مناسب قرار گرفت و گفتم همين جا لنگر بيندازيم.

حالا نيم ساعت تا غروب آفتاب مانده بود و قايق وسط دريا و فقط کوه‌هاي اطراف عامري مشخص بودند و ديگر هيچ چيز نمايان نبود.

ما سريع سه نوع طعمه که شامل ماهي گواف ميگو و خساک بود کنجه کرديم، و شروع به صيد کرديم. نزديک 10 قايق پيش هم بوديم، در اولين قلاب هايي که به  آب انداخته مي‌شد انواع ماهي‌هاي صبيتي، شوريده و بالول و شوم مي‌گرفتيم. حسابي مشغول صيد شده بوديم و هر کدام نزديک به نيم باسکت ماهي گرفتيم.

کم کم هوا تاريک مي‌شد، نگاهي به آسمان انداختم، ديد ابرها بالا آمده و چلچل باد قوس شروع  وزيدن مي‌کند. در اين چهار ساعت حسابي ماهي رو کرده بود و باسکت‌هايمان داشت پر مي‌شد. ديدم ابر سياهي از روي کوه‌هاي عامري بالا مي‌آيد، يکباره گفتم جلال لنگر بکش که اوضاع خيلي پسن. باد قوس قوس، اون هم بادي که از مطاف مي‌آمد.

 قايق‌هاي ديگر هم گفتند جمع کنيم. در اين بين يکي از ملوانان گفت ماهي رو کرده بزار صيد کنيم که با عصبانيت گفتم من مي دانم يا تو.  لنگر بکش. همه قايق‌ها لنگر کشيدند و در حال حرکت بودند. جلال  هرچي مي‌کرد لنگر بالا نمي‌آمد، سکان  قايق را به صورت دايره 30 متري دور لنگر چرخاندم  تا يکباره لنگر آزاد شد، لنگر  پشت گسار گير کرده بود و با مکافات زياد آن را آزاد کرديم و حرکت کرديم به سوي ساحل، در اين هواي طوفاني قايق بالا و پايين مي‌رفت. با تجربه‌اي که داشتم قايق را سوار موج‌ها مي‌کردم و به سوي ساحل مي‌رفتيم. گاهي قايق يک متر يا دو متر بالا و پايين مي‌شد، ديگر اميدي به زنده ماندن نبود و ملوانان  دست به طرف آسمان دراز مي‌کردند که خوشبختانه اسکله بندرگاه نمايان شد. اما وارد اسکله شدن هم تجربه مي‌خواست، سنگيني قايق را يک طرف قرار داديم و قايق وارد اسکله شد. در اين هنگام صورت‌ها که رنگ پريده و چهره‌ها ترسيده بود، به حالت عادي درآمد.

يک گروهبان دوم که نگهبان بود گفت چرا حالا ساعت دوازده شب برگشتيد؟ گفتيم مگر تشخيص هوا نمي‌د‌هي؟ تا معلوم شد اين درجه‌دار اهل شهر اراک است و از دريا و دريانوردي چيزي نمي‌‌داند. بالاخره اين سفر دريايي با مشقت و سختي پايان يافت.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

حسين شادکامي : در تعطيلات عيد نوروز با دوستان و همکلاسي‌هاي‌مان، ظهرها به سينما فانوس و بعدازظهر  کنار ساحل دريا قدم مي‌زديم و عکس يادگاري از کشتي رافائل گرفتن و کافه نگرو رفتن  و کيک و بستني و يا آب هويچ بستني خوردن، به جاي  کافه پالوده حيدرک و شام نيز ساندويچي گبگو تو ششم بهمن و يا ساندويچ دروازه سر ميدون و پاتوق حسين آقا، به جاي سمبوسه و پکوراي  علي پکورايي که تغيير درخوردني‌ها با دوستان

 مجموعه امتيازها از خارگ چنان موقعيت ممتازي در خليج‌فارس ساخته بود که انگليسي‌ها بارها آن را اشغال کرده و به عنوان اهرم فشار به ايران از آن استفاده کردند که در اين راه موفق نيز بودند. جالب توجه اين‌که اولين باري که انگليسي‌ها در سال 1838 خارگ را به بهانه محاصره هرات اشغال کردند، آن قدر مجذوب خارگ و امتيازهاي آن شدند که جرج اوکلند فرمانرواي کل هندوستان گفته بود بايد کاري کنيم که خارگ به عنوان ملک طلق انگليس اعلام گردد، اين جزيره بعدها مي‌تواند سنگاپور خليج فارس گردد...

مژده مواجي : به طرف ايستگاه مترو که راه افتادم، تراکتورها دورتر شده بودند و صداي بوقشان به‌طور مبهم شنيده مي‌شد. سوار مترو شدم و در گرمايِ مطبوع داخلِ آن، جايي براي نشستن پيدا کردم. در اين ساعت زود صبحگاهي اغلب افراد شاغل به سر کار مي‌روند. خيلي‌ها سرشان توي گوشي‌شان بود. بقيه هم به‌ندرت صدايي ازشان بيرون مي‌آمد و مثل من اين‌وآن‌ور را نگاه مي‌کردند.

چالش‌هاي كوتاه مدت

حسين زيرراهي - مدرس توسعه فردي

بر اساس قانون پاركينسون مدت زمان انجام هر كاري همانقدر است كه ما براي آن در نظر مي‌گيريم. اگر براي كاري كه يك روز انجام مي‌شود يك هفته در نظر بگيريم دقيقا يك هفته به طول مي‌انجامد. حال اگر براي كاري زمان پايان در نظر نگيريم احتمال دارد هيچوقت تمام نشود. اين موضوع باعث مي‌شود خيلي از كارهايمان را نتوانيم تمام كنيم. يك روش خوب براي انجام ضربتي كارها و اتمام پروژه‌هايمان در كوتاه مدت تعريف چالشهاي كوتاه مدت براي آنها است.

دليل موثر بودن چالش‌ها اين است كه وقتي در يك دوره كوتاه خود را مجبور به انجام فقط يك كار مي‌كنيم كارهاي ديگر را كنار مي‌گذاريم و تمام تمركز و انرژي خود را بر همان كار مي‌گذاريم؛ خيلي از عادتهاي مضر مثل اتلاف وقت با گوشي، تلويزيون، هم‌نشيني‌هاي تكراري و بي‌هدف را كنار مي‌گذاريم؛ هدفي كه از آن چالش داريم به ما انرژي و انگيزه مي‌دهد؛ ضمن اينكه بخاطر زمان كم وقت‌مان را براي انجام بي‌نقص كارها به هدر نمي‌دهيم. چند زمينه كه مي‌توان براي آن چالش تعريف كرد:

چالشهاي آموزشي. شايد شما هم اين تجربه را داشته باشيد كه حافظه رايانه خود را پر از دوره‌هاي آموزشي مانند يادگيري زبان انگليسي، آموزش نرم‌افزارهاي كاري و هنري كرده‌ايد ولي هيچوقت سراغ آن نرفته‌ايد. براي اينكه بتوان يك دوره آموزشي بلند‌مدت را تمام كرد نياز به تبديل آن به عادتي روزانه يا حداكثر هفتگي است كه لازمه آن هم يادگيري ساخت عادت است. ولي راه آسانتر اين است كه شما همان دوره را بصورت حضوري يا آنلاين شركت كنيد. در اين صورت شما در چالشي قرار داريد كه مجبوريد جلسات را شركت كنيد و تمرين‌ها را هم انجام دهيد. احتمالا هزينه آن بيشتر از آموزش آفلاين است ولي به نتايج و خروجي آن مي‌ارزد.

چالش ورزشي و تندرستي. ورزش هم از مقولاتي است كه عادت آن خيلي دير ساخته مي‌شود. چون با خستگي و درد جسماني همراه است مغز با ما همراهي نمي‌كند. ولي انداختن خود در يك چالش مقطعي مي‌تواند براي ورود شروع خوبي باشد. مثلا شركت در مسابقات ورزشهاي همگاني يا همراهي با يك گروه كوه نوردي براي صعود به يك قله محلي. همين چالشهاي كوتاه مي‌تواند شما را كم‌كم به ورزشكار تبديل كند. چالش كوتاه‌مدت به شدت مناسب رژيم‌هاي غذايي تندرستي است. مثلا چالش يك هفته نخوردن قند، چالش ده روزه نخوردن گوشت و پروتئين حيواني.

چالش كتابخواني. مي‌توانيد چالشي تعريف كنيد كه به مدت يك هفته روزي يك كتاب بخوانيد. اگر كتاب قطوري داريد كه سالهاست دوست داريد بخوانيد براي خود چالشي چند روزه (بسته به حجم كتاب) تعريف كنيد و آنرا تمام كنيد. فقط بايد دوره چالش كوتاه باشد.مثلا اگر در حالت عادي فكر مي‌كنيد كتابي را در سه روز تمام مي‌كنيد اين زمان را به نصف كاهش دهيد.

خلاصه كلام اينكه اگر كاري را مدتهاست مي‌خواهيد انجام دهيد و قابل اتمام در يك دوره كوتاه است چالشي براي آن تعريف كنيد و در يك هفته يا ده روزه تمامش كنيد. بعدا كه به پشت سرتان نگاه مي‌كنيد هر كدام از اين چالش‌ها مانند فتح يك قله است.

    (هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

استاد بوشهري؛ برترين عضو دانشگاه‌هاي کشور در همکاري با جامعه و صنعت

يک بوشهري بعنوان «برترين عضو هيئت علمي دانشگاه‌هاي کشور در همکاري با جامعه و صنعت» معرفي شد.

به گزارش پترونا، دکتر رضا آذين از سوي وزارت علوم، تحقيقات و فناوري بعنوان برترين عضو هيئت علمي دانشگاه ها در همکاري با جامعه و صنعت انتخاب و در قالب لوحي از ايشان تجليل و تقدير بعمل آمد.

اين استاد تمام دانشکده مهندسي نفت، گاز و پتروشيمي دانشگاه خليج فارس بوشهر هم اکنون رياست مرکز تحقيقات نفت و گاز اين دانشگاه را عهده داشته و داراي تاليفاتي در سطح ژورنال‌هاي تخصصي بين‌المللي مي باشند.

نتايج انتخابات مجلس شوراي اسلامي در استان بوشهر

حماسه حق‌پرست: موسيقي بوشهر؛ خود به تنهايي مي‌تواند پنجره اي گشاده رو به درياي فرهنگ و هنر باشد تا با تابيدن نور و نوا و سازها و آوازهايش، ديرينگيِ يک تاريخ را واگويه کند! چه؛ بوشهر، به راستي شهرِ موسيقي است و چشم انداز ِ جهان موسيقي نيز هم توانست باشد! حضور بزرگان ملي و جهاني در موسيقي بوشهر و موسيقي بوشهر، تحقيقات و پژوهش‌ها و جستار موسيقايي...

موفقيت نه به هر قيمتي

حسين زيرراهي - مدرس توسعه فردي

موفقيت خيلي خوب است ولي به هر قيمتي خوب نيست. يكي از مشكلات ما انسان‌ها اين است كه هر کدام از يك طرف بام مي‌افتيم. عده‌اي هيچ تلاشي براي موفقيت در زندگي‌شان نمي‌کنند. برخي هم براي رسيدن به موفقيت زندگي خود را نابود مي‌كنند. در مورد روش‌هاي رسيدن به موفقيت همه جا صحبت مي‌شود. ولي تقريبا کسي در مورد آسيب‌هاي موفقيت غيرارگانيک صحبت نمي‌کند. حال ببينيم چرا رسيدن به موفقيت با هر قيمتي مي‌تواند آسيب‌رسان باشد.

انسان تمايل زيادي دارد که در هر کاري زود به نتيجه برسد. فکر مي‌کند اگر به جاي پنج يا ده سال تلاش آرام و مستمر، آن تلاش را بصورت فشرده در يك سال انجام دهد همان نتيجه بدست مي‌آيد. نتيجه اين‌كه در آن يك سال قيد همه چيز را مي‌زند؛ تفريح، استراحت، خواب، خانواده، دوستان و كلا زندگي. فارغ از اين‌كه اين روش معمولا جواب نمي‌دهد، آن‌چه در مقابل از دست مي‌دهد معمولا قابل جبران نيست. اگر موفقيت را رشد و تغيير مثبت دروني انسان تعريف كنيم، بنا بر ذات انسان و طبيعت حيات همه چيز در يك نظم آرام و تدريجي بدست مي‌آيد. مانند رشد و نمو موجودات كه با سرعتي مشخص رخ مي‌دهد و دستكاري در آن به نتايج غيرمنتظره مي‌رسد.

بنابراين حتي اگر بپذيريم كه مي‌توان با كم كردن زمان به موفقيت رسيد، باز هم آسيب‌هاي ناشي از آن را نمي‌توان حذف كرد. تمام تلاش ما براي موفقيت در زندگي در اصل براي اين است كه زندگي بهتري داشته باشيم. اگر براي رسيدن به موفقيت به زندگي آسيب بزنيم نقض غرض است.

يكي از آسيب‌هاي ناشي از تلاش زياد و فشرده از بين بردن قابليت توليد خود است. مغز و بدن حد مشخصي از فشار را مي‌تواند تحمل كند. وقتي بيش از حد به آن‌ها فشار مي‌آوريم يا نتيجه خوب نمي‌دهد يا آسيبي مي‌بيند كه بعدا قابل جبران نباشد. آسيب ديگر موفقيت به هر قيمتي، به اطرافيان است. اگر وقت كافي براي خانواده خود نگذاريم بعدا قابل جايگزين شدن نيست. والدين ما هميشه كنارمان نيستند، فرزندان ما در كودكي بايد دستشان را بگيريم و همسرمان نمي‌تواند دوري ما را به قيمت حضورمان درآينده تحمل كند.

در نتيجه اگر پروژه‌اي را شروع كرده‌ايد كه نياز به تلاش زياد و پيوسته دارد سعي كنيد بيشتر از شش ماه زندگي‌تان را براي آن تعطيل نكنيد، چون آسيب‌زننده است.

مورد آخر هم موفقيت به قيمت بدبختي ديگران است. اين را ديگر همه ما مي‌دانيم. دنيا يك سيستم بسته است و هر عملي از ما سر بزند تاثير آن بالاخره جايي به خودمان مي‌رسد. نتيجه كارهاي ما بايد براي دنيا سودمند باشد تا دنيا جاي بهتري براي خود و ديگران باشد. شايد در كوتاه‌مدت آثار مثبت يا منفي كارهايمان به ما برنگردد ولي در بلندمدت حتما برمي‌گردد.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1076)

رضا محمودي: هنوز يادمان نرفته است که بوشهر زماني يک استانداري داشت که پاي مجوز اجراي کنسرت محسن شريفيان و گروه ليان تا جايي ايستاد که با آن همه مخالفت و ممانعت حضوري، تندروها را به عقب نشاند و باعث اجراي آن کنسرت شد، اما اکنون شاهد انفعال استاندار بوشهر در اين زمينه هستيم به طوري که تاکنون نه تنها شاهد اظهارنظر وي در اين خصوص نبوديم که حتي نتوانست از مجوزي که از سوي دولت براي برگزاري اين فستيوال کشوري صادر شده بود، دفاع کند.

به مناسبت روز بوشهر

رنسانس گردشگري و هنري با فستيوال موسيقي کوچه‌ بوشهر

حسين شادکامي

استان بوشهر با سابقه تاريخي چندين هزار ساله ، توانسته پل في مابين فرهنگ ها و آداب و سنن، ملل باشد و ضمن تاثير پذيري  از آن‌ها، به شيوه نويني تاثيرگذار هم باشد. آميخته شدن با فرهنگ‌ها، فولکورها، سنت‌ها، رسومات، گوناگون (عربي، هندي، افريقايي، اروپايي)  فرهنگي در خور توجه بوجود آورده است. ‌(مراسمات مذهبي، جشن ها‌، پوشش ها‌، سرگرمي وبازي ها، هنرها، معماري و ساير غذاها و مواد غذايي...) که نسبت با ساير نقاط، تفاوت چشمگيري داشته و به همين منظور مورد توجه خاص قرار گرفته، که با سبک نويني به ساير نقاط دوردست انتقال داده است. لذا هنر در بوشهر با زباني  مشترک  در قالب آواها،  موسيقي  «سنج و دمام، ني انبان»، رقص، تاتر، خيام خواني، يزله، شعر و ادبيات الهام گرفته از موقعيت اين استان با ساير نقاط  مختلف  دنيا است.

فستيوال موسيقي کوچه يکي از نمودهاي عيني اين  ارتباط تنگاتنگ است ‌که به نمايش درآمد و توانست مکتب  موسيقي اصيل هنري بوشهري را به عرصه ظهور رساند و با دورهمي محبت آميز و همنوايي، وحدت را در بين جامعه بوجود بياورد.

شور و اشتياقي که فستيوال کوچه توانست در بين دوست داران هنر و موسيقي در بين ايرانيان بوجود بياورد، يک رنسانس گردشگري و هنري بود که مي‌تواند  مهرباني و حس همدلي، در کنار هم  بودن به صورت خودجوش فارغ از هر مرام، مسلک، گرايش، رنگ و زبان را با آن تجربه کرد و درک کرد که فرهنگ آميخته با هنر در بوشهر  چقدر مي تواند. حس شاد بودن را براي جامعه به ارمغان آورد چرا که خوب بودن و زيستن در جوار همديگر، يکي از ظرفيت‌هاي  اين استان است که مي تواند الگويي براي جهانيان باشد.

دکتر عبدالرحيم مهرور: بوشهر بندري تجاري، تاريخي، فرهنگي با هزاران راز و رمز  نهفته در سينه و چهره، داراي معماري فاخر و کهن، موسيقي محلي غني و زنده، با مردماني اصيل و مهمان نواز، از کوچه پس کوچه‌هاي سنگ فرش، گلي، نمناک، سبخ زار و تنگ و باريکي که از يک طرفش بادهاي موسمي با نسيمي خنک و در مواردي همراه با گرمي و شرجي‌هايي که در بازار ماهي قديمش با يزله‌هاي...

دکتر محمود دهقاني: با سرازير شدن گردشگران به «تنگ جيز» جاي خوشگذراني شاهزاده‌هاي ساساني در دشت خشت کازرون  استان پارس، جا دارد ميراث فرهنگي، شهرداري کُنارتخته و شهرداري خشت نکته هايي را يادآور شوند و در رسانه ها بازتاب دهند تا اين برجا مانده‌هاي نياکاني آسيب نبينند. اکنون که با فرارسيدن بهار و نوروز گفتگو از گردشگري است...

غلامرضا شريفي خواه: دبستان در ابتدي روستا و با فاصله‌اي از خانه‌هاي مسکوني قرار داشت به همين جهت در فصل گرما تابستان روي زمين و يا زيرزمين اطراف، مارهايي از گونه «تيرمار، کُک مار» پديدار مي‌شدند. کُک مار اين منطقه خزنده‌اي با قد کوتاه و به رنگ‌هاي زرد و خاکستري و کور و تنبل بودند ولي زهرشان کشنده و سريع انسان را به هلاکت مي‌رساند، ولي کشتن آن‌ها راحت بود...

رضا نکيسا:  چند روزي از فستيوال کوچه نگذشته بود که خبري تعطيلي آن  بهت و اندوه  از جان سختي، عدم تحمل و مدارا حيرت دوستدارانش را برانگيخت. رويدادي که اگر تعطيل نمي‌شد کام مردم و هنرمندان را تا سال‌ها شيرين مي‌کرد و خاطراتي زيبا را به يادگار مي‌گذاشت.هميشه يک راهکار و يک نسخه رنگ و رفته تجويز مي شود آن هم «تعطيلي» براي همه چيز و هر آن چه که از نگاه عده‌اي ناپسند آيد، جايگزيني را هم براي آن نيست....

پيمان زند: من به کوچه و نور انتهاي کوچه اميدوارم، کوچه آمد تا نگاه جهان را به بوشهر عوض کند و با صداي بلند اعتراف کند که اينجا بوشهر است؛ ابوشهر شهرهاي ايران. کوچه آمد تا بوشهر مقر موسيقي، ادبيات تاريخ و جامعه‌شناسي ايران شود و ما را از زير يوق و نگاه تجاري محض آن هم خريد چهار تا زير پيراهن و چند تا جوراب و اوجش دمپايي المتراژ به بهانه ارزانتر بودن، نجات دهد...

برگزاري تورهاي بوشهرگردي در قالب نخلستان‌گردي و بازديد از کارگاه صنايع‌دستي، بازديد از نيايشگاه مُند، کلوت‌هاي ‌مند و آرامگاه جهازها، کوه نمک جاشک و بوشهرگردي در بافت تاريخي شهر بوشهر از جمله برنامه‌هاي سومين فستيوال موسيقي کوچه بود. کارگاه تخصصي گردشگري با عنوان «مکتب کوچه» از جمله برنامه‌هاي شاخص فستيوال بود...

شب بلوچستان در فستيوال کوچه بوشهر

فستيوال کوچه بوشهر؛ الگوي موفق از يک رخداد فرهنگي در کشور

محمد بلوچ زهي

شهر بوشهر چند سالي است در روزهاي پاياني سال ميزبان گروه هاي مختلف هنريست براي يک رخداد مردمي و مستقل با عنوان فستيوال «کوچه».

اين فستيوال نمونه بسيار موفقي از يک رخداد فرهنگي در سطح کشور است که طي سالهاي اخير توسط گروه‌هاي مردمي و بازار و کافه‌داران و هنرمندان مستقل در بوشهر برگزار مي‌شود و تاکنون توانسته علاقمندان بسياري را از سراسر کشور به اين بندر زيباي فرهنگي بکشاند.

فستيوال «کوچه» اکنون به يک برند موفق فرهنگي در سطح کشور بدل گشته و نيز نام و اعتباري براي خود کسب نموده است تا جايي که بليت‌هاي اين جشنواره در کمترين زمان ممکن، به فروش رسيد و ناياب شد.

بي گمان سواي خلاقيت محل اجراي برنامه‌ها که در يک مکان تاريخي و خارج از فضاي کليشه‌اي سالن برگزار گرديد و اجراي گروه‌هاي مختلف هنري و اقوام ايراني، آن‌چه که اين فستيوال را جذاب و موفق نموده، جنبه مردمي بودن و مستقل ماندن آن است.

امسال نيز شب بلوچستان در اين فستيوال ديده و مورد استقبال زيادي قرار گرفت. اميدواريم گروه‌هاي مردمي و هنري با کمک بازاريان و متناسب با فرهنگ و بافت فرهنگي بلوچستان نيز دست به چنين خلاقيت‌هايي بزنند تا سبب جذب گردشگر و يک برند براي بلوچستان نيز گردد.