مرتضی رضائی: قابل پیش بینی است با بر سر کار ماندن لاریجانی در مجلس، جریان اصولگرایی با تشدد آرا مواجه شده و زمینه برای چند کاندیدایی آن ها در انتخابات پیش روی ریاست جمهوری فراهم شود. اما به نظر نمی رسد که پارلمان بتواند کار موثری برای آینده ایران در این رویکرد به سرانجام برساند. این پارلمان تن به روزمرگی سیاسی خواهد داد و صرفا در فضاهایی که از بیرون از پارلمان برای آن مجاز اعلام شده...

تحليل راي هفتم اسفند : ظهور ‌جنبش جديد اجتماعي

«چه باید کرد؟» این پرسش همیشگی یک نیروی سیاسی است اما بی‌شک برای سیاست‌ورزان داخل و خارج از ساختار و نهادهای رسمی قدرت، پژواک و البته پاسخی متفاوت دارد. اصلاح‌طلبان در سال ٩٤ از منظر یک نیروی سیاسی خارج از نهادهای رسمی قدرت در برابر این پرسش قرار داشتند و اکنون و در پی رخداد شگفت‌آور هفتم اسفند- پس از قریب به یک‌دهه - از منظر دیگری در برابر آن قرار گرفته‌اند. با عباس عبدی در این‌باره به گفت‌وگو نشستیم.‌

شرق - گروه اندیشه: «تفکر رهایی‌بخش با و بدون مارکس» عنوان مجموعه درسگفتارهایی است از مراد فرهادپور که پاییز ٩٣ در مؤسسه پرسش ایراد شد. در این درسگفتارها مفهوم رهایی در تاریخ معاصر جهان عمدتا از نیمه قرن نوزدهم تاکنون بررسی می‌شود. کجا و چگونه رهایی با پروژه فکری مارکس با همه فراز و فرود و تحولاتش ارتباط می‌یابد. فرهادپور در این سلسله بحث‌ها به پروژه‌های جدیدی می‌پردازد که در بطن تفکر رهایی‌بخش وجود دارد و همچنین مسئله رابطه سیاست رهایی‌بخش با امر اجتماعی یا جامعه. تکیه اصلی بر آرای دو چهره است: اتی‌ین بالیبار و ارنستو لاکلائو.‌ دو چهره‌ای که به یک معنا همین دوگانگی «با» و «بدون» مارکس را در دل خود نهفته دارند. قرائت مارکس با تکیه بر تفسیر ماسیمیلیانو تومبا، فیلسوف ایتالیایی معاصر، دنبال می‌شود. آنچه در ادامه می‌آید متن تدوین‌شده جلسه مقدماتی این مجموعه درسگفتارهاست که در آن فرهادپور به کلیاتی از بحث اشاره و چارچوب تاریخی رهایی را مطرح می‌کند. بنابراین، بحث حاضر را باید خلاصه‌ای از ایده‌هایی دانست که طی چندین و چند جلسه بسط یافته‌اند، گرچه به‌تنهایی قابلیت خوانده‌شدن دارند. تلاش می‌شود در فرصت‌های آینده بخش‌های دیگری از این بحث به‌صورت مستقل از یکدیگر ولی در ارتباط مضمونی با هم آماده طبع شوند.

خلاصه بگویم اداره ارشاد بوشهر نه باری از دوشمان بر میدارند و نه باری بر دوشمان میگذارند، در کل بود و نبود ارادا فرهنگ و ارشاد برایمان زیاد تفاوتی ندارد، البته اضافه کنم که با حضور سر کار خانم ماحوزی در مدیرکلی ارشاد  انتظارمیرفت تغییرات عمده و اساسی صورت پذیرد، ولی فکر می کنم آزادی عمل را از ایشان سلب نموده اند...

کافی است پیامی در تلگرام دست‌به‌دست شود تا خیلی سریع تبدیل شود به خبر. گاهی‌اوقات حجم تأثیرگذاری برخی پیام‌ها تا حدی است که حتی رسانه‌های حرفه‌ای نیز تحت‌تأثیر آن قرار می‌گیرند. نمونه چنین موردی ماجرای کشیدن بخیه چانه پسربچه اصفهانی بود. داستان از یک پیام تلگرامی آغاز و آن‌قدر دامنه‌دار شد که رسانه‌ها هم بی‌آنکه به اندازه کافی در مورد واقعیت ماجرا تحقیق کنند اقدام به انتشار آن کردند و البته بعد معلوم شد ماجرا به شیوه‌ای که روایت شده، نبوده است. با «محمدمهدی فرقانی»، رئیس دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، در مورد ابزارهای ارتباطی نوین و تأثیر آن بر فعالیت حرفه‌ای روزنامه‌نگاران گفت‌وگو کرده‌ایم:

آرمان- احسان انصاري: خاستگاه جريان‌هاي سياسي در ايران كجاست؟چرا در ايران هيچ‌گاه يك جريان سوم سياسي شكل نگرفت و كساني كه در اين زمينه تلاش كردند ناموفق بودند؟آيا گفتمان اعتدال مي‌تواند به صورت بلندمدت در فضاي سياسي ايران نقش‌آفريني كند يا اينكه با پايان دولت آقاي روحاني، در يكي از جريان‌هاي سياسي مستحيل خواهد شد؟ براي پاسخ به اين پرسش‌ها با دكتر غلامعباس توسلي چهره برجسته جامعه‌شناسي سياسي ايران گفت وگو كرديم. توسلي كه از ياران نزديك دكتر علي شريعتي در دانشگاه سوربن پاريس بوده معتقد است: «گفتمان اعتدال در شرايط كنوني يك پارادايم فكري غالب است و براي اينكه بتواند در بلندمدت در فضاي سياسي كشور حضور موثر داشته باشد بايد ابزارها و امكانات مهمي در اختيار داشته باشد كه در شرايط كنوني فاقد آن است. اين گفتمان براي يك مقطع زماني مشخص يعني دولت آقاي روحاني در فضاي سياسي ايران حضور خواهد داشت. اما با پايان يافتن عمر دولت آقاي روحاني وضعيت نامشخصي پيدا خواهد كرد. تجربه تاريخي نشان داده گفتمان‌هاي مقطعي پس از مدتي دچار فراموشي مي‌شوند و جاي خود را به گفتمان‌هاي جديد مي‌دهند». استاد برجسته دانشگاه تهران همچنين خاطرنشان مي‌كند: «خطر التقاط افراطيون با اعتداليون فضاي انتخابات را تهديد مي‌كند. ممكن است افراطيون از نامشخص بودن مرزبندي‌هاي جريان‌هاي سياسي و نزديكي جريان‌هاي سياسي به هم‌ديگر استفاده كنند و خود را در ليست‌هاي اعتدالي قرار بدهند. در نتيجه ممكن است افراطيون از آب گل آلود فضاي انتخابات به سود خود استفاده كنند و به نام جريان‌هاي شناسنامه‌دار وارد رقابت‌هاي انتخاباتي شوند». در ادامه متن اين گفت‌وگو را می‌خوانید: 

روزهای ثبت‌نام انتخابات مجلس دهم فرا رسید و احتمالا در این چند روز، شاهد تحرک نسبی در فضای سیاسی کشور خواهیم بود. با اینکه برخلاف ادوار گذشته و در فاصله حدود دو ماه تا روز انتخابات مجلس و خبرگان رهبری، فضا هنوز انتخاباتی نشده، اما به‌هرحال، دیر یا زود جریان‌های سیاسی و داوطلبانی که امکان حضور در مرحله نهایی را می‌یابند باید برای گفت‌وگو با مردم درباره انتخابات پیشِ‌رو آماده شوند. احمد شیرزاد، از فعالان سیاسی اصلاح‌طلب که سابقه نمایندگی مجلس‌ ششم و عضویت در شورای‌ مرکزی حزب مشارکت را در کارنامه دارد، در گفت‌وگو با «شرق» درباره راه‌های رساندن پیام اصلاح‌طلبان و نامزدهای آنان به مردم نکاتی را بیان کرد که در ادامه می‌آید.

شرق: این‌بار این گزارش را یک مرجع غیررسمی و تأییدنشده ارائه نمی‌دهد، تا دست‌ و دلمان برای انتشارش بلرزد. معاونت امور زنان و خانواده ریاست‌جمهوری، کارگروه آسیب‌های اجتماعی را تشکیل داده و ارائه این گزارش در حضور کارشناسان و خبرنگاران و بیان شفاف آن برای مردم به این معنی است که این آسیب‌ها به مرزی رسیده که مردم باید بیشتر در مورد آنها بدانند.

دولت برگرفته از مردم است و انتخاب شده تا زمینه اجرای احکام اسلامی را فراهم کند و اینکه موضوع عفاف و حجاب را به خارج از دولت و خارج از نهادهای حاکمیتی منوط کنم و مردم به صورت غیر متشکل و غیر پاسخگو این کار را بکنند بستر لازم برای تصفیه حساب شخصی فراهم می شود...

فتح الله حقیقی در نشست با مدیرکل جدید صدا و سیمای مرکز بوشهر افزود:رسانه ها توان و قدرت اصلاح و انحراف جامعه را در دنیای امروز دارند و لذا از نقش آفرینان اصلی هر جامعه محسوب می شوند. امروزه سرعت فناوری اطلاعات به گونه ای است که اجازه بازگشت به تجربه گذشته و آینده نگری را از جامعه بدون برنامه...

بچه‌های پیش از دهه‌های80 و 90 احتمالا تصور چندانی از تک‌فرزندی ندارند؛ به‌خصوص بچه‌های دهه60 که مقارن با سیاست‌های افزایش جمعیت بودند. اما در حال حاضر، یک بررسی اجمالی در یک کلاس درس می‌تواند جمعیتی قابل‌توجه از کودکان تک‌فرزند به دست دهد. به نظر می‌رسد حالا دیگر بچه‌ها به تک‌فرزندها با تعجب نگاه نمی‌کنند و این پدیده بخشی از سبک زندگی افراد شده است. با «امید علی‌احمدی»، جامعه‌شناس و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد در مورد پیامدهای تک‌فرزندی در جامعه گفت‌وگو کرده‌ایم:

موضوع بحث اینجانب، تامل در فهمی است که از اخلاقی‌بودن خویش داشتیم و داریم. با نگاه مختصر به چرخش‌های اخلاقی جامعه معاصر ایران، می‌کوشم در باب کارنامه روشنفکران دینی، خصوصا شریعتی گفت‌وگویی شود. چرخش‌های اخلاقی از یک‌سو مساله‌ساز و از دیگرسو افق‌ساز بودند. حداقل سه‌چرخش را نام می‌برم: نخست گذر از اخلاق دینی به دین اخلاقی، دیگری افتادن به ورطه «گفتمان غیر‌اخلاقی» و سومی گسترش اخلاق غیر‌دینی و عرفی.

شرق: «پنج اقلیم حضور» عنوان آخرین کتاب داریوش شایگان به زبان فارسی است که درباره خصلت شاعرانگی ایرانیان است. به بهانه انتشار این کتاب، همراه با محمدمنصور هاشمی در یک عصر پاییزی میهمان او بودیم. گفت‌وگوی ما در خانه داریوش شایگان برگزار شد؛ خانه‌ای مدرن، با وجوهی که به میهمان می‌فهماند این‌«جا» خانه‌ کسی است که با تمام اصالت و البته وجوه مدرن زندگی‌اش، هویت شرقی - از هند تا ایران - دغدغه اصلی اوست، نظیر آنچه در آثارش نیز مشهود است. شایگان آنچه در این کتاب آمده را صرفا حاصل نگاهی از بیرون عنوان می‌کند و تاکید دارد دعوی هیچ‌گونه ارزش‌ داوری را نداشته و تنها کوشیده شاعرانگی ایرانیان را آنطور که هست نشان دهد. او در این کتاب می‌کوشد از خلال بررسی «فردوسی، خیام، مولوی، سعدی و حافظ» ارتباط ایرانیان را با شاعرانشان پدیده‌ای به‌غایت استثنایی و یگانه نشان دهد. هرچند این پدیده را در عین حال مانع تفکر آزاد و جهش تفکر ابتکاری آنان می‌داند. شایگان در این کتاب با استفاده از اصطلاح «زمان حضور»، فردوسی را مظهر اوج حماسی می‌داند که در آن پهلوانان تراژدی‌های شاهنامه به انسان کامل بدل می‌شوند. خیام را مظهر تعارض در نبوغ ایرانی، مولانا را نمودی از تکامل سنت عرفانی، سعدی را نمونه اعلای «پایدیا»ی یونانی و نهایتا حافظ را تلاقی‌گاه ازل و ابد معرفی می‌کند. او که از آثار آغازین خود همواره دغدغه بازیابی هویت شرقی در برابر انسان غربی را داشته این‌بار به خصلت شاعرانگی ایرانیان می‌پردازد که به باور او نظیری در غرب ندارد. او با تاکید بر اینکه ما همچنان در زمان شاعرانمان زندگی‌ می‌کنیم و هنوز نتوانسته‌ایم از زمان آنها خارج شویم، ایرانیان را معاصر شاعرانشان می‌داند، یعنی عکس آنچه به قول او در غرب اتفاق افتاده است. از این‌رو، ارتباط ایرانیان با شاعران‌ و ادبیات کلاسیکشان را با فرم «عبادی» و مواجهه غربی‌ها با ادبیات و تاریخشان را برخوردی تحقیقاتی و انتقادی معرفی می‌کند. شایگان معتقد است به دلیل همدلی و همجواری فکری ایرانیان با این شاعران و همچنین به علت پاسخ‌هایی که آنها برای تمام پرسش‌های ما دارند، حضور شاعران بزرگ در عین حال که گنجینه فکری و خاطره قومی ایرانیان است، امکان طرح مساله جدید را نیز مسدود کرده. از این منظر، ایرانیان را تا حدی اسطوره‌زده یا افسون‌زده‌ می‌داند. به باور او این ایده‌ها ضمن اینکه زیبا هستند، در عین حال به ذهن ایرانی اجازه نمی‌دهند از گردونه آنها خارج شوند. در آخر تاکید دارد «فراموش نکنید این کتاب به هیچ پرسشی پاسخ نمی‌دهد بلکه تنهاوتنها توصیفی از یک مواجهه است و البته طرح یک مساله».

به نظر من، بازگشت مطمئن ناطق‌نوری به عرصه سیاست با توجه به محبوبیتی که وی در فضای سیاسی کشور دارد و همچنین نزدیکی او با شخصیت‌هایی چون هاشمی‌رفسنجانی، حسن روحانی و محمد خاتمی و حتی بیت امام در کنار جایگاهی که در بیت‌ رهبری دارد این فرصت را برای جریان اصولگرایی فراهم می‌کند تا خود را احیا کنند...

آرمان- احسان انصاری: «نواصلاح گرایی»یا «اصلاح اصلاحات»؛ این تعبیری است که به تازگی در بین برخی از تئوریسن‌های برجسته جنبش اصلاح‌طلبی ایران مطرح شده است. شاید در نگاه اول به نظر برسد جریان اصلاح طلبی که از بدو پیدایش خود تاکنون که قریب به هفده سال از آن می‌گذرد درهیچ برهه از عمر خود رنگ آرامش و فرصت بازاندیشی و «نو شدن» خود را به‌دلیل برخی تنگ‌نظری‌ها نداشته است چگونه قصد دارد وارد فاز شبه پست مدرنیستی «نواصلاح‌طلبی» با ویژگی‌های بین‌المللی شود.اما با کمی تأمل ودگر اندیشی در صیرورت زمان، می‌توان به پاسخ‌های مختلفی برای چرایی این گفتمان در فضای کنونی ایران امروز رسید. جایی که دکترمحمد رضا تاجیک که یکی از هواداران و پیشگامان «نو اصلاح طلبی» در ایران به شمار می‌رود با تأکید بر دغدغه نسل چهارم انقلاب دراین باره تصریح می‌کند:« نسل امروز ما خسته و ملول از جریان‌ها و گفتمان‌های مرسوم و مألوف جامعه، از یکسو و با مواجهه با نحله‌ها و مکاتب و نظام‌های اندیشگی گوناگون و نیز با آشنایی با روش‌ها و منش‌های بسیار متفاوت کنش‌ورزی اجتماعی و سیاسی، از سوی دیگر، در انتظار گشوده شدن روزنه و پنجره‌ای و وزیدن هوایی تازه است. رسالت «ما»ی اصلاح‌طلب امروز گشودن همین روزنه و پنجره است». تاجیک که دارای دکترای تحلیل گفتمان سیاسی از دانشگاه«اسکس»انگلستان است درباره پهلو زدن «نواصلاح‌طلبی»به پست مدرنیسم نیز خاطرنشان می‌کند: «نواصلاح‌طلبی مرزها و فاصله‌های صوری و شکلی میان سنت و مدرن و پست‌مدرن را فرومی‌ریزد و جایی در جغرافیای مشترک آنان که با ارزش‌ها و هنجارها و فرهنگ بومی ایرانی سازگار است، می‌ایستد. به بیان دیگر، نواصلاح‌طلبی نه عبور از سنت را ممکن و مطلوب می‌داند، نه بی‌اعتنایی به مدرنیته و پست‌مدرنیته را، و نه مسحور و محصور یکی از اینان شدن و زیست‌جهان خود بدان سپردن. نواصلاح‌گرایی با حفظ فاصله‌ انتقادی خود نسبت به این سه، تلاش می‌کند دفتری فراسوی این دفاتر بگشاید و در آن انشا و دیکته‌ خود بنویسد.در ادامه متن گفت و گوی آرمان با دکتر محمدرضا تاجیک را از نظر می‌گذرانید:

در زمانه ما ورژن جديدي از اين بازي وارد بازار شده است. اين ورژن جديد كه «نسل3 لنگ‌كشي سياسي» نام دارد، داراي پيچيدگي‌ها و در عين حال سادگي‌هاي خاص خود است. براي نمونه، در اين ورژن ديگر ما بازي نمي‌كنيم، بلكه بازي ما را. . . . دوم، اين ورژن زيادي آنلاين است، يعني لحظه‌يي نمي‌توان از آن فاصله 

دولت روحانی تاکنون چند کار خوب کرده که به یک معنا ارتقاء کارهایی ست که در دوران اصلاح طلبان شد. یک نکته این است که آقای روحانی کارهای اصلی خود را به هسته اصلی حکومت هماهنگ می کند. یکی از دلایل سر و صداهای تندو رو ها و واکنش های آنان همین است. آنها خیلی ناراحت هستند چون نمی توانند یک طرفه مقام معظم رهبری و و بیت رهبری با حرف های خود تحت تاثیر قرار دهند. این یک الگوی جدید و با ارزش است و باید اقدامات با ارزش را گفت...

اگر ما يك بودجه انبساطي خيلي شديدي در سال 85 داشتيم و بودجه عمراني نيز در حدي رشد كرد كه اصلا در ظرفيت ماشين‌آلات و توان پيمانكاري كشور نبود، دوسال بعد كه با كمبود منابع روبه‌رو مي‌شويم، بودجه عمراني يك‌دفعه كاهش قابل توجهي پيدا مي‌كند...

اين اختلاس در دو دوره مديريتي در گمرك استان صورت گرفته كه از سال 86 آغاز شده بوده. طبق بررسي‌ها، سه تن از كاركنان گمرك بوشهر با برخي ارباب رجوع، تباني كرده و اقدام به جعل فيش بانكي مي‌كردند. اينها در طول اين مدت به نحوي عمل كردند كه سيستم متوجه...

به نداشتن فیس بوک فکر می کنم دیونه میشم. من ۳ ماه دسترسی نداشتم حس میکردم تو یه جزیره غیر مسکنوی تنها موندم. مجبور بودم خودمو با سریال دیدن مشغول کنم که تازه بازم جای خالی فیس بوکو پر نمی کرد.

در بخشي از بيانات آقاي روحاني قبل از سفر به نيويورك به استراتژي برد- برد اشاره شد. اين استراتژي به دنبال اين است كه ما اگر در پي منافع خود هستيم و اگر دنبال اين بوده كه برنده از زمين خارج شويم علي‌القاعده بايد اين رضايت را هم بدهيم كه طرف مقابل هم اگر مي‌خواهد وارد اين بازي شود آن هم دست خالي از اين بازي خارج نشود

امور شهروندان به سروسامان نمی رسد جز با صالح بودن سرپرست و سرپرستان صالح نمی شوند جز با پایداری شهروندان (بر روی حقوق خود) از هنگامی که شهروند حق سرپرست را بجای آرود و سرپرست حق شهروند را گزارد، حق در میانه آنان به عزت و نیرومندی می رسد، راه های روشن دین به روی مردم گشوده می شود و...

دکتر محمود جمهیری : شهروندان به دولت و حکومت اجازه می دهند تا در جهت تقویت قوای نظامی و انتظامی بکوشد تا از حیثیت و ناموس فرد فرد ایرانیان در هرجای جهان که باشند دفاع کند. و همچنین به او اجازه می دهند تا قوه قضائیه ایجاد کند تا در شرایط سخت و دشواری که حقوق شهروندی آنان در معرض خطر قرار می گیردباعث و بانی امنیت و آرامش و آسایش آنان...

سیروس بنه گزی : در بحث حقوق دانشجویان ، تاکید منشور بر اینکه دانشجویان نباید به علت عدم تمکن مالی در پرداخت شهریه از تحصیل محروم گردند و فراموش کردن بحث محرومین سیاسی و سلیقه ای که امروزه به معضل بزرگی در آموزش عالی تبدیل شده است ، گواهی است بر اینکه دولت در برخی امور اختیاری ندارد...

با تصویب قانون مهم و پر بار منشور حقوق شهروندی، بحث ها پیرامون نقاط قوت و ضعف این قانون، جریان یافته است. این یادداشت بر آن است که اهم کاستی ها و نواقص منشور را در راستای رعایت فن قانون نگاری و اصول حقوقی بیان کند. در ضمن، ایرادهایی که در ادامه آورده می شود، بیانگر رد کامل منشور نیست بلکه در حقیقت در پی اصلاح  منشور حقوق شهروندی و توسعه حقوق شهروندی است.

 انتظار داریم که استاندار به پشتوانه حمایت های مردمی و نیز برخورداری از پشتیبانی دولت روند تغییر در استان را شتاب ببخشد و با به کارگیری نیروهای توانمند و در عین حال مومن و پاکدست زمینه های توسعه ی استان و جبران عقب ماندگی ها را فراهم سازد...

با حمايت اصلاح‌طلبان اين دولت روي كار آمد و بسياري از آرايي كه در جهت حمايت از آقاي روحاني به صندوق‌ها ريخته شد آرايي بود كه بصورت مستقيم يا غيرمستقيم به جنبش اصلاح‌طلبي ايران ارتباط پيدا مي‌كرد. نقش اصلاح‌طلبان در پيروزي آقاي روحاني در انتخابات بسيار پررنگ بود....

وی اضافه کرد: در استان بوشهر با تراکم نیروهای معرفی شده برای تصدی استانداری رو به رو بودیم و یکی از مشکلات ما انتخاب بهترین از بهترها بود که لطف خدا شامل مصطفی سالاری برای این مسوولیت شد...

خلیل موحد : اکثر دانشجویان را دانشجویانی تشکیل می دهند که به جای بازیگری در میدان گاه سرشار از خطر و راه رفتن روی مین سیاست، ترجیح می دهند نقش تماشاگر بی طرف را ایفا کرده و به جای آن که جسم و جان خود را در هوای دغدغه ی ملک و ملت فسرده کنند، فقط و یا بیشتر به رتق و فتق زندگی...

مرداد ماه با خزانه خالی مواجه بودیم/ دولتی که پولدارترین دولت بوده، بدهکارترین دولت نیز بوده است/پنج ماه اول امسال تنها 3 درصد منابع بخش عمرانی محقق شد/عمده مشکلات اقتصادی بخاطر بی‌تدبیری بود/ فرهنگ دولتی را نمی‌خواهیم، اما دولت فرهنگی را می‌خواهیم/ باید به نویسندگان و فیلم‌سازان‌مان اعتماد کنیم/فضای امنیتی خیلی کمتر ...