تحليل راي هفتم اسفند : ظهور ‌جنبش جديد اجتماعي

«چه باید کرد؟» این پرسش همیشگی یک نیروی سیاسی است اما بی‌شک برای سیاست‌ورزان داخل و خارج از ساختار و نهادهای رسمی قدرت، پژواک و البته پاسخی متفاوت دارد. اصلاح‌طلبان در سال ٩٤ از منظر یک نیروی سیاسی خارج از نهادهای رسمی قدرت در برابر این پرسش قرار داشتند و اکنون و در پی رخداد شگفت‌آور هفتم اسفند- پس از قریب به یک‌دهه - از منظر دیگری در برابر آن قرار گرفته‌اند. با عباس عبدی در این‌باره به گفت‌وگو نشستیم.‌

تقویم رسمی کشور نشان می‌دهد فرصت چندانی تا انتخابات مجلس دهم شورای اسلامی و دوره پنجم خبرگان رهبری باقی نمانده است. برخلاف ادوار گذشته که از ابتدای سال انتخابات، مباحث انتخاباتی به شکلی گسترده در محافل سیاسی و رسانه‌ها بازتاب داشته، در این دوره تا فصل تابستان، همه چیز تحت‌الشعاع توافق هسته‌ای قرار داشت و پس از آن تغییر چندانی در فضا رخ نداده است. اگرچه فعالیت سیاسی اصلاح‌طلبان و اصولگرایان تا حدی در حال انجام است اما هنوز با فضای انتخاباتی، فاصله دارد. شیوه عمل اصلاح‌طلبان و آنچه باید در حدود چهار ماه باقیمانده تا انتخابات انجام شود، موضوع گفت‌وگوی «شرق» با حمیدرضا جلایی‌پور است. این جامعه‌شناس سیاسی و استاد دانشگاه تهران، از سال‌های دوران اصلاحات با فعالیت‌های سیاسی و مطبوعاتی گسترده، چهره‌ای شناخته‌شده برای جامعه ایران به شمار می‌رود و امروز هم عضو شورای مشورتی و شورای مرکزی حزب تازه‌تأسیس اصلاح‌طلبان یعنی «اتحاد ملت» است.

گزیده صحبت‌های محسن صفایی فراهانی

رئیس‌جمهوری در ایران اختیاراتش براساس قانونی اساسی محدود است. قانون‌اساسی ما مشابه قانون‌اساسی غرب نیست که ارکان حکومت پیوستگی کافی داشته باشند. اینجا هر رکن برای خودش تمرکز قدرت دارد
جوامعی که با حاکمیت قانون سامان پیدا می‌کنند به حداقل آسیب‌پذیری می‌رسند 
در حال حاضر مجلس و آرای عمومی  برای مجموعه تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران کشور این‌قدر تعیین‌کننده و قابل‌قبول نیست 
کدام فعالیت تعریف‌شده در اقتصاد ایران هست که بگوییم این مقدار منابع را می‌تواند برای یک نفر ایجاد کند که ماهی یک میلیارد تومان پس‌انداز برای‌فرد داشته باشد. اعداد و ارقام مقداری نیستند که شوخی‌بردار باشند. پس به‌این نتیجه می‌رسیم این اعداد و ارقام «غارتی» هستند. اسم این فساد نیست. اسمش غارت است.

مولود حاجي‌زاده/ اين روزها رفت و آمدش به تهران بيشتر به كارهاي شخصي‌اش محدود مي‌شود تا براي سخنراني؛ اواخر خردادماه بود كه «محسن رناني» در تارنماي شخصي خود اعلام كرد كه پس از يك سال كه هفته‌اي يك سخنراني در كشور داشت، تا پايان سال ٩٤ در هيچ كجا سخنراني نخواهد كرد. با اين حال به بهانه انتشار نسخه كامل كتاب «اقتصاد سياسي مناقشه اتمي ايران» كه نيمه نخست سال از طريق تارنماي رسمي‌اش منتشر شد، در تهران به گفت‌وگو با استاد اقتصاد دانشگاه صنعتي اصفهان نشستيم. در دفتري كه در آن خبري از فضاي سنگين همايش ها و مراسم هاي اقتصادي كه طي سال‌هاي قبل در آن به سخنراني مي پرداخت نبود.شروع گفت و گو در خصوص موضوع كتاب بود؛ از مساله نفت در خاورميانه گرفته تا نظريه جنگ خداحافظي در اين منطقه؛ موضوعي كه به عقيده او از ابتدا غرب به واسطه آن هدف مشخصي را در خاورميانه دنبال مي‌كرده است. البته اين گفت‌وگو به نظريات مطرح‌شده در كتاب محدود نماند و به مسائل جاري اقتصاد ايران نيز كشيده شد. صحبت از بحران اقتصادي و سياسي در كشور مي‌شود كه همين موضوع پاي مسائل اجتماعي و موضوع آب را هم به بحث باز مي‌كند. اما به اعتقاد رناني براي عبور از تمام اين مسائل و بحران‌ها كه كشور را در معرض آسيبي بزرگ قرار دادند، تنها يك گزينه پيش رو قرار دارد و آن باز شدن فضاي گفت‌وگو ميان جامعه و نظام است، فضايي كه سالهاست بسته است. او در عين حال برمبناي نظريات نهادگرايي خود بر لزوم فعال شدن نهادهاي مدني در جامعه نيز تاكيد دارد؛ نهادهايي كه براي ايجاد جريان گفت‌وگو در جامعه، نه‌تنها يك نياز كه يك الزام هستند. مشروح اين گفت و گو را در اينجا مي خوانيم.

اعتماد: در ميان متفكران معاصر ايراني مصطفي ملكيان جايگاه ويژه‌اي دارد؛ انديشمندي كه در آستانه ٦٠ سالگي (متولد ١٣٣٥، شهرضا) همچنان به نحو موثر در عرصه فكر و فرهنگ ايراني حضور دارد و با وجود قبض و بسط‌هاي متوالي‌اش در اين حضور هر از گاهي در يك سخنراني يا يك گفت‌وگوي مطبوعاتي يا جلسه مناظره ديدگاهي تازه را بيان مي‌كند و به بحث‌ها ميان موافقان و مخالفان نظراتش دامن مي‌زند. از او به تازگي (انتشار ٢٩ تير ١٣٩٤) نيز گفت‌وگويي در سايت نيلوفر با تيتر «تغيير انديشه‌ام از سر حقيقت‌طلبي است نه مد روز» منتشر شده است كه در صدر آن عنوان شده آنچه مي‌خوانيم حاصل «نشستي در اتاق گفت‌وگوي خبرگزاري كتاب ايران (ايبنا)» است و در آن ملكيان «به موضوع آثار و احوال روشنفكران ديني و دليل عدم انتشار نقد كتاب «قبض و بسط تئوريك شريعت» از سوي خود اشاره دارد».

من خودم را همیشه مدیون این مملکت می دانم و مدیون بوشهر. به خاطر همین بوشهر و ایران در ذهنم هست و من موقعی که دکتری گرفتم بعد از انقلاب بود و بلافاصله به ایران برگشتم و دانشجویان بسیاری را تربیت کردم و تعدادی از این دانشجویان در حال حاضر اساتید دانشگاههای مختلفی...

دچار ناامنی شغلی‌اند؛ دنبال مدرک بالاتر می‌روند

عبدالله رمضان‌زاده از آن چهره‌های سیاسی است که قاطعیت بر مواضع از چهره‌اش پیداست. به‌ویژه هنگامی که مباحث جدی می‌شود، اما برخوردی کاملا دوستانه دارد. رمضان‌زاده همچنان امیدوار است حزب «مشارکت» طبق روال قانونی احیا شود، اما به گفته خودش آنها تصمیم گرفتند فعالیت تشکیلاتی نداشته باشند، دلیلش هم روشن است برای آنکه هزینه‌ای را به کسی تحمیل نکنند. گفت‌وگو را از لزوم بازسازی تشکیلاتی اصلاح‌طلبان آغاز کردیم و در این مسیر، اما به نقدهایی از دولت رسیدیم و البته موضوع پول‌های کثیف. رمضان‌زاده، سخنگوی دولت اصلاحات است و وقتی ماجرا به پول‌های کثیف می‌رسد، به نکته‌ای اشاره می‌کند و بحث را می‌بندد. او دراین‌باره می‌گوید: «راجع‌به موادِمخدر و ورودش به انتخابات، من فکر می‌کنم گزارشی که ستاد مبارزه با موادِمخدر در دوره آخر دولت اصلاحات تهیه کرد و آن را به رئیس دولت نهم تحویل داد، وزیر کشور که رئیس ستاد مبارزه با موادمخدر است، همان گزارش را علنی کند. همین اتفاق برای اینکه معلوم شود پول کثیف وجود دارد یا نه، کفایت می‌کند».رمضان‌زاده مهم‌ترین نقد وارد به دولت را این می‌داند که کابینه روحانی، سیاسی نیست و آقای روحانی فکر می‌کند یک‌‌تنه می‌تواند همه بارها را بردارد. بااین‌حال، برخی اتفاقات نظیر صدور مجوز فعالیت برای حزب اتحاد ملت ایران را به فال نیک می‌گیرد و آن را گام مؤثری از سوی دولت ارزیابی می‌کند. رمضان‌زاده با‌این‌حال، ارتباط اتحاد ملت و مشارکتی‌ها را تکذیب می‌کند و می‌گوید اگر آنها کمکی بخواهند دریغ نمی‌کنیم. بحث که به حزب ندا می‌رسد، کمی چهره درهم می‌کشد و با مکثی می‌گوید «ضعف ما بوده است که نیروهایی در حزب تقویت شدند و به‌راحتی زیر چتر آدمی قرار گرفتند که تا امروز غیرسیاسی عمل کرده بود». او همچنان امیدوار است آنها که جذب ندا شدند، به اصل خود بازگردند و اگر هم بازنگشتند، به قول رمضان‌زاده همچنان با آنها دوست هستند. مصاحبه در لحظات پایانی با ورود عکاس روزنامه، به گفت‌وگویی خودمانی شبیه می‌شود. از میزبانی و طعم شیرینی‌های دفتر دکتر که تعریف کردیم، با اصرار از ما خواست شیرینی‌ها را به روزنامه بیاوریم، به سبک همان میهمان‌نوازی اصیل ایرانی! 

اسماعیل منصورنژاد: اینکه چرا نام «19 حزب فعال» بوشهری در لیست وزارت کشور نیست، پرسشی است که وزارت کشور و استانداری بوشهر باید به آن پاسخ دهند. همچنین، این لیست هیچ اشاره‌ای به وجود «43 حزب ثبت شده در بوشهر» نمی‌کند و کسی نمی‌داند آدرس این احزاب کجاست؟...

اساسا هرروز کار حزبی، برنامه‌ریزی است، اما حتی اگر بر اساس مدل ایران هم بحث کنیم، آغاز کار برای انتخابات مجلس دهم نه‌تنها زود نیست، بلکه دیر هم شده است. فردی که درباره زودهنگام‌بودن فعالیت سخن می‌گوید، اساسا یا از فضا دور است که بعید به نظر می‌رسد، یا اینکه می‌خواهد فضا را برای رقیب محدود کند. اگر...

رابطه نفت و جامعه مدنی موضوع اصلی گفت‌وگو با حمیدرضا جلایی‌پور بود اما سخن از این‌سو به آن‌سو رفت و درنهایت به بررسی لایه‌های جدید اضافه شده به طبقه متوسط رسید. او از همان ابتدای مصاحبه تاکید کرد که نمی‌خواهد درباره نفت و جامعه مدنی پاسخ کلیشه‌ای بدهد: «اصلا من فاصله می‌گیرم از آنهایی که می‌گویند نفت عامل بدبختی است یا عامل خوشبختی است.» و با این شیوه به تحلیل وضعیتی پرداخت که در آن نفت می‌تواند اسطوره یانوس یونانی باشد یا همان شمشیر دودم؛ نیمی فرشته و نیمی شیطان. به تعبیر او در هشت‌سال حضور احمدی‌نژاد نفت ١٤٠دلار، دولتمردان را سرخوش کرده بود و آنها چندان تمایلی برای پاسخگویی به افکار عمومی، جامعه مدنی و بدنه مردمی نداشتند؛ درعوض، میزانی از درآمد نفتی- مشابه دوره اصلاحات- برای زیرساخت‌های اقتصادی کشور تعیین‌کننده است. ازاین‌رو او به میزانی از درآمد نفتی اعتقاد دارد که در آن نه وضعیت سرخوشی برخی طیف‌های سیاسی به وجود آید و نه قطع امید از درآمدهای نفتی.  استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه تهران می‌گوید: «نفت همیشه نفرین نیست بلکه می‌تواند فرصت باشد. همچنین صرفا عامل نفت را به عنوان عامل ضددموکراسی دانستن ساده‌انگارانه است.» البته او رد نمی‌کند که «حجم بالای درآمد نفتی در دولت پیشین، باعث شد دولت، کنترلش را از دست بدهد و همچنین میراثی به نام طبقه متوسط رانتی بسیار گسترده برای امروز باقی بگذارد.» با این حال می‌گوید: «نبودن درآمد نفتی برای ایران می‌توانست مانع توسعه اقتصادی شود و این امر، ضددموکراسی است. خوشبختانه دولت امروز دولتی توسعه‌گراست و این کاهش قیمت نفت می‌تواند برایش فرصتی باشد که به تقویت جامعه مدنی و توسعه در ایران کمک کند.» با این حال جلایی‌پور از همان ابتدای گفت‌وگو با این فکر که نفت نفرین است. موافق نیست و می‌خواست سه جهت‌گیری برای دولت سامان‌یافته که در دوره احمدی‌نژاد به‌شدت ضربه خورده، مطرح کند و در پایان صحبت‌هایش سری هم به این سه جهت‌گیری می‌زند. جهت‌گیری که خودش آن را مسیرهای رو به احیای جامعه سامان‌مند می‌نامد.  می‌گویند منابع طبیعی نفرین طبیعت‌اند. آیا نفت، نفرین است؟ آیا ضعف توسعه سیاسی و افزایش انسداد اجتماعی، بخت بد حاصل از این نفرین است؟ یا اینکه نفت و منابع طبیعی به تنهایی نفرین نیستند بلکه نوع بهره‌‌برداری و استفاده از آنها می‌تواند این منابع را به لطف یا نفرین تبدیل کند. این مساله در ایران دست‌کم در طول هشت‌سال دولت پیشین ذهن بسیاری را به خود مشغول کرد. دولتی که با بالارفتن بی‌سابقه قیمت نفت روبه‌رو شد و این حجم درآمد نفتی بالا باعث ضربه‌خوردن به عناصر دموکراسی شد. این موضوع نشان داد دولتی که بی‌نیازتر باشد بیشتر شاخ‌وشانه می‌کشد. از طرفی حالا که قیمت نفت به‌طور ناگهانی درحال کاهش است آیا می‌توان گفت که این موضوع می‌تواند سایه نفرین نفت را از سر مردم ایران کم کند؟ در گفت‌وگو با جلایی‌پور دنبال پاسخ به این محورها و پرسش‌ها هستیم. 

معتقدم اصلاح‌طلبان نباید انفعالی عمل کنند. جریان اصلاحات اگر بتواند با حفظ اصول و هویت خویش در مسیر تعامل با جریانات معتدل، خواه اصلاح‌طلب و خواه غیرآن، اقدام کند به نفع کشور است. لکن اصلاح‌طلبان که از پشتیبانی طیف وسیعی از جامعه برخوردارند نباید کاری کنند تا مقبولیت اجتماعی آنها نزد مردم، کاهش یابد. ..

اگر همه شهروندان با هم برابرند نباید هیچ تفاوتی میان بر هم زدن سخنرانی یک مقام مسوول سیاسی با اخلال در یک کنسرت موسیقی مجوز دار وجود داشته باشد و این که گروه های مختلف برای خود نام هایی تعیین کنند مصونیتی برای آنان ایجاد نمی کند...

محمد دیناروند: حال که تمامی نیروهای استان در حال تکاپو برای سفر ریاست محترم جمهور می باشند کدام اراده ای می خواهد با متشنج کردن فضا و دو دسته نمودن مردم فهیم از آب گل آلود صیدی برای منافع گروهی خود داشته باشد. امروز زمان مطالبه خواسته های به حق شهروندان و رفع کاستی های موجود در عرصه های مختلف و جمع بندی مطلوب برای تحقق این مطالبات ...

آرمان– فائزه عباسی: بی‌پروا سخن می‌گوید و تنها حق و حقیقت است که برایش اهمیت دارد. او که چند سال در قامت وزیر بهداشت در کابینه دولت اصلاحات به کشور خدمت کرد حال در جایگاه نماینده ملت، لباس خدمت به تن کرده است تا مردم بدانند افراد بیدار همیشه بیدار هستند. تنها دقایقی سخن گفتن با مسعود پزشکیان کافی است تا پی بریم قلب پر از دردی دارد که درمانش را اصلاح امور می‌داند. «آرمان» با این نماینده مجلس نهم به گفت‌وگو نشست و از طرح امر به معروف و نهی از منکر گرفته تا انتخابات و ترکیب مجلس آینده، دیدگاه و ارزیابی‌های او را جویا شد. مسعود پزشکیان انتقاداتی به طرح امر به معروف و نهی از منکر داشت و می‌گفت «غافل شدن از مسائل مهم و پرداختن به موضوعات کوچک‌ و ایرادگرفتن از شکل لباس و قیافه بعید است بتواند موفقیتی در راه اصلاح به‌دست آورد». او همچنین در رابطه با مبارزه با مفاسد اقتصادی مشکل را سیستمی می‌داند. آنچه در ادامه می‌خوانید مشروح این گفت‌وگو است: 

راهبرد دولت اعتدالي طبعا متفاوت از راهبرد اصلاح‌طلبان است. دولت روحاني از منظر نداشتن راهبرد شايد بيشتر در معرض آسيب قرار داشته باشد. اگر فقدان راهبرد روشن، دولت دوم اصلاحات را به زمين سخت و سنگلاخي زد./ در دولت روحاني هنوز چند ماه نگذشته آنچنان به اعتبار دولت ضربه زد كه اثر مهرش تا پايان بر پيشاني دولت باقي خواهد ماند..

شکوفه حبیب‏زاده: نگاه‌های هردولتی را می‌توان در برنامه‌هایی که در بدو آغاز به فعالیت خود ارایه می‌دهد، سنجید. حسن روحانی، رییس‌جمهور در شعارهای انتخاباتی خود بارها بر سروسامان‌دادن وضعیت اقتصادی کشور پس از آغاز به کار و انطباق برنامه‌های خود با برنامه‌های توسعه‏ای کشور تاکید کرد، اما با وجود اینکه لایحه برنامه بودجه سال1393 در زمان مقرر قانونی و در 15آذر 1392 به مجلس تقدیم شد، برخی اشکالات محتوایی به آن وارد بود که به تعبیری می‌توان از آن به‏عنوان ادامه روند دولت گذشته یاد کرد. در این رابطه با فرشاد مومنی، استاد دانشگاه علامه‌طباطبایی و عضو موسسه مطالعاتی دین و اقتصاد به گفت‌وگو نشستیم. مومنی می‌گوید: «وقتی سند لایحه بودجه سال 1393 ارایه شد، مشاهده کردیم در مورد این مساله برخورد دوگانه‏ای صورت گرفته است. آن برخورد دوگانه عبارت از این بود که آنچه مربوط به ظواهر امور می‌شود، به‌سرعت اصلاح شد، یعنی برای مثال دولت درست سر موعد قانونی لایحه بودجه را به مجلس تقدیم کرد، اما وقتی متن لایحه بودجه و پیوست‏های آن در اختیار ما قرار گرفت، متاسفانه دیدیم تمامی مشکلات ساختاری نظام بودجه‏ریزی کشور که البته منحصر به دولت آقای‌احمدی‌نژاد نبود و در دولت‌های پیش از وی نیز وجود داشت، کمتر یا بیشتر، در این سند همچنان به قوت خود باقی است... .» او در لابه‌لای تمام جملاتی که می‌گوید، در تلاش است توجه دولت را از شکل به محتوا سوق دهد. متن کامل این گفت‌وگوی تفصیلی را در ادامه بخوانید:

آرمان- سعيد سيف: «سخت بر این باورم که اصلاحات به حکم طبیعت و ماهیت خود، زنده به آن است که آرام نگیرد، موجی است که آرامش آن در عدم آن است. اما این نهاد ناآرام ما را به عبور از بزرگان خود فرا نمی‌خواند. همین‌جا باید یادآور شوم که بزرگی این بزرگان نیز در گرو عدم عبور آنان از کوچکان (نسل دوم و سوم)و همراهی و همسویی و همنوایی با آنان است». اين را تئوريسين نواصلاح‌طلبي دكتر محمدرضا تاجيك مي‌گويد، نواصلاح‌طلبي، اصلاح اصلاحات، اصلاحات خط سوم، بازخواني اصلاحات همه اينها تعريف اصلاح‌طلبي در عصر جمهوري پنجم است، و اتفاقا معني و مفهوم همه آنها يكي است. عصر دكتر حسن روحاني همان جمهوري پنجم است كه اصلاح‌طلبان تصميم گرفتند با توجه به شرايط موجود اصلاح‌طلبي را تعريف كنند. با توجه به نياز روز و داشته‌هايشان. دكتر محمدرضا تاجيك معتقد است تمام اين تعريف‌ها در ذيل خاتمي تعريف مي‌شود. مشروح مصاحبه اين استاد دانشگاه با آرمان در ذيل آمده است: 

آيت‌ا... هاشمي‌ در مصاحبه‌اي صريح به بيان ناگفته‌هايي از 8 سال دفاع مقدس پرداخت. به گزارش پايگاه اطلاع‌رساني آيت‌ا... هاشمي‌رفسنجاني، متن كامل اين مصاحبه در پي مي‌آيد: 

  محضرتان رسيديم تا سخنان جنابعالي را به‌عنوان يكي از اصلي‌ترين امناي حضرت امام در طول سال‌هاي دفاع مقدس بشنويم و براساس رسالت رسانه‌اي خويش در جامعه منعكس نماييم. نخستين سوال خود را اينطور شروع مي‌كنم كه آيا امكان اين موضوع وجود داشت كه كاري كرد اين جنگ شروع نشود؟ يعني امكان پيشگيري از جنگ از ناحيه ما وجود داشت؟ اصلا چرا جنگ شد؟...

آيا حاكميت تصميم به حذف اصلاح‌طلبان داشته است؟ خير. من مي‌گويم چنين تصميمي نداشته است. از بعد از 88 اين نوع نگاهي كه به وجود آمده است كه اصلاح‌طلبان قرار است اتفاقات مشابه 88 را ايجاد كنند و اساس نظام را به هم بريزند. خب چنين نگاهي به اصلاح‌طلبان غلط است. بله البته در آن شرايط فرصت‌سازي براي اصلاح‌طلبان با محدوديت زيادي مواجه بود

 نیروهای اصلاح‌طلب از تاکتیک‌ها و راهبردهای متفاوتی برای رسیدن به هدفشان استفاده می‌کنند. هدف محوری شخصیت‌ها، احزاب و نهادهای مدنی اصلاح‌طلب درجامعه مدنی ایران ازسال 1376 تاکنون (1393) توسعه همه‌جانبه (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) با اولویت دادن به توسعه سیاسی بوده است. ..

واکنش اصولگرایان مورد خطابِ رئیس‌جمهور آن اندازه شگفت‌‌انگیز نبود که بازتاب آن عتاب در میان اصلاح‌طلبان! البته نه همه‌ی اصولگرایان مورد خطاب رئیس‌جمهور بودند و نه همه‌ی اصلاح‌طلبان از عتاب روحانی به حریفان خویش روی در کشیدند. اما واکنش رسانه‌ها و چهره‌های اصلاح‌طلب...

یونس قیصی زاده

در سالهای گذشته متاسفانه شاهد سوءاستفاده از رسانه ها برای از میدان بدر کردن رقیبان بودیم بطوری که برخی از سایتها به ابزار تسویه حساب مخالفان سیاسی تبدیل شدند و با زیر پا گذاشتن اولیه ترین اصول اخلاقی، اوج بی اخلاقی را که شامل توهین، اتهام زنی، دروغ پردازی، از بین بردن آبرو ... را برای تخریب  مخالفان سیاسی بکار بردند...

ممنوع‌الخروجی، ممنوع‌البیانی و ممنوع‌التصویری رییس‌جمهوری ایران، درخواستی است که تعداد اندکی از تندروهای مجلس طرح کرده‌اند و اصرار هم دارند این موضوع، مصوبه‌ای بوده که اجرا نشده و اکنون دستگاه قضایی باید آن ‌را اجرایی کند؛ موضوعی که البته حتی از سوی سیدمحمد خاتمی هم بی‌اهمیت خوانده شد و حالا...

اگر ما يك بودجه انبساطي خيلي شديدي در سال 85 داشتيم و بودجه عمراني نيز در حدي رشد كرد كه اصلا در ظرفيت ماشين‌آلات و توان پيمانكاري كشور نبود، دوسال بعد كه با كمبود منابع روبه‌رو مي‌شويم، بودجه عمراني يك‌دفعه كاهش قابل توجهي پيدا مي‌كند...

 اصلاح‌طلبي و اعتدال خواهي هر دو ريشه در خردگرايي دارند. امروز اولويت ملي ما نه مانند زمان شاه، آزادي، نه مانند سال‌هاي جنگ، دفع تهاجم مستقيم خارجي، نه مانند دوران سازندگي، توسعه، نه مانند عصر اصلاحات، دموكراسي و جامعه مدني، نه مانند دوره مهرورزي، عدالت است. امروز اولويت اول ملي ما «بازگشت به عقلانيت» و «ايجاد ثبات» است...