نام خلیج فارس با هيچ کشوري بجز سرزمين مادري آن ايران مشترک نيست. بايد به يادداشت کشورهاي حاشيه شاخاب پارس که امروز ديده مي‌شوند، پيشينه درازي ندارند.آن‌ها اين آبراه پارسي را به زبان انگليسي« گلف» مي‌نامند که شنونده سردرگم است که ورزش گلف مد نظر است يا «پرشيان گلف». البته تاريخ پيدايش همه اين کشورها را سالمندان و حتا ميانسالان بوشهري به خوبي به ياد مي‌آورند.

  محله جبري  در جنوب چهار محل(بهبهاني،کوتي،شنبدي و دهدشتي) و جنوب گمرک شهر بوشهر که بيشترين مردمان اين منطقه از مهاجران بخش ساحلي(تنگستان) و اطراف استان ساکن شدند. پيشينه اين مردمان سختکوش دريا و دريانوردي (ناخدا، ملواني و کارگر بارانداز) بودند‌. اين محله نو پا در شهر بوشهر توانست مهد آموزش و پرورش  شود و بيشترين احداث  مدرسه را در خود جاي دهد (باقري، فردوسي، کورش کبير، مهرگان، مستوره کرد، دشتي، داريوش کبير و مصدق)...

واقعيتي ماندگار از زندگي معلمي در بندر بوالخير: تصويري که ماندگار شد!

نسیم جنوب، دکتر عبدالرحيم مهرور

دنياي عجيبي است با انسان‌هاي متفاوت، هر کدام از آن‌ها در گذر زمان واقعيت ها و روياهايي تجربه نموده اند که مي‌تواند براي ديگران درس‌آموز و خوشايند باشد، زيرا تمام عالم هستي، زنده يا غير زنده از طريق امواج يا ارتعاشات با هم مرتبط هستند و اصطلاحاً مثل شبکه عنکبوتي به هم وصل هستند و افکار، گفتار، رفتارشان بر يکديگر تاثير مي گذارند.

43 سال قبل در 22 سالگي بعد از اين‌که دو سال کارمند استانداري کميته توزيع خودرو و‌ در موقعيت خوب شغلي با امکانات رفاهي منازل سازماني و...  بودم، به همه آن‌ها پشت پا زدم‌ و با يک  استعفاء شغل معلمي را انتخاب کردم آن‌هم در روستايي بنام «بندر بوالخير» با امکاناتي اندک، چون در آن زمان نه راهي و نه آبي مناسب بود، فقط هر چه بود صفا، صميميت و عشق به همنوع بود .

اولين روزي که به اتفاق همسرم‌ پا به اين روستا گذاشتيم با ماشين کرايه‌اي بنام لندرور هلک هلک راه 60 کيلومتري را دو ساعت طي کرديم، آن‌هم با دست‌اندازهاي ناهمواري که دل و‌ روده‌هاي‌مان بهم مي ريخت‌ تا اين‌که به سلامت به آن‌جا رسيديم. بعد از استقرار در خانه‌اي  که از قبل از طرف مرحوم غلامحسين (زارغلوم) خليلي مدير مدرسه براي‌مان مهيا شده بود اسکان يافتيم. اين خانه متعلق به خانواده يتيمي بود که خودشان هم در آن سکونت داشتند و سرپرست آن در يک سفر دريايي طولاني به بندر «مليوار» که يکي از بنادر هندوستان بود همراه با 11 ملوان و ناخدا همگي به علت طوفان غرق شدند بگونه‌اي که هيچ اثري از آن‌ها باقي نماند و غريبانه غريب ماندند.

اما اصل ماجرا: بعد از چند روز با همسرم جهت شب نشيني به اتاق آن‌ها که در همان حياط بود رفتيم‌ تا اين‌که تصوير آقايي که به ديوار نقش بسته بود نظرم‌ را جلب کرد، فوري ايشان را شناختم گفتم اين عکس کيست؟ گفت عکس همسرم است. اين تصوير همان کسي بود که در سنين کودکي(7 تا 8 سالگي) چندين نوبت هنگامي که براي بازي به خانه بستگان مادري مي رفتم ايشان را در آن‌جا مي ديدم تا اين‌که بعد از مهاجرت‌مان از زادگاهم محله جبري به منطقه سنگي محله ترک‌ها ديگر خبري از ايشان نداشتم و اين شخص کسي نبود جز محمد موجي همان برادر ناتني بستگانم که از آن زمان تا کنون 57 سال مي‌گذرد و مجددا ما را به همديگر وصل کرد.

محمد مردي خوش تيپ، جنتلمن و خوش مشرب با چهره‌اي بشاش و دوست‌داشتني که دريا و دريانوردي در ذاتش لانه کرده بود با امواج دريا مي زيست و تجربه کسب مي‌کرد و سال‌ها در اکثر مواقع بر اين امواج غالب بود تا اين‌که در شبانگاهي چنان امواج اقيانوس توان‌شان را گرفت که خسته و تنها تاب نياوردند و همراه با 11 نفر ديگر از بوميان بخش ساحلي، در غربت تنهايي و در يک شام غريبان براي هميشه غريبانه  به درياي هستي پيوستند.

نتيجه‌گيري: دنيا چقدر زيبا و غم انگيز است قدر زيبايي‌ها را بدانيم و غم ها را… روحشان شاد و يادشان گرامي باد.

* مالابار بندري در هندوستان که مليبار هم مي‌گويند اما بيشتر در گويش ما مليوار هست.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1080)

يادبود رفقاي جان / شهیدان مواجی

نسیم جنوب، مژده مواجي: ده (10 ) ارديبهشت، يادبود رفقاي جان، افسروظيفه محمّدعلي مواجي و درجه‌دار وظيفه محمّدحسن مواجي که در آزادسازي خرمشهر، سال 1361 جانشان را فداي ميهن کردند. برادرم علي، در سال 1359 شعر بندر را سرود. آنجا که مي‌گويد«با چشمان نگرانش»، از دغدغه مردم مي‌نويسد. اظطرابِ وقوع جنگ. مردم ايران دهه‌هاي متوالي است که دغدغه‌هاي خيلي زيادي دارند. يکي از آن‌ها دلهره مدام از پيشامد جنگ است. بندر زادگاه من بر کناره دريا بر شن هاي گرم ساحل آرام غنوده است و با چشمان نگرانش به افق مي نگرد محمّدعلي مواجي «جنگ» چه کلمه شوم و نفرت‌انگيزي. در دروس خشک تاريخ، بيشتر در مورد جنگ‌ها تدريس مي‌شود. آن هم اکثرأ به طور تحريف شده از برد و باخت‌ها‌ . علي سروده‌‌هاي زيادي از جنگ دارد. آن‌چه را که او با چشمان خودش شاهدش بوده و با پوست و گوشت خود حس کرده، به‌طور ملموسي به نگارش درآورده بود. نوشته‌هاي او تاريخ واقعي از چهره کريه جنگ و ويرانه‌هاي آن مي‌باشند. در کتابم، «تاوان عظيم انسان‌بودن» که در سال 2401 توسط نشر هليله منتشر شد، گذري است به زندگي علي و‌ حسن.

وقتي به پهنه نيلگون خليج فارس و غروب رويايي‌اش نگاه مي‌کنم احساس غرور مي‌کنم، وقتي به حرکت کشتي‌ها و لنج ها مي‌نگرم احساس اميد، وقتي مي‌بينم که ميليون‌ها نفر از هم وطنان‌مان از راه‌هاي بسيار دور براي بازديد به سواحل جنوب مي‌‌آيند و با نگاه به آن احساس آرامش مي‌کنند، آدم احساس مي‌کند که خداوند چه نعمت بزرگي به ما داده که بعضاً قدر آن را نمي‌دانيم...

مجتبي محمدي : اگر سيراف تا سال‌ها محور اقتصادي ايران در خليج‌فارس به‌شمار مي رود و يا بندر هرمز پس از سيراف چنين نقشي را بر عهده دارد به نهادينه کردن الگو حکمراني و مديريت خوب مربوط مي شود. مديريت و الگوي حکمراني که منافع سرزميني و منافع ايرانشهر و بعدها ايراني - اسلامي را مد نظر داشته است. بنابراين دليل تداوم رونق و شکوفايي بنادري چون سيراف و هرمز را مي‌توان در نهادينه شدن يک نگاه توسعه محور و...

. به نظر من ماندگاري نام خليج فارس در گرو نگاه توسعه محور به آن مي باشد. براي ماندگاري نام خليج فارس مي بايست در کنار حفظ اصالت‌هاي فرهنگي و تمدني، در ايجاد تبادلات بين المللي کوشيد. همان‌طور که در گذشته نام خليج فارس توسط دريانوردان سيرافي به اقصي نقاط دنيا برده شد...

افراد منفي چه كمكي به ما مي‌كنند؟

نسیم چنوب، حسين زيرراهي- مدرس توسعه فردي

يکي از دوستان از رفتار رواني كارمند بانكي مي‌ناليد كه قرار بود وامش را تاييد كند. مي‌گفت هر بار كه با او حرف مي‌زنم چنان خشمي سراپاي وجودم را فرا مي‌گيرد كه دلم مي‌خواهد به دو قسمت مساوي تقسيم‌اش کنم. گفتم فلاني من كه دوست تو هستم و در كنار هم تفريح مي‌كنيم و لذت مي‌بريم كه نمي‌توانم چيزي از كنترل خشم به تو ياد دهم. اين وظيفه آن كارمند بانك است. ما به صورت طبيعي تمايلي به ارتباط با آدم‌هاي منفي نداريم. دوست داريم با انسان‌هاي بافرهنگ، فرهيخته، مودب، بخشنده، مهربان و خلاصه داراي هر نوع صفت مثبت در تعامل باشيم. درعوض از انسان‌هاي خشن، بي‌ادب، خسيس، مكار، دروغگو و غيره تا جاي ممكن دوري مي‌كنيم. نخست برويم سراغ تاثير انسان‌هاي مثبت.

اولين تاثير آدم‌هاي مثبت اين است كه وقتي با آن‌ها هستيم حال بهتري داريم. يا بقول معروف از هم‌نشيني آن‌ها لذت مي‌بريم. مثلا يك آدم مؤدب هيچ‌وقت به شما توهين نمي‌كند. انسان صادق به شما دروغ نمي‌گويد. بخشنده اگر چيزي نياز داشته باشيم به ما ارزاني مي‌دارد. فرد مهربان و حامي دستمان را مي‌گيرد و ياري‌مان مي‌كند. وقتي به زندگي در ميان انسان‌هاي مثبت دقت مي‌كنيم درست مثل زمان كودكي‌مان است كه تحت پوشش حمايت خانواده قرار داشته‌ايم. اين شرايط براي بچه ايدآل است ولي براي بزرگسال سرتاسر مثبت نيست. فكر كنيد هيچ‌وقت كسي به شما توهين نكرده باشد. يا هرچه خواسته‌ايد به شما داده‌اند. چه قدر براي بدست آوردن خواسته‌هاي‌تان توان داريد؟ حال ببينيم زندگي در ميان آدم‌هاي با صفات منفي چطور است.

اگر بخواهم زندگي در ميان انسان‌هاي با صفات منفي را به چيزي تشبيه كنم شايد به گذر از يك جنگل پرخطر يا صعود به قله‌اي سخت بي‌شباهت نباشد. همه مسير پر از سختي و مشقت است ولي با هر گامي كه برمي‌داريد مقداري بر توان ذهني و جسمي شما افزوده مي‌شود. به راستي اگر در تمام عمر كمتر از گل نشنيده باشيم روحيه‌مان چطور است؟ معلوم است سوسول. با اولين توهين، تحقير يا بي‌اعتنايي دنيا روي سرمان خراب مي‌شود. چه كسي بهتر از آدم مكار و حيله‌گر مي‌تواند پيچيدگي دنيا را به ما نشان دهد؟ آن‌كه چيزي به ما نمي‌بخشد غيرمستقيم وادارمان مي‌كند خود براي رسيدن به خواسته‌هاي‌مان بجنگيم. همكاري كه دانسته‌هايش را در اختيار ما نمي‌گذارد يا مغازه‌دار همسايه كه سعي مي‌كند ما را از بازار خارج كند ناخواسته تلاش براي يادگيري و مقاومت در ماندن در آن شغل را به ما ياد مي‌دهد. همسايه فضولي كه مي‌خواهد از همه چيز ما سر در بياورد و مدام روي اعصاب ما راه مي‌رود در واقع دارد اعصاب ما را قوي‌تر مي‌كند. كساني كه تجربه زندان را داشته‌اند در جامعه خيلي از ديگران راحت‌تر زندگي مي‌كنند. چون تحمل انسان‌هاي منفي در آن‌ها بسيار بالا است.  نتيجه اين‌كه هرگز در زندگي سعي نكنيم دور و برمان را فقط از آدم‌هاي خوب پر كنيم. چون به همان اندازه به آدم‌هاي بد هم نياز داريم. آن‌ها ما را قوي‌تر مي‌كنند.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و هفتم، شماره 1079)

برگزاری پانزدهمين سالانه بهار تنگستان با عنوان “مجلس ايرانشهر”

پانزدهمين سالانه بهار تنگستان با عنوان “مجلس ايرانشهر” با حضور ميهمانان خارجي و داخلي در روستاي گاهي تنگستان برگزار شد. به گزارش خليج فارس؛ اين همايش به سفارش شادروان غلامعلي خليلي از بزرگان روستاي گاهي تنگستان با محوريت نکوداشت شعر پارسي در ايام نوروز ساليان اخير برگزار مي‌شد، اما امسال موضوع آن به ايرانشهر و کشورهايي که زبان پارسي در آن جريان دارد اختصاص داشت که با استقبال مواجه شد. علاوه بر سخنراني ميهمانان ايراني اين برنامه (عليرضا قيامتي دکتر يامان حکمت و احمد شعار)، سفير کشورهاي تاجيکستان و ازبکستان نيز در اين همايش حضور يافته و پيرامون اشتراکات زبان فارسي سخن گفتند.

همچنين شيرين خليلي نوه شادروان غلامعلي خليلي بنيانگذار اين برنامه هم در سخناني از علاقه پدر بزرگش به ادبيات فارسي و سفارش وي جهت برپايي برنامه هايي براي نکوداشت اين زبان سخن گفت. در حاشيه اين همايش، غرفه نمايشگاه عکس تنگستان، صنايع دستي دريايي و کتاب هاي تاريخ بوشهر برپا شد.

در همين رابطه عبدالرحمن برزگر دبير اين همايش

گفت: تنوع در آئين ها و سنت هاي نياکان، ما را بر آن داشت که نخست، اشتراکات فرهنگي را در شعر پارسي که جلوه گاهي از ماهيت يکپارچگي ايران بزرگ است را دست مايه اصلي مجلس ايرانشهر قرار دهيم، از اين روي با دعوت از اديبان و فردوسي پژوهان کشورهاي پاکستان، افغانستان و ايران و همچنين سفير و رايزنان فرهنگي کشورهاي ازبکستان و تاجيکستان مجلسي براي هم آوآيي و هم پايگي ايران در مرزهاي سياسي و فرهنگي برگزار نمائيم.

وي افزود شهرستان تنگستان با 103 روستا و 3 شهر نيازمند داشتن «مرکز پايش و مطالعات روستايي» است تا بتواند تاريخ گذشته و افق پيش روي را مطالعه و مستند کند، البته تاسيس «بنياد تنگستان شناسي» از مطالبات جدي مورخين و فرهيختگان اين شهرستان است.

عبدالرحمن برزگر با اشاره به بخش هاي جنبي اين همايش افزود امسال طرحي نو در انداختيم و از هنرمندان خوشنويس، نويسنده و عکاس شهرستان تنگستان با بر پايي غرفه کتابت سروده‌هاي فردوسي، برپايي نمايشگاه آثار نويسندگان و برگزاري اردو و نمايشگاه عکس بهره برديم.

برزگر خاطر نشان کرد که خانواده بزرگ زنده ياد غلامعلي خليلي توانسته‌اند در روستاي گاهي از توابع شهرستان تنگستان، طي پانزده سال با برگزاري نشست‌هاي مختلف ادبي چراغ فروزنده فرهنگ و هنر اين مرز و بوم را فروزان تر نمايند، از اين روي جا دارد از آقاي خضر خليلي به نمايندگي خانواده و مردم دوست داشتني دهستان بوالخير صميمانه تشکر نمايم. آري مي توانيم مجلس ايرانشهر را در جاي جاي استان‌مان برگزار نمائيم.

وقتي مالکيت جديد تيم‌هاي سرخابي پايتخت چندين بانک و پتروشيمي مي‌شوند، آدم «گََُُر» مي‌گيرد، البته اگر اهل بوشهر باشي و دلسوز هميشگي اين ديارِ سراسر محروم نه، بلکه مظلوم... اين‌جا مرغ همسايه غاز هست و به جاي آن که صنايع نفتي و گازي که در همين استان کسب درآمدهاي مولتي ميلياردري مي‌کنند، اسپانسر تيم‌هاي هميشه ندارِ استان باشند اما از آن‌جا که خون تيم‌هاي سوگلي پايتخت رنگين‌تر است بسان آهن ربايي جذب آن‌ها شده اند...

دکتر يونس قيصي ‌زاده :  اگر والدين مراقب سلامت روان خود نباشند و درگير بحران‌هاي روحي و رواني شوند، يک رابطه قابل اعتماد نمي‌تواند بين آن‌ها با فرزندان‌شان ايجاد شود. ايجاد استرس، مشکلات مداوم يا درگيري‌هاي مکرر در زندگي زناشويي و يا بيرون از محيط خانواده، بر خلق و خوي ما و توانايي ما در توجه و پاسخگويي به فرزندان‌مان تأثير منفي مي‌گذارد. بنابراين مهم است که سعي کنيد اين مشکلات را مديريت کنيد

دکتر عبدالرحيم مهرور : مگر مي‌شود روي دريايي از گنج‌هاي متنوع نفت و گاز و شيلات و انرژي اتمي و نخيلات زندگي کنيم و نکبت‌ها و آلودگي‌هايش از آن مردم نجيب جنوب باشد ولي خوشي‌ها و رانت‌هاي جيب پر کنش براي ديگران باشد؟ راستي اين چه عدالت فريبنده‌ايست که هميشه در شعارهاي دولت مردان نهفته است! مگر مي‌شود درآمدهاي کلان هزاران هزار ميلياردي براي رفاه و آسايش استان‌هاي بزرگ ‌کشور هزينه شود ولي رنج‌ها، آلودگي‌ها و بيماري‌هايش (سرطان‌هاي خوني و تنفسي) براي مردمان جنوب باشد!...

مکتب بوشهر درادبيات داستاني ايران

به مناسبت روز بوشهر  جلسه‌اي با عنوان نظريه پردازي پيرامون ادبيات داستاني بوشهر در تالار فردوسي دانشکده ادبيات دانشگاه خليج فارس بوشهر برگزار شد. دکتر حميد اسدپور سخنران اين جلسه بود و  دکتر بشير علوي از دانشگاه فرهنگيان و  دکتر ليلا رضايي از دانشگاه خليج فارس به عنوان نقدکنندگان اين سخنراني حضور داشتند‌. دکتر عبدالمحمد موحد نيز دبير جلسه بود.

دکتر اسدپور با بيان شاخصه‌ها و نيز تبيين ويژگي‌هاي داستان نويسي در بوشهر گفت: مکتب داستان نويسي بوشهر مکتبي متمايز و پيشرو در ادبيات داستاني ايران است و قرار دادن آن تحت عنوان مبهم مکتب جنوب غير منصفانه است و دقيق نيست..

وي ادامه داد که اين  ايده که بوشهرداراي مکتب متمايز و مستقل در ادبيات داستاني ايران است را در سال 1397 مطرح کرده وآن را در قالب کتابي در سال 1398 به مديريت وقت حوزه هنري بوشهر براي انتشار تحويل داده است‌ که متاسفانه عليرغم داوري نزد صاحبان نظر در اين حوزه و اخذ تاييديه‌هاي آنان، هنوز از طرف حوزه هنري در جهت چاپ اين کتاب که عنوان آن مکتب بوشهر مي‌باشد اقدامي نشده است.

دکتر اسدپور به بيان دلايل خود براي طرح مکتب بوشهر در ادبيات داستاني و متمايز بودن آن از ساير مکتب‌هاي موجود در زمينه ادبيات داستاني شده پرداخت و سپس ويژگي‌هاي مکتب بوشهر در ادييات داستاني را برشمرد.

بعد از وي، ناقدان ضمن بيان نقطه نظرات خويش و طرح پرسش‌هايي بر لزوم تفکيک مکتب بوشهر در داستان نويسي از مکتب جنوب تاکيد کردند.

در ادامه حاضران به طرح پرسش‌هاي خود پرداختند.

در پايان دکتر اسدپور با ذکر اين نکته که مابايد به شکل عقلايي و منطقي به تبيين ابعاد تاريخي وفرهنگي استان بوشهر پرداخته و به نوعي برند سازي کنيم‌، گفت مکتب بوشهر در ادبيات داستاني يک برند و نشان غني و استثنايي به شمار مي‌رود‌ و سرمايه‌هاي وزين ادبيات داستاني ايران به اين مکتب جريان ساز تعلق دارند‌‌.

دکتر اسدپور با بيان اينکه تاريخ، جغرافيا، اقتصاد و معيشت، مناسبات اجتماعي، سنت و آئين‌هاي مخصوص در کنار بازرگاني و دريانوردي از جمله عوامل موثر بر ظهور و تداوم مکتب بوشهر در داستان نويسي است افزود: تنوع در سبک و گستردگي موضوعات مطرح شده در داستانهاي اين مکتب به همراه شيوه‌هاي گوناگون بيان و روايت داستان از جمله خصوصيات بارز اين مکتب است. مکتب بوشهر در داستان نويسي مکتبي برابري خواه و جامعه‌گرا مي‌باشد که بازتاب روزگار و درد و رنج و شادي‌هاي مردم اين خطه است‌. در ادامه وي به بيان  ويژگي‌ها و معرفي نمايندگان اين مکتب پرداخته و آن را مکتبي پيشرو در ادبيات داستاني ايران برشمرد و  داستان نويسان مکتب بوشهر را داراي رسالتي مترقيانه در جهت انعکاس وجدان عمومي جامعه دانست و تاکيد کرد که در بوشهر برند و مکتب معتبر و ممتازي در حوزه داستان نويسي و شعر ايران زمين است.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

ماهي‌گيري همراه با ترس و لرز

محمد ابراهيم فولادي

سال 1363 هجري شمسي بود. به اتفاق دو ملوان ديگر جهت دسترنج خود و معاش روزگار اقدام به خريد يک قايق موتوري نموديم که قيمت آن قايق همراه با موتور 40 اسپ تواتسا که سه سال پيش اوشار شده بود مبلغ 40 هزار تومان بود.

 قايق در اسکله بندرگاه پهلو گرفته بود و موتور آن همراه با ماشين سواري به منزل حمل مي‌شد.

در يکي از روزهاي آخر پاييز که پيش بيني مي‌شد سه روز ديگر هوا خوار است، تصميم به صيد در دريا گرفتيم. هوا خوار شد، ظهر يکشنبه ماچله آماده کرديم که شامل مقداري نان و دمپخت ميگو بود و به سوي بندرگاه حرکت کرديم. در راه علاوه بر رانندگي به وزش باد و درختان و ابرها مي‌نگريستم و هوا را رصد مي‌کردم. به بندرگاه رسيديم ساعت 5 بعدازظهر بود، هوا خوار کمي اون طرف‌تر چند تکه ابر سياه در آسمان نمايان بود، مرتب به ابرها  خيره مي‌شدم  و کار آماده سازي قايق هم از نصب موتور و باز کردن گسل و لنگر بستن موتور به قايق را انجام مي‌دادم. هوا  رو به سردي مي‌رفت، تعدادي از قايق‌ها به صيد رفته بودند، دو ملوان  قايق کنار اسکله، نيم نگاهي به آسمان و ابرها داشتند.

بالاخره همراه با دو ملوان به نام جلال و اسماعيل دل به دريا زديم، محل صيد مونگوف روبروي اسکله بندر عامري تنگستان بود که آن‌جا هميشه صيادان روزي خير و برکتي داشتند.

پس از 30 دقيقه روي دريا بالاخره به محل صيد که همان منگوف دريايي بود، رسيديم. به غروب نزديک مي‌شديم. حالا بايد قايق در يک جاي مناسب لنگر مي‌شد. شخته که مانند شاقول  بنايي است و بند 20متري نازک هم داشت به دريا انداختم تا يک جاي خوب جهت صيد که اونجا بين شلي و گساري بود پيدا کنم.

بالاخره با اندازه‌گيري، قايق در يک جاي مناسب قرار گرفت و گفتم همين جا لنگر بيندازيم.

حالا نيم ساعت تا غروب آفتاب مانده بود و قايق وسط دريا و فقط کوه‌هاي اطراف عامري مشخص بودند و ديگر هيچ چيز نمايان نبود.

ما سريع سه نوع طعمه که شامل ماهي گواف ميگو و خساک بود کنجه کرديم، و شروع به صيد کرديم. نزديک 10 قايق پيش هم بوديم، در اولين قلاب هايي که به  آب انداخته مي‌شد انواع ماهي‌هاي صبيتي، شوريده و بالول و شوم مي‌گرفتيم. حسابي مشغول صيد شده بوديم و هر کدام نزديک به نيم باسکت ماهي گرفتيم.

کم کم هوا تاريک مي‌شد، نگاهي به آسمان انداختم، ديد ابرها بالا آمده و چلچل باد قوس شروع  وزيدن مي‌کند. در اين چهار ساعت حسابي ماهي رو کرده بود و باسکت‌هايمان داشت پر مي‌شد. ديدم ابر سياهي از روي کوه‌هاي عامري بالا مي‌آيد، يکباره گفتم جلال لنگر بکش که اوضاع خيلي پسن. باد قوس قوس، اون هم بادي که از مطاف مي‌آمد.

 قايق‌هاي ديگر هم گفتند جمع کنيم. در اين بين يکي از ملوانان گفت ماهي رو کرده بزار صيد کنيم که با عصبانيت گفتم من مي دانم يا تو.  لنگر بکش. همه قايق‌ها لنگر کشيدند و در حال حرکت بودند. جلال  هرچي مي‌کرد لنگر بالا نمي‌آمد، سکان  قايق را به صورت دايره 30 متري دور لنگر چرخاندم  تا يکباره لنگر آزاد شد، لنگر  پشت گسار گير کرده بود و با مکافات زياد آن را آزاد کرديم و حرکت کرديم به سوي ساحل، در اين هواي طوفاني قايق بالا و پايين مي‌رفت. با تجربه‌اي که داشتم قايق را سوار موج‌ها مي‌کردم و به سوي ساحل مي‌رفتيم. گاهي قايق يک متر يا دو متر بالا و پايين مي‌شد، ديگر اميدي به زنده ماندن نبود و ملوانان  دست به طرف آسمان دراز مي‌کردند که خوشبختانه اسکله بندرگاه نمايان شد. اما وارد اسکله شدن هم تجربه مي‌خواست، سنگيني قايق را يک طرف قرار داديم و قايق وارد اسکله شد. در اين هنگام صورت‌ها که رنگ پريده و چهره‌ها ترسيده بود، به حالت عادي درآمد.

يک گروهبان دوم که نگهبان بود گفت چرا حالا ساعت دوازده شب برگشتيد؟ گفتيم مگر تشخيص هوا نمي‌د‌هي؟ تا معلوم شد اين درجه‌دار اهل شهر اراک است و از دريا و دريانوردي چيزي نمي‌‌داند. بالاخره اين سفر دريايي با مشقت و سختي پايان يافت.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

حسين شادکامي : در تعطيلات عيد نوروز با دوستان و همکلاسي‌هاي‌مان، ظهرها به سينما فانوس و بعدازظهر  کنار ساحل دريا قدم مي‌زديم و عکس يادگاري از کشتي رافائل گرفتن و کافه نگرو رفتن  و کيک و بستني و يا آب هويچ بستني خوردن، به جاي  کافه پالوده حيدرک و شام نيز ساندويچي گبگو تو ششم بهمن و يا ساندويچ دروازه سر ميدون و پاتوق حسين آقا، به جاي سمبوسه و پکوراي  علي پکورايي که تغيير درخوردني‌ها با دوستان

 مجموعه امتيازها از خارگ چنان موقعيت ممتازي در خليج‌فارس ساخته بود که انگليسي‌ها بارها آن را اشغال کرده و به عنوان اهرم فشار به ايران از آن استفاده کردند که در اين راه موفق نيز بودند. جالب توجه اين‌که اولين باري که انگليسي‌ها در سال 1838 خارگ را به بهانه محاصره هرات اشغال کردند، آن قدر مجذوب خارگ و امتيازهاي آن شدند که جرج اوکلند فرمانرواي کل هندوستان گفته بود بايد کاري کنيم که خارگ به عنوان ملک طلق انگليس اعلام گردد، اين جزيره بعدها مي‌تواند سنگاپور خليج فارس گردد...

مژده مواجي : به طرف ايستگاه مترو که راه افتادم، تراکتورها دورتر شده بودند و صداي بوقشان به‌طور مبهم شنيده مي‌شد. سوار مترو شدم و در گرمايِ مطبوع داخلِ آن، جايي براي نشستن پيدا کردم. در اين ساعت زود صبحگاهي اغلب افراد شاغل به سر کار مي‌روند. خيلي‌ها سرشان توي گوشي‌شان بود. بقيه هم به‌ندرت صدايي ازشان بيرون مي‌آمد و مثل من اين‌وآن‌ور را نگاه مي‌کردند.

نابودي بنيانهاي زيستي شهر خورموج و حومه

حسن باغباني

ساکنان شهر خورموج و حومه خود را براي شرايط بسيار سخت آماده کنند.

نابودي تمام عيار  منابع طبيعي در بالادست شهر خورموج رخ داده و متاسفانه، ادامه دارد. در حقيقت‌ اين فاجعه را بايد نابودي خورموج ناميد، نابودي يک سکونتگاه با همه ساکنانش (انسان و غير انسان) آن هم با چراغ سبز نهادهاي متولي.

مردم شريف  شهر خورموج و روستاهاي بياندر،  عربي و محمد آباد، نهادهاي نظارتي و امنيتي، امام جمعه، فرماندار، دادستان، نماينده، علما، فرهيختگان، سياستمداران، همه و همه اگاه باشيد:  زمين‌خواري و کوه‌خواري‌هاي واقعي (بلعيدن زمين) در بالادست خورموج در حال آفريدن يک فاجعه است. با ادامه اين وضع در چندسال آينده زندگي در اين ناحيه ناممکن خواهد شد. قبل از اينکه اين ظرفيت  نيمه جان نفس آخرش را بکشد، جلوي اين فاجعه تاريخي را بگيريد.

اي که دستت مي رسد کاري بکن

قبل از آن کز تو نيايد هيچ کار.

شورا و شهرداري، بيگانه با موسيقي محلي در هفته بوشهر

رضا محمودي: هفته بوشهر هم همانند سال‌هاي پيش با برنامه‌هاي اکثرا تکراري و غير جذاب تمام شد.

عملا بجز غرفه‌هايي که شهرداري به هر مناسبت کنار ساحل برپا مي‌کند و بدليل محل رفت و آمد شهروندان در آن محل، مورد بازديد قرار مي‌گيرد، اکثر برنامه‌هاي ديگر، محفلي و با تعداد محدودي برگزار شد، بطوريکه عملا نتوانست اهداف برگزارکنندگان هفته بوشهر که معرفي فرهنگ و هنر و تاريخ و... بوشهر و تبليغ آن در سطح عمومي بود، برآورده شود.

اما آنچه در اين برنامه‌هاي هفته بوشهر بيشتر توي ذوق مي‌زد، تحريم موسيقي محلي بوشهر توسط برگزار کنندگان بود بطوري که گويا عامدانه و پس از اتفاقاتي که براي فستيوال کوچه افتاد، مديران شهرداري از ترس ايجاد حاشيه، قيد موسيقي محلي را در برنامه‌هاي هفته بوشهر زدند و با اين تصميم خود، برنامه‌هاي هفته بوشهر را از رونق انداختند.

اين تصميم عجيب مديران شهرداري و شوراي شهر بوشهر باعث شد تا ضمن بي‌توجهي که به هنرمندان موسيقي محلي بوشهر شد، برنامه‌هاي اين هفته نيز بي‌رونق و بدون شادي و نشاط برگزار شود.

بزرگداشت هفته بوشهر در بي‌توجهي به موسيقي آن که به عنوان يک نشانه و سفير جهاني، مطرح شده است، نشان مي‌دهد که مديران شهرداري و شوراي شهر بوشهر، درک درستي از فرهنگ و هنر اين بندر کهن و قديمي ندارند و فکر مي‌کنند که با کنار گذاشتن موسيقي آن، چيز مهمي را از دست نداده‌اند.

در هر صورت بايد به دست‌اندرکاران و کساني که در برگزاري برنامه‌هاي هفته بوشهر زحمت کشيدند، خسته نباشيد گفت و اي کاش، مديران شهرداري و شورا، برنامه‌هاي مبتکرانه و نوآورانه‌اي را در اين هفته تدارک ديده بودند تا تاثيري در معرفي فرهنگ و هنر و تاريخ اين بندر باسابقه و مهم خليج فارس و ايران عزيز داشته باشد.

حماسه حق‌پرست: موسيقي بوشهر؛ خود به تنهايي مي‌تواند پنجره اي گشاده رو به درياي فرهنگ و هنر باشد تا با تابيدن نور و نوا و سازها و آوازهايش، ديرينگيِ يک تاريخ را واگويه کند! چه؛ بوشهر، به راستي شهرِ موسيقي است و چشم انداز ِ جهان موسيقي نيز هم توانست باشد! حضور بزرگان ملي و جهاني در موسيقي بوشهر و موسيقي بوشهر، تحقيقات و پژوهش‌ها و جستار موسيقايي...

ادعاي فرماندار بوشهر: دشمن براي کوچه‌هاي قديمي بوشهر، دسيسه و نقشه دارد!

صادق اميري: در سخنان عجيبي، رحيمي فرماندار بوشهر اظهار داشته: «کوچه‌هاي قديمي بوشهر در نوع خود بي‌نظير و کم‌نظير هستند و دشمن براي اين کوچه‌ها نيز دسيسه و نقشه دارد».

خواستم از ايشان بپرسم که شماها براي کوچه‌هاي بافت قديم بوشهر چه کرده‌ايد و چه برنامه و طرحي داشته‌ايد که حالا نگران برنامه‌هاي دشمن براي آن هستيد؟!

مدتهاست که حتي نتوانسته‌ايد چند متر سنگفرش گذر کوتي را تمام کنيد تا مردم اين محل و گردشگران که هر هفته در اين گذر عبور مي‌کنند اين همه دچار زحمت نشوند.

اکثر کوچه‌هاي بافت قديم در تاريکي رها شده و شماها اصلا توجهي به اين مشکل مردم آن‌جا نداريد؟ دقيقا کنار مسجد شنبدي که شماها نگران تجمع جوانان در برابر آن بوديد، مدتهاست به محل زباله و نخاله تبديل شده و گويا براي شماها مهم هم نيست! اهالي بافت قديم بوشهر، مشکل آب آشاميدني دارند و بطور مکرر آب آن منطقه قطع مي‌شود، شماها چه برنامه‌اي براي رفع آن داشته‌ايد؟

به جاي نگراني داشتن برنامه دشمن براي کوچه‌هاي بافت قديم بوشهر، بفکر داشتن برنامه خودتان براي رفع مشکلات مردم اين کوچه‌ها باشيد.

فستيوال کوچه بوشهر، افتخاري براي استان و کشور بود

وليد صفري

اتفاقي همانند فستيوال کوچه را مي توان به عنوان يه اثر تاريخي و فرهنگي در ايران و دنيا دانست. از موسيقي اقوام محلي تا اتفاقات جبهه و جنگ و خاطرات شهدا در آن براي مخاطبان جوانان اجرا شد تا آن‌ها بدانند اين موضوع تحت هيچ شرايطي به فراموشي نخواهد رفت. کوچه افتخاري براي استان و کشور بود که فرهنگ غني و قوي را به رخ هنر دنيا کشاند و نشان داد اگر عرصه‌اي براي اين پتانسيل داده شود، بدون شک مي تواند همه را غافلگير کند. بياييد حق و الانصاف با ديده مهربانانه و درست به اين داستان زيبا و دلنشين نگاه کنيم. تا کي و کجا با قضاوت‌هاي غير منطقي و ... بخواهيد جلو اين حرکت‌هاي اجتماعي که جز سازندگي و افتخار آفرين براي اجتماع‌مان به ارمغان آورده است، اينچنين رفتار کنيد.

نه ابتذالي در کار بود و نه بي‌احترامي به کسي و جايي شد. با اين اتفاقات خوب و اجتماعي با عقلانيت رفتار کنيد. شادي و نشاط را از مردم نگيريد.

به مناسبت روز بوشهر

رنسانس گردشگري و هنري با فستيوال موسيقي کوچه‌ بوشهر

حسين شادکامي

استان بوشهر با سابقه تاريخي چندين هزار ساله ، توانسته پل في مابين فرهنگ ها و آداب و سنن، ملل باشد و ضمن تاثير پذيري  از آن‌ها، به شيوه نويني تاثيرگذار هم باشد. آميخته شدن با فرهنگ‌ها، فولکورها، سنت‌ها، رسومات، گوناگون (عربي، هندي، افريقايي، اروپايي)  فرهنگي در خور توجه بوجود آورده است. ‌(مراسمات مذهبي، جشن ها‌، پوشش ها‌، سرگرمي وبازي ها، هنرها، معماري و ساير غذاها و مواد غذايي...) که نسبت با ساير نقاط، تفاوت چشمگيري داشته و به همين منظور مورد توجه خاص قرار گرفته، که با سبک نويني به ساير نقاط دوردست انتقال داده است. لذا هنر در بوشهر با زباني  مشترک  در قالب آواها،  موسيقي  «سنج و دمام، ني انبان»، رقص، تاتر، خيام خواني، يزله، شعر و ادبيات الهام گرفته از موقعيت اين استان با ساير نقاط  مختلف  دنيا است.

فستيوال موسيقي کوچه يکي از نمودهاي عيني اين  ارتباط تنگاتنگ است ‌که به نمايش درآمد و توانست مکتب  موسيقي اصيل هنري بوشهري را به عرصه ظهور رساند و با دورهمي محبت آميز و همنوايي، وحدت را در بين جامعه بوجود بياورد.

شور و اشتياقي که فستيوال کوچه توانست در بين دوست داران هنر و موسيقي در بين ايرانيان بوجود بياورد، يک رنسانس گردشگري و هنري بود که مي‌تواند  مهرباني و حس همدلي، در کنار هم  بودن به صورت خودجوش فارغ از هر مرام، مسلک، گرايش، رنگ و زبان را با آن تجربه کرد و درک کرد که فرهنگ آميخته با هنر در بوشهر  چقدر مي تواند. حس شاد بودن را براي جامعه به ارمغان آورد چرا که خوب بودن و زيستن در جوار همديگر، يکي از ظرفيت‌هاي  اين استان است که مي تواند الگويي براي جهانيان باشد.

دکتر عبدالرحيم مهرور: بوشهر بندري تجاري، تاريخي، فرهنگي با هزاران راز و رمز  نهفته در سينه و چهره، داراي معماري فاخر و کهن، موسيقي محلي غني و زنده، با مردماني اصيل و مهمان نواز، از کوچه پس کوچه‌هاي سنگ فرش، گلي، نمناک، سبخ زار و تنگ و باريکي که از يک طرفش بادهاي موسمي با نسيمي خنک و در مواردي همراه با گرمي و شرجي‌هايي که در بازار ماهي قديمش با يزله‌هاي...

دکتر محمود دهقاني: با سرازير شدن گردشگران به «تنگ جيز» جاي خوشگذراني شاهزاده‌هاي ساساني در دشت خشت کازرون  استان پارس، جا دارد ميراث فرهنگي، شهرداري کُنارتخته و شهرداري خشت نکته هايي را يادآور شوند و در رسانه ها بازتاب دهند تا اين برجا مانده‌هاي نياکاني آسيب نبينند. اکنون که با فرارسيدن بهار و نوروز گفتگو از گردشگري است...

غلامرضا شريفي خواه: دبستان در ابتدي روستا و با فاصله‌اي از خانه‌هاي مسکوني قرار داشت به همين جهت در فصل گرما تابستان روي زمين و يا زيرزمين اطراف، مارهايي از گونه «تيرمار، کُک مار» پديدار مي‌شدند. کُک مار اين منطقه خزنده‌اي با قد کوتاه و به رنگ‌هاي زرد و خاکستري و کور و تنبل بودند ولي زهرشان کشنده و سريع انسان را به هلاکت مي‌رساند، ولي کشتن آن‌ها راحت بود...

رضا نکيسا:  چند روزي از فستيوال کوچه نگذشته بود که خبري تعطيلي آن  بهت و اندوه  از جان سختي، عدم تحمل و مدارا حيرت دوستدارانش را برانگيخت. رويدادي که اگر تعطيل نمي‌شد کام مردم و هنرمندان را تا سال‌ها شيرين مي‌کرد و خاطراتي زيبا را به يادگار مي‌گذاشت.هميشه يک راهکار و يک نسخه رنگ و رفته تجويز مي شود آن هم «تعطيلي» براي همه چيز و هر آن چه که از نگاه عده‌اي ناپسند آيد، جايگزيني را هم براي آن نيست....

پيمان زند: من به کوچه و نور انتهاي کوچه اميدوارم، کوچه آمد تا نگاه جهان را به بوشهر عوض کند و با صداي بلند اعتراف کند که اينجا بوشهر است؛ ابوشهر شهرهاي ايران. کوچه آمد تا بوشهر مقر موسيقي، ادبيات تاريخ و جامعه‌شناسي ايران شود و ما را از زير يوق و نگاه تجاري محض آن هم خريد چهار تا زير پيراهن و چند تا جوراب و اوجش دمپايي المتراژ به بهانه ارزانتر بودن، نجات دهد...

برگزاري تورهاي بوشهرگردي در قالب نخلستان‌گردي و بازديد از کارگاه صنايع‌دستي، بازديد از نيايشگاه مُند، کلوت‌هاي ‌مند و آرامگاه جهازها، کوه نمک جاشک و بوشهرگردي در بافت تاريخي شهر بوشهر از جمله برنامه‌هاي سومين فستيوال موسيقي کوچه بود. کارگاه تخصصي گردشگري با عنوان «مکتب کوچه» از جمله برنامه‌هاي شاخص فستيوال بود...

شب بلوچستان در فستيوال کوچه بوشهر

فستيوال کوچه بوشهر؛ الگوي موفق از يک رخداد فرهنگي در کشور

محمد بلوچ زهي

شهر بوشهر چند سالي است در روزهاي پاياني سال ميزبان گروه هاي مختلف هنريست براي يک رخداد مردمي و مستقل با عنوان فستيوال «کوچه».

اين فستيوال نمونه بسيار موفقي از يک رخداد فرهنگي در سطح کشور است که طي سالهاي اخير توسط گروه‌هاي مردمي و بازار و کافه‌داران و هنرمندان مستقل در بوشهر برگزار مي‌شود و تاکنون توانسته علاقمندان بسياري را از سراسر کشور به اين بندر زيباي فرهنگي بکشاند.

فستيوال «کوچه» اکنون به يک برند موفق فرهنگي در سطح کشور بدل گشته و نيز نام و اعتباري براي خود کسب نموده است تا جايي که بليت‌هاي اين جشنواره در کمترين زمان ممکن، به فروش رسيد و ناياب شد.

بي گمان سواي خلاقيت محل اجراي برنامه‌ها که در يک مکان تاريخي و خارج از فضاي کليشه‌اي سالن برگزار گرديد و اجراي گروه‌هاي مختلف هنري و اقوام ايراني، آن‌چه که اين فستيوال را جذاب و موفق نموده، جنبه مردمي بودن و مستقل ماندن آن است.

امسال نيز شب بلوچستان در اين فستيوال ديده و مورد استقبال زيادي قرار گرفت. اميدواريم گروه‌هاي مردمي و هنري با کمک بازاريان و متناسب با فرهنگ و بافت فرهنگي بلوچستان نيز دست به چنين خلاقيت‌هايي بزنند تا سبب جذب گردشگر و يک برند براي بلوچستان نيز گردد.

کوچه را کوچ دادند...

وليد صفري: برنامه‌اي که استان بوشهر را در فرصتي اندک جهاني کرد. «کيچه» مستلزم نگاهي مثبت بود تا... فقط به ياد داشته باشيم تراوشات ذهني دو برادر و چند  جوان اصيل بوشهري توانست دنيا را چنان تسخير کند که تا ابد بوشهر در ذهن‌ها بعنوان فرهنگي غني به يادگار بماند. ما نياز به تعامل داريم تا تقابل...!!

صداي همهمه ساحل در ني‌انبان پيچيد و به اوج رسيد

هلنا سعادتمند: بوشهر بار ديگر چون ستاره‌اي بر تارک ايران درخشيد ديار بخشو و شروه، ديار منوچهر آتشي‌ها، هنرمندان و هنردوستان، سيريا سيرياي منيرو و... صداي همهمه ساحل در ني‌انبان پيچيد و به اوج رسيد. تمام صفحات فضاي مجازي با نام بوشهر مزين شد و صداي بوشهر به گوش همه دنيا رسيد. بايد خلاقيت و نبوغ احسان و ادريس عبدي‌پور را  تبريک گفت.

کمي شادي در دل‌هايمان جا خوش کرد و براستي مگر شاد بودن گناه است که خواب بعضي را آشفته مي‌کند؟ اما با همه مشکلات شروع خوبي بود، چنين برنامه‌هايي باعث رونق گردشگري و اعتلاي نام بوشهر مي‌شود. اميدوارم هر ساله شاهد چنين رويداد فرخنده‌اي باشيم.

همزيستي اقوام در فستيوال کوچه

فريبا درويشي: اگه بخواهم به فستيوال کوچه نمره بدهم، بسيار عالي و بي نظير هست. اين همه شادي جوان‌ها و مردم بسيار تحسين برانگيز بود. بودن اقوام کنار هم و آشنايي گروه‌هاي مختلف بسيار عالي بود، رونق شادي و نشاط و همزيستي اقوام ايراني بود. مردم بوشهر هميشه شاد بودند و شادي هميشه حق آنهاست.

بزرگ‌ترين کاري که اين جشنواره انجام مي‌دهد، اين است که فرهنگ آداب و معاشرت مردم بوشهر را نشان مي‌دهد و باز بودن در خانه‌ها به روي مهمان را به تصوير مي‌کشد. اين‌که مهمانان فستيوال سر سفره بندرنشينان مي‌نشينند و غذا مي‌خورند، فرصتي براي رشد فرهنگ، بوم و زيست بوشهري‌ها است...

از فستيوال کوچه، عکس‌ها و ويدئوهايي در فضاي مجازي منتشر مي‌شود که هرکجاي ايران باشيد و آن را ببينيد شما را به جاي ديگري از ايران پرتاب مي‌کند.جماعتي کنار هم نشستند و اين موسيقي است که همچون گرماي جنوب دل‌تان را به شوق ديدن اجراها گرم مي‌کند. سومين دوره فستيوال موسيقي کوچه در شهر ساحلي بوشهر برگزار مي‌شود...

بوشهر يکي از شريان هاي اصلي قلب ايران است. من نمي‌توانم تصور کنم بدون بوشهر موسيقي باشد، مگر مي‌شود بدون بوشهر شعر باشد، داستان باشد، مگر مي‌شود حماسه باشد، مگر مي شود عشق باشد. يک جاي کار خواهد لنگيد. ايران بدون بوشهر ايران نيست، دنيا هم بدون بوشهر دنيا نيست. بوشهر نقش مهمي در تاريخ فرهنگ و ادبيات  و هنر دنيا دارد. من عاشق سي چهل ساله بوشهر هستم، با منوچهر آتشي بزرگ، قدم زديم در بازار بوشهر، گپ زديم، کوچه‌هايش را نگاه کرديم. زندگي کرديم...

دکتر نصرالله ابراهيمي معاون ميراث‌ فرهنگي، گردشگري و صنايع‌دستي بوشهر:

فستيوال کوچه باعث توسعه و رونق گردشگري در استان بوشهر مي‌شود

فستيوال کوچه بوشهر در واقع نمايش اقوام هست که قوميت‌هاي مختلفي از کشور چون هرمزگاني، خوزستاني، بلوچ‌ها و قوميت‌هاي مختلف ديگر در اين کوچه فستيوال شرکت کردند. اين قوميت‌ها علاوه بر نمايش صنايع دستي، آداب رسوم، لباس، موسيقي را به همراه خود آوردند. موسيقي شورو نشاط را با خود همراه مي‌آورد و باعث مي‌شود مردم شادابي خاصي بدست بياورند. اين فستيوال به صورت کلي باعث توسعه و رونق گردشگري در استان بوشهر مي‌شود. موسيقي و خصوصا موسيقي فولکور محلي سابقه تاريخي در ايران زمين دارد و احيا و نشان دادن به نسل جوان مي‌تواند در معرفي قوميت‌ها موثر و اثربخش باشد.

يک کلمه براي بوشهر: بوشهر شادي و نشاط است.