بيشترکه نگاه مي‌کنم مي‌بينم که مردم اين ديار همچون نياي خويش پاي در رکاب راستي گذاشته‌اند تا به کژي نيارايند. نگاهم را اين بار از هر سو به سمت امواج ناآرام رها مي سازم، نيمه خوانان را مشعوف از دل دريايي‌شان مي بينم که چه زيبا وحزن‌انگيز مي‌خوانند و پاسخ مي‌شنوند «هياما هياما ...» و اينجا کران تا بيکران  رنج است و اندوهي که بغض نشود ...

به همت پژوهشگر جنوبي منتشر شد؛

سرگذشت جزيره مرجاني ايران

«تاريخ جزيرة خارگ؛ فراز و فرود خاندان زعابي، آل‌مذکور و حيات‌داودي» نوشتة سيد حسن رضوي، نويسنده و پژوهشگر جنوبي؛ سرگذشت خاندان‌هاي کهن‌‎زاد ساکن اين جزيرة مرجاني در خليج‌فارس است که به همت انتشارات «هليله» منتشر شده است.

به گزارش خبرگزاري کتاب ايران (ايبنا) در بوشهر، اين کتاب در 736 صفحه مصور با شمارگان 500 نسخه راهي بازار کتاب شده که روايت مفصلي از فراز و فرود خاندان زعابي، آل‌مذکور و حيات‌داودي؛ نخستين خاندان‌هاي ساکن در اين جزيره مرجاني بعد از اخراج پرتقالي‌ها به دست شاه‌عباس صفوي از خليج فارس است.

ناشر کتاب «تاريخ جزيرة خارگ» در پشت جلد اين اثر آورده است: «اين کتاب داستان جزيره‎‌اي است باستاني در شمالي‎‌ترين آب‌هاي خليج فارس که مردم او را «خارگ» خوانند. جزيره‌‎اي آرميده در مسير شاه‎راهي باستاني ميان بنادر بصره بوشهر، مسقط و هندوستان که گذر دريانوردان به ناگزير از اين جزيره بوده است.

چهارصد سال پيش در زمان شاه عباس صفوي وقتي که پرتغالي‎‌هاي شکست‌‎خورده از خليج‌فارس تارانده شدند، قبايل چندي از سواحل عمان و نواحي داخلي ايران به ‌‎سمت نوار ساحلي ايران مهاجرت کردند و در پهنه وسيعي از ساحل اسکان يافتند. خاندان زعابي، آل‎مذکور و حيات داودي از جمله اينان بودند که به ترتيب در بندر ريگ بندر بوشهر و بندر گناوه ساکن شدند؛ اين سه خاندان به سرعت قدرت يافته و حدود سيصد سال بر جزيره خارگ و نواحي ساحلي حکم راندند.

اين کتاب حکايت زندگاني و حکمراني اين سه خاندان است که آغاز نوشتنش شايد يک کنجکاوي کودکانه بود از راز مرگ کدخدا عبدالرسول احمدي در هشتاد سال قبل؛ اما رفت تا پنج هزار سال قبل‎‌تر و آن همه تاريخ عجيب و پرماجرا حالا کد‎خدايان اين سه خاندان به هيجده تن رسيده‌‎اند هر کدام با فصلي جدا و روايت ايامي چند که بر آن‌ها و بر جزيره گذشته است.»

در بخشي از «تاريخ جزيرة خارگ» به قلم سيدحسن رضوي مي‌خوانيم: «تاريخ‌نگاران بر اين باورند که پنج هزار سال پيش، جزيره خارگ يکي از پايگاه‌هاي دوردست امپراتوري ايلام بوده است. گيرشمن، باستان‌شناس فرانسوي مي‌نويسد: «جزيره مي‌بايست از سه هزار سال پيش از ميلاد مسيح جزو قلمرو کشور عيلام بوده باشد؛ زيرا با کشتي بادي فقط سه يا چهار ساعت با بوشهر، بندر مهمي که در کرانة ايران است، فاصله دارد و قلمروي عيلام که شوش پايتخت آن بود تا به اين قسمت خليج فارس مي‌رسيد؛ زيرا نيم‌قرن پيش هيئت باستان‌شناسان فرانسوي در بوشهر خشت‌هايي يافتند که بر آن‌ها نوشته‌هايي دربارة پادشاهي عيلام منقوش بود.»

به گزارش ايبنا، پژوهشگر و نويسنده جنوبي متولد سال 1351 است. وي که پيش از اين آثاري چون «چند مي‌گيري تا جزيرة ناخدا» و... را راهي بازار کرده بود.

اگر براساس قاعده اصلي روش جامعه‌شناسي دورکيمي يعني بستن دريچه ذهن و نگريستن محض به اشياء در تصوير و محيط پيراموني آن، موضوع را واکاوي کنيم، مي‌بينيم که مسجد شيخ سعدون در بوشهر با قدمتي چندصدساله در فاصله چند ده متري اين منزلگاه است. کنيسه يهوديان در همين کوچه قرار دارد و کليساي ارامنه گريگوري در چند صدمتري آن واقع شده است که حکايت از همزيستي اديان و مذاهب قديم و جديد است...

شکل گيري استان بوشهر

مسعود آتشي

در سال 1304(در اواخر دوره قاجار)، بنادر و جزاير خليج فارس به مرکزيت بوشهر تشکيل شد.

 محدوده حکمراني اين نهاد تقريباً تمام بنادر جنوب کشور بود که تا حدود بندر جاسک را در بر مي‌گرفت (بعبارتي بندرعباس هم تحت مديريت و زيرمجموعه بوشهر قرار داشت)

 در سال 1316 بوشهر و توابع آن به‌ عنوان يک شهرستان زير نظر استان هفتم (فارس) قرار گرفت و جزو قلمرو اين استان محسوب مي شد.

در سال 1319: با ايجاد تغييرات در تقسيمات کشوري، بوشهر و توابع آن با نام «فرمانداري کل بنادر و جزاير خليج فارس» به مرکزيت بوشهر از استان فارس جدا شد.

سال 1340: فرمانداري کل بنادر و جزاير خليج فارس(بوشهر) با فرمانداري کل بنادر و جزاير درياي عمان که مرکز آن بندرعباس بود ادغام گرديد و نام آن «فرمانداري کل بنادر و جزاير خليج فارس و درياي عمان» شد و مرکزيت بندرعباس بود.

سال 1346: فرمانداري کل بنادر و جزاير خليج فارس و درياي عمان به «استان» تبديل شد... و نام آن «استان ساحلي» بود و بندرعباس هم به عنوان مرکز استان انتخاب شد.

 در آذر 1349: شهرستان‌هاي بوشهر و دشتستان با نام «فرمانداري کل بوشهر» از استان ساحلي مستقل شدند و بوشهر و توابع آن براي دومين بار، فرمانداري کل شد.

از نهم مهرماه 1352 : فرمانداري کل بوشهر با دو شهرستان بوشهر و دشتستان به استان تبديل شد.

نام استان بوشهر برگرفته از نام شهر بوشهر است...

 گفته مي‌شود که نام «بوشهر» از «بوخت‌اردشير» اخذ شده است و به معني شهر رهايي مي باشد و شهري است که اردشير در آن رهايي يافت.

اعراب آن را «البوشهر» مي‌ناميدند که کوتاه شده آن «ابوشهر» است..‌‌

نام بوشهر براي اولين بار در کتاب معجم‌البلدان ياقوت حموي و فارسنامه‌ي ابن بلخي (تحرير شده در سال‌هاي 1080-1090 ميلادي) آمده است.

در حال حاضر (سال 1402) استان بوشهر در تقسيمات کشوري داراي: 10 شهرستان، 27 بخش، 52 دهستان 619 آبادي است.

تعداد روستاهايي که داراي دهياري هستند 393 و تعداد روستاهاي فاقد دهياري 226 مي باشد.

نام شهرستان‌هاي استان بوشهر:

بوشهر، دشتستان، تنگستان، دشتي، کنگان، دير، جم، عسلويه، گناوه و ديلم است

منابع:

- کتاب تاريخ تنگستان نويسنده حيدر قايدي

- سايت سازمان مديريت و برنامه‌ريزي استان بوشهر

https://www.instagram.com/masoud_atashi_41

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1057)

خليل موحد: نسيم اما فقط کارکرد مطبوعاتي نداشت؛ بلکه جاي گردهمايي و گفت و شنود دسته هايي از آفرينندگان و  دلبستگان به  فرهنگ و رهروان راه  آزادي و  دادگري و از آن ميان،  دانشجويان بود. بسياري از کساني که پيش از اين با هم بيگانه و يا به رغم آشنايي پيشين، سال ها چشم به چشم نشده بودند...

دکتر عباس علوي‌نژاد: بوشهر داراي تاريخ و تمدني کهن مي‌باشد و در زمان عيلامي ها، شهري بزرگ  به نام «ليان» و به عنوان بندري اقتصادي مورد توجه بود. اين بندر علاوه بر اهميت اقتصادي، به لحاظ سياسي، مذهبي و فرهنگي نيز از اهميت ويژه‌اي برخوردار بوده است. بوشهر در عصر قاجار شهري توسعه‌يافته بود و از جامعه‌ تجار...

دکتر محمود دهقانی: واپسين کليساي بوشهر"گئورگ" مقدس را در روزگار قاجار خانواده ارمني آواديان، در 1819 ميلادي برابر با 1235 هجري قمري ساختند. اين کليسا که نزديک به دو سده يکي از ساختمان هاي ديدني بوشهر بود، به دليل مديريت سست ميراث فرهنگي سرنوشت خوبي نداشت. اگر به صليب کشيدن عيسا پيش چشم حواريون در تپه جلجتا رخ داد، در بوشهر نيز در دل روز تابلو فلزي شناسنامه کليسا همراه با صليب آن را به يغما بردند...

دکتر سجاد بهزادی : باید گفت در شرایط فعلی، هر کتابی نمی‌تواند بر زندگی امروز ما تاثیرگذار باشد، اما در عین حال کتاب‌های خوب کم نیستند. ذائقه ما تغییر کرده است و این نشانه خوبی نیست. در عین حال من کتاب "نظریه‌های جباریت" اثر هانا آرنت را به خوانندگان فهیم نسیم جنوب معرفی می‌کنم. دنیای پیرامون ما را یک نوع جبر و تمامیت خواهی احاطه کرده است. هانا آرنت این نیروها را می‌شناسد و دریافت تازه‌ای برای شناخت این نیروها به خواننده می‌دهد...

دکتر طالب موذنی: در زندگی ام، این کتابها بیشترین تأثیر را برایم داشته‌اند: «عصبیت و رشد آدمی» از کارن هورنای، «برنامه‌ریزی عصبی،کلامی» از جوزف اکونور و جوزف سیمون، «انسان» از علی شریعتی، «قبض و بسط تئوریک شریعت» و «حدیث بندگی و دلبردگی» از عبدالکریم سروش و کتب انگلیسی «جادوی بلند فکر کردن» از دیوید شوارتز، «قلمرو اشتباهات شما» از وین دایر...

خلیل موحد : من ده‌ها کتاب در حوزه‌های گوناگون و  از این میان در موضوع  فلسفه، تاریخ، دین، ادبیات، سیاست و آئین کشورداری خوانده‌ام. من  تاکنون هر کتابی را که خوانده‌ام،  برایم هر چند اندک، ارمغانی داشته و دست کم  بر دانشم افزوده است. اما در قلمرو  بالندگی بینش و نگرش و کنشم  نسبت به هستی، انسان و  طبیعت، با کتابهایی که مطالعه کرده‌ام، به هیچ روی داد و ستد یکسانی نداشته و  وام گیری من از آنان در سمت و سوی پیشرفت...

دکتر حمیداسدپور: جامعه تجاری بوشهر در عصر قاجاریه: دوران طلایی تجارت در بوشهر که توماس ریکس از آن تحت عنوان دوران رنسانس تجاری بوشهر (سعادت]353،1390) یاد می کند در دوران قاجاریه نیز تداوم یافت و البته گسترده تر و شکوفاترشد.در دوران زندیه سنت های تجاری در بوشهر تحکیم شد و در دوره قاجاریه این سنت ها نهادینه گشت...

دلایل و عوامل زیادی وجود دارد که در ایران چنین کارها و پژوهش‌­هایی کم‌رونق، بلکه بی­‌رونق باشد. اول از همه، چنین پژوهش‌هایی چندرشته‌­ای، میان رشته‌­ای و بین‌رشته­‌ای است و نیاز به‌­دانش، برنامه‌ریزی، تخصص و آگاهی­‌های زیاد و متعددی دارد. در ایران تحقیقات چندرشته‌­ای و میان‌رشته‌ای رونق چندانی ندارد...

محمد محبوبی: عدالت از نظر افلاطون چیست؟ عدالت عبارت است از: نوعی استعداد و تمایل درونی در انسان که جلوی احساسات و انگیزه های شدید وی را که طالب منافع خصوصی هستند می گیرد و بشر را از انجام کارهایی که ظاهراً به نفعش تمام می شوند ولی مورد نهی وجدانش هستند باز می دارد. از عقاید بنیانی افلاطون...

خلیل موحد: بهلولی مانند همه ی کنشگران اجتماعی دلبسته ی آزادی، دادگری و حقوق بشر، مرزهای خودمحوری را در هم نوردیده و  در کادر داشنه های روانی، ذهنی، عاطفی و  پیکری خود دغدغه ی میهنی و مردمی داشت و برای نمایش آرمان های بلند پایه ی خود در میدان پرسنگلاخ کنشگری مدنی و اجتماعی کوششی سترگ به خرج داد. بهلولی نویسنده و کارشناسی  ژرف اندیش در حوزه ی آموزش و  پرورش بود و دیدگاه های پر مایه ی او در بسیاری از رسانه های نوشتاری...

دکتر محمود دهقانی - سیدنی استرالیا: نوروز امسال با ورود به سده پانزدهم هجری  خورشیدی، موزه "پاورهوس" سیدنی استرالیا  از روز بیستم ماه مارس سال ۲۰۲١ میلادی همزمان با جشن باستانی نوروز و سر رسیدن سال نو در ایران و برگزاری این جشن کهن در سراسر کشورهای پارسی زبان و به جز پارسی  نمایشگاهی در کنار کارهای فرهنگی، صنعتی..

سیاوش گرمسیری: قلم را که در دست می گیری و می خواهی از درد کارگران این خطه کشور سخن بگویی نمی دانی از کجایش بگویی، از دردش بگویی یا راه حل های ساده درمانش که به ذهن هر کسی جز مسئولین ذیربط می رسد. اغلب اوقات که به این مسائل فکر ...

استان بوشهر از جمله استان های مهم جنوب ايران است که از نظر تاريخی، طبيعی، فرهنگي و اجتماعي دارای جاذبه های متعددی است. تالاب حله كه يكی از تالاب های مشهور سراسر قلمرو جنوبی ايران محسوب می شود، به همراه منطقه حفاظت شده نای بند که از نظر تنوع جانوران وحشی منحصر به فرد...

حسین شادکامی : کشتی رافائل با توجه به موقعیت حساس و بیولوژیکی که طی 33سال درون آبهای ساحلی بوشهر خفته و آغوشش را به روی نسل گونه آبزیان گشوده است و اکوسیستمی در خور توجه بوم گرایی و چرخه تولیدی تمامی گونه های آبزیان توانسته بستری مناسب از سطح تا بستر ایجاد نماید و موقعیت...

ما امضا کنندگان این بیانیه به عنوان بخشی از شهروندان کشور و کنشگران جامعه ی مدنی، توافق نامه ی برجام را گامی ملی و رو به جلو در خط و  مشی صلح طلبانه عموم ایرانیان دانسته و حمایت خود را از این توافق نامه و کلیت سیاست گفت و شنود و تنش زدایی رئیس جمهور و  وزیر امور خارجه اعلام می داریم...

علی اسماعیلی : آقایان مسول هوشیار باشید و بیدار،  همگی شاهد بودیم فارسی ها اینبار موفق شدند گوشه ای از استان هرمزگان را به رغم مخالفت ها و اعتراضات مردمشان و مسولینشان از آن استان جدا کنند. فقط به یک دلیل، آنهم آنکه مدیران هرمزگانی پس از مصوبه و دستور اجرایی آن توسط وزارت کشور به ...

تحليل راي هفتم اسفند : ظهور ‌جنبش جديد اجتماعي

جنتی گفت: حتی امیر کویت نیز اعلام کرد که در زمانی که دانش آموز بوده در کتاب های درسی که می خوانده است از این آبراه به عنوان خلیج فارس یاد می شده است اما امروزه در رسانه های گروهی، سخنرانی و برنامه های خود از نام مجعول استفاده می کنند...

خلیل موحد: ایده  تعامل و ارتباط  آن هم از جنس « مستمر و هدفمندش» با اهالی فرهنگ در کشورهای مختلف جهان  و  از جمله با ارباب ادب و قلم  در ممالک همسایه مان در  حوزه ی خلیج فارس، ایده ی خجسته ای است.  افکار سازنده و والا  اما آن گاه که آهنگ  حضور در فضای خارجی و انضمامی کرده و سودای پوشیدن...

بوشهر سرزمین عجیبی است. باورهای عجیبی در این سرزمین شکل گرفته و معماری شگفت انگیزی دارد. هرقدر درباره بافت تاریخی بوشهر گفته شود کم است؛ هرقدر از فرهنگ مردمان آن گفته شود...

خلیل موحد: آیا از نظر شما فقط همان 100 نفر  و یا 200 نفری که با گروه لیان و یا شاید  با کل موسیقی بومی بوشهر مخالف اند مردم به حساب می آیند که مدیران نباید حساسیت های آنان را تشدید کنند... درکجای اخلاق و قوانین مملکت و اسلام رحمانی، نقض حقوق مردم، فضیلت محسوب شده و کنشی از جنس مدیریت عالمانه و عقلانی  به شمار می رود؟ و آیا مگر اکثر مردمان شرکت کننده در انتخابات 24 خرداد 92 به حسن روحانی رأی ندادند تا به اوضاع مصیبت بار آنان  که میراث حاکمیت یک دست اصولگرایان بر مملکت بود پایان دهد؟...

جامعه حقوقی و اساتید استان بوشهر ضمن تشکر از زحمات بی شائبه مسئولین خدوم از دستگاه قضایی استدعا دارد با مداقه در مصادیق مجرمانه اصحاب فتنه در جهت تحقق عدالت علوی تسریع فرموده و از مسئولین اجرایی کشور و استان نیز خواهشمند است از ورود فعالین فتنه در بدنه دولت اجتناب نموده و اجازه ندهیم ساحت مقدس دولت تدبیر و امید آلوده به لکه ننگین فتنه شود.

قدیمی ترین نشانه های بدست آمده از سکونت در سرزمین بوشهر، به عهد عیلامی و تمدن بین النهرین برمی گردد. در زمان مادها در آغاز سده هشتم قبل از میلاد سرزمین بوشهر جزء یکی از ایالت های...

سجاد واعظی : نگاهی به اعمال و حرکت های گروه داعش و القاعده که بدبختانه خود را مدافع واقعی اهل سنت و جماعت می دانند و کشتار و از بین بردن شیعیان را نیز از اولویت های اصلی رفتاری خود دانسته اند، همه ما را موظف می کند که حساب اینان را از برادران اهل سنت جدا بدانیم و ضمن تحکیم وحدت و همدلی با هم کیشان مسلمان خود، به گفت و گو و مدارا و همزیستی مسالمت آمیز با همه مردم دنیا روی ...