بهرام نکیسا: امسال هم شب یلدای دیگری پشت سر گذاشتیم، یاد شب های یلدای جبهه، شب های عملیات، شب های ذکر و دعا،  شب های که رزمندگان و غواصان در کربلای چهار و پنج آخرین خداحافظی های خود را کردند و به اروند زدند. یاد دعاها، نجواها، صفا و صمیمیت...

کامبیز وطن خواه : وضعیت جریان اصلاحات که از خرداد 76 آغاز و پس از فراز و فرودها برای فتح کرسی های قدرت، با تاکتیک اعتدال در خرداد 92 به این مهم دست. یافت شاید باور کردنی نباشد که پیام یا  سخنرانی رهبران اصلاحات میلیون ها جوان و اقشار جامعه را به پای صندوق های رای می کشاند و...

وقتی من نشریه‌ای دارم و پولم از جایی می‌آید، دل‌نگرانی ندارم بخرند یا نخرند. دو، سه‌ هزار تا چاپ می‌کنم و برای نهادهایی می‌فرستم و برگشت هم برگشت. مهم نیست. اطلاعات دست‌اول هم می‌گیرم، رانت اطلاعاتی بلای بزرگ برای کشور ما است. هنوز پرونده دست بازپرس است و قاضی و ...

حسين دهباشي با فائزه هاشمی براي مجموعه تاریخ شفاهی «خشتِ خام» گفت‌وگويي انجام داده و متن آن را در اختيار «شرق» قرار داده است. گزيده‌اي از اين گفت‌وگو در ادامه مي‌آيد. 

زهرا رضایی - عضو شورای شهر بوشهر : در بازدید های میدانی خود، در چند وقت اخیر، نکته ای بسیار دردناک توجه مرا باز به خود جلب کرد. به تعداد بالای کانال های فاضلاب برخوردم که با ورود به دریا و ایجاد آلودگی های شدید، جان انسان ها و حیات آب و آبزیان را به مخاطره انداخته که این وضعیت ضمن منظره و چشم اندازه بسیار نامطبوعی که در سواحل ...

مرتضی رضائی: کشتی رافائل به فروش می رود. خبر کوتاه و تلخ و ناگوار بود. همه چیز از شایعات شروع شد و به اخبار و جراید رسمی کشیده شد. در تصمیمی که برای فروش قطعات این کشتی اتخاذ شده است، کسی رد پای خاطره سازی و یادوارگی این کشتی برای بوشهری ها را ندیده در نتیجه گمان نکرده که با فروش قطعات آن...

محمدحیاتی : خبرنگار با راستی و درستی، در مقام روشنگری و فرهنگ سازی در حوزه رسانه و جامعه بوده و در جهت استیفای حقوق مردم و لزوم آگاه سازی آنها تلاش می کند. نیل به واقعیت و بیان حقیقت، هدف اصلی یک خبرنگار متعهد و حرفه ای است. خبرنگار از هنر شنیدن و هنر انتقاد کردنِ درست و مناسب برخوردار بوده و عواطف...

علیرضا غلامی: قطعا طی کردن این هفت خوان رستم، مرد سالاری از جنس همین مردم میطلبیده و اکنون که این امر محقق شده باید نقش خود را  در این عرصه ایفا نماییم. پس قبل از هر چیز و حتی مهم تر از منطقه آزاد تغییر در باورهایمان هست که بله مدیران و مسئولین ما هم میتوانند موفق...

مرتضی رضائی: اشکال اصلی شورای شهر در تصمیم گیری های خلع الساعه اش این است که به کارشناسی و افکارسنجی و بررسی نمونه های شکست خورده و یا موفق مشابه با تصمیماتش هم در گذشته این شهر و هم در سایر بلاد و نقاط ایران و جهان دست نمی زند. این واقعا تأسف بار و هزینه زا بوده و هست...

علی اسماعیلی : مادری درب منزل، پدری درب دکانش، عاشقی در حیاط کوچکی همه منتظرند مردشان برگردد. نگاه همه به ابتدای کوچه و درب منزل دوخته شده است. منتظرند هر لحظه برسد . آخرین دیدار روز اعزام بوده است . همه منتظرند . یک خاکی پوش با یک کوله پشتی بزرگ...

علی اسماعیلی : آقایان مسول هوشیار باشید و بیدار،  همگی شاهد بودیم فارسی ها اینبار موفق شدند گوشه ای از استان هرمزگان را به رغم مخالفت ها و اعتراضات مردمشان و مسولینشان از آن استان جدا کنند. فقط به یک دلیل، آنهم آنکه مدیران هرمزگانی پس از مصوبه و دستور اجرایی آن توسط وزارت کشور به ...

علیرضا فقیه : می دانیم که یکی از ارکان مدارس، دانش آموزان هستند. دانش آموزان برای تعلیم و تربیت به مدارس می آیند؛ اما سؤال ما وقتی مطرح می شود که در تدوین و قوانین مربوط به مسائل دانش آموزی، ردپایی از نظرات دانش آموزان در آن ها وجود ندارد. بعضاً در مقطع متوسطه (دوره اول) می بینیم ...

شورای هماهنگی جبهه اصلاحات استان بوشهر با صدور بیانیه ای ضمن گرامی داشت سوم خرداد سالروز حماسه فتح خرمشهر، حماسه دوم خرداد و عید بزرگ نیمه شعبان، از منتخبین مجلس دهم خواست دکتر عارف را به عنوان رییس مجلس برگزینند. در این بیانیه آمده است

«محمد مهدی» قربانی یک تب کوچک شد... زندگی 5 ساله‌ای که بعد از فقط 7 ساعت حضور در بیمارستان تمام شد و دیگر کاری از کسی ساخته نبود... خبر به‌ سرعت در فضای مجازی دست به دست می‌چرخید. اولش یک خبر کوتاه بود. «محمد مهدی به کما رفت!»، «پسرک 5 ساله تشنج کرد!»، «فاجعه در بیمارستان خلیج فارس!» و... 

علي اسماعيلي: حجت الاسلام والمسلمین پورفاطمی مردی که حضورش و سالهای نمایندگیش یاد آور هزاران خاطره تاریخی بود . مجلس ششم آغاز کارش بود با آرای بالا و اختلافی چشمگیر به عنوان نماینده اصلاح طلبان دشتی و تنگستان راهی مجلس شد. همه طیف از مردم یاریش کردند تا قبای وکیل الرعایای مردم...

در یکی از خیابان‌های خوب تهران توقف کردم. وارد آپارتمانی شدم که چیدمان بخش اعظم آن کتاب و تابلوهای نقاشی بود. تا چشم کار می‌کرد، کتاب دیده می‌شد. یک تابلوی بزرگ نقاشی هم از یک خانواده بالای شومینه نصب شده بود و میز کاری که کنار یک پنجره دلباز قرار داشت. گفت‌وگو را با مراد ثقفی، مدیرمسئول نشریه «گفت‌وگو» آغاز کردیم؛ نشریه‌ای که به تبع تفکرات مدیرمسئول خود، ته‌مایه‌های چپی دارد و به مباحث روشنفکری دراین‌باره می‌پردازد. اما بحث ما درباره تبیین هویت اصلاح‌طلبی بود. در میانه‌های مصاحبه، بحثمان تقریبا به چالش کشیده شد، از آنجا که او معتقد بود اصلاح‌طلبان هنوز مبانی تفکری چپ را یدک می‌کشند. این چالش بر سر تحقق مبانی سوسیالیسم یا تفکرات راست در ایران ادامه یافت. اگرچه همه این مباحث را به اجبار نیمه‌کاره رها کردم؛ چون زمان لازم برای هرکدام از مباحث در آن مجال فراهم نبود. جانمایه سخنان او تعریف عدالت بود، به‌مثابه یکی از راهکارهای تدقیق هویت اصلاح‌طلبی. بااین‌حال صحبت از کلی‌گویی و نقد آنچه حاکم است؛ فراتر نرفت. مصاحبه که تمام شد من را دعوت کرد تا به «پیج» خرید از دست‌فروشان در اینستاگرام بپیوندم. یاد چپ‌هایی افتادم که از طبقه بورژوازی برخاستند: مانند سلف صالحشان انگلس؛ آنها که داعیه طرفداری از پرولتاریا را داشتند. 
ماحصل این گفت‌وگو را در پی می‌خوانید. 

شرق - گروه اندیشه: «تفکر رهایی‌بخش با و بدون مارکس» عنوان مجموعه درسگفتارهایی است از مراد فرهادپور که پاییز ٩٣ در مؤسسه پرسش ایراد شد. در این درسگفتارها مفهوم رهایی در تاریخ معاصر جهان عمدتا از نیمه قرن نوزدهم تاکنون بررسی می‌شود. کجا و چگونه رهایی با پروژه فکری مارکس با همه فراز و فرود و تحولاتش ارتباط می‌یابد. فرهادپور در این سلسله بحث‌ها به پروژه‌های جدیدی می‌پردازد که در بطن تفکر رهایی‌بخش وجود دارد و همچنین مسئله رابطه سیاست رهایی‌بخش با امر اجتماعی یا جامعه. تکیه اصلی بر آرای دو چهره است: اتی‌ین بالیبار و ارنستو لاکلائو.‌ دو چهره‌ای که به یک معنا همین دوگانگی «با» و «بدون» مارکس را در دل خود نهفته دارند. قرائت مارکس با تکیه بر تفسیر ماسیمیلیانو تومبا، فیلسوف ایتالیایی معاصر، دنبال می‌شود. آنچه در ادامه می‌آید متن تدوین‌شده جلسه مقدماتی این مجموعه درسگفتارهاست که در آن فرهادپور به کلیاتی از بحث اشاره و چارچوب تاریخی رهایی را مطرح می‌کند. بنابراین، بحث حاضر را باید خلاصه‌ای از ایده‌هایی دانست که طی چندین و چند جلسه بسط یافته‌اند، گرچه به‌تنهایی قابلیت خوانده‌شدن دارند. تلاش می‌شود در فرصت‌های آینده بخش‌های دیگری از این بحث به‌صورت مستقل از یکدیگر ولی در ارتباط مضمونی با هم آماده طبع شوند.

بررسی انتقادی رویکرد فعالان جنبش دانشجویی

همینگوی و سلینجر درس‌های زیادی به من داده‌اند. به خصوص در نوع برخوردشان با زبان. و برخوردشان با تابوهای پیش از خود. بکت هم آن کسی است که می‌تواند دیدگاه ما را از داستان و از زندگی دستخوش تغییر کند. اما هر نویسنده خوبی چیزی برای آموختن دارد. هر اثر خوب می‌تواند یک کلاس درس باشد، اگر ما...

ناصر علیخواه: اگر بتوانیم فرزندانمان را به مهارت پرسشگری مجهز کنیم و به آن ها بیاموزیم که طرح پرسش، کلید دست یابی به پاسخ های بزرگ است، راه پر پیچ و خم آموختن را برایشان هموار کرده ایم. شاید دکتر روحانی رئیس جمهور نیز با پی بردن به همین نقیصه در سیستم آموزشی بود که در جشن آغاز سال تحصیلی جدید، دانش آموزان...

هیچ موهبتی بهتر از آزادی نیست. بکوشیم تا خود را از هر قید و بند غیر انسانی آزاد سازیم و این موهبت را برای همه بخواهیم نه تنها برای خود. یکدیگر را دوست داشته باشیم، به تمام انسان‌ها عشق بورزیم. فرصت‌سوزی نکنیم. فرصت‌مان بسیار اندک است، تا به خود بجنبیم پیر و ناتوان شده‌ایم و دریغاگوی جوانی و فرصت‌های از کف رفته. «غزال آرزوها را، دریغا / نمی‌گیرد کمندم، وای بر من»!...

کتاب «مدار انسانیت: پرتویی از اخلاق و حقوق در ساحت پیامبر اسلام (ص)» تازه‌ترین اثر محمد فولادی است که در روزهای اخیر به همت انتشارات امید فردا به بازار کتاب راه یافته است. در بخشی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم: «کتاب حاضر بیانگر گوشه‌ای از گفتار و رفتار پیامبر اسلام (ص) است و خلاصه‌ای است...

اید عرض کنم آنچه که می بایست با همفکری نخبگان علمی، اقتصادی و فنی، و استقبال از حضور و مشارکت بخش خصوصی و سرمایه گذاران به آن پرداخت، موضوع باز نگری و توجه به کیفیت شهرنشینی در شهر عالی شهر است که به این منظور لازم است در این زمینه فعال تر حاضر شویم...

5 عضو دائم شورای امنیت توافق‌نامه هسته‌ای ایران و گروه 1+5 را به صورت قطعنامه به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کردند و روز دوشنبه در این شورا با حضور 15 عضو دائم و غیردائم به آن رای مثبت داد. این قطعنامه ضمن تایید "برجام"، 6 قطعنامه قبلی شورای امنیت علیه برنامه هسته‌ای ایران را...

توماس فریدمن: فقط چند ساعت پس از اعلام توافق هسته‌ای با ایران، رئیس‌جمهوری اوباما - مردی که نشان داد به هیچ وجه اجازه آسیب‌دیدن این قرارداد را نمی‌دهد- در مصاحبه‌ای ٤٥ دقیقه‌ای تلاش زیادی کرد تا استدلال کند: ... این توافق نتایج مثبتی برای آمریکا و متحدانش در بر خواهد داشت. 
اوباما گفت: «ما نمی‌خواهیم با این توافق سیاست داخلی ایران را تغییر دهیم. ما فکر می‌کنیم که این توافق می‌تواند جلوی پیشرفت نظامی هسته‌ای را بگیرد و من می‌توانم بگویم که ما قادریم ثابت کنیم این توافق قاطع‌ترین راه و مسیری است که در آن ایران به سلاح هسته‌ای نخواهد رسید و ما با همکاری کامل جامعه بین‌المللی و بدون درگیر‌شدن در یک جنگ دیگر در خاورمیانه قادر به حصول به آن خواهیم بود». اوباما برای قبولاندن این توافق به کنگره به‌شدت بر این استدلال خود پافشاری می‌کند. اما من گمان می‌کنم در نهایت این توافق به‌عنوان میراث او باقی خواهد ماند و در درازمدت نه‌تنها از گسترش سلاح‌های هسته‌ای در خاورمیانه جلوگیری خواهد کرد بلکه به جنگ سرد میان ایران و آمریکا پایان خواهد داد؛ حتی اگر این اتفاق زیاد به طول بینجامد. 
در اینجا بخشی از نکات برجسته این مصاحبه منتشر می‌شود: 

نظام‌گسیختگی خانواده با همسان‌گزینی حل نمی‌شود

ایران و دولت های عضو گروه 1+5 پس از 22 ماه مذاکره سخت و فشرده، سرانجام در روز 23 تیر 1394 برای رفع سوء تفاهم ها در مورد برنامه صلح آمیز هسته ای جمهوری اسلامی ایران و همزمان لغو تحریم های ظالمانه علیه ملت ایران تفاهم کردند. در نتیجه این تفاهم که با رعایت چارچوب ها...

شرق: اول کتاب «گفته‌ها»ی ابراهیم گلستان سه جمله هست، یکی «سخن بیار زبان‌آوری مکن» از سعدی، دومی «بدان چه‌جور ببینی» از لئوناردو و سومی «هیچ باشم اگر نکته‌سنج نباشم» از نمایش‌نامه «اتللو»ی شکسپیر. این سه جمله را بر پیشانی کتاب «گفته‌ها» شاید بتوان عصاره حیات فکری و ادبی و هنری گلستان تا به امروز دانست. این سه جمله، همچنین کلیدی می‌تواند باشد برای ورود همراه با نکته‌سنجی و نگاه انتقادی به نوشته‌ها و آثار سینمایی گلستان تا حتی‌المقدور مصون بمانیم از دوقطبی معروف «لعن» و «ستایش» که غالبا گلستان را از یکی از این‌ دو حد افراطی دیده‌اند و سنجیده‌اند. یا او را ستایش کرده‌اند و از او اسطوره ساخته‌اند و میراث او را به «زبان‌آوری» و «تکنیک» تقلیل داده‌اند و یا او را دشنام داده‌اند صرفا  به این دلیل که به راه‌های متعارف نرفته است. خواندن گلستان با آن عقلانیت انتقادی توأم با نکته‌سنجی که شیوه خود اوست در خواندن دیگران، هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است. خواندن هیچ‌کس شاید هنوز آن‌طور که باید آغاز نشده است و از این‌روست که سنت انتقادی ما هنوز بر مدار «لعن» و «ستایش» می‌گردد و بر مدار تکرار آنچه پیشترها در رد و انکار و یا تأیید کسی گفته‌اند. اینجا مقصود از الگوقراردادن شیوه مواجهه گلستان با اتفاق‌ها و آدم‌ها و آثار هنری، شیوه‌ای مبتنی بر نپذیرفتن آنچه همه می‌گویند و تن‌ندادن به تکرار گفته‌های دیگران، پذیرش بی‌چون‌و‌چرای دیدگاه‌های او نیست. اتفاقا برعکس، گلستان را جا دارد به همان عیاری بسنجیم که او خود دیگران را با آن سنجیده است و او را در قامت «آدم»ی ببینیم در قد‌و‌قامت طبیعی که در یکی از حساس‌ترین مقاطع تاریخ ایران زیسته و کوشیده است به‌جای پاگذاشتن بر راه‌های رفته، راه تازه‌ای بگشاید و با ذخیره‌ای پربار از ادبیات و هنر ایران و جهان، چیزی را ایجاد کند که پیش از آن موجود نبوده است. حاصل کار قطعا می‌تواند مورد ارزیابی انتقادی قرار بگیرد، نه به این معنا که بگوییم عالی است و فقط چندجایش اشکال دارد و یا برعکس، مردود است و فقط چند نکته قابل توجه در اینجا و آنجایش می‌توان یافت، نه، خواندن جدی گلستان مستلزم کشف ایده مرکزی او در آثارش، کشف سبک، نه در معنای زبان‌آوری و اینکه نثرش فلان است و بهمان، و مواجهه‌ای دقیق با این سبک و آن ایده مرکزی است و این همان کاری است که می‌گویم هنوز نه‌فقط درباره گلستان که درباره هیچ نویسنده دیگری آن‌طور که باید انجام نشده است.
چندی پیش نشر کلاغ سه کتاب ابراهیم گلستان را تجدید چاپ کرد. یکی کتاب «گفته‌ها» که مجموعه‌ای است از مقاله‌ها، گفتارهای گلستان بر چند فیلم مستند به کارگردانی خودش، سخنرانی مفصل او در دانشگاه شیراز و گفت‌وگوی بلند قاسم هاشمی‌نژاد با او درباره داستان‌هایش.
دو کتاب دیگری که از گلستان تجدید‌چاپ‌شده ترجمه‌های اوست از «هکلبری فین» مارک تواین و کتاب «کشتی‌شکسته‌ها» که ترجمه‌های گلستان است از چند قصه کوتاه استفن کرین، ویلیام فاکنر، استفن وینسنت بنه، آنتوان چخوف و ارنست همینگوی. گفت‌وگویی که می‌خوانید به‌مناسبت همین تجدیدچاپ‌ها انجام شده است. گلستان کمی پیش از انجام این گفت‌وگو به دعوت آکادمی فرانسه در رم، به این شهر رفته بود تا در نشستی که این آکادمی برای او و آثارش برگزار کرده بود شرکت کند. گفت‌وگوی پیشِ رو، پس از بازگشت گلستان از رم انجام شد. گلستان چنانکه در این گفت‌وگو می‌گوید سالهاست که قصه ننوشته و در عوض دو کتاب چاپ نشده دارد که هر دو نوشته‌هایی مستند هستند از آدم‌هایی که واقعا وجود داشته‌اند و وقایعی که واقعا اتفاق افتاده‌اند و این عجیب نیست وقتی به یاد آوریم که گلستان روزگاری در سینما مستندهایی ساخته است که برخی از آنها هنوز هم جزء بهترین مستندهای تاریخ سینمای ایران به‌حساب می‌آیند. مستندهایی که صرفا نشان‌دادن واقعه نبوده‌اند بلکه «دیدِ» سازنده و «چه‌جوردیدن» در تار و پود آنها تنیده شده و از طریق سبک، خود را به نمایش گذاشته. گلستان در جایی از گفت‌وگوی پیشِ رو می‌گوید: «واقعیت‌هایی که اتفاق افتاده آن‌قدر فوق‌العاده و انترسان است که قصه‌نوشتن ضرورتی ندارد.» گفت‌وگو با ابراهیم گلستان را می‌خوانید. 

عبدالمجید زنگویی : سکوت مطلق حاکم بود و گویی در منطقه ای خالی از سکنه پیاده شده بودیم. تنها صدا و جیک جیک گنجشکان بود که سکوت فضا را می شکست و به انسان می فهماند که روزی در این جا زندگی و جنب و جوش و آمد و رفت در جریان بوده است. چند درخت کنار، تنها پناهگاه گنجشکان و محل امن آنها...

تدبیری بیندیشید که معلمان- عاشقان تعلیم و تربیت- با دستگاه تعلیم و تربیت رابطه قوی و منطقی برقرار کنند و یکی از راه حل ها ، نجات معلمان از قعر جدول حقوق بگیران کشور است. ما می دانیم که امروز از درآمدهای افسانه ای 1000 میلیارد دلاری در طول حیات دولت نهم و دهم خبری نیست، اما سوالمان...

امان اله شجاعی : روحانی که بر اساس خاستگاه  تحصیلی اش باید فرمان دهد و امر کند و دیگران بدون یکی به دو کردن بپذیرند، به مردم قول می دهد که پاسخگوی اعمالش باشد. این پیشرفتی بسیار بزرگ در فرهنگ ماست. گرچه تجربه بشری سالها پیش به این نتیجه رسیده و جهان نفعش راهم  برده است. اگربه طور ...