ماهي‌گيري همراه با ترس و لرز

محمد ابراهيم فولادي

سال 1363 هجري شمسي بود. به اتفاق دو ملوان ديگر جهت دسترنج خود و معاش روزگار اقدام به خريد يک قايق موتوري نموديم که قيمت آن قايق همراه با موتور 40 اسپ تواتسا که سه سال پيش اوشار شده بود مبلغ 40 هزار تومان بود.

 قايق در اسکله بندرگاه پهلو گرفته بود و موتور آن همراه با ماشين سواري به منزل حمل مي‌شد.

در يکي از روزهاي آخر پاييز که پيش بيني مي‌شد سه روز ديگر هوا خوار است، تصميم به صيد در دريا گرفتيم. هوا خوار شد، ظهر يکشنبه ماچله آماده کرديم که شامل مقداري نان و دمپخت ميگو بود و به سوي بندرگاه حرکت کرديم. در راه علاوه بر رانندگي به وزش باد و درختان و ابرها مي‌نگريستم و هوا را رصد مي‌کردم. به بندرگاه رسيديم ساعت 5 بعدازظهر بود، هوا خوار کمي اون طرف‌تر چند تکه ابر سياه در آسمان نمايان بود، مرتب به ابرها  خيره مي‌شدم  و کار آماده سازي قايق هم از نصب موتور و باز کردن گسل و لنگر بستن موتور به قايق را انجام مي‌دادم. هوا  رو به سردي مي‌رفت، تعدادي از قايق‌ها به صيد رفته بودند، دو ملوان  قايق کنار اسکله، نيم نگاهي به آسمان و ابرها داشتند.

بالاخره همراه با دو ملوان به نام جلال و اسماعيل دل به دريا زديم، محل صيد مونگوف روبروي اسکله بندر عامري تنگستان بود که آن‌جا هميشه صيادان روزي خير و برکتي داشتند.

پس از 30 دقيقه روي دريا بالاخره به محل صيد که همان منگوف دريايي بود، رسيديم. به غروب نزديک مي‌شديم. حالا بايد قايق در يک جاي مناسب لنگر مي‌شد. شخته که مانند شاقول  بنايي است و بند 20متري نازک هم داشت به دريا انداختم تا يک جاي خوب جهت صيد که اونجا بين شلي و گساري بود پيدا کنم.

بالاخره با اندازه‌گيري، قايق در يک جاي مناسب قرار گرفت و گفتم همين جا لنگر بيندازيم.

حالا نيم ساعت تا غروب آفتاب مانده بود و قايق وسط دريا و فقط کوه‌هاي اطراف عامري مشخص بودند و ديگر هيچ چيز نمايان نبود.

ما سريع سه نوع طعمه که شامل ماهي گواف ميگو و خساک بود کنجه کرديم، و شروع به صيد کرديم. نزديک 10 قايق پيش هم بوديم، در اولين قلاب هايي که به  آب انداخته مي‌شد انواع ماهي‌هاي صبيتي، شوريده و بالول و شوم مي‌گرفتيم. حسابي مشغول صيد شده بوديم و هر کدام نزديک به نيم باسکت ماهي گرفتيم.

کم کم هوا تاريک مي‌شد، نگاهي به آسمان انداختم، ديد ابرها بالا آمده و چلچل باد قوس شروع  وزيدن مي‌کند. در اين چهار ساعت حسابي ماهي رو کرده بود و باسکت‌هايمان داشت پر مي‌شد. ديدم ابر سياهي از روي کوه‌هاي عامري بالا مي‌آيد، يکباره گفتم جلال لنگر بکش که اوضاع خيلي پسن. باد قوس قوس، اون هم بادي که از مطاف مي‌آمد.

 قايق‌هاي ديگر هم گفتند جمع کنيم. در اين بين يکي از ملوانان گفت ماهي رو کرده بزار صيد کنيم که با عصبانيت گفتم من مي دانم يا تو.  لنگر بکش. همه قايق‌ها لنگر کشيدند و در حال حرکت بودند. جلال  هرچي مي‌کرد لنگر بالا نمي‌آمد، سکان  قايق را به صورت دايره 30 متري دور لنگر چرخاندم  تا يکباره لنگر آزاد شد، لنگر  پشت گسار گير کرده بود و با مکافات زياد آن را آزاد کرديم و حرکت کرديم به سوي ساحل، در اين هواي طوفاني قايق بالا و پايين مي‌رفت. با تجربه‌اي که داشتم قايق را سوار موج‌ها مي‌کردم و به سوي ساحل مي‌رفتيم. گاهي قايق يک متر يا دو متر بالا و پايين مي‌شد، ديگر اميدي به زنده ماندن نبود و ملوانان  دست به طرف آسمان دراز مي‌کردند که خوشبختانه اسکله بندرگاه نمايان شد. اما وارد اسکله شدن هم تجربه مي‌خواست، سنگيني قايق را يک طرف قرار داديم و قايق وارد اسکله شد. در اين هنگام صورت‌ها که رنگ پريده و چهره‌ها ترسيده بود، به حالت عادي درآمد.

يک گروهبان دوم که نگهبان بود گفت چرا حالا ساعت دوازده شب برگشتيد؟ گفتيم مگر تشخيص هوا نمي‌د‌هي؟ تا معلوم شد اين درجه‌دار اهل شهر اراک است و از دريا و دريانوردي چيزي نمي‌‌داند. بالاخره اين سفر دريايي با مشقت و سختي پايان يافت.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

حسين شادکامي : در تعطيلات عيد نوروز با دوستان و همکلاسي‌هاي‌مان، ظهرها به سينما فانوس و بعدازظهر  کنار ساحل دريا قدم مي‌زديم و عکس يادگاري از کشتي رافائل گرفتن و کافه نگرو رفتن  و کيک و بستني و يا آب هويچ بستني خوردن، به جاي  کافه پالوده حيدرک و شام نيز ساندويچي گبگو تو ششم بهمن و يا ساندويچ دروازه سر ميدون و پاتوق حسين آقا، به جاي سمبوسه و پکوراي  علي پکورايي که تغيير درخوردني‌ها با دوستان

مژده مواجي : به طرف ايستگاه مترو که راه افتادم، تراکتورها دورتر شده بودند و صداي بوقشان به‌طور مبهم شنيده مي‌شد. سوار مترو شدم و در گرمايِ مطبوع داخلِ آن، جايي براي نشستن پيدا کردم. در اين ساعت زود صبحگاهي اغلب افراد شاغل به سر کار مي‌روند. خيلي‌ها سرشان توي گوشي‌شان بود. بقيه هم به‌ندرت صدايي ازشان بيرون مي‌آمد و مثل من اين‌وآن‌ور را نگاه مي‌کردند.

غلامرضا شريفي خواه: دبستان در ابتدي روستا و با فاصله‌اي از خانه‌هاي مسکوني قرار داشت به همين جهت در فصل گرما تابستان روي زمين و يا زيرزمين اطراف، مارهايي از گونه «تيرمار، کُک مار» پديدار مي‌شدند. کُک مار اين منطقه خزنده‌اي با قد کوتاه و به رنگ‌هاي زرد و خاکستري و کور و تنبل بودند ولي زهرشان کشنده و سريع انسان را به هلاکت مي‌رساند، ولي کشتن آن‌ها راحت بود...

 اول مهر به همان مدرسه رفتيم که نامش مهران بود. معلم کلاس دوم مرحوم آقاي گيتي‌زاده بود که مردي بلند قد و خوش تيپ بود. در همان سالها آقاي گيتي‌زاده با خانم محتشمي ازدواج کردند و يادم است که عروسي مفصلي گرفتند. در ميان دانش آموزان دولابي، حميدي ، فروزاني و خودم از بچه هاي زرنگ بوديم و رقابت داشتيم و خيلي درس خوان بوديم به طوري که آقاي گيتي‌زاده در کلاس دوم تعدادي از بچه‌ها را در اختيار ما گذاشته بود...

مژده مواجي : اين روزها فضا تغيير کرده است؛ در واقع از هفتة دوم اکتبر. سوار مترو شدم که به سر کار بروم. به صفحة مانيتور در مترو نگاه مي‌کردم که اخبار و اطلاع‌رساني‌ها پشت سر هم روي آن اعلام مي‌شد. اعلام برنامه‌هاي تئاتر شهر هانوفر، سيرک، تبليغات تجاري شهر، دماي هوا تا به اخبار جهان که رسيد، اخبار جنگ در خاورميانه در صدر خبرها بود. چند سطري خواندم...

قصه کوتاه

عزّتو

شاهرخ تنگسيري

غنو جُلَتي با زغال رو ديوار خونه ي خداکرم  يه قلب گُتي مي کشيد و با دستخطي  که چپي از  خط  احمدسياه  نبيد يه بُردش مي نوشت عزت يه بُرد ديگه ش مي نوشت غني.  هرروز صبح گه خداکرم قبل از اين که زن هاي همسايه قدم تو کيچه بذارن و قصد دروازه کنن مي اومد و با افتوه و جارو پَنگي  نقاشي  غنو رو  ديوار  مي‌شست و با خوش مي‌گفت: لعنت بر شيطون حرومزاده آخرش خين ايي تيله سگ تو گردن مو مي افته، بخدا اگه دسم بيافتي کل کلت مي‌کنم .

قصه خداکرم و زنش عزتو ديم درازن، عزتو سي ساله دختر آخري و بقولا ته تغاري ابرام قصاب اُبوداني بيد که تو لين هفت احمدآباد زندگي مي‌کرد، حاصل دو تا ازدواجش يه درزن دختر و يه پسرمعلول بيد که سالم صداش ميزدن.  يازده تا از دختراش فرستاده بيد خونه بخت، دستِ  ايي آخري هم نهاد تو دست  خداکرم  که همسن و سال خودِ ابرام قصاب بيد. عزتو  با دلالي ميشتي زهرا و ننهِ جاسم عربو  با  شپ و کل سوارِ سماچ حاج مالک از اُبودان اوردنش خوردي سيفو.  خداکرم  از چهار تا زن قبليش که دوتاش مرده بيدن و دوتاشون طلاق داده بيد بچه نساخته بيد و بقول ميشتي زهرا : «خداکرم  اجاقش کور بيد». عزتو قشنگ بيد ولي قلدر و با لهجه اُبوداني با همسايه ها حرف ميزد و هميشه موقع عرض اندام تکيه کلامش مي‌گفت «مو دختر ابرام قصابم»، يعني که حساب دستون بياد با کي طرفين.  غنو مث آدم شوپر زده صورتش قلپيده بيد، قدش کوتاه و تا بگي زورش زياد بيد. پشت سرش ايقد پهن بيد که از بچگي سيش مي‌گفتن غنو جُلّتي.

هميچي از روزي شروع شد که خداکرم دم دروازه سفارش غنو کرده بيد بياد خونه شون بدنه و کف آب انبار و حوض بشوره تا زمستون اوو بارون ذخيره کنه، عزتو يه مجمعي صبحونه مفصل مياره جلو غنو و يه قيلون برازجوني چاق مي‌کنه و چندتا فرق قيلون  مي‌کشه و ديدش هُف ميکنه تو  صورت غنو که چيش تو چيشش نشسته، ني قيلون ميده دس غنو و ميگه بکش که چاقن،  او هم مث خر کيف مي‌کنه که بالاخره يه نفر حساب آدم اوردش،  حالا  غنو کجا مي بيني، ديگه شاهين تو آسمونم حريف پر و بالش نبيد و يکجا صد دل  عاشق و دلباخته‌ي عزتِ خداکرم ِاز هميچي بي خبر ميشه. عزتو جذابيت خاصي داشت، حرف زدنش تو دل مي نشست و خيليا که دستشون ازش کوتاه بيد ديرا دير هلاکش بيدن.  يه سر شو تا صبح خداکرم  پشت در سرا کمين نشست که مچ غنو بگيره و حسابش بيله کف دسش ولي خبري از  غنو نشد، دم دماي صبح پيرمرد پلک چيشش دوام نيورد و همونجا پشت در  سرا رو  سکوني تنير کنار حبانه ي شکسته خسته و رسه خووش برده بيد. مطابق هر روز رفت در باز کرد، تا چيشش ري ديوار افتاد ديد تا قلب و دستخط غنو رو ديوارن. وا حسينم خداکرم کجا مي‌بيني،  کاردش مي‌زدي تُپِ خيني ازش چکه نمي‌کرد، با صداي بلند که همه کيچه و محل بفهمن  داد مي‌زد: «اگه سر لش بگيرمت  مث مُشک تشت مي‌زنم که از استخونات  زغال بليط  عمل بياد». ولي خوشم مي‌فهميد رو در رو حريف  مچ سفت غنو نمي‌شه.

شوي که خداکرم کمين آخر نهاد و عزمش سي خلاص کردن غنو جزم کرد پس در سرا قايم شد وسه تا سر قيلون پشت هم ديد کرد. به محض شنيدن صداي  خش خش زغال رو ديوار دستش دور تنگ قيلون حلقه کرد و در سرا هُمبار باز کرد و از پشت سر  شلال سر غنو  کرد که غرق عشق بازي با اسم عزتو بيد. به گمون خوش ديگه از شر  غنو  خلاص شد.  غنو مشکال خين و مث مرغ سر بريده تو خين خوش مي پلکيد و بوا بوا مي‌کرد. خداکرم بازداشت کردن. عزتو رفت زندان شهرباني ملاقات خداکرم و سي محض دلداريش با همو لهجه اُبوداني روش کرد طرف خداکرم و گفت : «دوتا قطره اشک نذر خواجه خضر کردم غنو چيش واز کنه و از بيمارستان مرخص بشه رو پاي خودش ويسه». خداکرم (با تشر) گفت: «اگه ده مرتبه ديگه رو پاش ويسه  ده تا تُنگ قيلون ديگه خرجش مي‌کنم  توهم ايقد از چيشات ولخرجي نکن زن، اشک حرمت داره سي هرچيز و هرکسي نبايد سرازيرش کني».

غنو سه ماه تموم مث ميت  رو تخت بيمارستان بي‌هوش و حواص افتاده بيد.  تا روزي که با بُنگِ  اذون سحر مسجد فيل چيش واز کرد، غنو هيچ کس و هيچ چيزي يادش نمي‌اومد،  حتي راه خونه خوشونم نمي‌فهميد کجان ولي پاش که از بيمارستان نهاد بيرون يه راست رفت سمت خونه خدا کرم،  تو روز روشن و جلو چيش تموم آدماي کيچه با زغال يه قلب گتي کشيد و وسطش يه تيري رد کرد، زيرش نوشت يا مرگ يا عزتو. غنو با ايي حرکتش سي همه ثابت کرد ديوونه‌وار دلبسته عزتوون با ايکه مي‌فهميد شوهرداره.

برخلاف تمام قوانين نوشته شده بشر عنصر عشق بي مرزترين و سقفش لايتناهي ترين عنصر پيدا و پنهان بشرن. کيمياي عشق غالب بر تمام عناصر طبيعتن. در واقع مغز انسانها با پيش فرض عشق قادر به فرمان دادن به  ديگر اندامهاشه. اگر هيچ معجزه‌اي در دنيا پايه عقلي و علمي نداشته باشه محاله کسي منکر  معجزه عشق بشه چون که همه موجودات زنده عالم شانس يکبار تجربه‌ش دارن. شايد تنها رشته پيوند غنو به دنيا در عالم سکرات عشق و دلباختگي عميق و يک طرفه به عزّتو بيد. 

جنازه غنو سه روز بعد با يه مرگ مشکوک قبل از غروب افتو روبرو تل عاشقون از دل  دريا اومد بالا . رسوايي عشق نافرجام غنو به اينجا ختم شد که خداکرم از دست نيش و کنايه مردم شهر و محل  مجبور به طلاق عزتو  شد. يه روز صبح گه ساک و چمدون عزتو تو دستش گرفت و رفت سمت گاراژ  اتوميهن، عزتو با چيش اشکبار و يه عالمه حرف و حديث ناحقِ ساخته و پرداخته مردم رو صندلي اتوبوس نشست و بال چادرش رو تموم صورتش کشيد و سي هميشه از بوشهر و خداکرم خداحافظي کرد. هميطور که اتوبوس داشت از خيابوناي شهر خارج مي شد عزتو از  پشت شيشه اتوبوس با چشم خوش ميديد که رو تموم ديواراي شهر نقاشي يه قلب تير خورده و اختصار دوتا اسمه که بي صاحب بجا مونده.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم، شماره 1068)

ترس از موفقيّت

حسين زيرراهي - مدرس توسعه فردي

مي‌گويند شاگردي مكتبي بود كه معلم هرچه تلاش مي‌كرد الف را به او ياد دهد ياد نمي‌گرفت و در همين درس اول مانده بود. روزها مي‌گذشت و معلم به روش‌هاي مختلف سعي مي‌كرد ولي وقتي از او مي‌خواستند الف را بخواند يا بنويسد مي‌گفت بلد نيستم. بالاخره معلم به اين صرافت افتاد كه اين عدم يادگيري عمدي است و علت را از او جويا شد. شاگرد جواب داد اگر الف را ياد بگيرم بعد بايد بقيه حروف الفبا و همين‌طور درس‌هاي ديگر را ياد بگيرم. در نتيجه مرتب كارهايم بيشتر مي‌شود. داستان موفقيت هم تقريبا هم چنين مسيري دارد. هرچه جلوتر مي‌روي كارهاي بزرگتري بايد انجام داد.

ديدن نتايج و دستاوردهاي آدم‌هاي موفق از دور زيباست و همگان خواستار آن هستند. كيست كه دوست نداشته باشد آقاي دكتر يا خانم مديركل خطاب شود؛ كتاب‌هايش ده‌ها بار تجديد چاپ شود؛ سوار بر ماشين آخرين مدل به مسافرت‌هاي آن‌چناني برود؟ ولي اين دستاوردها نتيجه كارهايي است كه براي آدم‌هاي عادي ترسناك است.

يكي از ترس‌هاي موفقيت حجم تلاشي است كه فرد بايد انجام دهد. در واقع آدم موفق هم به اندازه يك فرد عادي كار مي‌كند. ولي قبل از اين مرحله تلاش‌هاي زيادي به خرج داده است كه معمولا خيلي به چشم نمي‌آيد. مثلا كسي كه دوست دارد پزشك شود وقتي متوجه مي‌شود چقدر كتاب قبل و بعد از كنكور بايد بخواند ترس بر او مستولي مي‌شود.

شايد بزرگترين ترس در مسير موفقيت خروج از دايره امن باشد. گام گذاشتن در مسير موفقيت متضمن خارج شدن از وضعيت امن فعلي و گام گذاشتن در مسيرهاي ناشناخته و مبهم است كه ممكن است در كوتاه‌مدت نتيجه‌اي هم نداشته باشد. همين باعث مي‌شود خيلي‌ها شهامت حركت در اين مسير را نداشته باشند. خيلي‌ها مي‌ترسند اگر موفق شوند انتظارات از آن‌ها بيشتر شود. مثلا ديگران از آن‌ها درخواست كمك كنند يا حتي دزد اموال‌شان را ببرد. البته اين‌ها احتمالاتي درست است. ولي سوال اين است اگر مال داشته باشيم و بخشي از آن را به ديگران كمك كنيم يا دزد ببرد بهتر است يا اصلا مالي نداشته باشيم؟

ترس‌هاي موفقيت برخي واقعي و برخي هم بخاطر خطاي مغز است. مثلا در مورد تلاش معمولا اين‌طور است كه افراد موفق در دوره‌اي از زندگي تلاش زيادي مي‌كنند ولي بعد ديگر نياز به آن حجم از تلاش نيست. با اين تفاوت كه كسي كه به موفقيت رسيده است هر زمان كه دوست داشت مي‌تواند ديگر كار نكند ولي كارگر ساده تا وقتي زنده است مجبور است هر روز هشت ساعت كار كند. در مورد حجم دغدغه‌هاي فكري هم صرفا تفاوت بين نوع دغدغه‌ها است. مثلا يك كارخانه‌دار به اين فكر مي‌كند كه چطور كارخانه بعدي را راه‌اندازي کند، آدم فقير به اين فكر مي‌كند كه فردا چطور شكمش را سير كند. فقط تفاوت در بزرگي و كوچكي دغدغه‌ها، تصميمات و كارها است.

نكته مهم در مسير موفقيت اين است كه هرچه ما بزرگتر و موفقتر مي‌شويم مغزمان هم به همان اندازه رشد مي‌كند. ولي وقتي با مغز اكنون‌مان به زندگي يك فرد موفق نگاه مي‌كنيم انجام آن همه کار برايمان ترسناك مي‌شود.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم، شماره 1068)

مونا عليخواه: هميشه و درهمه حال، هم‌کلام شدن با پدر براي من لبِ خاموش مي‌طلبيد و من هميشه منتظرِ دريافت نگاه و پيامِ پدر بودم... در اين خموشيِ «مولانا»وار، «خموشيد، خموشيد، خموشي دمِ مرگ است/ هم از زندگي است اينک، ز خاموش نفيريد»، اينطور صدايش مي‌زديم: «پدر». در سال‌هاي اخير که فاصله بين من و او، از بوشهر تا آمستردام، هر روز بيشتر و بيشتر مي‌شد، اين بي‌صدايي دلتنگ‌ترم مي‌کرد...

ناصر عليخواه : در سال‌هاي دهه‌ي 1330، که نه ماشين چنداني بود و نه رسانه‌اي، خيالِ ما بهترين ماشين و رسانه بود که مي‌توانست از هر مرز و ديواري بگذرد و هر آن‌چه مي‌خواستي خيال کني و بسازي... يکي از همين خيال‌هاي قشنگ که با ترانه‌اي محلي نيز همراه شده بود، «ماشين مشتي مَمدلي» بود. اصل ماجرا برمي‌گردد به تهران دهه‌ي بيست و سي. مشهدي محمدعلي يکي از پولدارهاي معروف تهران بود که از او به عنوان...

ابراهيم بشکاني: عصرچهارشنبه‌اي از آبان ماه سال 1343بود، همه خانواده به دور راديو چهار موج  قديمي که با باطري بزرگي که هميشه کنارش بود کار مي کرد، جمع شده بوديم، البته اين راديو به سيمي بلند که تا پشت بام خونه ادامه داشت متصل شده بود و آنتن آن محسوب مي‌شد. همه منتظر قرعه کشي بليط‌هاي بخت آزمايي...

بوشهر به دليل مجاورت با خليج فارس و با پيشينه تاريخي و نقاط گردشگري بکر، همچنين ساحل‌هاي ماسه‌اي و مسيرهاي زيبا داراي پتانسيل خيلي زيادي مي‌باشد بخصوص که در فصل پاييز و زمستان که هوايي بسيار مطلوبي دارد مي‌توان از اين ظرفيت بي‌نظير و جذاب استفاده و باعث رشد و رونق شهري شد...

دنيا همين است و بيش از اين نيست. مگر مي‌خواهيم چه کنيم؟ جز‌ اين که يک فرد يا گروهي، جهاني کمي بهتر و اندکي قشنگ‌تر به نسل بعد تحويل دهد. که ظاهراً مادر بزرگي معروف به «ننه معصومه» در يکي از کوچه‌هاي بوشهر همين کار را کرده است. جمله‌اي منسوب به «گابريل گارسيا مارکز» نويسنده کتاب «صد سال تنهايي» در فضاي مجازي وجود دارد که به همين موضوع اشاره مي‌کند...

عبدالرزاق ريشهري: بوشهر در ذات وجودي خود شهري است که سياست پذيرش گردشگري آن مي‌بايست بر مبناي جذب از طريق گزينه‌هاي دريا محور استوار گردد. گردشگران حداقل هشت ماه از سال به طرق مختلف مي‌توانند از اين موهبت الهي که در کنار آن با برنامه‌ريزي‌هايي همانند ماهيگيري، تفرج دريايي با ايجاد فضايي مفرح و ساحل پيمايي در سواحل بکر و آرامش...

دکتر عباس حاتمي: اين روزها موقع عبور از مقابل فروشگاه‌هاي شهر، مي‌بينيم که زنان در حال حرف زدن با فروشندگان هستند و شوهران‌شان درحالي‌که حدود يک متر عقب‌تر از آن‌ها ايستاده‌اند، فقط سرشان را تکان مي‌دهند. زنان از فروشگاه‌ها کاتالوگ مي‌گيرند و با دقت آن‌ها را مي‌خوانند. اين زنان هستند که مي‌دانند کابينت آشپزخانه چگونه باشد؟ خريد کدام خودرو با صرفه‌تر است، آداب رفتار در رستوران چگونه است، با توجه به بودجه خانواده، سفر به کدام کشورها باصرفه‌تر است و ...

دکتر علي صالحي: بيشتر كتاب‌هايي كه تاكنون به فرهنگ عامه منطقه‌اي خاص پرداخته‌اند، كشكول‌وار همه چيز را در هم و برم و قاطي، در خود جاي داده‌اند و اين همه چيز واقعاً «همه چيز» نيست. از هر موضوعي نمونه‌اي آورده‌اند، از آشپزي و ادوات آن گرفته تا مسايل كشاورزي و مراسم عروسي و متل‌ها و لالا ئي‌ها و  … و پر واضح است كه كارِ گرد آوردن كامل فرهنگ عامه توان و مجالي بسيار بيش از نيرو و زمان يك نفر نياز دارد...

سرهنگ علي رهبري: بعد از مدتي دادستان کل کشور به بوشهر آمد و دستور داد مرا و هفت افسر شهرباني دستگير کرده به زندان نيروي هوايي منتقل کنند. در آن‌جا براي سرگرد خلبان محمد حاجي پيام دادم که بيا که دوستت در بند است. او که به خوبي مرا مي‌شناخت از منزل براي‌مان غذا و لباس و تلويزيون آورد و در زندان برايمان امکانات فراهم کرد. بعدها سرگرد حاجي در جنگ عراق با ايران به شهادت رسيد...

دکتر محمود دهقاني: محبت‌هاي دکتر شهباز زارعي حس انسان‌دوستي و هم نوعي را در ميان مردم دشت زنده و بيماران را قوت قلب مي دهد. برخورد اين دانشمند با مردم به گونه‌اي است که در کنار تلاش در برطرف کردن درد،  اميد را در دل بيمار روشن مي کند. برخورد صميمي يک پزشک با بيمار، خود به تنهايي نصف معالجه است. آنچه در درازناي تاريخ باعث شده ايران برپا بماند...

جنگ دلوار تلخ ترين فراز تاريخ جنگ جهاني اول براي انگليسي هاست. آن‌ها که در اکثر جبهه هاي جنگ فائق شده بودند و نيروهاي دلواري را به چشم نمي آوردند، در يک تهاجم اوليه و بمباران اين روستا با گلوله هاي توپ که وزن آنها قريب به 96 کيلوگرم بود موفق شدند دلوار را تسخير کرده و از اين بابت خود را آسوده يافتند که بالاخره دشمن ديرين خود را نابود نمودند...

 نادر اقدام:  صبح‌ها بعد از اتمام بازي به خصوص در روزهاي گرم تابستان بستگي به بازي‌هاي رايجي از قبيل چوکيلي، هاکي، هفت سنگ، جزبازي، گل بگيرشده، تنگسه، فرفره و کاغذ هوا که دست‌ساز خود بچه‌ها بود، تيرمايه بازي، دوچرخه سواري، گاري بازي، و تشتک بازي به دريا مي‌رفتيم. معمولاً روبروي تجارتخانه مرحوم محمد ملکمي (پدر مرحوم هوشنگ) و کنار کارخانه يخ‌سازي مرحوم وزيري (پدر محمد) از پله‌هاي سنگي...

شاهرخ تنگسيري: روزي که دست سرنوشت گسلِ ناکو پاکستاني گرفت و  بندر به بندر کشوندش تا  تابُکِ  اسکلة جبري کرد  جمو مينووي  هم مث همه ي جاشوا لنگوته ش دور قِدش بيد و پيچانه ش تو دسش تو خور دي سيفو از جهاز پياده شد و پاش نهاد رو خشکي تا يه کارکتر ديگه به قصه و آدماي بندر اضافه بشه، يه راست رفت پاسگاه و خوش به استوار بکتاش معرفي کرد و فهميد که حدش تا برج مقومن...

 سالار شهنواز - فرزند جاودان ياد همايون شهنواز: حدود ظهر به بوشهر رسيدم و مستقيم به ميدان ريسعلي دلواري رفتم. حال و هواي شهر برايم جالب و ديدني بود. ظهر روز جمعه در خرداد ماه هوا به شدت گرم ولي درخشش آفتاب، آسمان نيلي رنگ، امواج دريا، زيبايي ساحل بوشهر بسيار مسحورکننده بود. آنچنان که متوجه گذشت زمان نشدم. پياده در حاشيه ساحل مي گشتم و مي‌رفتم و از اين منظره بي بديل عکس مي گرفتم...بر سر مزار مرحوم پدرم فاتحه خوانده و با يادي از دلاوريهاي «دليران تنگستان»  به موزه رئيسعلي دلواري سري زديم...

از ترافيک بوشهر تا گراني بازار

غلامرضا شريفي خواه : در اواخر دهه چهل شمسي شرکتي به نام «هديش» در بوشهر بود که مسئوليت ساخت پايگاه  نيروي دريايي را داشت. در فصل تابستان گرم و شرجي طاقت فرسا، من و رفيق شفيقم (هاشم)، مدام با هم بوده و دوستاني که دست بر دوش هم و حتي پول جيبمان يکي بود و در رفاقتي نسبت به هم پيش دستي مي کرديم. در آن زمان اغلب دانش آموزان در تعطيلات مدارس در تابستان از کوچک تا بزرگ...

جعفر درايي: سال1358 اوايل زمستان بود و مدرسه باتک کلاس اول راهنمايي با23 دانش آموز در اين سال آغاز بکار نموده بودم. دانش آموزان از سه روستاي نخل تقي عسلويه و  بيدخون بودند که در سالهاي بعد از زباز و دهنو و اخند و کلات هم به اين مدرسه اضافه شدند ... اين سال مدرسه، با دو دبير اداره مي شد، من و غلامرضا اسدي که از بندر طاهري بوديم...

فرزان اسدي: اوائل دهه 80 به واسطه شرايط کاري در اهواز زندگي ميکردم اما به بوشهر رفت و آمد داشتم.

هفته نامه نسيم جنوب به همراه ساير نشريات استان، از طريق خانه مطبوعات آن زمان که دکتر يونس قيصي زاده رئيس آن بود و به جرأت مي توان گفت دوره طلايي مطبوعات بوشهر بود، به دستم ميرسيد...

 غلامرضا شريفي خواه : مردم بوشهر در قديم طي آداب و رسومي که از ديرباز براي آمادگي عيد سال جديد معمول بود، کارهايي را انجام مي دادند. در دهه هاي سي و چهل ابتدا خانه تکاني که دو هفته قبل از عيد، خانه هاي خود را بعد از يک سال با شرايط سخت آن زمان، تميز مي کردند. ابتدا وسايل هر اتاق در حياط گذاشته...

احمد خالق پناه: برای شناخت بیشتر از کلاس و کیفیت فوتبال طارمی بایستی بر روی صندلی ورزشگاه بنشینی و یک چشمت به توپ باشد و چشم دیگرت به مهدی. زیرا ابعاد محدود جعبه جادویی قادر نیست تمامی  تاخت و تازهای این شهسوار شیرین کار بوشهری را به نمایش بگذارد. لحظاتی که صاحب توپ نیست. لحظاتی که توپ در اختیار تیم حریف است. مجموعه حرکاتش چه با توپ و چه بدون توپ از مهدی بازیکنی ساخته با استانداردهای تعریف شده ی بین المللی. 

 حسين شاکري: بدون ترديد بايد گفت که "مهدي طارمي" مهاجم ارزنده تيم ملي فوتبال ايران ثمره يک قرن از پديدهاي غريب به نام فوتبال بوده که نه در يک رشته ورزشي که در رگ و پي فرهنگ مردم  بندر نازنين بوشهر شده است. طارمي اين سوپرمن به پرواز درآمده فوتبال ايراني نه با يک هايجکت و پروازي آني که پله به پله سوار بر دوش يک به يک اهالي فوتبال اين شهر به بام  ايران رسيده است..

ابراهیم بشکانی: خردادماه سال ۱۳۵۱ ، امتحانات ترم آخر کلاس دوم یا همان کلاس یازده شروع شده بود ، بچه‌های هنرستان حاج جاسم اگر از نظر درس خواندن کمی تنبل بودند ولی در رشته‌های  فوتبال و تئاتر و موسیقی و به طور کل هنر بسیار فعال و زرنگ بودند. یک روز بعد از اتمام یکی از امتحانات، همکلاسیم  آقای علی درخشانیان که پدرش از بانیان مسجد زیارتی‌های بوشهر بود خبر داد که امسال قرار است سنج و دمام ببریم...

احمد حسن ابراهیمی: زمان های قبل ما و حتی زمان ما بازیکنان شاهین مسافرت های طولانی کم و بیش از هواپیما استفاده نمی کردند، غذای مناسبی در سفرها نبود، پول و قول های پوچ و توخالی نبود، بازیکنان قرارداد مناسبی نداشتند و بخاطر همین همه یک دل و یک جان بودند. مهمتر از همه  سفرها و خریدهای البسه ای تیمی هم به اون صورت سنگین نبود. ولی امروزه فوتبال همان طوری که جذابیتش بیشتر شد مشکلاتش هم بیشتر شده است. بازیکن در سفرهای طولانی به...

علیرضا مشایخ: مقصدم شهر «سی ین» در هفتاد و هشت کیلومتری فلورانس است و مسافرت تقریبا یک ساعت و نیم طول خواهد کشید. وقتی می رسم نم نم باران شروع شده و چه بهتر! ایستگاه در دره‌ای نزدیک شهر قرار دارد. از یکی از دروازه‌های شهر که هنوز ساختار قرون وسطایی خود را با دیواری بلند حفظ کرده وارد شهر می شوم...

علیرضا مشایخ: اسطوره بنيانگذاري شهر روم را ميشناسيم: دو برادر دو قلو، با نام‌هاي روموس و رومولوس که نسلشان به قهرمانان تروا مي‌رسيد در حالي که کودکاني تازه متولد شده بودند توسط عموي پدرشان به رود تيبر (رودي که از وسط شهر روم مي گذرد) انداخته مي شوند اما نجات يافته  و در ساحل رود توسط گرگي تغذيه مي شوند و بعدها در بلنداي تپه پالاديوم، شهر روم را بنا مي‌نهند.

 يه روز اومدم محصولاتي که درست کرد بيدم بسته بندي کنم که آماده بشن ببرم سره ميدون ساعت بفروشم، بسته بندي‌هام کرده بودم که اومدم يکم استراحت کنم که ناخواسته رفتم طرف گيتارم. خلاصه گيتارم برداشتم همينطور سي خوم خوندم «افتو زده تو کلم کلم ديد راس وايده» بعد گوشيم دادم دست خانمم و گفتم فيلمم بگير..