تاريخِ اجتماعيِ موسيقي ايران

حسام حق پرست: هم زمان با دو انقلاب مشروطه و انقلاب سال پنجاه و  هفت، اجتماعي‌ترين و در واقع همراهي مردم و هم گامي هنر و مردم شکل مي گيرد! از اين روي توليد محتواي هنرِ اجتماعي (در اين‌جا موسيقي ايران) براي مردم و با مردم جهت همراهي با آرمان‌هاي اجتماعي هر دو انقلاب نامبرده تاريخي درخشان، پُر گفتار و شنيدار دارد چه آثاري که بعضاً هنوز هم زنده و تپنده هستند و حال و هواي آن روزگاران را به ياد مي‌آورند!

البته در اينجا لازم به ذکر و يادآوري ست که نگاه و پرداخت فنّي هر دوره مختصّات و مشخصّه‌هاي خود را دارد و بايد گفت ابزار لازم جهت ضبط و ارائه و تکنولوژي هر دوره نيز تأثيرات خود را بر جاي گذاشته و هر چند امروزه امکانات و ابزار کار موسيقي با ساليان گذشته قابل مقايسه نيست! آن‌چه مسلّم است و به موضوع اهميتي دو چندان مي‌بخشد همان درآميختگي شعر، موسيقي و تاريخ اجتماعي ايران در هر دو برهه‌ي زماني ست که نقش بسزايي جهت پيشبرد اهداف جامعه ايفا مي‌کند و چه بسا اگر نبود اين حضور پُر بار و دلي در راستاي خلق بهترين و بي تکرارترين آثار موسيقي امروزه چه بلاتکليف  و تهي بوديم از شنيدارِ گنجينه ي موسيقي ملّي ايران!

برادر جمپولوي (دوقلو) من (ابراهيم هوشيار) / علاقه و دلبستگي‌اش به بوشهر را حفظ کرده بود (دکتر رسول هاشمي) / براي پرويز هوشيار عزيز ( دکتر رضا معتمد) / اسمي مترادف با فرهيختگيِ يک انسان و خادمِ امور فرهنگي، ادبي و هنري (حسين طالبي) / صحنه گردان جلسات بوشهري‌هاي مقيم مرکز (ابراهيم ميگلي‌نژاد) / و خزاني ديگر در بوستان علم و هنر و انديشه بوشهر (خورشيد فقيه) / پرویز هم پرید (عبدالمجید زنگویی)/ ماجراي آن دوربين هشت ميلي متري (هاشم هاشم‌زاده)، سال‌هاي سخت و سخت‌تر (فريده كاردانى)...

خورشید فقیه: خبر کوتاه بود و دردناک: «پرویزهوشیارهم رفت»! هنرمندی سینماگر و عکاس و روانشناسی برجسته و فراتر از آن معلمی آگاه در علوم و دانشی که موظف به انتقال آن ها به فرزندان سرزمینش بود! برایم سخت و ناگوار است از دوستی فراتر از یک دوست و هم‌اندیشه و همراهی صادق، سخن گفتن و نوشتن، همانقدر که با این شرایط نابهنجار جسمی خود بخواهم با پای برهنه قله اِوِرست را درنوردم!...

مونا عليخواه: هميشه و درهمه حال، هم‌کلام شدن با پدر براي من لبِ خاموش مي‌طلبيد و من هميشه منتظرِ دريافت نگاه و پيامِ پدر بودم... در اين خموشيِ «مولانا»وار، «خموشيد، خموشيد، خموشي دمِ مرگ است/ هم از زندگي است اينک، ز خاموش نفيريد»، اينطور صدايش مي‌زديم: «پدر». در سال‌هاي اخير که فاصله بين من و او، از بوشهر تا آمستردام، هر روز بيشتر و بيشتر مي‌شد، اين بي‌صدايي دلتنگ‌ترم مي‌کرد...

سيد قاسم ياحسيني:  با گذشت سن و نشستن برف پيري بر سرم، يک راز بزرگ را کشف کرده‌ام که مايلم با شما خوانندگان در ميان بگذارم. راز ساده و پيش پا افتاده‌اي هم هست! در يک کلمه به‌ شما عرض کنم که کتابِ خوبِ مطلق وجود ندارد! دقت بفرمائيد عرض نکردم «کتاب خوب» وجود ندارد، بلکه گفتم کتابِ خوبِ مطلق وجود ندارد...

 به عنوان يک معلمِ  دغدغه‌مند، به جرأت مي‌گويم آن‌چه دانش‌آموز در مدرسه ياد مي‌گيرد،فرماليته، بي‌محتوا، بي‌اثر، بي خواص در روند و سيکل آينده زندگي اوست، به عنوان مصداق از يک کلاس بيست نفره رشته برق صنعتي چندتاي آن با مهارت مي‌توانند يک تابلو ببندند و طراحي کنند؟ همينجور ساير رشته ها... نه معلم دست و دلي براي تفهيم به دانش‌آموز دارد، چرا که از زبان وزيرش شنيده که گفته فرهنگيان قشر مصرفي جامعه‌اند و نه دانش‌آموز اميدي به آينده دارد براي اين‌که مي‌داند چيزي...

سرهنگ علي رهبري: بعد از مدتي دادستان کل کشور به بوشهر آمد و دستور داد مرا و هفت افسر شهرباني دستگير کرده به زندان نيروي هوايي منتقل کنند. در آن‌جا براي سرگرد خلبان محمد حاجي پيام دادم که بيا که دوستت در بند است. او که به خوبي مرا مي‌شناخت از منزل براي‌مان غذا و لباس و تلويزيون آورد و در زندان برايمان امکانات فراهم کرد. بعدها سرگرد حاجي در جنگ عراق با ايران به شهادت رسيد...

 ابراهيم بشکاني: مرداد ماه بوشهر تو جِنگ قلب‌الاسد و نم و رطوبت و گرمان، معمولاً تو اي مواقع صبح زود اُو دريا پرن(مد) و بعدازظهرها خالي ميشه (جذر). به کارخونه يخي حاج عبدالله وزيري نزديک شهرداري رسيديم، روبروش کنار بُلت دِريا يه پله دوطرفه‌اي بيد که سي دومن و بالا رفتن اَزِش...

دکتر محمود دهقاني: محبت‌هاي دکتر شهباز زارعي حس انسان‌دوستي و هم نوعي را در ميان مردم دشت زنده و بيماران را قوت قلب مي دهد. برخورد اين دانشمند با مردم به گونه‌اي است که در کنار تلاش در برطرف کردن درد،  اميد را در دل بيمار روشن مي کند. برخورد صميمي يک پزشک با بيمار، خود به تنهايي نصف معالجه است. آنچه در درازناي تاريخ باعث شده ايران برپا بماند...

ابراهيم بشکاني: اواسط مرداد ماه بود، گرما و شرجي در بوشهر بيداد مي کرد؛ ننم يه قَليه تند و تيزِ مَشتي با مُي هَداکي گِرَت دم زردي که مهدي برادر بزرگم با رُخ نون کنار دريا رو سنگ هاي تُل عاشقون  گرفته بود، پخت و آماده کرد. ظهر که شد تو يه لگني چند تا نون تکه کرد و اُوقليه روش ريخت و تليت خوشمزه اي درست کرد که همراه تُربيزه و پياز تا...

حسين حشمتي: همکاري من با نشريهي ««نسيم جنوب»» به ربع قرن برميگردد، به فروردين ماه 1377يعني همان سالي که نخستين پيش شمارههاي «نسيم جنوب» منتشر ميشد و اولين مقاله ام تحت عنوان «آقاي استاندار بوشهر را دريابيد» بود که در پنجمين پيش شمارهاش به چاپ رسيد و...

حبیب کارجو: احمد رزمی، تو در آبادان، احمدآباد لین 9 به دنیا آمدی، در همسایگی و همجواری با دو بزرگ مرد دیار توپ، تور و دروازه، ناصر شاملی نازنین و احمد تورانی عزیز. احمد آباد خاستگاه و مأوای بسیاری از بزرگان و نام آوران شگفت انگیز تاریخ ایران زمین بوده است، مردان بزرگ و نامی سرزمین نیکی ها، منوچهر سالیا، مظلومی ها، بزمه، کشتکار، شجاع، برزگری و ....

دکتر محمود دهقانی: واپسين کليساي بوشهر"گئورگ" مقدس را در روزگار قاجار خانواده ارمني آواديان، در 1819 ميلادي برابر با 1235 هجري قمري ساختند. اين کليسا که نزديک به دو سده يکي از ساختمان هاي ديدني بوشهر بود، به دليل مديريت سست ميراث فرهنگي سرنوشت خوبي نداشت. اگر به صليب کشيدن عيسا پيش چشم حواريون در تپه جلجتا رخ داد، در بوشهر نيز در دل روز تابلو فلزي شناسنامه کليسا همراه با صليب آن را به يغما بردند...

سید قاسم یاحسینی: نخست علی باباچاهی یک شهروند بوشهری است. این تولد در استان بوشهر فقط یک اتفاق فیزیولوژیکی و جغرافیایی صِرف نبوده است. بوشهر، فضای جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بوشهر، عمیقاً در ساختار افکار، ایماژ ذهنی، ساختار شعری و کنش فرهنگی و روشنفکری باباچاهی تأثیر همه جانبه ای داشته و گذاشته است...

حسین حشمتی :  در زمان قدیم ضرب المثلی در مورد کودکان داشتیم به این مضمون که مادران هر وقت کار داشتند  و می خواستند بچه ها اذیتشان نکنند، می گفتند برو خونه خاله... و بگو قوطی بگیر و بنشان را بده، منظور از خاله... (خانم همسایه بود که احتمالا کار کمتری داشت) همسایه پس از شنیدن پیغام، بچه را می نشاند و با 

دلایل و عوامل زیادی وجود دارد که در ایران چنین کارها و پژوهش‌­هایی کم‌رونق، بلکه بی­‌رونق باشد. اول از همه، چنین پژوهش‌هایی چندرشته‌­ای، میان رشته‌­ای و بین‌رشته­‌ای است و نیاز به‌­دانش، برنامه‌ریزی، تخصص و آگاهی­‌های زیاد و متعددی دارد. در ایران تحقیقات چندرشته‌­ای و میان‌رشته‌ای رونق چندانی ندارد...

محمود ابراهیم زاده : دوستان، عزيزانِ مهربان و با محبتی که از شوق علاقه، از هر شخصیت اجتماعی در جامعه، با القاب پُرطمطراق و غیرواقعی استقبال کرده و با تعارفات فرهنگی، تصویری غیر واقعی، کاراکتوری کاذب و شخصی غیرحقیقی را به جامعه تحمیل می‌کنیم!..

حسین حشمتی : امسال تابستان با توپ پُرآمد و هنوز قلب الاسد نرسیده به خصوص در استانهای گرمسیر آن چنان آتش تهیه ای بر سر مردم ریخت که ناچار به استفاده از وسائل خنک کننده شدند و لامحاله انرژی محدود برق هم تاب نمی آورد و تقریبا در شبانه روز چندین بار به صورت متناوب قطع می شود... 

قاسم یاحسینی: کار بسیار ارزشمندی که در این اثر صورت گرفته، شناسایی و معرفی تمام نویسندگان زن بوشهر از دیروز تا امروز است. برای محققی که میخواهد آنتولوژی قصه ها و رمانهای زنان بوشهری را بنگارد، کتاب استاد جان احمدیان یک کتاب دستی (هَندبوک) خواهد بود.

اميرحسام حق پرست : بندر بوشهر؛ حالا ديگر معنابخش خليج فارس و قلبِ موزه هاست! موزه هايي که به جرأت مي بايست تا دانشمند بي بديل؛پروفسور ايرج نبي پور را هستي بخش و بنيان گذار آنها دانست! موزه ي تاريخ پزشکي خليج فارس! موزه ي تجارت دريايي و دريانوردي! موزه ي منطقه اي خليج فارس! همه و همه بي شک حضور و جاي پايِ محکم و استوارِ پروفسور نبي پور را در دلِ خود دارند!...

خورشید فقیه :  اگر اکثریت مردم طبق آمارهای رسمی حکومتی، زیر خط فقر زندگی می کنند تا از دیدگاه آقایان گدا تصور شوند و بخاطر یک کیسه ی آرد و یک گونی سیب زمینی، آنان را به مقامات عالیه تری برسانند، مستقیما حاصل و نتیجه ی عملکردهای همین آقایان بوده است که نمونه های زیانبارآن را در دو دولت های پیشین دیده ایم..

حسين دهباشي با فائزه هاشمی براي مجموعه تاریخ شفاهی «خشتِ خام» گفت‌وگويي انجام داده و متن آن را در اختيار «شرق» قرار داده است. گزيده‌اي از اين گفت‌وگو در ادامه مي‌آيد. 

محمدحیاتی : خبرنگار با راستی و درستی، در مقام روشنگری و فرهنگ سازی در حوزه رسانه و جامعه بوده و در جهت استیفای حقوق مردم و لزوم آگاه سازی آنها تلاش می کند. نیل به واقعیت و بیان حقیقت، هدف اصلی یک خبرنگار متعهد و حرفه ای است. خبرنگار از هنر شنیدن و هنر انتقاد کردنِ درست و مناسب برخوردار بوده و عواطف...

مازیار هوشمند:  اخیراً نیز سه تن از چهار منتخب استان بوشهر برای مجلس دهم اعلام داشته اند که مصممند تا با ورود به کمیسیون انرژی از کیان این استان دفاع کنند. ورودی که قاعدتاً با توجه به شرایط عضویت، و همچنین تجربه ناموفق حضور نمایندگان سابق استان در این کمیسیون...

«نبرد دلوار» نقطه عطفی در تاریخ معاصر ایران و جنگ جهانی اول به شمار می­رود. از دوران جنگ­های 27 ساله ایران و روسیه تزاری، در زمان فتح­علی شاه قاجار، جنگ دلوار تنها نبردی است که نیروهای ایرانی در یک جنگ تمام عیار نظامی با یک کشور خارجی به پیروزی رسیده است. از این منظر، جنگ دلوار را باید...

انجمن اسلامی معلمان استان بوشهر معتقد است بی توجّهی به کیفیّت آموزشی، مشکلات و نیازهای فرهنگیان و دانش آموزان موجب شده است تا سیستم تعلیم و تربیت از وظیفه ی اصلی خود که پرورش انسان هایی آگاه، مسؤول، اخلاق مدار، مستقل و پرسشگر است، بازمانده و ادامه ی این روند آینده ی روشنی را برای...

احمد آرام: سرانجام که  همه ی کُتَل ها را پشت سر می گذاشتند ، وقتی به جاده ای می رسیدند که تهش می خورد به « آب مُخک » ، دیگر خیالشان راحت می شد که به کفی رسیده اند ، و پس از گذر از برازجان ، وارد جاده شوسه ای ناهمواری می شدند که اندک اندک آنها را به بوی دریا می رساند ، به شهری که معماری و موسیقی خود را از قرن پانزده ، به گونه ای معجزه آسا ...

مهندس مهدی بازرگان در شماره نوروزی سال ۱۳۷۰ مجله «آدینه»، مقاله‌ای درباره نوروزهای ایران معاصر نوشت؛ از عهد احمدشاه قاجار و دوران نوجوانی‌اش تا عصر انقلاب اسلامی و زمان نخست‌وزیری خود. یادمانده‌هایی ...

به مناسبت۲۹ آبان سالروز درگذشت شاعر بوشهری ایران زمین منوچهر آتشی

ایرج صغیری: از همان ها كه گفتند امروز يک شاعر سر كلاس مان مي آيد، پرسيدم: مگر نگفتيد شاعر، پس كو؟ نمي توانستم قبول كنم، اصلاً باور نمي كردم يک آدم معمولي هم بتواند شعر بگويد. خيلي گذشت تا فهميدم كه درست اندیشه كرده بودم. "آتشي" مثل هيچ شاعري نبود، نو بود، تازه بود. با ...

محمدحسن آرش نيا: در شعر "آتشي" انسان مقهور طبيعت است و او بر دورترين و كمياب ترين مشتركات ميان انسان و طبيعت انگشت گذاشته است. در شعر وي، صنايع ادبي چندان رنگي ندارند، زيرا شعرها ذاتي هستند و سير تكاملي به صورت طبيعي طي كرده اند و نيز تغييراتي كه درشعر "آتشي" ديده مي شود، كمتر نتيجه ی فشارهاي بيروني و دگرگوني هاي اجتماعي...

 نیروهای اصلاح‌طلب از تاکتیک‌ها و راهبردهای متفاوتی برای رسیدن به هدفشان استفاده می‌کنند. هدف محوری شخصیت‌ها، احزاب و نهادهای مدنی اصلاح‌طلب درجامعه مدنی ایران ازسال 1376 تاکنون (1393) توسعه همه‌جانبه (سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) با اولویت دادن به توسعه سیاسی بوده است. ..

هفته‌ي گذشته نمايش «زوزه» به کارگردانی اسماعیل ملاح‌جوان و نویسندگی آذین خیر در پلاتوی استاد ایرج صغیری مجتمع فرهنگی بوشهر به روی صحنه رفت. اين نمايش در حالي اجراهاي عمومي خود را پي گرفت كه با استقبال چشمگير تماشاگران روبرو شد، به طوري كه در اكثر شب‌هاي اجرا، ظرفيت سالن به طور كامل پُر مي‌شد. متأسفانه به طور معمول، تئاتر بوشهر ...