مجموعه امتيازها از خارگ چنان موقعيت ممتازي در خليج‌فارس ساخته بود که انگليسي‌ها بارها آن را اشغال کرده و به عنوان اهرم فشار به ايران از آن استفاده کردند که در اين راه موفق نيز بودند. جالب توجه اين‌که اولين باري که انگليسي‌ها در سال 1838 خارگ را به بهانه محاصره هرات اشغال کردند، آن قدر مجذوب خارگ و امتيازهاي آن شدند که جرج اوکلند فرمانرواي کل هندوستان گفته بود بايد کاري کنيم که خارگ به عنوان ملک طلق انگليس اعلام گردد، اين جزيره بعدها مي‌تواند سنگاپور خليج فارس گردد...

دکتر محمود دهقاني: با سرازير شدن گردشگران به «تنگ جيز» جاي خوشگذراني شاهزاده‌هاي ساساني در دشت خشت کازرون  استان پارس، جا دارد ميراث فرهنگي، شهرداري کُنارتخته و شهرداري خشت نکته هايي را يادآور شوند و در رسانه ها بازتاب دهند تا اين برجا مانده‌هاي نياکاني آسيب نبينند. اکنون که با فرارسيدن بهار و نوروز گفتگو از گردشگري است...

فستيوال کوچه در بوشهر؛ کار نبود، يک کارستان بود

دکتر محمود دهقاني - استراليا

به گمان من که تصويري مي‌انديشم و قلم به دست مي‌گيرم و مي‌نگارم، فستيوال کوچه در بوشهر کار نبود، يک کارستان بود. به گونه کتاب کوچه احمد شاملو، فستيوال کوچه بوشهر نيز يک کتاب بود. از پايه‌گذاران فستيوال کوچه از ته دل سپاسگزارم. بوشهرِ رئيس‌علي آبروي ايران است. اين بندر پير با سرناي شوق برانگيز، دهل و پايکوبيِ نوجوانان و جوانان در موسم بهار و فرارسيدنِ نوروزِ نياکاني از گذشته تا به امروز تبريز ستارخان و شهرهاي سردسيري که در زير لحاف سپيد برف فرو رفته‌اند را بيدار مي کند. مردم بوشهر همراه با رقص، دم گرفتن با ساز و دهل، ياد خيام را بيشتر از شهروندان نيشابوري زنده نگاه داشته‌اند. اين بندر و شهروندان حماسه ساز آن، تاريخ سازان سد راه ورود استعمارگران غرب به ايران بودند. از سويي در گستره ادبيات و فرهنگ نيز با کميت شمار شهروند، ارزشي سرشار از کيفيت از خود بر جاي گذاشته و گل سر سبد ادبيات ايران هستند.

پرسش صميمانه نسيم جنوب در کرانه شاخاب پارس از  هم ميهنان هنرمندي که بوشهري نبودند و پاسخ آنان در هنگام برگزاري فستيوال، آنچنان گيرا  و دلچسب بود که من را بر صندلي قطار شب در هنگام سفر در حاشيه اقيانوس آرام در اقيانوسيه، بر سر شوق مي‌آورد. پاکدستي، راستي و مهرباني شهروندان گردنفراز بوشهري از دير باز تا به امروز افتخار آفرين بوده و ورد زبان شهروندان سراسر ايران است. بهاران خجسته باد. 

(نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1075)

محمدلطفي:  اينجا در پس كوچه‌هاي زخمي تاريخ موسيقي است که زخم‌هايمان را مي‌شويد تا در روزها و قرارهاي معين ساده و بي‌تکلف، در اين تبعيدگاه جبر زيستن ادامه را تاب بياوريم. فستيوال موسيقي در بوشهر از مدار روح‌نوازي به رويدادي مستقل و به همت تعدادي هنرمند و هنر دوست، در بندر ما که سابقه‌اي به درازناي تاريخ در اين بخش دارد، برگزار و حالا ديگر رفته رفته از مرزها پا فراتر نهاده است...

برادر جمپولوي (دوقلو) من (ابراهيم هوشيار) / علاقه و دلبستگي‌اش به بوشهر را حفظ کرده بود (دکتر رسول هاشمي) / براي پرويز هوشيار عزيز ( دکتر رضا معتمد) / اسمي مترادف با فرهيختگيِ يک انسان و خادمِ امور فرهنگي، ادبي و هنري (حسين طالبي) / صحنه گردان جلسات بوشهري‌هاي مقيم مرکز (ابراهيم ميگلي‌نژاد) / و خزاني ديگر در بوستان علم و هنر و انديشه بوشهر (خورشيد فقيه) / پرویز هم پرید (عبدالمجید زنگویی)/ ماجراي آن دوربين هشت ميلي متري (هاشم هاشم‌زاده)، سال‌هاي سخت و سخت‌تر (فريده كاردانى)...

به همت پژوهشگر جنوبي منتشر شد؛

سرگذشت جزيره مرجاني ايران

«تاريخ جزيرة خارگ؛ فراز و فرود خاندان زعابي، آل‌مذکور و حيات‌داودي» نوشتة سيد حسن رضوي، نويسنده و پژوهشگر جنوبي؛ سرگذشت خاندان‌هاي کهن‌‎زاد ساکن اين جزيرة مرجاني در خليج‌فارس است که به همت انتشارات «هليله» منتشر شده است.

به گزارش خبرگزاري کتاب ايران (ايبنا) در بوشهر، اين کتاب در 736 صفحه مصور با شمارگان 500 نسخه راهي بازار کتاب شده که روايت مفصلي از فراز و فرود خاندان زعابي، آل‌مذکور و حيات‌داودي؛ نخستين خاندان‌هاي ساکن در اين جزيره مرجاني بعد از اخراج پرتقالي‌ها به دست شاه‌عباس صفوي از خليج فارس است.

ناشر کتاب «تاريخ جزيرة خارگ» در پشت جلد اين اثر آورده است: «اين کتاب داستان جزيره‎‌اي است باستاني در شمالي‎‌ترين آب‌هاي خليج فارس که مردم او را «خارگ» خوانند. جزيره‌‎اي آرميده در مسير شاه‎راهي باستاني ميان بنادر بصره بوشهر، مسقط و هندوستان که گذر دريانوردان به ناگزير از اين جزيره بوده است.

چهارصد سال پيش در زمان شاه عباس صفوي وقتي که پرتغالي‎‌هاي شکست‌‎خورده از خليج‌فارس تارانده شدند، قبايل چندي از سواحل عمان و نواحي داخلي ايران به ‌‎سمت نوار ساحلي ايران مهاجرت کردند و در پهنه وسيعي از ساحل اسکان يافتند. خاندان زعابي، آل‎مذکور و حيات داودي از جمله اينان بودند که به ترتيب در بندر ريگ بندر بوشهر و بندر گناوه ساکن شدند؛ اين سه خاندان به سرعت قدرت يافته و حدود سيصد سال بر جزيره خارگ و نواحي ساحلي حکم راندند.

اين کتاب حکايت زندگاني و حکمراني اين سه خاندان است که آغاز نوشتنش شايد يک کنجکاوي کودکانه بود از راز مرگ کدخدا عبدالرسول احمدي در هشتاد سال قبل؛ اما رفت تا پنج هزار سال قبل‎‌تر و آن همه تاريخ عجيب و پرماجرا حالا کد‎خدايان اين سه خاندان به هيجده تن رسيده‌‎اند هر کدام با فصلي جدا و روايت ايامي چند که بر آن‌ها و بر جزيره گذشته است.»

در بخشي از «تاريخ جزيرة خارگ» به قلم سيدحسن رضوي مي‌خوانيم: «تاريخ‌نگاران بر اين باورند که پنج هزار سال پيش، جزيره خارگ يکي از پايگاه‌هاي دوردست امپراتوري ايلام بوده است. گيرشمن، باستان‌شناس فرانسوي مي‌نويسد: «جزيره مي‌بايست از سه هزار سال پيش از ميلاد مسيح جزو قلمرو کشور عيلام بوده باشد؛ زيرا با کشتي بادي فقط سه يا چهار ساعت با بوشهر، بندر مهمي که در کرانة ايران است، فاصله دارد و قلمروي عيلام که شوش پايتخت آن بود تا به اين قسمت خليج فارس مي‌رسيد؛ زيرا نيم‌قرن پيش هيئت باستان‌شناسان فرانسوي در بوشهر خشت‌هايي يافتند که بر آن‌ها نوشته‌هايي دربارة پادشاهي عيلام منقوش بود.»

به گزارش ايبنا، پژوهشگر و نويسنده جنوبي متولد سال 1351 است. وي که پيش از اين آثاري چون «چند مي‌گيري تا جزيرة ناخدا» و... را راهي بازار کرده بود.

حسين حشمتي:  از جمله ديدني هاي جذاب شهرهاي تاريخي، بازار سُنتي آن است که بوشهر نيز از اين پديده قديمي بي‌نصيب نمانده است کما اين که بازار قديمي که ساخت آن را به زمان حکمراني دريابيگي نسبت مي دهند، داراي معماري قاجاري است و درمحله دهدشتي قرار دارد که به قول معروف از شيرمرغ تاجان آدميزاد در آن جا وجود دارد...

 به عنوان يک معلمِ  دغدغه‌مند، به جرأت مي‌گويم آن‌چه دانش‌آموز در مدرسه ياد مي‌گيرد،فرماليته، بي‌محتوا، بي‌اثر، بي خواص در روند و سيکل آينده زندگي اوست، به عنوان مصداق از يک کلاس بيست نفره رشته برق صنعتي چندتاي آن با مهارت مي‌توانند يک تابلو ببندند و طراحي کنند؟ همينجور ساير رشته ها... نه معلم دست و دلي براي تفهيم به دانش‌آموز دارد، چرا که از زبان وزيرش شنيده که گفته فرهنگيان قشر مصرفي جامعه‌اند و نه دانش‌آموز اميدي به آينده دارد براي اين‌که مي‌داند چيزي...

دکتر محمود دهقاني: سنگ نگاره‌ي باز مانده از روزگار ساسانيان در تنگ قنديل چنارشاهيجان که ديرينگي آن به هفده سده مي رسد، در گذر از دستبرد سوداگران بازار آثار باستاني، مورد بي‌مهري مسئولان نيز مي‌باشد. ميراث فرهنگي و گردشگري که  جايگاه آن از سازمان به وزارتخانه ترقي داده شد براي بهبود نگهداري از برجا مانده هاي باستاني بود وگرنه چه نيازي داشت نام وزارت ميراث فرهنگي بر آن بگذارند. اين وزارتخانه مسئول است تا از برجا مانده‌هاي باستاني نگهداري کند...

شادروان امراله صفري از جمله اين وطن‌دوستان عاشق بود که در طول عمر خود، گرچه سختي‌ها ديد و ناملايمات چشيد، اما عشقش به وطن را نه تنها ازدست نداد که همانند شعله‌اي فروزان، بر آن دميد و خانواده، دوستان و اطرافيان را نيز از نور آن بهره‌مند نمود. ماندگاري وطن مديون وجود همين انسان‌هاي گمنام، اما عاشق، است...

دکتر محمود دهقاني: محبت‌هاي دکتر شهباز زارعي حس انسان‌دوستي و هم نوعي را در ميان مردم دشت زنده و بيماران را قوت قلب مي دهد. برخورد اين دانشمند با مردم به گونه‌اي است که در کنار تلاش در برطرف کردن درد،  اميد را در دل بيمار روشن مي کند. برخورد صميمي يک پزشک با بيمار، خود به تنهايي نصف معالجه است. آنچه در درازناي تاريخ باعث شده ايران برپا بماند...

زهرا هوشيار: پاريس - فرانسه دهه 1970، دو جوان ناشناس به نام‌هاي ريچارد راجرز و رنزو پيانو٫ 680 نفر را شکست دادند و معامله بزرگ معماري راديکال و‌آوانگارد را رقم زدند. چشم انداز مردي که از آن نام گرفت، بناي موزه ملي و فرهنگي جورج پمپيدو يا سفينه فضايي. اين بنا در مرکز شهري بنا شد که زماني پاريس در صحنه هنرهاي  معاصر جايگاه خود را به عنوان پيشرو به نيويورک داده بود و براي به دست آوردن ...

جنگ دلوار تلخ ترين فراز تاريخ جنگ جهاني اول براي انگليسي هاست. آن‌ها که در اکثر جبهه هاي جنگ فائق شده بودند و نيروهاي دلواري را به چشم نمي آوردند، در يک تهاجم اوليه و بمباران اين روستا با گلوله هاي توپ که وزن آنها قريب به 96 کيلوگرم بود موفق شدند دلوار را تسخير کرده و از اين بابت خود را آسوده يافتند که بالاخره دشمن ديرين خود را نابود نمودند...

در اين شماره نسيم جنوب با توجه به نقش و جايگاه شادروان رضا ماهيني که از نسل دوران طلائي فوتبال بوشهر بود،  به طور ويژه  و از زواياي مختلف، پذيراي مطالب و سوگنامه دوستان و هم‌بازي‌ها و ورزش‌نويسان بويم، تا اداي احترامي کرده باشيم به ورزشکاراني که با وجود محروميت وکمبودها، خاطرات زيبا و به ياد ماندني را براي مردم بوشهر رقم زدند...

نجف آهوچهر هم آسماني شد (عبدالمجيد زنگويي)، کي رفته‌اي زدل که تمنا کنم تو را (عبدالحسين کنين)، گنجينه اي از فرهنگ و ادب (علي دباش)، به شاگردان خود آيين مهرورزي آموخت (حسين رنجبر)، بدرود رفیق شفیق ما (خلیل موحد)، به ياد دوست که چه با وفا بود (محمدرضا دباش) ، در رثاي استاد نجف آهوچهر؛ عزيز و با يادماندني (اسماعيل منصورنژاد)، معلم، روزنامه نگار و نويسنده‌اي با لبخند هميشگي (عالي بازدار)

جميل رزمي:  بي شک براي فوتبال پرفراز‌ونشيب  ايران طارمي بايد يک جورايي مثل يک اقيانوس عميق باشد، مادامي که او انديشه اي عميق و دريايي داشته باشد مي تواند در مستطيل سبز باگل زدن، پاس گل، خلق موقعيت هاي گلزني، بازي هاي زيبا هيجان و شادي را به  سکونشيان استاديوم دراگائو هديه کند و قطعا او اين توانايي را دارد که همچون اسطوره هاي اين باشگاه سال ها درخاطرات تماشاگران بي شمار فوتبال پرتغال محبوب باقي بماند...

دکتر محمود دهقاني: عباس معروفي خالق سمفوني مردگان که نزديکان او را «باسي» صدا مي کردند؛ نويسنده، شاعر و روزنامه نگاري پر تلاش و ايران دوست بود. از خانواده اي تبارمند و با فرهنگ که از سنگسر به تهران آمده بودند و از ديرباز در ياري رساندن به تهي دستان آوازه داشتند. معروفي در کار نويسندگي و حتا سياسي اجتماعي تا آنجا که به مردم و کشورش مربوط مي شد، آرام نمي نشست و استراحت نمي شناخت...

ابراهيم مهدي زاده: سال هاي تحصيلي 48 - 49 شمسي  دبيرستان سعادت که تعطيل مي شد، مي زديم بيرون و مي آمديم کتابفروشي «مهرداد» خيابان شاهپور يا دفتر هواپيمائي سهامي يا نوشت افزار فروشي اميرکبير با مديريت جناب مهدي درزي که اين دو آخري مطبوعاتي هم بودند. کريم سينا، طاهر ايراني، باقي دشتي،  جمشيد افروز ...  کتابفروشي «مهرداد» پاتوق استاد باباچاهي بود و دوستان اهل ادبيات داستاني و شعر و عکاسي و سينما...

یونس قیصی زاده

بالاخره نسيم جنوب به شماره هزار رسيد، هزار شمارهاي که از همان شماره اول نمي دانستيم شماره بعدي هم داريم و فرصت انتشار بعدي را ميدهند يا خير!

هزار شمارهاي که سعي کرديم مردمي باقي بمانيم و صداي آنها باشيم،

هزار شماره اي که سعي کرديم به اخلاق رسانه اي وفادار باشيم و نسيم جنوب را هزينه کينه و انتقام و تسويه حساب ها نکنيم،

هزار شمارهاي که خيلي ها براي رسيدن آن تا به اينجا سختي ها ديدند و هزينه ها دادند و مرارت ها کشيدند و شرمنده همه آنها هستيم....

مصطفي کشاورز: ويژگي ديگر نسيم جنوب پرهيز هوشمندانه و خودخواسته از ورود به نزاع هاي تند سياسي است. در جامعه سياست محور ايران پرهيز از حضور دائم در نزاع هاي جناح هاي سياسي براي يک نشريه کار دشواري است...

محمد لطفي: درست ربع قرن پيش در هارموني و ريتم ماشين هاي صنعت چاپ افست چاپخانه، رويدادي ثبت لحظه هاي تاريخ ميشد. صداها و نگاه ها به اولين نسخه «نسيم جنوب»، خلوت خالي سکوت را به شکفتن گل لبخند نشاند و نسيم بر نيلي آبهاي باستاني بوشهر تولد يافت...

دکتر محمود جمهيري: تا آن جا که بياد دارم و به لحاظ شرايط کاري در ارتباط با نشريه و مدير آن بوده ام همواره آگاهي بخشي، رسالت فراموش نشده نسيمي بوده است که گاه گاهي تبديل به طوفان ميشده است. هر چند که به رسالت نسيم بودن خود همواره پايبند بوده، و کمتر با گرد و خاک هاي متداول همراه بوده است...

فرشيد جان احمديان:چقدر زود ربع قرن گذشت و هزارمين شماره «نسيم جنوب» منتشر شد. براي ما که از اولين سالهاي انتشار اين نشريه مطالبمان را در آن چاپ ميکرديم گذشت بيست وپنج سال چيزي جز افسوس از عمر رفته چيزي باقي نمانده است...

محمد سيدزاده: در ربع قرن انتشار اين نشريه، بي اغراق لحظه اي از اصول خود پا پس نکشيد و همچنان استوار به راه خود ادامه مىدهد؛ گرچه در اين مسير طولاني، گهگاهي دور گردون بر مراد نبود و رنج هاي بسياري بر اعضاي نشريه تحميل شد، اما آتش عشق کار خود ميکرد و هر بار با درايت و مديريت مجموعه و اضافه شدن نيروهاي خلاق و جوان، حرفه اي تر و پربارتر به مسير خود ادامه ميدهد...

دکتر حسين آرامي: هزار شماره يک هفته نامه را در ايران،که هميشه نسبت به کارهاي فکري و خبري سوءتفاهم گسترده و عميق وجود داشته و دارد، منتشر کردن به معجزه ميماند. انتشار مستمر و بدون تنزل و تخفيف محتوي، بدون تغيير جهت، بدون تغيير هويت و هدف، به معجزه ميماند و معجزه اتفاق افتاده است،

رضا نکيسا: در اين سالها، گاهي «نسيم جنوب» کانون اهل ادب و انديشه بود و گاهي پناهگاه نويسندگان، روزي نقش مددکار اجتماعي داشت و در ايام گرفتاري تاب آوري را آموزش ميداد،  و روزي  مشق سياسي مينوشت. اما در دنياي پيچيده امروز اين همه را با تمام تنگناهاي سياسي، اجتماعي، سليقهاي حاکم بر ساختار فکري و فرهنگي و سياسي پيش بردن همتي بلند ميطلبد و حوصله اي زياد...

دکتر سجاد بهزادي: نشريه «نسيم جنوب»، ربع قرن حيات فرهنگي، اجتماعي، ورزشي و سياسي  خود را پشت سر  ميگذارد و هزارمين شماره خود را نيز منتشر کرده است.از وقتي که يک دانش آموز دبيرستاني بودم و «نسيم جنوب» نيز نونهال بود با اين نشريه همکاري داشتم. با فراز و فرودهايش همراهي کردم، نسخه چاپي آن را در دور دستترين نقطه استان بوشهر به عاشقانش ميرساندم، با سردبيرش به دادگاه رفته ام...

خورشيد فقيه:  روزي که جمعي از افراد انديشمند و همدل و هم راي درصدد برآمدند تا بنيان نشريه ديگري را در اين شهر و ديار، پي افکنند، هرگز گمان نميکرديم که عمر و عزت و تاثيرگذاريهاي فرهنگي و اجتماعي چنين پديده ي نوظهوري، به يک هزارمين بلوغ امروزياش برسد!...

 یونس قیصی زاده: سالي دگر هم بر ما گذشت و برگ ديگري از سال‌هاي عمرمان ورق خورد تا به سوي سال جديد گام برداريم. همه اين سال‌هاي سخت گرچه به تلخي در خاطرمان خواهد ماند، اما از اين‌كه هنوز اميدوارانه در حال جنگيدن با ناملايمات روزگار، از پا در نيامده و تسليم سختي‌ها نشده‌ايم، به خود مي‌باليم و با اين‌كه زخم‌ها بر روان‌مان وارد آمده، اما سربلند و هنوز ايستاده‌  به قرن جديد قدم مي‌گذاريم...

هادي اخلاقي: اين سال نيست نيز چون سالهاي پيش تر مثل باد آمد و مثل باد گذشت. باد زشتي که چشمها را پر از خاک کرد و اشک آورد. اين سال که بگذرد و تمام شود قرن تمام مي شود. يک قرن، و اينک ماييم در آستانه سال نو، قرني نو با آرزوهاي مانده، کهنه در خاک کاشته و قد نيافراشته و اين آرزوها مانده است...

محمد لطفي: بوشهر، شهر افسانه‌ها خويشاوندان همه درياها، نامش شراع کشيدن بر درياي دلدادگي است براي تک تک ما. بوشهر، ترکيب بي‌مثال رنگ و نور و باد با معماري جادوئي درون و برون گرا هر رهگذري را با سحرانگيزي خود با جادوي مغناطيسي‌اش به تماشاي شاهکار معماراني فرا مي‌خواند که خانه را تنها براي تن فرسايي نساخته‌اند، بلکه انتظاري روحاني از آن داشته‌اند.معماري ما مانند موسيقي‌امان آن گونه زيباشناسانه است که در کلام نمي‌گنجد، هارموني بي‌بديلي از نقش انسان و طبيعت در کنار هم. معماري ما مانند تبار ما بر آمده از تاريخي آکنده از رنج و تلاش است...

 اميد زاهد: بندر بوشهر در يک قرن بيشتر به واقع دروازه ورود فرهنگ هاي جديد به ايران بوده است اين جمله را «مستر چيک» سياستمدار و کنسول انگليس در بوشهر در يادداشت هايش در بيش از صد سال پيش به آن اشاره کرده و حتي شيخ «محمد حسين سعادت» از بانيان مدرسه سعادت مظفري در کتاب تاريخ خود، بندر بوشهر را دروازه اقتصادي ايران عصر قاجار برشمرده است. اين که بوشهر دروازه و يا به عبارتي باب الابواب خليج فارس بوده مورد نظر و تاکيد مورخان ديگر هم هست. به بايد دانست که اين لقب به بوشهر دوره قاجار در همان زمان...

 دکتر عبدالرحيم مهرور: بوشهر شهر آباء و اجداديم، با شروه و شرجى‌هاى سوزناکش، هم آوا و هم آواز با نى‌انبان بى‌مثالش و نوحه‌هاى حماسى زنده ياد جهانبخش كردى‌زاده‌اش و دريايى از محبت و صبورى مردمانش، همراه با امواجى خروشان از رشادتهاى دليران تنگسيرش از جمله رئيسعلى و ... و نويسندگان و شاعران نامى چوبك، آتشى، پرويزى، نعمتى، باباچاهى، حميدى، و اسكندر احمدنيا، خورشيد فقيه و... .طبيبانى از جمله خاندان طبيب، نبى‌پور، عصفورى، اميرى، سنگ آرا، پوربهى، فرزانه، رئيسى، رضايى و...

دکتر حسين آرامي: براي اين که قدر بوشهري بودن را بيشتر بداني و مزه‌اش را بيشتر بچشي بايد از بوشهر بيرون بروي، برج مقام را پشت سر بگذاري، بروي به شهرهاي ديگر، به استان‌هاي ديگر، خودت را در روابط با انواع آدمها محک بزني، خودت را در آيينه نگاه ديگران ببيني، در نگاه کويري‌ها، در نگاه کوهستاني‌ها، در نگاه جنگلي‌ها....