زيبا راستيان: در دهه هاي گذشته انتشار اخبار حضور ايرانيان در سطوح بالاي علمي و اجرايي دنيا مانند ناسا و نيز حضور در دانشگاه‌هاي معروف به عنوان دانشجو و استاد و يا حضور در دنياي تجارت و اقتصاد باعث شده که هوشمندي و بالاتر بودن آي کيوي ايرانيان در محافل مختلف مورد بحث باشد و چه بسا مورد فخرفروشي به ساير ملل قرار بگيرد...

دکتر يونس قيصي ‌زاده: اين روزها گشت و گذار در فضاي مجازي زياد است و با وقت گذراندن در اين فضا شايد بشود دوستان خوبي هم پيدا کرد، اما مهم اين است که با دوستان خود ارتباط فيزيکي داشته باشيد و همديگر را ببينيد، چرا که ممکن است خيلي از اين دوستي‌هاي مجازي فريب باشد.ين دوست‌ها را مي‌توان در فرهنگسراها، کلاس‌ها و دوره‌ها، ورزشگاه‌ها و باشگاه‌ها، کافه‌ها و جشن‌ها، تورهاي گردشگري و...

دکتر معصومه حياتي: نوجواني دوره انتقال از کودکي به بزرگسالي است. در اين دوره دگرگوني‌هاي جسماني، شناختي، عاطفي و اجتماعي کودک ديروز را به نوجواني با ويژگي‌هاي متفاوت تبديل مي‌کند. او که در گذشته با اعضاي خانواده ارتباط تنگاتنگي داشته‌است هم اکنون...

نرگس کياني: ‌احمد علي‌شرفي را مي‌توان يکي از وزنه‌هاي موسيقي اقوام در بوشهر دانست که هم ني‌انبان، هم‌ ني‌جفتي مي‌زد. او خوشبختانه صاحب فرزنداني اهل موسيقي بود؛ فرزنداني که احتمالاً مي‌توانند فقدان پدر را تا حدي جبران کنند. علي‌شرفي معمولاً به صورت خانوادگي کار مي‌کرد...

حسين زيرراهي: مهم‌ترين معيارهايي كه در ذهن نوجوانان هنگام انتخاب رشته تحصيلي شكل مي‌گيره علاقه، استعداد و توانمنديها، بازار كار و پرستيژ يك رشته است. البته در آموزش‌هاي موفقيت و رشد فردي معيارهايي چون بازار كار و پرستيژ جايي ندارد و در عوض ارزش‌ها و ...

دکتر عباس حاتمي: دورهمي‌ها تجمع و گردهمايي دوستانه افرادخانوادگي، جمع دوستان يا جمع همکاران، يا هم محله ها و يا گردهمايي فيزيکي دوستان مجازي در منازل، پارتي‌ها، کافي شاپ‌ها و رستوران‌ها، سفرهاي تفريحي، پارک‌ها، طبيعت و... هستند.

اهميت دورهمي‌ها از نظر روانشناسي: با صحبت کردن و درد دل نمودن، افزايش روحيات را بدنبال دارد، تجديد ديدار، ايجاد صميميت و داروي ضد افسردگي، رهايي از تنهايي و خلاص از غم زندگي از جمله اثرات مثبت دورهمي‌هاست.

از نظر جامعه شناسي: باعث همبستگي، ايجاد نشاط و شادابي و سر زنده بودن شهرها، ملت‌سازي و تبادل تجربيات و يادگيري اجتماعي مي‌شود.

دورهمي‌ها حداقل هفته اي يک بار به خصوص در تعطيلات هفته لازمست.

شايع‌ترين دورهمي‌ها در شب يلدا، مراسمات تولد و ازدواج، شاهنامه و خيام‌خواني‌ها، چهارشنبه سوري و عيد ديدني و سيزده بدر، روزهاي خاص مثل روز مادر و پدر، مهماني دوستانه و... در ايران رواج دارند و معمولا با شادي و آواز جمعي همراه هستند.

دکتر حمید اسدپور: از جمله کارکردهاي فرهنگي خليج‌فارس، انتقال و گسترش زبان فارسي در جنوب، جنوب شرقي و شرق آسيا و هم‌چنين در شرق آفريقا مي‌باشد. در آغاز سکونت مهاجران ايراني در هند که به خصوص از خليج‌فارس راهي اين سرزمين شده‌ بودند آثاري به زبان فارسي وجود داشت که جهت حفظ آن، ايرانيان اقدام به ترجمه آن‌ها به زبان‌هاي رايج در هند نمودند. اما به تدريج زبان فارسي در همه ارکان جامعه و حکومت هند نفوذ يافت...

غلامرضا شريفي‌خواه: در دوران نوجواني اواسط دهه چهل شمسي تفريح برخي از بچه هاي بندر بوشهر، اين بود که با پاي برهنه (پتي) يا در کنار دريا مي‌گذراندم و يا رفتن به بازار قديم و دروازه شهر و بعضي اوقات هم با بچه هاي محل در ميداني جمع شده و مشغول به بازي‌هاي گروهي (دسته جمعي) مي‌‌شديم و خيلي خوش مي‌گذشت. تا اين که کم کم بزرگتر و به سينما علاقمند شدم. به قولي که در عامه مردم مي‌گفتند سينمارو، يعني عادت رفتن به سينما.

دکتر عبدالرحيم مهرور: آيا مي دانيد بوشهر اولين استاني بوده که در صد سال گذشته در دوره اشغال انگليس راه آهن داشته ولي اکنون بعد از کهگيلويه آخرين استاني است که از داشتن راه‌آهن محروم است. براي توسعه يک استان ابتدا بايد شهروندان آن استان فعال و مطالبه‌گر باشند. فعال در زمينه فرهنگي، اجتماعي و سياسي، اقتصادي. متاسفانه در جامعه امروزي ما چنان مردم را سرگرم...

دکتر عباس حاتمي: اين روزها موقع عبور از مقابل فروشگاه‌هاي شهر، مي‌بينيم که زنان در حال حرف زدن با فروشندگان هستند و شوهران‌شان درحالي‌که حدود يک متر عقب‌تر از آن‌ها ايستاده‌اند، فقط سرشان را تکان مي‌دهند. زنان از فروشگاه‌ها کاتالوگ مي‌گيرند و با دقت آن‌ها را مي‌خوانند. اين زنان هستند که مي‌دانند کابينت آشپزخانه چگونه باشد؟ خريد کدام خودرو با صرفه‌تر است، آداب رفتار در رستوران چگونه است، با توجه به بودجه خانواده، سفر به کدام کشورها باصرفه‌تر است و ...

 به عنوان يک معلمِ  دغدغه‌مند، به جرأت مي‌گويم آن‌چه دانش‌آموز در مدرسه ياد مي‌گيرد،فرماليته، بي‌محتوا، بي‌اثر، بي خواص در روند و سيکل آينده زندگي اوست، به عنوان مصداق از يک کلاس بيست نفره رشته برق صنعتي چندتاي آن با مهارت مي‌توانند يک تابلو ببندند و طراحي کنند؟ همينجور ساير رشته ها... نه معلم دست و دلي براي تفهيم به دانش‌آموز دارد، چرا که از زبان وزيرش شنيده که گفته فرهنگيان قشر مصرفي جامعه‌اند و نه دانش‌آموز اميدي به آينده دارد براي اين‌که مي‌داند چيزي...

 اثر ارجمند «واسموس در عقب‌نشيني» از سيديحيي حسيني، به دوراني تلخ، اما پر غرور مي‌پردازد، دوراني که رييسعلي به شهادت رسيده، پيکر مطهرش در انتظار انتقال به وادي السلام نجف است، و هم‌رزم نام‌آورش، سردار جاودانه دشتي، خالو حسين پولاد هم با تن زخمي و پس از نبردي حماسي در کوه قزي، به غربت اسارت رفته، اما ديگر سران قيام نيز وضعي بهتر از اسارت ندارند...

وزير کشور در سفرش به بوشهر وعده داده است که دولت،  براي توسعه تجارت و اقتصاد دريا در استان هاي جنوبي برنامه دارد! و البته ما مي دانيم  که دولت هيچ برنامه اي جز حذف قانون همراه ملوان ندارد! که اگر برنامه‌اي بود بايد هم‌زمان با حذف تدريجي قانون کالاي همراه ملوان و ارائه لايحه  آن به مجلس ارائه مي داد! متاسفانه دولت بعد از ارائه لايحه جديدش در مورد قانون کالاي همراه ملوان نه تنها به اعتراضات مردم و دريانوردان استان بوشهر و ديگر استان‌هاي جنوبي توجه نکرده بلکه به...

 مردم استان عزيزم بوشهر بي‌نظيرند. مردم سخت مي‌خندند ولي بايد بدوني چطور بايد آن‌ها را بخنداني. نگاه مردم به شونشيني شبکه استان خيلي خوبه، بي نظيرند و من همشان را دوست دارم بلاخص پيرمردها و پيرزنهايي که هر شب ميگن کي حسن و کوکاش شاهين ميان. مردم عجيب دوستم دارند و من بيشتر... دستانشون را مي‌بوسم... و امروز نياز جامعه به خنده خيلي زياده چون مردم خيلي تو فکرند و خيلي ها گرفتارند و جامعه نياز به شادي و خنده داره... من طنز را از درون اجتماع پيرامون خودم پيدا مي‌کنم...

دختران، طلاق و زن زيادي

دکتر سعيد معدني

جلال آل احمد کتابي دارد به نام زن زيادي. اين  کتاب شامل  مجموعه قصه هاي کوتاهي است که يکي از قصه ها «زن زيادي» است.

آل احمد با همان نگاه تيزبين خود مشکلي را طرح مي‌کند که دختران ما در جامعه از آن رنج مي‌کشيدند و رنج مي‌کشند.

روايت قصه آل احمد سرنوست دختري است آبله رو و کچل که از کلاه گيس استفاده مي‌کند. مردي که پايش شَل است و مي‌لنگد و عينک ته استکاني مي‌زند و با عصا راه مي‌رود و هزار عيب دارد!،  به خواستگاري دختر مي‌آيد. به او مي‌گويند که دختر اين عيب را دارد و از کلاه‌گيس استفاده مي‌کند. اما مرد اصرار دارد که همه شرايط را مي‌پذيرد. عروسي سر مي‌گيرد، دختر نگون‌بخت به خانه شوهر مي‌رود. اما مورد بي‌مهري و آزار مادر شوهر و خواهر شوهر و در پي آن شوهر قرار مي‌گيرد. سرانجام پس از مدتي طلاق مي‌گيرد و به خانه پدر مي‌آيد... .

تلخي قصه همين جاست!

او در خانه پدر ديگر جايگاه ديروزي و قبل ازدواج را ندارد و حالا ديگر همه به او به عنوان يک غريبه و يک «زن زيادي» نگاه مي‌کنند. به عبارتي دختر تا زماني که خانه‌ي پدر است حتي اگر چهل- پنجاه ساله هم باشد اطاق‌اش، کمد و وسايل‌اش و... مشخص است و احترام دارد. اما وقتي پس از ازدواج و مدتي زندگي متاهلي، طلاق مي‌گيرد و مجددا به خانه پدر برمي‌گردد، انگار يک زن زيادي در خانه قدم مي‌زند. به خصوص اگر خواهر و برادر ديگري هم داشته باشد نگاه‌ها آزاردهنده و سنگين‌تر است و رنج زنان مطلقه بيشتر مي‌شود.

آمارها نشان مي‌دهد در سال‌هاي اخير بيشترين طلاق در تاريخ ايران ثبت شده است. در مقابل هر سه ازدواج يک طلاق رخ مي‌دهد. افزايش اين آمارها نشان مي‌دهد زنان مطلقه جامعه ما و خانواده‌هاي‌شان چه رنج‌هايي مي‌کشند. البته بي‌‌شک اين رنج‌ها براي مردان جدا شده هم هست که مجال ديگري براي پرداختن به آن مي‌طلبد.

نکته‌اي را هم بايد اضافه کنم اين است که؛  امروزه به واسطه‌ي تحولات اجتماعي با پديده‌ي طلاق به عنوان يک انتخاب، معقولانه‌تر برخورد مي‌شود. ولي در گذشته - مثلا زمان جلال آل‌احمد- اين‌گونه نبود. زن بايد با همه رنج‌ها و ناملايمات و تحقيرها و آزارها در خانه شوهر و خانواده‌ي شوهر مي‌ماند و مي‌ساخت. حتي اگر به قيمت جان‌اش تمام مي‌شد.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم- شماره 1056)

حسين شادکامي: هنو ترس تو دلوم بود ولي در حياط مدرسه پر از بچه‌هاي قد و نيم قدي که ديدم آروم گرفتم و ديگر خوم تنها نبودم در آن سوي حياط مدرسه  بزرگترها با هم گرم گپ گفت بودند و ما بچه‌هاي اولي‌ها يک کناري براي خومون آن‌ها را سيل (تماشا) مي‌کرديم. چيزي نگذشت که زنگ توسط ناظم آقاي سيف‌زاده که معلم ما اولي‌ها هم بود، زده شد...

نگاهي به فيلم «تفريق» ساخته‌ ماني حقيقي: گريه‌ بي‌وقفه‌ آسمان

مژده غضنفري

«تفريق» ساخته‌ي ماني حقيقي هرچند در ايده نمونه‌هاي خارجي زيادي دارد (فيلم‌هاي همزاد يا هم‌شکل يا Double) اما در اجرا و کارگرداني با اين‌که کار نسبتا دشواري نيز بوده است، قابل قبول است. فيلم جهاني نمايشي خلق مي‌کند تا کارگردان راه‌هاي تفسير را باز نمايد. دو خانواده‌ي‌ هم شکل (زن و شوهري مشابه) معرفي مي‌شوند که در واقع يک خانواده‌اند اما از دو طبقه‌ي اجتماعي‌اند، تا فيلمساز اين امکان را داشته باشد که در دل روايتي نمايشي حرفش(مانيفيست‌اش) را بيان کند.

ماني حقيقي آشکارا نگاه مثبتي به شرايط جامعه و روابط و خانواده‌هاي امروزي ندارد. جامعه‌اي که در آن، طرفِ پرخاشگر، متوهم، عصبي، ناراحت، غمگين و افسرده، طرف ديگر که خيرخواه، مصلح، شوخ و شنگ، همراه، شاد و غيرمتوهم است را نابود کرده است، يا حتي به بيان ديگر جنبه‌هاي مثبت آدم‌ها در تاريکي و آتش در حال سوختن است تا آدم‌ها به دليل ‌وضعيت نابسامان جامعه با تمام جنبه‌هاي منفي‌شان در حال زندگي در کنار همديگر باشند. با اين‌که ابري در آسمان نيست اما هميشه باران مي‌آيد و صداي رعد و‌ برق هم شنيده مي شود. آفتاب از زندگي‌ها رخت بربسته، و وضعيتِ جامعه، زندگي و روابط فِيک و جعلي‌ شده است.

کودکِ‌ فيلم (نماينده نسل جديد) البته کماکان عاشق بازي، فوتبال و شادي است و صد البته متوجه‌ي اين وضعيت نابسامان خانوادگي نيز هست (پسربچه مي‌داند که زن جديدِ هم‌شکل ِمادرش، مادر واقعي‌اش نيست) پس با همه‌ي سياهي شايد اميدي وجود داشته باشد. سکانس پاياني و سوختن دو طرف مصلح و شاد در آتش و ديالوگي که رد و بدل مي‌شود کمي لوس به نظر مي‌رسد، اما اين هم مي‌تواند نقطه‌ي اميدي براي تماشاگر باشد.

فيلم با اين‌که درامي خانوادگي و در عين حال روانشناختي است و تلاش دارد دو طبقه‌ي فرودست و متوسط را در کنار هم به تصوير بکشد اما برخلاف درام‌هاي خانوادگي اخير سينماي ايران وجهي مستندنما ندارد و فيلمساز کاملا جهاني غيررئال و نمايشي را مي‌سازد. در عين حال «تفريق» فيلمي به شدت انتقادي‌ است و فاجعه‌ي روابط امروزي را به فاجعه‌ي شرايط سياسي، اجتماعي کشور مرتبط مي‌داند و تنها اميد باقي مانده اين است که جوان‌ترها آگاهند و طبيعتاً‌ دانستن پيش‌شرطِ اول براي تغيير است.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم- شماره 1056)

دکتر عباس حاتمي: 1- بحران ناشي از کمبود بودجه‌:آموزش و پرورش که کمترين رشد را دارد. 2- بحران عدم تربيت و عدم استخدام معلم حرفه‌اي‌ متناسب با پرستيژ بچه هاي امروزي.لازمست سازمان غير دولتي و منتخب نظام معلمان تشکيل و در خصوص آموزش، صلاحيت و حقوق معلمان فعاليت نمايد. ايدئولوژيک شدن آموزش باعث ايجاد تعارض و تضاد ذهني در دانش آموز مي‌شود زيرا دانش آموز واقعيات امروزي را متفاوت از ايديولوژي مي بيند!...

سرهنگ علي رهبري: بعد از مدتي دادستان کل کشور به بوشهر آمد و دستور داد مرا و هفت افسر شهرباني دستگير کرده به زندان نيروي هوايي منتقل کنند. در آن‌جا براي سرگرد خلبان محمد حاجي پيام دادم که بيا که دوستت در بند است. او که به خوبي مرا مي‌شناخت از منزل براي‌مان غذا و لباس و تلويزيون آورد و در زندان برايمان امکانات فراهم کرد. بعدها سرگرد حاجي در جنگ عراق با ايران به شهادت رسيد...

بعد از فارغ التحصيلي و اتمام دوره سربازي، براي خدمت به جوانان شهر و استانش، به سمت دبيري، در آموزش و پرورش بوشهر استخدام شد. ‎آموزش به شاگردانش را با عشق و علاقه ي شديد، به عهده داشت. در نتيجه اين تعهد و تلاش، تقديم چهره‌هاي سرشناس به شهرمان شد. او زير فشار و تهديدهاي زيادي قرار داشت اما به کار خود ادامه مي داد. ‎افراد بخيل و دشمنان آموزش، لحظه‌اي او را آرام نمي‌گذاشتند تا اين‌که اقدامات آنان به نتيجه رسيد و پرويز از آموزش و تدريس منع شد...

محله بهبهاني يکي از محلات بوشهر بود که محل زندگي خيلي از اين سياهپوستان بود و حضور آن‌ها باعث زيبائي و رونق بخشيدن اين مراسم شد. در ابتدا چهار محله اصلي بوشهر مراسم دمام زني داشتند. در کل بوشهر محله‌هايي که مراسم دمام زني در آن برگزار مي شد از تعداد انگشتان دست تجاوز نمي کرد...

فشار افروغ مديرکل اصولگراي ارشاد بوشهر بر همين دو سه نشريه منتقد و مستقل بوشهر که تاکنون باقي مانده‌اند و تلاش براي بستن محل درآمدهاي آن‌ها، گرچه در تناقض با گفته‌هاي رئيس دولت است، اما از آنجا که با سکوت سردار محمدزاده استاندار بوشهر همراه شده هست، اين شائبه را بوجود مي‌آورد که مورد رضايت و تاييد ايشان و مجموعه دولت سيزدهم در بوشهر هست!...

بنر اعتراضي تيم دراگون‌بوت سکان در فرودگاه بوشهر؛ تقديم مدال جهاني به مردم، غير از مسئولان!

قاسم محمدي : به طور اتفاقي چند روز پيش متوجه شدم که تعدادي از آگهي‌هاي مزايده و مناقصه ادارات مهم استان بوشهر در نشريات گمنام و ناشناخته که تا به حال حتي اسم‌شان هم به گوشم نخورده بود،اميدوارم مديرکل ارشاد بوشهر به عنوان توزيع‌کننده تعدادي از اين آگهي‌ها و روابط عمومي اين ادارات با شفاف‌سازي در اين خصوص رفع شبهه کرده و با تغيير رويه خود زمينه اطلاع عمومي همه شرکت‌کنندگان و ذينفعان براي مشارکت در اين مناقصه‌ها و مزايده‌ها در استان بوشهر را فراهم آورند...

حسين زيرراهي- مدرس مهارت‌هاي توسعه فردي

دکتر عبدالرحيم مهرور: يکي از تيره‌ترين سال‌هاي سياه جهان، کرونايي بود که جهان را در بهت و  حيرت و ماتم به مدت چندين سال به  تباهي و فلج رساند.  روزهاي وحشت‌انگيزي که دنيا درگير بلاي خانمانسوز مرگ ناشي از کوويد 19 شد. از طرفي ديگر تاثير آن بر جبنه‌هاي زندگي از جمله بيکاري، استرس و افسردگي، ياس از آينده و رکود چندين ساله اقتصاد و... همه کشورها را غافلگير کرد و هر چند که اسطوره‌هاي بزرگي ...

بعد از بروز بيماري نکروز عفوني حاد هپاتوپانکراس (AHPND) طي سالجاري در مزارع پرورش ميگوي کشور، پرورش دهندگان دچار خسارت و آسيب فراوان شده اند و تصميمات کميسيون محترم مي‌تواند در احيا و بازگشت دوباره ميگوي پرورشي بر مسير توليد بسيار موثر واقع شود لذا اينجانبان پرورش‌دهندگان عضو اتحاديه پرورش ميگو در خواست‌هاي خود را به شرح ذيل تقديم مي‌داريم...

عبدالخالق ماجدي: در جريان اعتراضات اخير مردم فرانسه، در يکي از تصاوير دختري را مي‌بينيم که در جريان غارت فروشگاه زارا با در دست داشتن چندين لباس خوشحال از مغازه بيرون مي‌آيد. در همين راستا بين هواداران احزاب چپ و راست مجادلات مفصلي در جريان است. چپ‌ها اين اعتراضات را طغيان طردشدگان و تهيدستان مي‌دانند که زير فشار سياست‌هاي اقتصادي نظام  ليبرال سرمايه‌داري در حال نابودي‌اند و از طرف ديگر راست‌ها هم در اعتراض...

عبدالخالق ماجدي: نکته بسيار مهم اينست که ابزاري بنام دمام و کنشي بنام دمام زدن بعنوان يک کنش جمعي/ اجتماعي بخاطر کارکردهاي اجتماعي اش بوده است که در "حافظه جمعي" و به تدريج به صورت يک "حافظه فرهنگي" /"ميراث فرهنگي" درآمده است و با سياهپوستان به سراسر دنيا به ويژه هند و ايران و کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس سفر کرده و ماندگار شده است.

استعداد يا تلاش

محمد لطفي: در انبوه دردهاي پنهان و آشکار، و عبور ثانيه ها، در هجوم انبوه اندوهان روزمرگي‌ها، آرام از کنار مواردي مي گذريم که هر کدام خود از اساسي ترين نيازهاي جامعه شهري است، در مي‌يابي بين ما و حداقل  خواسته‌هاي يک شهروند چقدر فاصله افتاده است، يادمان مي آورد چه آسان به نبودن ها عادت کرده ايم، چه آسان از کنار ابتدايي‌ترين نياز ها عبور مي کنيم.

ابراهيم مهدي زاده: آيا تعريفي جامع و کامل براي مفاهيم فرهنگي وجود دارد؟ يا اينگونه تعاريف قراردادي و مدام درحال تغيير است؟ تاريخ چه رابطه‌اي باجامعه  شناختي دارد؟ آيا تاريخ بخشي از جامعه شناسي است يا جامعه شناسي زير مجموعه تاريخ است؟ کدام يک؟ مي‌گويند پديدارشناسي همة گفتمان‌ها را از قبيل علوم اجتماعي، سياسي، تاريخي، اقتصادي، فرهنگي و جامعه شناسي را پوشش و تبيين مي‌کند.

استراحت

نسیم جنوب، حسين زيرراهي، مدرس مهارتهاي توسعه فردي

حسين ماهيني پس از سالها افتخارآفريني در ميادين فوتبال، کفش‌هاي خود را آويزان کرد تا فصل جديدي را در زندگي ورزشي خود در کسوت مربيگري، شروع نمايد. آن چه در اذهان عمومي از زندگي فوتبالي حسين ماهيني، نقش بسته، بازيکن سخت کوش، با اخلاق، جوانمرد و متعصبي است که با اين‌که در سطح اول فوتبال کشور بازي کرد، دهها افتخار را کسب کرد، ولي با اين وجود عشق و وفاداري خود را به مردم از دست نداد و...

دکتر سجاد بهزادي: برنامه توسعه اي که ما را بين المللي نکند مبناي پايداري نخواهد داشت. به قول دکتر سريع القلم "اصول توسعه‌يافتگي جهاني و جهان‌شمول‌اند." برنامه توسعه اي که نتواند طبقه متوسط جامعه را نجات دهد، هرگز سالهاي روشني را به ما نشان نخواهد داد. توسعه يعني اين‌که طبقه متوسط جامعه ميدان دار حوزه عمومي باشد و دغدغه نيازهاي معيشتي نداشته باشد...