مکتب بوشهر درادبيات داستاني ايران

به مناسبت روز بوشهر  جلسه‌اي با عنوان نظريه پردازي پيرامون ادبيات داستاني بوشهر در تالار فردوسي دانشکده ادبيات دانشگاه خليج فارس بوشهر برگزار شد. دکتر حميد اسدپور سخنران اين جلسه بود و  دکتر بشير علوي از دانشگاه فرهنگيان و  دکتر ليلا رضايي از دانشگاه خليج فارس به عنوان نقدکنندگان اين سخنراني حضور داشتند‌. دکتر عبدالمحمد موحد نيز دبير جلسه بود.

دکتر اسدپور با بيان شاخصه‌ها و نيز تبيين ويژگي‌هاي داستان نويسي در بوشهر گفت: مکتب داستان نويسي بوشهر مکتبي متمايز و پيشرو در ادبيات داستاني ايران است و قرار دادن آن تحت عنوان مبهم مکتب جنوب غير منصفانه است و دقيق نيست..

وي ادامه داد که اين  ايده که بوشهرداراي مکتب متمايز و مستقل در ادبيات داستاني ايران است را در سال 1397 مطرح کرده وآن را در قالب کتابي در سال 1398 به مديريت وقت حوزه هنري بوشهر براي انتشار تحويل داده است‌ که متاسفانه عليرغم داوري نزد صاحبان نظر در اين حوزه و اخذ تاييديه‌هاي آنان، هنوز از طرف حوزه هنري در جهت چاپ اين کتاب که عنوان آن مکتب بوشهر مي‌باشد اقدامي نشده است.

دکتر اسدپور به بيان دلايل خود براي طرح مکتب بوشهر در ادبيات داستاني و متمايز بودن آن از ساير مکتب‌هاي موجود در زمينه ادبيات داستاني شده پرداخت و سپس ويژگي‌هاي مکتب بوشهر در ادييات داستاني را برشمرد.

بعد از وي، ناقدان ضمن بيان نقطه نظرات خويش و طرح پرسش‌هايي بر لزوم تفکيک مکتب بوشهر در داستان نويسي از مکتب جنوب تاکيد کردند.

در ادامه حاضران به طرح پرسش‌هاي خود پرداختند.

در پايان دکتر اسدپور با ذکر اين نکته که مابايد به شکل عقلايي و منطقي به تبيين ابعاد تاريخي وفرهنگي استان بوشهر پرداخته و به نوعي برند سازي کنيم‌، گفت مکتب بوشهر در ادبيات داستاني يک برند و نشان غني و استثنايي به شمار مي‌رود‌ و سرمايه‌هاي وزين ادبيات داستاني ايران به اين مکتب جريان ساز تعلق دارند‌‌.

دکتر اسدپور با بيان اينکه تاريخ، جغرافيا، اقتصاد و معيشت، مناسبات اجتماعي، سنت و آئين‌هاي مخصوص در کنار بازرگاني و دريانوردي از جمله عوامل موثر بر ظهور و تداوم مکتب بوشهر در داستان نويسي است افزود: تنوع در سبک و گستردگي موضوعات مطرح شده در داستانهاي اين مکتب به همراه شيوه‌هاي گوناگون بيان و روايت داستان از جمله خصوصيات بارز اين مکتب است. مکتب بوشهر در داستان نويسي مکتبي برابري خواه و جامعه‌گرا مي‌باشد که بازتاب روزگار و درد و رنج و شادي‌هاي مردم اين خطه است‌. در ادامه وي به بيان  ويژگي‌ها و معرفي نمايندگان اين مکتب پرداخته و آن را مکتبي پيشرو در ادبيات داستاني ايران برشمرد و  داستان نويسان مکتب بوشهر را داراي رسالتي مترقيانه در جهت انعکاس وجدان عمومي جامعه دانست و تاکيد کرد که در بوشهر برند و مکتب معتبر و ممتازي در حوزه داستان نويسي و شعر ايران زمين است.

(هفته نامه نسیم جنوب، سال بیست و ششم، شماره 1077)

 مجموعه امتيازها از خارگ چنان موقعيت ممتازي در خليج‌فارس ساخته بود که انگليسي‌ها بارها آن را اشغال کرده و به عنوان اهرم فشار به ايران از آن استفاده کردند که در اين راه موفق نيز بودند. جالب توجه اين‌که اولين باري که انگليسي‌ها در سال 1838 خارگ را به بهانه محاصره هرات اشغال کردند، آن قدر مجذوب خارگ و امتيازهاي آن شدند که جرج اوکلند فرمانرواي کل هندوستان گفته بود بايد کاري کنيم که خارگ به عنوان ملک طلق انگليس اعلام گردد، اين جزيره بعدها مي‌تواند سنگاپور خليج فارس گردد...

 با ورود اين دبيران باسواد به دبيرستان ها موج جديدي از سبک آموزشي جديد و مدرن، روح تازه‌اي درکالبد دبيرستان‌هاي بوشهر دميده شد. دبيران درآن زمان از هر نظر ممتاز و قابل احترام بودند و خود نيز سعي در حفظ جايگاه خود داشتند و جامعه نيز به خوبي پذيراي آن‌ها بود. به عنوان مثال مرحوم دکترفقيهي‌نژاد انساني با شخصيتي علمي، خوش‌مشرب، خوش سيما، فوق‌العاده تميز و بسيار شيک پوش بود...

 رضا سياهوشي: مي‌پرسيم چرا و واقعا چرا بودجه تيم هاي پايتخت و بخصوص استقلال و پرسپوليس بيش از هزار ميليارد مي باشد اما تيم هاي استاني و ريشه داري مثل شاهين بوشهر، برق شيراز، ابومسلم مشهد، سپيدرود رشت و ... هيچ حمايتي نمي شوند؟! استان کرمان داراي معدن مس مي باشد و چندين تيم را تحت پوشش قرار داده (مس کرمان، مس رفسنجان، مس شهر بابک) ولي در استان بوشهر که سرشار از منابع و معادن فراوان و بخصوص گاز و نفت مي باشد ، تيم با قدمتي مثل شاهين اين وضعيت دارد!

 اگر يک نگاه گذرا بکنيم که خوب واقعا بوشهر چه چيزي جز موسيقي داشته و اگر هست شما بگوييد که رفته و مستقلا عمل کرده و به جاهاي مختلف دنيا رفته و برگشته است؟ بايد داشته‌هاي‌مان را ارج بگذاريم ما چه بخواهيم و چه نخواهيم، گروه‌هاي موسيقي بوشهر مي‌روند به اين سمت و مي‌توانند پيغام رسان بسيار خوبي از فرهنگ و توريست ايران و يا هر چيز ديگري به کشورهاي ديگر، باشند...

 صنعت گردشگري چاه نفت آينده کشورهاي جهان است. در صنعت گردشگري شادي و ابزار خنده و نشاط قرار دارد. در کشورهاي جهان امروز، تکيه بر صنعت گردشگري است اما در ايران همين که از اين صنعت حرفي به ميان مي آيد عربده‌هاي دروغين افراط‌گرايان بلند مي‌شود. بايد به ياد داشت عناصري حتا در صنعت گردشگري ايران هستند که به اين شوربختي‌ها دامن مي‌زنند تا گردشگر غمزده ايراني را براي شادي و خنده، راهي کشورهاي همسايه کنند...

مهمترين تحولات تاريخ معاصر ايران عبارت بودند از رويارويي با غرب و ازدست رفتن موقعيت تاريخي و جغرافيايي ايران به علت عقب‌ماندگي‌هاي تاريخي که به طور مثال باعث دست‌اندازي روسيه و عثماني و انگليس به خاک ايران شد. انقلاب مشروطه يک تحول بنيادين ديگر بود که هنوز ابعاد واقعي اين تحول براي مردم تببين نشده است...

ابراهیم بشکانی : روز بيستم شهريور ماه، خوانين دشتي و تنگستان و حيات داوودي، بوشهر را محاصره کردند و در روز 25 شهريور ساعت هشت صبح با چندين کاميون از تفنگچي‌هاي تحت امر خود به سرکردگي فتح الله خان حيات داوودي وارد شهر شدند، در اون زمان هيچ نيروي ارتشي در بوشهر نبود فقط يک هنگ ژاندارمري در بهمني قرار داشت که حدود 200 نفر ژاندارم در آن خدمت مي‌کردند...

دختران، طلاق و زن زيادي

دکتر سعيد معدني

جلال آل احمد کتابي دارد به نام زن زيادي. اين  کتاب شامل  مجموعه قصه هاي کوتاهي است که يکي از قصه ها «زن زيادي» است.

آل احمد با همان نگاه تيزبين خود مشکلي را طرح مي‌کند که دختران ما در جامعه از آن رنج مي‌کشيدند و رنج مي‌کشند.

روايت قصه آل احمد سرنوست دختري است آبله رو و کچل که از کلاه گيس استفاده مي‌کند. مردي که پايش شَل است و مي‌لنگد و عينک ته استکاني مي‌زند و با عصا راه مي‌رود و هزار عيب دارد!،  به خواستگاري دختر مي‌آيد. به او مي‌گويند که دختر اين عيب را دارد و از کلاه‌گيس استفاده مي‌کند. اما مرد اصرار دارد که همه شرايط را مي‌پذيرد. عروسي سر مي‌گيرد، دختر نگون‌بخت به خانه شوهر مي‌رود. اما مورد بي‌مهري و آزار مادر شوهر و خواهر شوهر و در پي آن شوهر قرار مي‌گيرد. سرانجام پس از مدتي طلاق مي‌گيرد و به خانه پدر مي‌آيد... .

تلخي قصه همين جاست!

او در خانه پدر ديگر جايگاه ديروزي و قبل ازدواج را ندارد و حالا ديگر همه به او به عنوان يک غريبه و يک «زن زيادي» نگاه مي‌کنند. به عبارتي دختر تا زماني که خانه‌ي پدر است حتي اگر چهل- پنجاه ساله هم باشد اطاق‌اش، کمد و وسايل‌اش و... مشخص است و احترام دارد. اما وقتي پس از ازدواج و مدتي زندگي متاهلي، طلاق مي‌گيرد و مجددا به خانه پدر برمي‌گردد، انگار يک زن زيادي در خانه قدم مي‌زند. به خصوص اگر خواهر و برادر ديگري هم داشته باشد نگاه‌ها آزاردهنده و سنگين‌تر است و رنج زنان مطلقه بيشتر مي‌شود.

آمارها نشان مي‌دهد در سال‌هاي اخير بيشترين طلاق در تاريخ ايران ثبت شده است. در مقابل هر سه ازدواج يک طلاق رخ مي‌دهد. افزايش اين آمارها نشان مي‌دهد زنان مطلقه جامعه ما و خانواده‌هاي‌شان چه رنج‌هايي مي‌کشند. البته بي‌‌شک اين رنج‌ها براي مردان جدا شده هم هست که مجال ديگري براي پرداختن به آن مي‌طلبد.

نکته‌اي را هم بايد اضافه کنم اين است که؛  امروزه به واسطه‌ي تحولات اجتماعي با پديده‌ي طلاق به عنوان يک انتخاب، معقولانه‌تر برخورد مي‌شود. ولي در گذشته - مثلا زمان جلال آل‌احمد- اين‌گونه نبود. زن بايد با همه رنج‌ها و ناملايمات و تحقيرها و آزارها در خانه شوهر و خانواده‌ي شوهر مي‌ماند و مي‌ساخت. حتي اگر به قيمت جان‌اش تمام مي‌شد.

(هفته نامه نسیم جنوب – سال بیست و ششم- شماره 1056)

تصاوير را از نزديک مي‌ديدم، بازي‌هاي متنوع ناخدا با محل قرارگيري خط افق در بردار تصويري، گوناگونيِ روايت‌هاي صامت و نقاشانه، واقع‌گرايي و هم‌زمان پرداختن به موضوعات و داستان‌هاي غيرواقعي مثل افسانه‌ي بوسلامه، کاربست رنگ در نسبتي خوشايند با معماري و حال و هواي بوشهر، آزاديِ نائيو و هم‌زمان شکلي از وفاداريِ به نحوه‌ي انگاردنِ موضوعات تصوير و زاويه ديدها و لنزهاي متنوع به روشني مشهود بود. در واقع من شيفته‌ي تمام اين تنوع‌هايي شدم...

محله بهبهاني يکي از محلات بوشهر بود که محل زندگي خيلي از اين سياهپوستان بود و حضور آن‌ها باعث زيبائي و رونق بخشيدن اين مراسم شد. در ابتدا چهار محله اصلي بوشهر مراسم دمام زني داشتند. در کل بوشهر محله‌هايي که مراسم دمام زني در آن برگزار مي شد از تعداد انگشتان دست تجاوز نمي کرد...

قاسم محمدي : به طور اتفاقي چند روز پيش متوجه شدم که تعدادي از آگهي‌هاي مزايده و مناقصه ادارات مهم استان بوشهر در نشريات گمنام و ناشناخته که تا به حال حتي اسم‌شان هم به گوشم نخورده بود،اميدوارم مديرکل ارشاد بوشهر به عنوان توزيع‌کننده تعدادي از اين آگهي‌ها و روابط عمومي اين ادارات با شفاف‌سازي در اين خصوص رفع شبهه کرده و با تغيير رويه خود زمينه اطلاع عمومي همه شرکت‌کنندگان و ذينفعان براي مشارکت در اين مناقصه‌ها و مزايده‌ها در استان بوشهر را فراهم آورند...

دکتر سجاد بهزادي: برنامه توسعه اي که ما را بين المللي نکند مبناي پايداري نخواهد داشت. به قول دکتر سريع القلم "اصول توسعه‌يافتگي جهاني و جهان‌شمول‌اند." برنامه توسعه اي که نتواند طبقه متوسط جامعه را نجات دهد، هرگز سالهاي روشني را به ما نشان نخواهد داد. توسعه يعني اين‌که طبقه متوسط جامعه ميدان دار حوزه عمومي باشد و دغدغه نيازهاي معيشتي نداشته باشد...

زيبا هوشيار: اگر بگوييم که زنان در طول تاريخ بشريت، تا کنون مورد ظلم و ستم جامعه و مردان، قرار داشتند، گزاف نگفتيم. مثلا در زمان برده داري بعنوان کنيز در مالکيت اربابان قرار مي گرفت و در دوران دنياي مدرن، آنان بعنوان کالاي لوکس مورد سوءاستفاده قرار مي گيرند.روز جهاني زن نقطه ي عطفي در تاريخ مبارزات زنان در دنيا مي باشد، زيرا در اين روز، زنان فرياد خود را در جهت احقاق حقوق خود، به گوش جهانيان رساندند...

 به نظر من شعر غايت چيزهاست، وقتي که برزيل خيلي خوب فوتبال بازي مي کند مي گويند اين ديگر فوتبال نبود و شعر بود يا اگر قليه ماهي خيلي خوب در بيايد از غذا بودن فراتر مي رود و تنه مي زند به شعر بودن... با اين اوصاف طبعا دلم مي خواهد شاعر باشم، بهترين فيلمسازان هم در نهايت شاعر بوده اند... خود فلافل مطرح ترين غذاي خاورميانه است و احتمالا تنها الماني از خاورميانه که در هر کوي و برزن نشانه اي از آن مي بينيد. فلافلي ها ناظران دائمي حوادث شعري خاورميانه اند...

ابراهيم مهدي زاده :  سالهاي آغازين دهه چهل و پنجاه شمسي، سالهاي شعر و قصه و تئاتر و موسيقي و رشد ورزش و به ويژه فوتبال و آمدن تيم هاي مرکز و شروع مسابقات باشگاهي در بوشهر بود. شناخت و شکوفايي استعدادهاي جوان، بازگشت بوشهر به جمع بنادر کشور و لنگر اندازي کشتي ها با ظرفيت بالا براي صادرات - واردات صنايع و توليدات داخلي، باعث رونق اقتصادي بوشهر شد...

حسين نوري فيروزي:  در يکي از زمستانها به چشم ديده بودم که چگونه عبدو با يک دست که چماق خيزراني با آن حمل مي کرد  توانسته بود سه لوک مست با پوزه اي کف آلود که باهم درگير شده بودند را پس از يک ساعت درگيري از هم جدا کند. آن شب عبدوي جت که به او کُل دست هم مي گفتند...

اگر خودم را نمونه‌ اي از جوانان آن روزها فرض کنم، بيشتر شايق به خواندن رمان‌هاي عاطفي عاشقانه و يا هيجاني پليسي بوده‌ اند، مگر تک و توکي از بچه‌ ها که متاثر از توصيه و تفکرات برخي از معلمانشان، جذب کتابهاي سياسي و اجتماعي و بيشتر در زمينه شعر و شاعري و هنري بوده ‌اند...

ناصر بوهندي: در آن زمان که عسلويه تازه ميزبان پارس جنوبي و در حال گذار به صنعتي شدن بود، نسيم جنوب سعي کرد زبان مردم  عسلويه باشد و خبرنگار ويژه براي اين شهرستان بفرستد، گزارش جلسات شوراها و دغدغه هاي مردم اين منطقه...

خليل موحد: نسيم اما فقط کارکرد مطبوعاتي نداشت؛ بلکه جاي گردهمايي و گفت و شنود دسته هايي از آفرينندگان و  دلبستگان به  فرهنگ و رهروان راه  آزادي و  دادگري و از آن ميان،  دانشجويان بود. بسياري از کساني که پيش از اين با هم بيگانه و يا به رغم آشنايي پيشين، سال ها چشم به چشم نشده بودند...

دکتر حسين آرامي: هزار شماره يک هفته نامه را در ايران،که هميشه نسبت به کارهاي فکري و خبري سوءتفاهم گسترده و عميق وجود داشته و دارد، منتشر کردن به معجزه ميماند. انتشار مستمر و بدون تنزل و تخفيف محتوي، بدون تغيير جهت، بدون تغيير هويت و هدف، به معجزه ميماند و معجزه اتفاق افتاده است،

عالی بازدار: پرداختن به مسائل جوانان نیز نظیر بسیاری از موضوعات دیگر، رنگ و لعاب ظاهری دارد. از وجود برنامه معین که رو‌یاهای جوان را به دغدغه و نومیدی سوق ندهد خبری نیست. اشتغال، مسکن، ازدواج و توجه به نخبگان چنان چه از سوی حاکمیت جدی گرفته نشود، یقینا در آینده می‌تواند به بحران تبدیل شود.

جوان می‌خواهد...

علیرضا مشایخ: مقصدم شهر «سی ین» در هفتاد و هشت کیلومتری فلورانس است و مسافرت تقریبا یک ساعت و نیم طول خواهد کشید. وقتی می رسم نم نم باران شروع شده و چه بهتر! ایستگاه در دره‌ای نزدیک شهر قرار دارد. از یکی از دروازه‌های شهر که هنوز ساختار قرون وسطایی خود را با دیواری بلند حفظ کرده وارد شهر می شوم...

علیرضا مشایخ: اسطوره بنيانگذاري شهر روم را ميشناسيم: دو برادر دو قلو، با نام‌هاي روموس و رومولوس که نسلشان به قهرمانان تروا مي‌رسيد در حالي که کودکاني تازه متولد شده بودند توسط عموي پدرشان به رود تيبر (رودي که از وسط شهر روم مي گذرد) انداخته مي شوند اما نجات يافته  و در ساحل رود توسط گرگي تغذيه مي شوند و بعدها در بلنداي تپه پالاديوم، شهر روم را بنا مي‌نهند.

همه كتابهايي كه خوانده‌ام به نوعي در زندگاني‌ام اثر گذاشته‌اند. بسياري‌شان را خوانده‌ام كه الان در اين لحظه در يادم نیستند و لكن برخي از آنها در یاد دارم. از يك منظر هر كتابي براي خواننده‌اش اثراتي دارد.كتابها به دنيا مي‌آيند؛ هر کدام از ما به فراخور شرایط خویش، سعادت دستیابی به اندکی‌شان را می‌یابیم؛  با برخی از ایشان دمخور و دوست می شویم … با ما و در ما تا هستیم می مانند و برخی نیز تا ابد در روح و روان و کالبدمان جاویدان می شوند...

۱- دانشجو بایستی شرایط روز دانشگاه و اجتماع و محیط پیرامونش را به خوبی بشناسد. ۲- با روحیه نقادی و روشنگرانه در کنار آموزش و پژوهش نسبت به توانمندی ایجاد ارزش افزوده از آنها در خدمت به خود و خانواده و جامعه کوشا باشد.  ۳- بهره گیری از تجربه آموزش های مجازی و منتفع شدن از برنامه ها و آموزش های تخصصی و حتی غیرتخصصی از محضر استادان و متخصصان ملی و بین المللی...

در دنیای جدید، به موازات پیشرفت علم و تکنولوژی شاهد پیدایش شاخه هایی از علم موسوم به علوم بین رشته ای هستیم. مثل این که شاخه های درختان علم آن قدر بزرگ شده اند که نه تنها به هم رسیده اند، بلکه با هم پیوند خورده اند و با این پیوند، شاخه های جدید سر بر آورده اند. سر در آوردن دانشجو از این شاخه های جدید می تواند یکی از عوامل موفقیت آن ها باشد. با این واقعیت، دانشجویی موفق تر و ماهرتر است که اشرافی حداقلی بر اصول و مبانی یک یا دو رشته..

نظرخواهی نسیم جنوب از جمعی از روزنامه نگاران و صاحب نظران؛ دکتر عبداله آورا، علی اسماعیلی، دکتر زهره عالی نسب، دکتر جمال الدین عارف زاده، حسین حشمتی، سیروس بنه گزی، محمد حیاتی، حسن احمدی، زیبا هوشیار، عبدالرحیم کارگر، دکتر امان اله شجاعی، دکتر فرزان اسدی، هلنا سعادتمند، دکتر سعید معدنی، محمد شاکری مطلق، حسین روئین، دکتر رسول هاشمی، رضا نکیسا

دکتر محمود دهقانی: پس از پایان دبیرستان در مدرسه ایرانی دوبی، برای ادامه تحصیل  کشور زیبای اسپانیا را برگزیدم و در مادرید جاگیر شدم. شهری که مهندسان ایرانی پس از روزگار یورش اعراب به سه کشور مصر، ایران و اسپانیا، در روزگار فلیپه دوم و گزینش مادرید برای پایتخت به جای شهر "تولدو"،  قنات ها و کاریز شهر را در چند کیلومترساخته بودند...

دکتر پرویز حاجیانی: قبل از هر چیز باید اشاره کنم که: نخست: مهمترین عامل توسعه، سرمایه انسانی است. (نقش آموزش و پرورش و دانشگاه در توسعه بی بدیل است).دوم: توسعه بوشهر دریا پایه است. سوم: هر پروژه ای با بالاترین بازده اقتصادی اگر به تخریب محیط زیست بیانجامد، نباید اجرا شود...

سید قاسم یاحسینی: نخست علی باباچاهی یک شهروند بوشهری است. این تولد در استان بوشهر فقط یک اتفاق فیزیولوژیکی و جغرافیایی صِرف نبوده است. بوشهر، فضای جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بوشهر، عمیقاً در ساختار افکار، ایماژ ذهنی، ساختار شعری و کنش فرهنگی و روشنفکری باباچاهی تأثیر همه جانبه ای داشته و گذاشته است...

دکتر حمیداسدپور: جامعه تجاری بوشهر در عصر قاجاریه: دوران طلایی تجارت در بوشهر که توماس ریکس از آن تحت عنوان دوران رنسانس تجاری بوشهر (سعادت]353،1390) یاد می کند در دوران قاجاریه نیز تداوم یافت و البته گسترده تر و شکوفاترشد.در دوران زندیه سنت های تجاری در بوشهر تحکیم شد و در دوره قاجاریه این سنت ها نهادینه گشت...

 دکتر حمیداسدپور:بندر بوشهر کنونی بندری جدید و شهری نوبنیاد است که حدود سیصد سال پیش در عهد نادرشاه افشار تاسیس شد و مدتی هم بندر مبارکه نادریه نامیده شد. قبل از تاسیس بوشهر شهر ریشهر که در جنوب شبه جزیره قرار دارد مورد توجه بود. تاسیس بندر بوشهر نتیجه اراده نادرشاه برای ایجاد کانون تجاری و نظامی جدید در خلیج فارس بوده است. بعد از نادر شاه و در عصر کریمخان زند بندر بوشهر همچنان به ترقی خود ادامه داد...

دکتر سعید معدنی: دولت ابراهیم رئیسی به باور من با سه موضوع مرتبط باهم  مواجه است که برجام به آن دومقوله دیگر وابسته است. یکی ماجرای پیوستن به گروه اقدام مالی (fatf) و دیگری چگونگی تنظیم مناسبات با ایالات متحده آمریکاست. تجربه دوره ترامپ به ما نشان داد که واقعا آمریکا کدخدای اروپائیان و جهانیان است. بسیاری از ترس تحریم، از این کدخدا حساب می‌برند...

دکتر عبدالصالح خزائی : خودکشی اقدامی است که طی فرایند آن فرد به صورت آگاهانه و خود‌خواسته به زندگی خود پایان می‌دهد و امروزه از بزرگترین آسیب‌های اجتماعی و یکی از سه علت اصلی مرگ و میر در افراد 15 الی 24 ساله است. در کنار عوامل فردی مانند اختلالات روانی که شایعترین آن‌ها افسرگی است...